| Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / સંયુત્તનિકાય • Saṃyuttanikāya |
૯. ઇન્દખીલસુત્તં
9. Indakhīlasuttaṃ
૧૧૦૯. ‘‘યે હિ કેચિ, ભિક્ખવે, સમણા વા બ્રાહ્મણા વા ‘ઇદં દુક્ખ’ન્તિ યથાભૂતં નપ્પજાનન્તિ…પે॰… ‘અયં દુક્ખનિરોધગામિની પટિપદા’તિ યથાભૂતં નપ્પજાનન્તિ, તે અઞ્ઞસ્સ સમણસ્સ વા બ્રાહ્મણસ્સ વા મુખં ઉલ્લોકેન્તિ 1 – ‘અયં નૂન ભવં જાનં જાનાતિ, પસ્સં પસ્સતી’’’તિ.
1109. ‘‘Ye hi keci, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā ‘idaṃ dukkha’nti yathābhūtaṃ nappajānanti…pe… ‘ayaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadā’ti yathābhūtaṃ nappajānanti, te aññassa samaṇassa vā brāhmaṇassa vā mukhaṃ ullokenti 2 – ‘ayaṃ nūna bhavaṃ jānaṃ jānāti, passaṃ passatī’’’ti.
‘‘સેય્યથાપિ , ભિક્ખવે, તૂલપિચુ વા કપ્પાસપિચુ વા લહુકો વાતૂપાદાનો સમે ભૂમિભાગે નિક્ખિત્તો. તમેનં પુરત્થિમો વાતો પચ્છિમેન સંહરેય્ય, પચ્છિમો વાતો પુરત્થિમેન સંહરેય્ય, ઉત્તરો વાતો દક્ખિણેન સંહરેય્ય, દક્ખિણો વાતો ઉત્તરેન સંહરેય્ય. તં કિસ્સ હેતુ? લહુકત્તા, ભિક્ખવે, કપ્પાસપિચુનો. એવમેવ ખો, ભિક્ખવે, યે હિ કેચિ સમણા વા બ્રાહ્મણા વા ‘ઇદં દુક્ખ’ન્તિ યથાભૂતં નપ્પજાનન્તિ…પે॰… ‘અયં દુક્ખનિરોધગામિની પટિપદા’તિ યથાભૂતં નપ્પજાનન્તિ, તે અઞ્ઞસ્સ સમણસ્સ વા બ્રાહ્મણસ્સ વા મુખં ઉલ્લોકેન્તિ – ‘અયં નૂન ભવં જાનં જાનાતિ, પસ્સં પસ્સતી’તિ. તં કિસ્સ હેતુ? અદિટ્ઠત્તા, ભિક્ખવે, ચતુન્નં અરિયસચ્ચાનં.
‘‘Seyyathāpi , bhikkhave, tūlapicu vā kappāsapicu vā lahuko vātūpādāno same bhūmibhāge nikkhitto. Tamenaṃ puratthimo vāto pacchimena saṃhareyya, pacchimo vāto puratthimena saṃhareyya, uttaro vāto dakkhiṇena saṃhareyya, dakkhiṇo vāto uttarena saṃhareyya. Taṃ kissa hetu? Lahukattā, bhikkhave, kappāsapicuno. Evameva kho, bhikkhave, ye hi keci samaṇā vā brāhmaṇā vā ‘idaṃ dukkha’nti yathābhūtaṃ nappajānanti…pe… ‘ayaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadā’ti yathābhūtaṃ nappajānanti, te aññassa samaṇassa vā brāhmaṇassa vā mukhaṃ ullokenti – ‘ayaṃ nūna bhavaṃ jānaṃ jānāti, passaṃ passatī’ti. Taṃ kissa hetu? Adiṭṭhattā, bhikkhave, catunnaṃ ariyasaccānaṃ.
‘‘યે ચ ખો કેચિ, ભિક્ખવે, સમણા વા બ્રાહ્મણા વા ‘ઇદં દુક્ખ’ન્તિ યથાભૂતં પજાનન્તિ…પે॰… ‘અયં દુક્ખનિરોધગામિની પટિપદા’તિ યથાભૂતં પજાનન્તિ, તે ન અઞ્ઞસ્સ સમણસ્સ વા બ્રાહ્મણસ્સ વા મુખં ઉલ્લોકેન્તિ – ‘અયં નૂન ભવં જાનં જાનાતિ, પસ્સં પસ્સતી’’’તિ.
