| Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / પઞ્ચપકરણ-મૂલટીકા • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā |
પટ્ઠાનપકરણ-મૂલટીકા
Paṭṭhānapakaraṇa-mūlaṭīkā
ગન્થારમ્ભવણ્ણના
Ganthārambhavaṇṇanā
દિબ્બન્તિ કામગુણાદીહિ કીળન્તિ લળન્તિ, તેસુ વા વિહરન્તિ, વિજયસમત્થતાયોગેન પચ્ચત્થિકે વિજેતું ઇચ્છન્તિ, ઇસ્સરિયટ્ઠાનાદિસક્કારદાનગ્ગહણં તંતંઅત્થાનુસાસનઞ્ચ કરોન્તા વોહરન્તિ, પુઞ્ઞયોગાનુભાવપ્પત્તાય જુતિયા જોતન્તિ, યથાભિલાસિતઞ્ચ વિસયં અપ્પટિઘાતેન ગચ્છન્તિ, યથિચ્છિતનિપ્ફાદને સક્કોન્તીતિ વા દેવા, દેવનીયા વા તંતંબ્યસનનિત્થરણત્થિકેહિ સરણં પરાયણન્તિ ગમનીયા, અભિત્થવનીયા વા. સોભાવિસેસયોગેન કમનીયાતિ વા દેવા. તે તિવિધા – સમ્મુતિદેવા ઉપપત્તિદેવા વિસુદ્ધિદેવાતિ. ભગવા પન નિરતિસયાય અભિઞ્ઞાકીળાય, ઉત્તમેહિ દિબ્બબ્રહ્મઅરિયવિહારેહિ, સપરસન્તાનસિદ્ધાય પઞ્ચવિધમારવિજયિચ્છાનિપ્ફત્તિયા, ચિત્તિસ્સરિયસત્તધનાદિસમ્માપટિપત્તિઅવેચ્ચપ્પસાદસક્કારદાનગ્ગહણસઙ્ખાતેન ધમ્મસભાવપુગ્ગલજ્ઝાસયાનુરૂપાનુસાસનીસઙ્ખાતેન ચ વોહારાતિસયેન, પરમાય પઞ્ઞાસરીરપ્પભાસઙ્ખાતાય જુતિયા, અનોપમાય ચ ઞાણસરીરગતિયા, મારવિજયસબ્બઞ્ઞુગુણપરહિતનિપ્ફાદનેસુ અપ્પટિહતાય સત્તિયા ચ સમન્નાગતત્તા સદેવકેન લોકેન સરણન્તિ ગમનીયતો, અભિત્થવનીયતો, ભત્તિવસેન કમનીયતો ચ સબ્બે તે દેવે તેહિ ગુણેહિ અતિક્કન્તો અતિસયો વા દેવોતિ દેવાતિદેવો. સબ્બદેવેહિ પૂજનીયતરો દેવોતિ વા દેવાતિદેવો, વિસુદ્ધિદેવભાવં વા સબ્બઞ્ઞુગુણાલઙ્કારં પત્તત્તા અઞ્ઞદેવેહિ અતિરેકતરો વા દેવો દેવાતિદેવો. દેવાનન્તિ ઉપપત્તિદેવાનં તદા ધમ્મપટિગ્ગાહકાનં. સક્કાદીહિ દેવેહિ પહારાદઅસુરિન્દાદીહિ દાનવેહિ ચ પૂજિતો. કાયવચીસંયમસ્સ સીલસ્સ ઇન્દ્રિયસંવરસ્સ ચિત્તસંયમસ્સ સમાધિસ્સ ચ પટિપક્ખાનં અચ્ચન્તપટિપ્પસ્સદ્ધિયા સુદ્ધસંયમો.
Dibbanti kāmaguṇādīhi kīḷanti laḷanti, tesu vā viharanti, vijayasamatthatāyogena paccatthike vijetuṃ icchanti, issariyaṭṭhānādisakkāradānaggahaṇaṃ taṃtaṃatthānusāsanañca karontā voharanti, puññayogānubhāvappattāya jutiyā jotanti, yathābhilāsitañca visayaṃ appaṭighātena gacchanti, yathicchitanipphādane sakkontīti vā devā, devanīyā vā taṃtaṃbyasananittharaṇatthikehi saraṇaṃ parāyaṇanti gamanīyā, abhitthavanīyā vā. Sobhāvisesayogena kamanīyāti vā devā. Te tividhā – sammutidevā upapattidevā visuddhidevāti. Bhagavā pana niratisayāya abhiññākīḷāya, uttamehi dibbabrahmaariyavihārehi, saparasantānasiddhāya pañcavidhamāravijayicchānipphattiyā, cittissariyasattadhanādisammāpaṭipattiaveccappasādasakkāradānaggahaṇasaṅkhātena dhammasabhāvapuggalajjhāsayānurūpānusāsanīsaṅkhātena ca vohārātisayena, paramāya paññāsarīrappabhāsaṅkhātāya jutiyā, anopamāya ca ñāṇasarīragatiyā, māravijayasabbaññuguṇaparahitanipphādanesu appaṭihatāya sattiyā ca samannāgatattā sadevakena lokena saraṇanti gamanīyato, abhitthavanīyato, bhattivasena kamanīyato ca sabbe te deve tehi guṇehi atikkanto atisayo vā devoti devātidevo. Sabbadevehi pūjanīyataro devoti vā devātidevo, visuddhidevabhāvaṃ vā sabbaññuguṇālaṅkāraṃ pattattā aññadevehi atirekataro vā devo devātidevo. Devānanti upapattidevānaṃ tadā dhammapaṭiggāhakānaṃ. Sakkādīhi devehi pahārādaasurindādīhi dānavehi ca pūjito. Kāyavacīsaṃyamassa sīlassa indriyasaṃvarassa cittasaṃyamassa samādhissa ca paṭipakkhānaṃ accantapaṭippassaddhiyā suddhasaṃyamo.
ઇસિસત્તમોતિ ચતુસચ્ચાવબોધગતિયા ઇસયોતિ સઙ્ખ્યં ગતાનં સતં પસત્થાનં ઇસીનં અતિસયેન સન્તો પસત્થોતિ અત્થો. વિપસ્સીઆદયો ચ ઉપાદાય ભગવા ‘‘સત્તમો’’તિ વુત્તો. યતો વિઞ્ઞાણં પચ્ચુદાવત્તતિ, તં નામરૂપં સમુદયનિરોધનેન નિરોધેસીતિ નામરૂપનિરોધનો. અતિગમ્ભીરનયમણ્ડિતદેસનં પટ્ઠાનં નામ દેસેસિ પકરણન્તિ સમ્બન્ધો.
Isisattamoti catusaccāvabodhagatiyā isayoti saṅkhyaṃ gatānaṃ sataṃ pasatthānaṃ isīnaṃ atisayena santo pasatthoti attho. Vipassīādayo ca upādāya bhagavā ‘‘sattamo’’ti vutto. Yato viññāṇaṃ paccudāvattati, taṃ nāmarūpaṃ samudayanirodhanena nirodhesīti nāmarūpanirodhano. Atigambhīranayamaṇḍitadesanaṃ paṭṭhānaṃ nāma desesi pakaraṇanti sambandho.
ગન્થારમ્ભવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Ganthārambhavaṇṇanā niṭṭhitā.
