Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / પરિવાર-અટ્ઠકથા • Parivāra-aṭṭhakathā |
એકુત્તરિકનયો
Ekuttarikanayo
એકકવારવણ્ણના
Ekakavāravaṇṇanā
૩૨૧. આપત્તિકરા ધમ્મા જાનિતબ્બાતિઆદિમ્હિ એકુત્તરિકનયે આપત્તિકરા ધમ્મા નામ છ આપત્તિસમુટ્ઠાનાનિ. એતેસઞ્હિ વસેન પુગ્ગલો આપત્તિં આપજ્જતિ, તસ્મા ‘‘આપત્તિકરા’’તિ વુત્તા. અનાપત્તિકરા નામ સત્ત સમથા. આપત્તિ જાનિતબ્બાતિ તસ્મિં તસ્મિં સિક્ખાપદે ચ વિભઙ્ગે ચ વુત્તા આપત્તિ જાનિતબ્બા. અનાપત્તીતિ ‘‘અનાપત્તિ ભિક્ખુ અસાદિયન્તસ્સા’’તિઆદિના નયેન અનાપત્તિ જાનિતબ્બા. લહુકાતિ લહુકેન વિનયકમ્મેન વિસુજ્ઝનતો પઞ્ચવિધા આપત્તિ. ગરુકાતિ ગરુકેન વિનયકમ્મેન વિસુજ્ઝનતો સઙ્ઘાદિસેસા આપત્તિ. કેનચિ આકારેન અનાપત્તિભાવં ઉપનેતું અસક્કુણેય્યતો પારાજિકાપત્તિ ચ. સાવસેસાતિ ઠપેત્વા પારાજિકં સેસા. અનવસેસાતિ પારાજિકાપત્તિ. દ્વે આપત્તિક્ખન્ધા દુટ્ઠુલ્લા; અવસેસા અદુટ્ઠુલ્લા. સપ્પટિકમ્મદુકં સાવસેસદુકસદિસં. દેસનાગામિનિદુકં લહુકદુકસઙ્ગહિતં.
321.Āpattikarādhammā jānitabbātiādimhi ekuttarikanaye āpattikarā dhammā nāma cha āpattisamuṭṭhānāni. Etesañhi vasena puggalo āpattiṃ āpajjati, tasmā ‘‘āpattikarā’’ti vuttā. Anāpattikarā nāma satta samathā. Āpatti jānitabbāti tasmiṃ tasmiṃ sikkhāpade ca vibhaṅge ca vuttā āpatti jānitabbā. Anāpattīti ‘‘anāpatti bhikkhu asādiyantassā’’tiādinā nayena anāpatti jānitabbā. Lahukāti lahukena vinayakammena visujjhanato pañcavidhā āpatti. Garukāti garukena vinayakammena visujjhanato saṅghādisesā āpatti. Kenaci ākārena anāpattibhāvaṃ upanetuṃ asakkuṇeyyato pārājikāpatti ca. Sāvasesāti ṭhapetvā pārājikaṃ sesā. Anavasesāti pārājikāpatti. Dve āpattikkhandhā duṭṭhullā; avasesā aduṭṭhullā. Sappaṭikammadukaṃ sāvasesadukasadisaṃ. Desanāgāminidukaṃ lahukadukasaṅgahitaṃ.