‘‘Ye ca kho keci, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā ‘idaṃ dukkha’nti yathābhūtaṃ pajānanti…pe… ‘ayaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadā’ti yathābhūtaṃ pajānanti, te na aññassa samaṇassa vā brāhmaṇassa vā mukhaṃ ullokenti – ‘ayaṃ nūna bhavaṃ jānaṃ jānāti, passaṃ passatī’’’ti.
‘‘સેય્યથાપિ, ભિક્ખવે, અયોખીલો વા ઇન્દખીલો વા ગમ્ભીરનેમો સુનિખાતો અચલો અસમ્પકમ્પી. પુરત્થિમાય ચેપિ દિસાય આગચ્છેય્ય ભુસા વાતવુટ્ઠિ, નેવ સઙ્કમ્પેય્ય 3 ન સમ્પકમ્પેય્ય ન સમ્પચાલેય્ય; પચ્છિમાય ચેપિ દિસાય…પે॰… ઉત્તરાય ચેપિ દિસાય…પે॰… દક્ખિણાય ચેપિ દિસાય આગચ્છેય્ય ભુસા વાતવુટ્ઠિ, નેવ સઙ્કમ્પેય્ય ન સમ્પકમ્પેય્ય ન સમ્પચાલેય્ય. તં કિસ્સ હેતુ? ગમ્ભીરત્તા, ભિક્ખવે, નેમસ્સ સુનિખાતત્તા ઇન્દખીલસ્સ. એવમેવ ખો, ભિક્ખવે, યે ચ ખો કેચિ સમણા વા બ્રાહ્મણા વા ‘ઇદં દુક્ખ’ન્તિ યથાભૂતં પજાનન્તિ…પે॰… અયં દુક્ખનિરોધગામિની પટિપદા’તિ યથાભૂતં પજાનન્તિ, તે ન અઞ્ઞસ્સ સમણસ્સ વા બ્રાહ્મણસ્સ વા મુખં ઉલ્લોકેન્તિ – ‘અયં નૂન ભવં જાનં જાનાતિ, પસ્સં પસ્સતી’તિ. તં કિસ્સ હેતુ? સુદિટ્ઠત્તા, ભિક્ખવે, ચતુન્નં અરિયસચ્ચાનં. કતમેસં ચતુન્નં? દુક્ખસ્સ અરિયસચ્ચસ્સ…પે॰… દુક્ખનિરોધગામિનિયા પટિપદાય અરિયસચ્ચસ્સ.
‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, ayokhīlo vā indakhīlo vā gambhīranemo sunikhāto acalo asampakampī. Puratthimāya cepi disāya āgaccheyya bhusā vātavuṭṭhi, neva saṅkampeyya 4 na sampakampeyya na sampacāleyya; pacchimāya cepi disāya…pe… uttarāya cepi disāya…pe… dakkhiṇāya cepi disāya āgaccheyya bhusā vātavuṭṭhi, neva saṅkampeyya na sampakampeyya na sampacāleyya. Taṃ kissa hetu? Gambhīrattā, bhikkhave, nemassa sunikhātattā indakhīlassa. Evameva kho, bhikkhave, ye ca kho keci samaṇā vā brāhmaṇā vā ‘idaṃ dukkha’nti yathābhūtaṃ pajānanti…pe… ayaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadā’ti yathābhūtaṃ pajānanti, te na aññassa samaṇassa vā brāhmaṇassa vā mukhaṃ ullokenti – ‘ayaṃ nūna bhavaṃ jānaṃ jānāti, passaṃ passatī’ti. Taṃ kissa hetu? Sudiṭṭhattā, bhikkhave, catunnaṃ ariyasaccānaṃ. Katamesaṃ catunnaṃ? Dukkhassa ariyasaccassa…pe… dukkhanirodhagāminiyā paṭipadāya ariyasaccassa.
‘‘તસ્માતિહ, ભિક્ખવે, ‘ઇદં દુક્ખ’ન્તિ યોગો કરણીયો…પે॰… ‘અયં દુક્ખનિરોધગામિની પટિપદા’તિ યોગો કરણીયો’’તિ. નવમં.
‘‘Tasmātiha, bhikkhave, ‘idaṃ dukkha’nti yogo karaṇīyo…pe… ‘ayaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadā’ti yogo karaṇīyo’’ti. Navamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / સંયુત્તનિકાય (અટ્ઠકથા) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ૯. ઇન્દખીલસુત્તવણ્ણના • 9. Indakhīlasuttavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / સંયુત્તનિકાય (ટીકા) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ૯. ઇન્દખીલસુત્તવણ્ણના • 9. Indakhīlasuttavaṇṇanā
