Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / સંયુત્તનિકાય • Saṃyuttanikāya |
૩. ગોધસક્કસુત્તં
3. Godhasakkasuttaṃ
૧૦૧૯. કપિલવત્થુનિદાનં . અથ ખો મહાનામો સક્કો યેન ગોધા સક્કો તેનુપસઙ્કમિ; ઉપસઙ્કમિત્વા ગોધં સક્કં એતદવોચ – ‘‘કતિહિ 1 ત્વં, ગોધે, ધમ્મેહિ સમન્નાગતં સોતાપન્નપુગ્ગલં આજાનાસિ અવિનિપાતધમ્મં નિયતં સમ્બોધિપરાયણ’’ન્તિ?
1019. Kapilavatthunidānaṃ . Atha kho mahānāmo sakko yena godhā sakko tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā godhaṃ sakkaṃ etadavoca – ‘‘katihi 2 tvaṃ, godhe, dhammehi samannāgataṃ sotāpannapuggalaṃ ājānāsi avinipātadhammaṃ niyataṃ sambodhiparāyaṇa’’nti?
‘‘તીહિ ખ્વાહં, મહાનામ, ધમ્મેહિ સમન્નાગતં સોતાપન્નપુગ્ગલં આજાનામિ અવિનિપાતધમ્મં નિયતં સમ્બોધિપરાયણં. કતમેહિ તીહિ? ઇધ, મહાનામ, અરિયસાવકો બુદ્ધે અવેચ્ચપ્પસાદેન સમન્નાગતો હોતિ – ઇતિપિ સો ભગવા…પે॰… સત્થા દેવમનુસ્સાનં બુદ્ધો ભગવાતિ. ધમ્મે…પે॰… સઙ્ઘે અવેચ્ચપ્પસાદેન સમન્નાગતો હોતિ – સુપ્પટિપન્નો ભગવતો સાવકસઙ્ઘો…પે॰… અનુત્તરં પુઞ્ઞક્ખેત્તં લોકસ્સાતિ. ઇમેહિ ખ્વાહં, મહાનામ, તીહિ ધમ્મેહિ સમન્નાગતં સોતાપન્નપુગ્ગલં આજાનામિ અવિનિપાતધમ્મં નિયતં સમ્બોધિપરાયણં.
‘‘Tīhi khvāhaṃ, mahānāma, dhammehi samannāgataṃ sotāpannapuggalaṃ ājānāmi avinipātadhammaṃ niyataṃ sambodhiparāyaṇaṃ. Katamehi tīhi? Idha, mahānāma, ariyasāvako buddhe aveccappasādena samannāgato hoti – itipi so bhagavā…pe… satthā devamanussānaṃ buddho bhagavāti. Dhamme…pe… saṅghe aveccappasādena samannāgato hoti – suppaṭipanno bhagavato sāvakasaṅgho…pe… anuttaraṃ puññakkhettaṃ lokassāti. Imehi khvāhaṃ, mahānāma, tīhi dhammehi samannāgataṃ sotāpannapuggalaṃ ājānāmi avinipātadhammaṃ niyataṃ sambodhiparāyaṇaṃ.
‘‘ત્વં પન, મહાનામ, કતિહિ ધમ્મેહિ સમન્નાગતં સોતાપન્નપુગ્ગલં આજાનાસિ અવિનિપાતધમ્મં નિયતં સમ્બોધિપરાયણ’’ન્તિ? ‘‘ચતૂહિ ખ્વાહં, ગોધે, ધમ્મેહિ સમન્નાગતં સોતાપન્નપુગ્ગલં આજાનામિ અવિનિપાતધમ્મં નિયતં સમ્બોધિપરાયણં. કતમેહિ ચતૂહિ? ઇધ, ગોધે, અરિયસાવકો બુદ્ધે અવેચ્ચપ્પસાદેન સમન્નાગતો હોતિ – ઇતિપિ સો ભગવા…પે॰… સત્થા દેવમનુસ્સાનં બુદ્ધો ભગવાતિ. ધમ્મે…પે॰… સઙ્ઘે…પે॰… અરિયકન્તેહિ સીલેહિ સમન્નાગતો હોતિ અખણ્ડેહિ…પે॰… સમાધિસંવત્તનિકેહિ. ઇમેહિ ખ્વાહં, ગોધે, ચતૂહિ ધમ્મેહિ સમન્નાગતં સોતાપન્નપુગ્ગલં આજાનામિ અવિનિપાતધમ્મં નિયતં સમ્બોધિપરાયણ’’ન્તિ.