અન્તરાયિકાતિ સત્તપિ આપત્તિયો સઞ્ચિચ્ચ વીતિક્કન્તા સગ્ગન્તરાયઞ્ચેવ મોક્ખન્તરાયઞ્ચ કરોન્તીતિ અન્તરાયિકા. અજાનન્તેન વીતિક્કન્તા પન પણ્ણત્તિવજ્જાપત્તિ નેવ સગ્ગન્તરાયં ન મોક્ખન્તરાયં કરોતીતિ અનન્તરાયિકા. અન્તરાયિકં આપન્નસ્સાપિ દેસનાગામિનિં દેસેત્વા વુટ્ઠાનગામિનિતો વુટ્ઠાય સુદ્ધિપત્તસ્સ સામણેરભૂમિયં ઠિતસ્સ ચ અવારિતો સગ્ગમોક્ખમગ્ગોતિ. સાવજ્જપઞ્ઞત્તીતિ લોકવજ્જા. અનવજ્જપઞ્ઞત્તીતિ પણ્ણત્તિવજ્જા. કિરિયતો સમુટ્ઠિતા નામ યં કરોન્તો આપજ્જતિ પારાજિકાપત્તિ વિય. અકિરિયતોતિ યં અકરોન્તો આપજ્જતિ, ચીવરઅનધિટ્ઠાનાપત્તિ વિય. કિરિયાકિરિયતોતિ યં કરોન્તો ચ અકરોન્તો ચ આપજ્જતિ, કુટિકારાપત્તિ વિય.
Antarāyikāti sattapi āpattiyo sañcicca vītikkantā saggantarāyañceva mokkhantarāyañca karontīti antarāyikā. Ajānantena vītikkantā pana paṇṇattivajjāpatti neva saggantarāyaṃ na mokkhantarāyaṃ karotīti anantarāyikā. Antarāyikaṃ āpannassāpi desanāgāminiṃ desetvā vuṭṭhānagāminito vuṭṭhāya suddhipattassa sāmaṇerabhūmiyaṃ ṭhitassa ca avārito saggamokkhamaggoti. Sāvajjapaññattīti lokavajjā. Anavajjapaññattīti paṇṇattivajjā. Kiriyato samuṭṭhitā nāma yaṃ karonto āpajjati pārājikāpatti viya. Akiriyatoti yaṃ akaronto āpajjati, cīvaraanadhiṭṭhānāpatti viya. Kiriyākiriyatoti yaṃ karonto ca akaronto ca āpajjati, kuṭikārāpatti viya.
પુબ્બાપત્તીતિ પઠમં આપન્નાપત્તિ. અપરાપત્તીતિ પારિવાસિકાદીહિ પચ્છા આપન્નાપત્તિ. પુબ્બાપત્તીનં અન્તરાપત્તિ નામ મૂલવિસુદ્ધિયા અન્તરાપત્તિ. અપરાપત્તીનં અન્તરાપત્તિ નામ અગ્ઘવિસુદ્ધિયા અન્તરાપત્તિ. કુરુન્દિયં પન ‘‘પુબ્બાપત્તિ નામ પઠમં આપન્ના. અપરાપત્તિ નામ માનત્તારહકાલે આપન્ના. પુબ્બાપત્તીનં અન્તરાપત્તિ નામ પરિવાસે આપન્ના. અપરાપત્તીનં અન્તરાપત્તિ નામ માનત્તચારે આપન્ના’’તિ વુત્તં. ઇદમ્પિ એકેન પરિયાયેન યુજ્જતિ.
Pubbāpattīti paṭhamaṃ āpannāpatti. Aparāpattīti pārivāsikādīhi pacchā āpannāpatti. Pubbāpattīnaṃ antarāpatti nāma mūlavisuddhiyā antarāpatti. Aparāpattīnaṃ antarāpatti nāma agghavisuddhiyā antarāpatti. Kurundiyaṃ pana ‘‘pubbāpatti nāma paṭhamaṃ āpannā. Aparāpatti nāma mānattārahakāle āpannā. Pubbāpattīnaṃ antarāpatti nāma parivāse āpannā. Aparāpattīnaṃ antarāpatti nāma mānattacāre āpannā’’ti vuttaṃ. Idampi ekena pariyāyena yujjati.
