Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / இதிவுத்தக-அட்ட²கதா² • Itivuttaka-aṭṭhakathā |
3. இந்த்³ரியஸுத்தவண்ணனா
3. Indriyasuttavaṇṇanā
62. ததியே இந்த்³ரியானீதி அதி⁴பதெய்யட்டே²ன இந்த்³ரியானி. யானி ஹி ஸஹஜாதத⁴ம்மேஸு இஸ்ஸரா விய ஹுத்வா தேஹி அனுவத்திதப்³பா³னி, தானி இந்த்³ரியானி நாம. அபிச இந்தோ³ ப⁴க³வா த⁴ம்மிஸ்ஸரோ பரமேன சித்திஸ்ஸரியேன ஸமன்னாக³தோ. தேன இந்தே³ன ஸப்³ப³பட²மங் தி³ட்ட²த்தா அதி⁴க³தத்தா பரேஸஞ்ச தி³ட்ட²த்தா தே³ஸிதத்தா விஹிதத்தா கோ³சரபா⁴வனாஸேவனாஹி தி³ட்ட²த்தா ச இந்த்³ரியானி. இந்த³ங் வா மக்³கா³தி⁴க³மஸ்ஸ உபனிஸ்ஸயபூ⁴தங் புஞ்ஞகம்மங், தஸ்ஸ லிங்கா³னீதிபி இந்த்³ரியானி. அனஞ்ஞாதஞ்ஞஸ்ஸாமீதிந்த்³ரியந்தி ‘‘அனமதக்³கே³ ஸங்ஸாரே அனஞ்ஞாதங் அனதி⁴க³தங் அமதபத³ங் சதுஸச்சத⁴ம்மமேவ வா ஜானிஸ்ஸாமீ’’தி படிபன்னஸ்ஸ இமினா புப்³ப³பா⁴கே³ன உப்பன்னங் இந்த்³ரியங், ஸோதாபத்திமக்³க³பஞ்ஞாயேதங் அதி⁴வசனங். அஞ்ஞிந்த்³ரியந்தி ஆஜானநஇந்த்³ரியங். தத்ராயங் வசனத்தோ² – ஆஜானாதி பட²மமக்³க³ஞாணேன தி³ட்ட²மரியாத³ங் அனதிக்கமித்வாவ ஜானாதீதி அஞ்ஞா. யதே²வ ஹி பட²மமக்³க³பஞ்ஞா து³க்கா²தீ³ஸு பரிஞ்ஞாபி⁴ஸமயாதி³வஸேன பவத்ததி, ததே²வ அயம்பி பவத்ததீதி அஞ்ஞா ச ஸா யதா²வுத்தேனட்டே²ன இந்த்³ரியங் சாதி அஞ்ஞிந்த்³ரியங். ஆஜானநட்டே²னேவ அஞ்ஞஸ்ஸ வா அரியபுக்³க³லஸ்ஸ இந்த்³ரியந்தி அஞ்ஞிந்த்³ரியங், ஸோதாபத்திப²லதோ பட்டா²ய ச²ஸு டா²னேஸு ஞாணஸ்ஸேதங் அதி⁴வசனங். அஞ்ஞாதாவிந்த்³ரியந்தி அஞ்ஞாதாவினோ சதூஸு ஸச்சேஸு நிட்டி²தஞாணகிச்சஸ்ஸ கீ²ணாஸவஸ்ஸ உப்பஜ்ஜனதோ இந்த்³ரியட்ட²ஸம்ப⁴வதோ ச அஞ்ஞாதாவிந்த்³ரியங். எத்த² ச பட²மபச்சி²மானி பட²மமக்³க³சதுத்த²ப²லவஸேன ஏகட்டா²னிகானி, இதரங் இதரமக்³க³ப²லவஸேன ச²ட்டா²னிகந்தி வேதி³தப்³ப³ங்.