‘‘Tvaṃ pana, mahānāma, katihi dhammehi samannāgataṃ sotāpannapuggalaṃ ājānāsi avinipātadhammaṃ niyataṃ sambodhiparāyaṇa’’nti? ‘‘Catūhi khvāhaṃ, godhe, dhammehi samannāgataṃ sotāpannapuggalaṃ ājānāmi avinipātadhammaṃ niyataṃ sambodhiparāyaṇaṃ. Katamehi catūhi? Idha, godhe, ariyasāvako buddhe aveccappasādena samannāgato hoti – itipi so bhagavā…pe… satthā devamanussānaṃ buddho bhagavāti. Dhamme…pe… saṅghe…pe… ariyakantehi sīlehi samannāgato hoti akhaṇḍehi…pe… samādhisaṃvattanikehi. Imehi khvāhaṃ, godhe, catūhi dhammehi samannāgataṃ sotāpannapuggalaṃ ājānāmi avinipātadhammaṃ niyataṃ sambodhiparāyaṇa’’nti.
‘‘આગમેહિ ત્વં, મહાનામ, આગમેહિ ત્વં, મહાનામ! ભગવાવ એતં જાનેય્ય એતેહિ ધમ્મેહિ સમન્નાગતં વા અસમન્નાગતં વા’’તિ. ‘‘આયામ, ગોધે, યેન ભગવા તેનુપસઙ્કમેય્યામ; ઉપસઙ્કમિત્વા ભગવતો એતમત્થં આરોચેસ્સામા’’તિ. અથ ખો મહાનામો સક્કો ગોધા ચ સક્કો યેન ભગવા તેનુપસઙ્કમિંસુ; ઉપસઙ્કમિત્વા ભગવન્તં અભિવાદેત્વા એકમન્તં નિસીદિંસુ. એકમન્તં નિસિન્નો ખો મહાનામો સક્કો ભગવન્તં એતદવોચ –
‘‘Āgamehi tvaṃ, mahānāma, āgamehi tvaṃ, mahānāma! Bhagavāva etaṃ jāneyya etehi dhammehi samannāgataṃ vā asamannāgataṃ vā’’ti. ‘‘Āyāma, godhe, yena bhagavā tenupasaṅkameyyāma; upasaṅkamitvā bhagavato etamatthaṃ ārocessāmā’’ti. Atha kho mahānāmo sakko godhā ca sakko yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Ekamantaṃ nisinno kho mahānāmo sakko bhagavantaṃ etadavoca –
‘‘ઇધાહં , ભન્તે, યેન ગોધા સક્કો તેનુપસઙ્કમિં; ઉપસઙ્કમિત્વા ગોધં સક્કં એતદવોચં – ‘કતિહિ ત્વં, ગોધે, ધમ્મેહિ સમન્નાગતં સોતાપન્નપુગ્ગલં આજાનાસિ અવિનિપાતધમ્મં નિયતં સમ્બોધિપરાયણં’? એવં વુત્તે, ભન્તે, ગોધા સક્કો મં એતદવોચ –
‘‘Idhāhaṃ , bhante, yena godhā sakko tenupasaṅkamiṃ; upasaṅkamitvā godhaṃ sakkaṃ etadavocaṃ – ‘katihi tvaṃ, godhe, dhammehi samannāgataṃ sotāpannapuggalaṃ ājānāsi avinipātadhammaṃ niyataṃ sambodhiparāyaṇaṃ’? Evaṃ vutte, bhante, godhā sakko maṃ etadavoca –
‘‘તીહિ ખ્વાહં, મહાનામ, ધમ્મેહિ સમન્નાગતં સોતાપન્નપુગ્ગલં આજાનામિ અવિનિપાતધમ્મં નિયતં સમ્બોધિપરાયણં. કતમેહિ તીહિ? ઇધ, મહાનામ, અરિયસાવકો બુદ્ધે અવેચ્ચપ્પસાદેન સમન્નાગતો હોતિ – ઇતિપિ સો ભગવા…પે॰… સત્થા દેવમનુસ્સાનં બુદ્ધો ભગવાતિ. ધમ્મે…પે॰… સઙ્ઘે અવેચ્ચપ્પસાદેન સમન્નાગતો હોતિ – સુપ્પટિપન્નો ભગવતો સાવકસઙ્ઘો…પે॰… અનુત્તરં પુઞ્ઞક્ખેત્તં લોકસ્સાતિ. ઇમેહિ ખ્વાહં, મહાનામ, તીહિ ધમ્મેહિ સમન્નાગતં સોતાપન્નપુગ્ગલં આજાનામિ અવિનિપાતધમ્મં નિયતં સમ્બોધિપરાયણં. ત્વં પન, મહાનામ, કતમેહિ ધમ્મેહિ સમન્નાગતં સોતાપન્નપુગ્ગલં આજાનાસિ અવિનિપાતધમ્મં નિયતં સમ્બોધિપરાયણ’’ન્તિ?