દેસિતા ગણનૂપગા નામ યા ધુરનિક્ખેપં કત્વા પુન ન આપજ્જિસ્સામીતિ દેસિતા હોતિ. અગણનૂપગા નામ યા ધુરનિક્ખેપં અકત્વા સઉસ્સાહેનેવ ચિત્તેન અપરિસુદ્ધેન દેસિતા હોતિ. અયઞ્હિ દેસિતાપિ દેસિતગણનં ન ઉપેતિ. અટ્ઠમે વત્થુસ્મિં ભિક્ખુનિયા પારાજિકમેવ હોતિ. પઞ્ઞત્તિ જાનિતબ્બાતિઆદીસુ નવસુ પદેસુ પઠમપારાજિકપુચ્છાય વુત્તનયેનેવ વિનિચ્છયો વેદિતબ્બો.
Desitā gaṇanūpagā nāma yā dhuranikkhepaṃ katvā puna na āpajjissāmīti desitā hoti. Agaṇanūpagā nāma yā dhuranikkhepaṃ akatvā saussāheneva cittena aparisuddhena desitā hoti. Ayañhi desitāpi desitagaṇanaṃ na upeti. Aṭṭhame vatthusmiṃ bhikkhuniyā pārājikameva hoti. Paññatti jānitabbātiādīsu navasu padesu paṭhamapārājikapucchāya vuttanayeneva vinicchayo veditabbo.
થુલ્લવજ્જાતિ થુલ્લદોસે પઞ્ઞત્તા ગરુકાપત્તિ. અથુલ્લવજ્જાતિ લહુકાપત્તિ. ગિહિપટિસંયુત્તાતિ સુધમ્મત્થેરસ્સ આપત્તિ, યા ચ ધમ્મિકસ્સ પટિસ્સવસ્સ અસચ્ચાપને આપત્તિ, અવસેસા ન ગિહિપટિસંયુત્તા. પઞ્ચાનન્તરિયકમ્માપત્તિ નિયતા, સેસા અનિયતા. આદિકરોતિ સુદિન્નત્થેરાદિ આદિકમ્મિકો. અનાદિકરોતિ મક્કટિસમણાદિ અનુપઞ્ઞત્તિકારકો. અધિચ્ચાપત્તિકો નામ યો કદાચિ કરહચિ આપત્તિં આપજ્જતિ. અભિણ્હાપત્તિકો નામ યો નિચ્ચં આપજ્જતિ.
Thullavajjāti thulladose paññattā garukāpatti. Athullavajjāti lahukāpatti. Gihipaṭisaṃyuttāti sudhammattherassa āpatti, yā ca dhammikassa paṭissavassa asaccāpane āpatti, avasesā na gihipaṭisaṃyuttā. Pañcānantariyakammāpatti niyatā, sesā aniyatā. Ādikaroti sudinnattherādi ādikammiko. Anādikaroti makkaṭisamaṇādi anupaññattikārako. Adhiccāpattiko nāma yo kadāci karahaci āpattiṃ āpajjati. Abhiṇhāpattiko nāma yo niccaṃ āpajjati.
ચોદકો નામ યો વત્થુના વા આપત્તિયા વા પરં ચોદેતિ. યો પન એવં ચોદિતો અયં ચુદિતકો નામ. પઞ્ચદસસુ ધમ્મેસુ અપ્પતિટ્ઠહિત્વા અભૂતેન વત્થુના ચોદેન્તો અધમ્મચોદકો નામ, તેન તથા ચોદિતો અધમ્મચુદિતકો નામ. વિપરિયાયેન ધમ્મચોદકચુદિતકા વેદિતબ્બા. મિચ્છત્તનિયતેહિ વા સમ્મત્તનિયતેહિ વા ધમ્મેહિ સમન્નાગતો નિયતો, વિપરીતો અનિયતો.
Codako nāma yo vatthunā vā āpattiyā vā paraṃ codeti. Yo pana evaṃ codito ayaṃ cuditako nāma. Pañcadasasu dhammesu appatiṭṭhahitvā abhūtena vatthunā codento adhammacodako nāma, tena tathā codito adhammacuditako nāma. Vipariyāyena dhammacodakacuditakā veditabbā. Micchattaniyatehi vā sammattaniyatehi vā dhammehi samannāgato niyato, viparīto aniyato.
