| Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / મજ્ઝિમનિકાય (અટ્ઠકથા) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) |
૭. ગણકમોગ્ગલ્લાનસુત્તવણ્ણના
7. Gaṇakamoggallānasuttavaṇṇanā
૭૪. એવં મે સુતન્તિ ગણકમોગ્ગલ્લાનસુત્તં. તત્થ યાવ પચ્છિમસોપાનકળેવરાતિ યાવ પઠમસોપાનફલકા એકદિવસેનેવ સત્તભૂમિકો પાસાદો ન સક્કા કાતું, વત્થું સોધેત્વા થમ્ભુસ્સાપનતો પટ્ઠાય પન યાવ ચિત્તકમ્મકરણા અનુપુબ્બકિરિયા ચેત્થ પઞ્ઞાયતીતિ દસ્સેતિ. યદિદં અજ્ઝેનેતિ તયોપિ વેદા ન સક્કા એકદિવસેનેવ અધીયિતું, એતેસં અજ્ઝેનેપિ પન અનુપુબ્બકિરિયાવ પઞ્ઞાયતીતિ દસ્સેતિ. ઇસ્સત્થેતિ આવુધવિજ્જાયપિ એકદિવસેનેવ વાલવેધિ નામ ન સક્કા કાતું, ઠાનસમ્પાદનમુટ્ઠિકરણાદીહિ પન એત્થાપિ અનુપુબ્બકિરિયા પઞ્ઞાયતીતિ દસ્સેતિ. સઙ્ખાનેતિ ગણનાય. તત્થ અનુપુબ્બકિરિયં અત્તનાવ દસ્સેન્તો એવં ગણાપેમાતિઆદિમાહ.
74.Evaṃme sutanti gaṇakamoggallānasuttaṃ. Tattha yāva pacchimasopānakaḷevarāti yāva paṭhamasopānaphalakā ekadivaseneva sattabhūmiko pāsādo na sakkā kātuṃ, vatthuṃ sodhetvā thambhussāpanato paṭṭhāya pana yāva cittakammakaraṇā anupubbakiriyā cettha paññāyatīti dasseti. Yadidaṃ ajjheneti tayopi vedā na sakkā ekadivaseneva adhīyituṃ, etesaṃ ajjhenepi pana anupubbakiriyāva paññāyatīti dasseti. Issattheti āvudhavijjāyapi ekadivaseneva vālavedhi nāma na sakkā kātuṃ, ṭhānasampādanamuṭṭhikaraṇādīhi pana etthāpi anupubbakiriyā paññāyatīti dasseti. Saṅkhāneti gaṇanāya. Tattha anupubbakiriyaṃ attanāva dassento evaṃ gaṇāpemātiādimāha.
૭૫. સેય્યથાપિ બ્રાહ્મણાતિ ઇધ ભગવા યસ્મા બાહિરસમયે યથા યથા સિપ્પં ઉગ્ગણ્હન્તિ, તથા તથા કેરાટિકા હોન્તિ, તસ્મા અત્તનો સાસનં બાહિરસમયેન અનુપમેત્વા ભદ્રઅસ્સાજાનીયેન ઉપમેન્તો સેય્યથાપીતિઆદિમાહ. ભદ્રો હિ અસ્સાજાનીયો યસ્મિં કારણે દમિતો હોતિ, તં જીવિતહેતુપિ નાતિક્કમતિ. એવમેવ સાસને સમ્માપટિપન્નો કુલપુત્તો સીલવેલં નાતિક્કમતિ. મુખાધાનેતિ મુખટ્ઠપને.
75.Seyyathāpi brāhmaṇāti idha bhagavā yasmā bāhirasamaye yathā yathā sippaṃ uggaṇhanti, tathā tathā kerāṭikā honti, tasmā attano sāsanaṃ bāhirasamayena anupametvā bhadraassājānīyena upamento seyyathāpītiādimāha. Bhadro hi assājānīyo yasmiṃ kāraṇe damito hoti, taṃ jīvitahetupi nātikkamati. Evameva sāsane sammāpaṭipanno kulaputto sīlavelaṃ nātikkamati. Mukhādhāneti mukhaṭṭhapane.
૭૬. સતિસમ્પજઞ્ઞાય ચાતિ સતિસમ્પજઞ્ઞાહિ સમઙ્ગિભાવત્થાય . દ્વે હિ ખીણાસવા સતતવિહારી ચ નોસતતવિહારી ચ. તત્થ સતતવિહારી યંકિઞ્ચિ કમ્મં કત્વાપિ ફલસમાપત્તિં સમાપજ્જિતું સક્કોતિ, નો સતતવિહારી પન અપ્પમત્તકેપિ કિચ્ચે કિચ્ચપ્પસુતો હુત્વા ફલસમાપત્તિં અપ્પેતું ન સક્કોતિ.