‘‘Tīhi khvāhaṃ, mahānāma, dhammehi samannāgataṃ sotāpannapuggalaṃ ājānāmi avinipātadhammaṃ niyataṃ sambodhiparāyaṇaṃ. Katamehi tīhi? Idha, mahānāma, ariyasāvako buddhe aveccappasādena samannāgato hoti – itipi so bhagavā…pe… satthā devamanussānaṃ buddho bhagavāti. Dhamme…pe… saṅghe aveccappasādena samannāgato hoti – suppaṭipanno bhagavato sāvakasaṅgho…pe… anuttaraṃ puññakkhettaṃ lokassāti. Imehi khvāhaṃ, mahānāma, tīhi dhammehi samannāgataṃ sotāpannapuggalaṃ ājānāmi avinipātadhammaṃ niyataṃ sambodhiparāyaṇaṃ. Tvaṃ pana, mahānāma, katamehi dhammehi samannāgataṃ sotāpannapuggalaṃ ājānāsi avinipātadhammaṃ niyataṃ sambodhiparāyaṇa’’nti?
‘‘એવં વુત્તાહં, ભન્તે, ગોધં સક્કં એતદવોચં – ‘ચતૂહિ ખ્વાહં, ગોધે, ધમ્મેહિ સમન્નાગતં સોતાપન્નપુગ્ગલં આજાનામિ અવિનિપાતધમ્મં નિયતં સમ્બોધિપરાયણં. કતમેહિ ચતૂહિ? ઇધ, ગોધે, અરિયસાવકો બુદ્ધે અવેચ્ચપ્પસાદેન સમન્નાગતો હોતિ – ઇતિપિ સો ભગવા…પે॰… સત્થા દેવમનુસ્સાનં બુદ્ધો ભગવાતિ. ધમ્મે…પે॰… સઙ્ઘે…પે॰… અરિયકન્તેહિ સીલેહિ સમન્નાગતો હોતિ અખણ્ડેહિ…પે॰… સમાધિસંવત્તનિકેહિ. ઇમેહિ ખ્વાહં, ગોધે, ચતૂહિ ધમ્મેહિ સમન્નાગતં સોતાપન્નપુગ્ગલં આજાનામિ અવિનિપાતધમ્મં નિયતં સમ્બોધિપરાયણ’’’ન્તિ.
‘‘Evaṃ vuttāhaṃ, bhante, godhaṃ sakkaṃ etadavocaṃ – ‘catūhi khvāhaṃ, godhe, dhammehi samannāgataṃ sotāpannapuggalaṃ ājānāmi avinipātadhammaṃ niyataṃ sambodhiparāyaṇaṃ. Katamehi catūhi? Idha, godhe, ariyasāvako buddhe aveccappasādena samannāgato hoti – itipi so bhagavā…pe… satthā devamanussānaṃ buddho bhagavāti. Dhamme…pe… saṅghe…pe… ariyakantehi sīlehi samannāgato hoti akhaṇḍehi…pe… samādhisaṃvattanikehi. Imehi khvāhaṃ, godhe, catūhi dhammehi samannāgataṃ sotāpannapuggalaṃ ājānāmi avinipātadhammaṃ niyataṃ sambodhiparāyaṇa’’’nti.