62. Tatiye indriyānīti adhipateyyaṭṭhena indriyāni. Yāni hi sahajātadhammesu issarā viya hutvā tehi anuvattitabbāni, tāni indriyāni nāma. Apica indo bhagavā dhammissaro paramena cittissariyena samannāgato. Tena indena sabbapaṭhamaṃ diṭṭhattā adhigatattā paresañca diṭṭhattā desitattā vihitattā gocarabhāvanāsevanāhi diṭṭhattā ca indriyāni. Indaṃ vā maggādhigamassa upanissayabhūtaṃ puññakammaṃ, tassa liṅgānītipi indriyāni. Anaññātaññassāmītindriyanti ‘‘anamatagge saṃsāre anaññātaṃ anadhigataṃ amatapadaṃ catusaccadhammameva vā jānissāmī’’ti paṭipannassa iminā pubbabhāgena uppannaṃ indriyaṃ, sotāpattimaggapaññāyetaṃ adhivacanaṃ. Aññindriyanti ājānanaindriyaṃ. Tatrāyaṃ vacanattho – ājānāti paṭhamamaggañāṇena diṭṭhamariyādaṃ anatikkamitvāva jānātīti aññā. Yatheva hi paṭhamamaggapaññā dukkhādīsu pariññābhisamayādivasena pavattati, tatheva ayampi pavattatīti aññā ca sā yathāvuttenaṭṭhena indriyaṃ cāti aññindriyaṃ. Ājānanaṭṭheneva aññassa vā ariyapuggalassa indriyanti aññindriyaṃ, sotāpattiphalato paṭṭhāya chasu ṭhānesu ñāṇassetaṃ adhivacanaṃ. Aññātāvindriyanti aññātāvino catūsu saccesu niṭṭhitañāṇakiccassa khīṇāsavassa uppajjanato indriyaṭṭhasambhavato ca aññātāvindriyaṃ. Ettha ca paṭhamapacchimāni paṭhamamaggacatutthaphalavasena ekaṭṭhānikāni, itaraṃ itaramaggaphalavasena chaṭṭhānikanti veditabbaṃ.
கா³தா²ஸு ஸிக்க²மானஸ்ஸாதி அதி⁴ஸீலஸிக்கா²த³யோ ஸிக்க²மானஸ்ஸ பா⁴வெந்தஸ்ஸ. உஜுமக்³கா³னுஸாரினோதி உஜுமக்³கோ³ வுச்சதி அரியமக்³கோ³, அந்தத்³வயவிவஜ்ஜிதத்தா தஸ்ஸ அனுஸ்ஸரணதோ உஜுமக்³கா³னுஸாரினோ, படிபாடியா மக்³கே³ உப்பாதெ³ந்தஸ்ஸாதி அத்தோ². க²யஸ்மிந்தி அனவஸேஸகிலேஸானங் கே²பனதோ க²யஸங்கா²தே அக்³க³மக்³கே³ ஞாணங் பட²மங் புரேயேவ உப்பஜ்ஜதி. ததோ அஞ்ஞா அனந்தராதி ததோ மக்³க³ஞாணதோ அனந்தரா அரஹத்தங் உப்பஜ்ஜதி. அத² வா உஜுமக்³கா³னுஸாரினோதி லீனுத்³த⁴ச்சபதிட்டா²னாயூஹனாதி³கே வஜ்ஜெத்வா ஸமத²விபஸ்ஸனங் யுக³னத்³த⁴ங் கத்வா பா⁴வனாவஸேன பவத்தங் புப்³ப³பா⁴க³மக்³க³ங் அனுஸ்ஸரந்தஸ்ஸ அனுக³ச்ச²ந்தஸ்ஸ படிபஜ்ஜந்தஸ்ஸ கொ³த்ரபு⁴ஞாணானந்தரங் தி³ட்டே²கட்டா²னங் கிலேஸானங் கே²பனதோ க²யஸ்மிங் ஸோதாபத்திமக்³கே³ பட²மங் ஞாணங் அனஞ்ஞாதஞ்ஞஸ்ஸாமீதிந்த்³ரியங் உப்பஜ்ஜதி. ததோ அஞ்ஞா அனந்தராதி ததோ பட²மஞாணதோ அனந்தரா அனந்தரதோ பட்டா²ய யாவ அக்³க³மக்³கா³ அஞ்ஞா அஞ்ஞிந்த்³ரியங் உப்பஜ்ஜதி.
Gāthāsu sikkhamānassāti adhisīlasikkhādayo sikkhamānassa bhāventassa. Ujumaggānusārinoti ujumaggo vuccati ariyamaggo, antadvayavivajjitattā tassa anussaraṇato ujumaggānusārino, paṭipāṭiyā magge uppādentassāti attho. Khayasminti anavasesakilesānaṃ khepanato khayasaṅkhāte aggamagge ñāṇaṃ paṭhamaṃ pureyeva uppajjati. Tato aññā anantarāti tato maggañāṇato anantarā arahattaṃ uppajjati. Atha vā ujumaggānusārinoti līnuddhaccapatiṭṭhānāyūhanādike vajjetvā samathavipassanaṃ yuganaddhaṃ katvā bhāvanāvasena pavattaṃ pubbabhāgamaggaṃ anussarantassa anugacchantassa paṭipajjantassa gotrabhuñāṇānantaraṃ diṭṭhekaṭṭhānaṃ kilesānaṃ khepanato khayasmiṃ sotāpattimagge paṭhamaṃ ñāṇaṃ anaññātaññassāmītindriyaṃ uppajjati. Tato aññā anantarāti tato paṭhamañāṇato anantarā anantarato paṭṭhāya yāva aggamaggā aññā aññindriyaṃ uppajjati.