76.Satisampajaññāya cāti satisampajaññāhi samaṅgibhāvatthāya . Dve hi khīṇāsavā satatavihārī ca nosatatavihārī ca. Tattha satatavihārī yaṃkiñci kammaṃ katvāpi phalasamāpattiṃ samāpajjituṃ sakkoti, no satatavihārī pana appamattakepi kicce kiccappasuto hutvā phalasamāpattiṃ appetuṃ na sakkoti.
તત્રિદં વત્થુ – એકો કિર ખીણાસવત્થેરો ખીણાસવસામણેરં ગહેત્વા અરઞ્ઞવાસં ગતો, તત્થ મહાથેરસ્સ સેનાસનં પત્તં, સામણેરસ્સ ન પાપુણાતિ, તં વિતક્કેન્તો થેરો એકદિવસમ્પિ ફલસમાપત્તિં અપ્પેતું નાસક્ખિ. સામણેરો પન તેમાસં ફલસમાપત્તિરતિયા વીતિનામેત્વા ‘‘સપ્પાયો , ભન્તે, અરઞ્ઞવાસો જાતો’’તિ થેરં પુચ્છિ. થેરો ‘‘ન જાતો, આવુસો’’તિ આહ. ઇતિ યો એવરૂપો ખીણાસવો, સો ઇમે ધમ્મે આદિતો પટ્ઠાય આવજ્જિત્વાવ સમાપજ્જિતું સક્ખિસ્સતીતિ દસ્સેન્તો ‘‘સતિસમ્પજઞ્ઞાય ચા’’તિ આહ.
Tatridaṃ vatthu – eko kira khīṇāsavatthero khīṇāsavasāmaṇeraṃ gahetvā araññavāsaṃ gato, tattha mahātherassa senāsanaṃ pattaṃ, sāmaṇerassa na pāpuṇāti, taṃ vitakkento thero ekadivasampi phalasamāpattiṃ appetuṃ nāsakkhi. Sāmaṇero pana temāsaṃ phalasamāpattiratiyā vītināmetvā ‘‘sappāyo , bhante, araññavāso jāto’’ti theraṃ pucchi. Thero ‘‘na jāto, āvuso’’ti āha. Iti yo evarūpo khīṇāsavo, so ime dhamme ādito paṭṭhāya āvajjitvāva samāpajjituṃ sakkhissatīti dassento ‘‘satisampajaññāya cā’’ti āha.
૭૮. યેમે, ભો ગોતમાતિ તથાગતે કિર કથયન્તેવ બ્રાહ્મણસ્સ ‘‘ઇમે પુગ્ગલા ન આરાધેન્તિ, ઇમે આરાધેન્તી’’તિ નયો ઉદપાદિ, તં દસ્સેન્તો એવં વત્તુમારદ્ધો.
78.Yeme, bho gotamāti tathāgate kira kathayanteva brāhmaṇassa ‘‘ime puggalā na ārādhenti, ime ārādhentī’’ti nayo udapādi, taṃ dassento evaṃ vattumāraddho.
પરમજ્જધમ્મેસૂતિ અજ્જધમ્મા નામ છસત્થારધમ્મા, તેસુ ગોતમવાદોવ, પરમો ઉત્તમોતિ અત્થો. સેસં સબ્બત્થ ઉત્તાનમેવાતિ.
Paramajjadhammesūti ajjadhammā nāma chasatthāradhammā, tesu gotamavādova, paramo uttamoti attho. Sesaṃ sabbattha uttānamevāti.
પપઞ્ચસૂદનિયા મજ્ઝિમનિકાયટ્ઠકથાય
Papañcasūdaniyā majjhimanikāyaṭṭhakathāya
ગણકમોગ્ગલ્લાનસુત્તવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Gaṇakamoggallānasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / સુત્તપિટક • Suttapiṭaka / મજ્ઝિમનિકાય • Majjhimanikāya / ૭. ગણકમોગ્ગલ્લાનસુત્તં • 7. Gaṇakamoggallānasuttaṃ
ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / મજ્ઝિમનિકાય (ટીકા) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ૭. ગણકમોગ્ગલ્લાનસુત્તવણ્ણના • 7. Gaṇakamoggallānasuttavaṇṇanā