‘‘એવં વુત્તે, ભન્તે, ગોધા સક્કો મં એતદવોચ – ‘આગમેહિ ત્વં, મહાનામ, આગમેહિ ત્વં, મહાનામ! ભગવાવ એતં જાનેય્ય એતેહિ ધમ્મેહિ સમન્નાગતં વા અસમન્નાગતં વા’’’તિ. ‘‘ઇધ , ભન્તે, કોચિદેવ ધમ્મો સમુપ્પાદો ઉપ્પજ્જેય્ય, એકતો અસ્સ ભગવા એકતો ભિક્ખુસઙ્ઘો ચ. યેનેવ ભગવા તેનેવાહં અસ્સં. એવં પસન્નં મં, ભન્તે, ભગવા ધારેતુ. ઇધ, ભન્તે, કોચિદેવ ધમ્મો સમુપ્પાદો ઉપ્પજ્જેય્ય, એકતો અસ્સ ભગવા એકતો ભિક્ખુસઙ્ઘો ભિક્ખુનિસઙ્ઘો ચ. યેનેવ ભગવા તેનેવાહં અસ્સં. એવં પસન્નં મં, ભન્તે, ભગવા ધારેતુ. ઇધ, ભન્તે, કોચિદેવ ધમ્મો સમુપ્પાદો ઉપ્પજ્જેય્ય, એકતો અસ્સ ભગવા એકતો ભિક્ખુસઙ્ઘો ભિક્ખુનિસઙ્ઘો ચ ઉપાસકા ચ. યેનેવ ભગવા તેનેવાહં અસ્સં. એવં પસન્નં મં, ભન્તે, ભગવા ધારેતુ. ઇધ, ભન્તે, કોચિદેવ ધમ્મો સમુપ્પાદો ઉપ્પજ્જેય્ય, એકતો અસ્સ ભગવા એકતો ભિક્ખુસઙ્ઘો ભિક્ખુનિસઙ્ઘો ઉપાસકા ઉપાસિકાયો ચ. યેનેવ ભગવા તેનેવાહં અસ્સં. એવં પસન્નં મં, ભન્તે, ભગવા ધારેતુ. ઇધ, ભન્તે, કોચિદેવ ધમ્મો સમુપ્પાદો ઉપ્પજ્જેય્ય, એકતો અસ્સ ભગવા એકતો ભિક્ખુસઙ્ઘો ભિક્ખુનિસઙ્ઘો ઉપાસકા ઉપાસિકાયો સદેવકો ચ લોકો સમારકો સબ્રહ્મકો સસ્સમણબ્રાહ્મણી પજા સદેવમનુસ્સા. યેનેવ ભગવા તેનેવાહં અસ્સં. એવં પસન્નં મં, ભન્તે, ભગવા ધારેતૂ’’તિ. ‘‘એવંવાદી ત્વં, ગોધે, મહાનામં સક્કં કિં વદેસી’’તિ? ‘‘એવંવાદાહં, ભન્તે, મહાનામં સક્કં ન કિઞ્ચિ વદામિ, અઞ્ઞત્ર કલ્યાણા અઞ્ઞત્ર કુસલા’’તિ. તતિયં.
‘‘Evaṃ vutte, bhante, godhā sakko maṃ etadavoca – ‘āgamehi tvaṃ, mahānāma, āgamehi tvaṃ, mahānāma! Bhagavāva etaṃ jāneyya etehi dhammehi samannāgataṃ vā asamannāgataṃ vā’’’ti. ‘‘Idha , bhante, kocideva dhammo samuppādo uppajjeyya, ekato assa bhagavā ekato bhikkhusaṅgho ca. Yeneva bhagavā tenevāhaṃ assaṃ. Evaṃ pasannaṃ maṃ, bhante, bhagavā dhāretu. Idha, bhante, kocideva dhammo samuppādo uppajjeyya, ekato assa bhagavā ekato bhikkhusaṅgho bhikkhunisaṅgho ca. Yeneva bhagavā tenevāhaṃ assaṃ. Evaṃ pasannaṃ maṃ, bhante, bhagavā dhāretu. Idha, bhante, kocideva dhammo samuppādo uppajjeyya, ekato assa bhagavā ekato bhikkhusaṅgho bhikkhunisaṅgho ca upāsakā ca. Yeneva bhagavā tenevāhaṃ assaṃ. Evaṃ pasannaṃ maṃ, bhante, bhagavā dhāretu. Idha, bhante, kocideva dhammo samuppādo uppajjeyya, ekato assa bhagavā ekato bhikkhusaṅgho bhikkhunisaṅgho upāsakā upāsikāyo ca. Yeneva bhagavā tenevāhaṃ assaṃ. Evaṃ pasannaṃ maṃ, bhante, bhagavā dhāretu. Idha, bhante, kocideva dhammo samuppādo uppajjeyya, ekato assa bhagavā ekato bhikkhusaṅgho bhikkhunisaṅgho upāsakā upāsikāyo sadevako ca loko samārako sabrahmako sassamaṇabrāhmaṇī pajā sadevamanussā. Yeneva bhagavā tenevāhaṃ assaṃ. Evaṃ pasannaṃ maṃ, bhante, bhagavā dhāretū’’ti. ‘‘Evaṃvādī tvaṃ, godhe, mahānāmaṃ sakkaṃ kiṃ vadesī’’ti? ‘‘Evaṃvādāhaṃ, bhante, mahānāmaṃ sakkaṃ na kiñci vadāmi, aññatra kalyāṇā aññatra kusalā’’ti. Tatiyaṃ.
Footnotes:
Related texts:
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / સંયુત્તનિકાય (અટ્ઠકથા) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ૩. ગોધસક્કસુત્તવણ્ણના • 3. Godhasakkasuttavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / સંયુત્તનિકાય (ટીકા) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ૩. ગોધસક્કસુત્તવણ્ણના • 3. Godhasakkasuttavaṇṇanā