ததோ அஞ்ஞா விமுத்தஸ்ஸாதி ததோ அஞ்ஞா அஞ்ஞிந்த்³ரியதோ பச்சா² அரஹத்தமக்³க³ஞாணானந்தரா அரஹத்தப²லேன பஞ்ஞாவிமுத்தியா அஞ்ஞாதாவிந்த்³ரியேன விமுத்தஸ்ஸ. ஞாணங் வே ஹோதி தாதி³னோதி அரஹத்தப²லுப்பத்திதோ உத்தரகாலே இட்டா²னிட்டா²தீ³ஸு தாதி³லக்க²ணப்பத்தஸ்ஸ கீ²ணாஸவஸ்ஸ பச்சவெக்க²ணஞாணங் உப்பஜ்ஜதி. கத²ங் உப்பஜ்ஜதீதி ஆஹ ‘‘அகுப்பா மே விமுத்தீ’’தி. தஸ்ஸ அகுப்பபா⁴வஸ்ஸ காரணங் த³ஸ்ஸேதி ‘‘ப⁴வஸங்யோஜனக்க²யா’’தி.
Tatoaññā vimuttassāti tato aññā aññindriyato pacchā arahattamaggañāṇānantarā arahattaphalena paññāvimuttiyā aññātāvindriyena vimuttassa. Ñāṇaṃ ve hoti tādinoti arahattaphaluppattito uttarakāle iṭṭhāniṭṭhādīsu tādilakkhaṇappattassa khīṇāsavassa paccavekkhaṇañāṇaṃ uppajjati. Kathaṃ uppajjatīti āha ‘‘akuppā me vimuttī’’ti. Tassa akuppabhāvassa kāraṇaṃ dasseti ‘‘bhavasaṃyojanakkhayā’’ti.
இதா³னி தாதி³ஸங் கீ²ணாஸவங் தோ²மெந்தோ ‘‘ஸ வே இந்த்³ரியஸம்பன்னோ’’தி ததியங் கா³த²மாஹ. தத்த² இந்த்³ரியஸம்பன்னோதி யதா²வுத்தேஹி தீஹி லோகுத்தரிந்த்³ரியேஹி ஸமன்னாக³தோ, ஸுத்³தே⁴ஹிபி வா படிப்பஸ்ஸத்³தி⁴லத்³தே⁴ஹி ஸத்³தா⁴தீ³ஹி இந்த்³ரியேஹி ஸமன்னாக³தோ பரிபுண்ணோ, ததோ ஏவ சக்கா²தீ³ஹி ஸுட்டு² வூபஸந்தேஹி நிப்³பி³ஸேவனேஹி இந்த்³ரியேஹி ஸமன்னாக³தோ. தேனாஹ ‘‘ஸந்தோ’’தி, ஸப்³ப³கிலேஸபரிளாஹவூபஸமேன உபஸந்தோதி அத்தோ². ஸந்திபதே³ ரதோதி நிப்³பா³னே அபி⁴ரதோ அதி⁴முத்தோ. எத்த² ச ‘‘இந்த்³ரியஸம்பன்னோ’’தி ஏதேன பா⁴விதமக்³க³தா, பரிஞ்ஞாதக்க²ந்த⁴தா சஸ்ஸ த³ஸ்ஸிதா. ‘‘ஸந்தோ’’தி ஏதேன பஹீனகிலேஸதா, ‘‘ஸந்திபதே³ ரதோ’’தி ஏதேன ஸச்சி²கதனிரோத⁴தாதி. ஸேஸங் வுத்தனயமேவ.
Idāni tādisaṃ khīṇāsavaṃ thomento ‘‘sa ve indriyasampanno’’ti tatiyaṃ gāthamāha. Tattha indriyasampannoti yathāvuttehi tīhi lokuttarindriyehi samannāgato, suddhehipi vā paṭippassaddhiladdhehi saddhādīhi indriyehi samannāgato paripuṇṇo, tato eva cakkhādīhi suṭṭhu vūpasantehi nibbisevanehi indriyehi samannāgato. Tenāha ‘‘santo’’ti, sabbakilesapariḷāhavūpasamena upasantoti attho. Santipade ratoti nibbāne abhirato adhimutto. Ettha ca ‘‘indriyasampanno’’ti etena bhāvitamaggatā, pariññātakkhandhatā cassa dassitā. ‘‘Santo’’ti etena pahīnakilesatā, ‘‘santipade rato’’ti etena sacchikatanirodhatāti. Sesaṃ vuttanayameva.
ததியஸுத்தவண்ணனா நிட்டி²தா.
Tatiyasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / கு²த்³த³கனிகாய • Khuddakanikāya / இதிவுத்தகபாளி • Itivuttakapāḷi / 3. இந்த்³ரியஸுத்தங் • 3. Indriyasuttaṃ