સાવકા ભબ્બાપત્તિકા નામ, બુદ્ધા ચ પચ્ચેકબુદ્ધા ચ અભબ્બાપત્તિકા નામ. ઉક્ખેપનીયકમ્મકતો ઉક્ખિત્તકો નામ, અવસેસચતુબ્બિધતજ્જનીયાદિકમ્મકતો અનુક્ખિત્તકો નામ. અયઞ્હિ ઉપોસથં વા પવારણં વા ધમ્મપરિભોગં વા આમિસપરિભોગં વા ન કોપેતિ. ‘‘મેત્તિયં ભિક્ખુનિં નાસેથ, દૂસકો નાસેતબ્બો, કણ્ટકો સમણુદ્દેસો નાસેતબ્બો’’તિ એવં લિઙ્ગદણ્ડકમ્મ-સંવાસનાસનાહિ નાસિતબ્બો નાસિતકો નામ. સેસા સબ્બે અનાસિતકા. યેન સદ્ધિં ઉપોસથાદિકો સંવાસો અત્થિ, અયં સમાનસંવાસકો, ઇતરો નાનાસંવાસકો . સો કમ્મનાનાસંવાસકો લદ્ધિનાનાસંવાસકોતિ દુવિધો હોતિ. ઠપનં જાનિતબ્બન્તિ ‘‘એકં ભિક્ખવે અધમ્મિકં પાતિમોક્ખટ્ઠપન’’ન્તિઆદિના નયેન વુત્તં પાતિમોક્ખટ્ઠપનં જાનિતબ્બન્તિ અત્થો.
Sāvakā bhabbāpattikā nāma, buddhā ca paccekabuddhā ca abhabbāpattikā nāma. Ukkhepanīyakammakato ukkhittako nāma, avasesacatubbidhatajjanīyādikammakato anukkhittako nāma. Ayañhi uposathaṃ vā pavāraṇaṃ vā dhammaparibhogaṃ vā āmisaparibhogaṃ vā na kopeti. ‘‘Mettiyaṃ bhikkhuniṃ nāsetha, dūsako nāsetabbo, kaṇṭako samaṇuddeso nāsetabbo’’ti evaṃ liṅgadaṇḍakamma-saṃvāsanāsanāhi nāsitabbo nāsitako nāma. Sesā sabbe anāsitakā. Yena saddhiṃ uposathādiko saṃvāso atthi, ayaṃ samānasaṃvāsako, itaro nānāsaṃvāsako. So kammanānāsaṃvāsako laddhinānāsaṃvāsakoti duvidho hoti. Ṭhapanaṃ jānitabbanti ‘‘ekaṃ bhikkhave adhammikaṃ pātimokkhaṭṭhapana’’ntiādinā nayena vuttaṃ pātimokkhaṭṭhapanaṃ jānitabbanti attho.
એકકવારવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Ekakavāravaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / વિનયપિટક • Vinayapiṭaka / પરિવારપાળિ • Parivārapāḷi / ૧. એકકવારો • 1. Ekakavāro
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / સારત્થદીપની-ટીકા • Sāratthadīpanī-ṭīkā / એકકવારવણ્ણના • Ekakavāravaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વજિરબુદ્ધિ-ટીકા • Vajirabuddhi-ṭīkā / એકકવારવણ્ણના • Ekakavāravaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વિમતિવિનોદની-ટીકા • Vimativinodanī-ṭīkā / એકકવારવણ્ણના • Ekakavāravaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / પાચિત્યાદિયોજનાપાળિ • Pācityādiyojanāpāḷi / એકુત્તરિકનયો એકકવારવણ્ણના • Ekuttarikanayo ekakavāravaṇṇanā