Tipiṭaka / Tipiṭaka (English) / Saṁyutta Nikāya, English translation |
สํยุตฺต นิกาย ๓๕ฯ๑๓๐
The Related Suttas Collection 35.130
๑๓ฯ คหปติวคฺค
13. Householders
หาลิทฺทิกานิสุตฺต
With Hāliddikāni
เอกํ สมยํ อายสฺมา มหากจฺจาโน อวนฺตีสุ วิหรติ กุรรฆเร ปปาเต ปพฺพเตฯ
At one time Venerable Mahākaccāna was staying in the land of the Avantis near Kuraraghara on Steep Mountain.
อถ โข หาลิทฺทิกานิ คหปติ เยนายสฺมา มหากจฺจาโน เตนุปสงฺกมิ …เป… เอกมนฺตํ นิสินฺโน โข หาลิทฺทิกานิ คหปติ อายสฺมนฺตํ มหากจฺจานํ เอตทโวจ: “วุตฺตมิทํ, ภนฺเต, ภควตา: ‘ธาตุนานตฺตํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ ผสฺสนานตฺตํ; ผสฺสนานตฺตํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ เวทนานานตฺตนฺ'ติฯ กถํ นุ โข, ภนฺเต, ธาตุนานตฺตํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ ผสฺสนานตฺตํ; ผสฺสนานตฺตํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ เวทนานานตฺตนฺ”ติ?
Then the householder Hāliddikāni went up to Venerable Mahākaccāna … and asked him, “Sir, this was said by the Buddha: ‘Diversity of elements gives rise to diversity of contacts, and diversity of contacts gives rise to diversity of feelings.’ How does diversity of elements give rise to diversity of contacts, and diversity of contacts gives rise to diversity of feelings?”
“อิธ, คหปติ, ภิกฺขุ จกฺขุนา รูปํ ทิสฺวา ‘มนาปํ อิตฺเถตนฺ'ติ ปชานาติ จกฺขุวิญฺญาณํ สุขเวทนิยญฺจฯ ผสฺสํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ สุขา เวทนาฯ จกฺขุนา โข ปเนว รูปํ ทิสฺวา ‘อมนาปํ อิตฺเถตนฺ'ติ ปชานาติ จกฺขุวิญฺญาณํ ทุกฺขเวทนิยญฺจฯ ผสฺสํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ ทุกฺขา เวทนาฯ จกฺขุนา โข ปเนว รูปํ ทิสฺวา ‘อุเปกฺขาฏฺฐานิยํ อิตฺเถตนฺ'ติ ปชานาติ จกฺขุวิญฺญาณํ อทุกฺขมสุขเวทนิยญฺจฯ ผสฺสํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ อทุกฺขมสุขา เวทนาฯ
“Householder, it’s when a bhikkhu sees a sight with the eye and understands it to be agreeable. There is eye consciousness; and pleasant feeling arises dependent on a contact to be experienced as pleasant. Then they see a sight and understand it to be disagreeable. There is eye consciousness; and painful feeling arises dependent on a contact to be experienced as painful. Then they see a sight and understand it to be a basis for equanimity. There is eye consciousness; and neutral feeling arises dependent on a contact to be experienced as neutral.
ปุน จปรํ, คหปติ, ภิกฺขุ โสเตน สทฺทํ สุตฺวา …เป… ฆาเนน คนฺธํ ฆายิตฺวา …เป… ชิวฺหาย รสํ สายิตฺวา …เป… กาเยน โผฏฺฐพฺพํ ผุสิตฺวา …เป… มนสา ธมฺมํ วิญฺญาย ‘มนาปํ อิตฺเถตนฺ'ติ ปชานาติ มโนวิญฺญาณํ สุขเวทนิยญฺจฯ ผสฺสํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ สุขา เวทนาฯ มนสา โข ปเนว ธมฺมํ วิญฺญาย ‘อมนาปํ อิตฺเถตนฺ'ติ ปชานาติ มโนวิญฺญาณํ ทุกฺขเวทนิยญฺจฯ ผสฺสํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ ทุกฺขา เวทนาฯ มนสา โข ปเนว ธมฺมํ วิญฺญาย ‘อุเปกฺขาฏฺฐานิยํ อิตฺเถตนฺ'ติ ปชานาติ มโนวิญฺญาณํ อทุกฺขมสุขเวทนิยญฺจฯ ผสฺสํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ อทุกฺขมสุขา เวทนาฯ
Furthermore, a bhikkhu hears a sound with the ear … smells an odor with the nose … tastes a flavor with the tongue … feels a touch with the body … knows a thought with the mind and understands it to be agreeable. There is mind consciousness; and pleasant feeling arises dependent on a contact to be experienced as pleasant. Then they know a thought and understand it to be disagreeable. There is mind consciousness; and painful feeling arises dependent on a contact to be experienced as painful. Then they know a thought and understand it to be a basis for equanimity. Neutral feeling arises dependent on a contact to be experienced as neutral.
เอวํ โข, คหปติ, ธาตุนานตฺตํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ ผสฺสนานตฺตํ; ผสฺสนานตฺตํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ เวทนานานตฺตนฺ”ติฯ
That’s how diversity of elements gives rise to diversity of contacts, and diversity of contacts gives rise to diversity of feelings.”
สตฺตมํฯ
The authoritative text of the Saṁyutta Nikāya is the Pāli text. The English translation is provided as an aid to the study of the original Pāli text. [CREDITS »]