Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / પઞ્ચપકરણ-અટ્ઠકથા • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
૬. ઇદં દુક્ખન્તિકથાવણ્ણના
6. Idaṃ dukkhantikathāvaṇṇanā
૬૧૮-૮૨૦. ઇદાનિ ઇદં દુક્ખન્તિકથા નામ હોતિ. તત્થ યેસં ‘‘લોકુત્તરમગ્ગક્ખણે યોગાવચરો ઇદં દુક્ખન્તિ વાચં ભાસતિ, એવમસ્સ ઇદં દુક્ખન્તિ વાચં ભાસતો ચ ઇદં દુક્ખન્તિ ઞાણં પવત્તતી’’તિ લદ્ધિ, સેય્યથાપિ અન્ધકાનં; તે સન્ધાય પુચ્છા સકવાદિસ્સ, મગ્ગક્ખણે તથા વાચાભાસનં ઞાણપ્પવત્તિઞ્ચ સન્ધાય પટિઞ્ઞા ઇતરસ્સ. યસ્મા પન સો સેસસચ્ચપટિસંયુત્તં વાચં પુથુજ્જનોવ ભાસતિ , ન ચ તસ્સ તથા ઞાણપ્પવત્તીતિ ઇચ્છતિ, તસ્મા સમુદયાદિપઞ્હેસુ પટિક્ખિપતિ. રૂપં અનિચ્ચન્તિઆદિ દુક્ખપરિયાયદસ્સનવસેન વુત્તં. ઇતરો પન સકસમયે તાદિસં વોહારં અપસ્સન્તો પટિક્ખિપતિ. ઇતિ ચ દન્તિ ચાતિઆદિ યદિ તસ્સ દુક્ખે ઞાણં પવત્તતિ, ઇ-કાર દં-કાર દુ-કાર ખ-કારેસુ પટિપાટિયા ચતૂહિ ઞાણેહિ પવત્તિતબ્બન્તિ દસ્સેતું વુત્તં. ઇતરો પન તથા ન ઇચ્છતિ, તસ્મા પટિક્ખિપતિ.
618-620. Idāni idaṃ dukkhantikathā nāma hoti. Tattha yesaṃ ‘‘lokuttaramaggakkhaṇe yogāvacaro idaṃ dukkhanti vācaṃ bhāsati, evamassa idaṃ dukkhanti vācaṃ bhāsato ca idaṃ dukkhanti ñāṇaṃ pavattatī’’ti laddhi, seyyathāpi andhakānaṃ; te sandhāya pucchā sakavādissa, maggakkhaṇe tathā vācābhāsanaṃ ñāṇappavattiñca sandhāya paṭiññā itarassa. Yasmā pana so sesasaccapaṭisaṃyuttaṃ vācaṃ puthujjanova bhāsati , na ca tassa tathā ñāṇappavattīti icchati, tasmā samudayādipañhesu paṭikkhipati. Rūpaṃ aniccantiādi dukkhapariyāyadassanavasena vuttaṃ. Itaro pana sakasamaye tādisaṃ vohāraṃ apassanto paṭikkhipati. Iti ca danti cātiādi yadi tassa dukkhe ñāṇaṃ pavattati, i-kāra daṃ-kāra du-kāra kha-kāresu paṭipāṭiyā catūhi ñāṇehi pavattitabbanti dassetuṃ vuttaṃ. Itaro pana tathā na icchati, tasmā paṭikkhipati.
ઇદં દુક્ખન્તિકથાવણ્ણના.
Idaṃ dukkhantikathāvaṇṇanā.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / અભિધમ્મપિટક • Abhidhammapiṭaka / કથાવત્થુપાળિ • Kathāvatthupāḷi / (૧૧૧) ૬. ઇદં દુક્ખન્તિકથા • (111) 6. Idaṃ dukkhantikathā
ટીકા • Tīkā / અભિધમ્મપિટક (ટીકા) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / પઞ્ચપકરણ-મૂલટીકા • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ૬. ઇદંદુક્ખન્તિકથાવણ્ણના • 6. Idaṃdukkhantikathāvaṇṇanā