Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / કથાવત્થુપાળિ • Kathāvatthupāḷi |
૭. સત્તમવગ્ગો
7. Sattamavaggo
(૬૮) ૬. ઇતોદિન્નકથા
(68) 6. Itodinnakathā
૪૮૮. ઇતો દિન્નેન તત્થ યાપેન્તીતિ? આમન્તા. ઇતો ચીવરં દેન્તિ તં ચીવરં તત્થ પરિભુઞ્જન્તીતિ? ન હેવં વત્તબ્બે…પે॰… ઇતો પિણ્ડપાતં દેન્તિ, ઇતો સેનાસનં દેન્તિ, ઇતો ગિલાનપચ્ચયભેસજ્જપરિક્ખારં દેન્તિ, ઇતો ખાદનીયં દેન્તિ, ઇતો ભોજનીયં દેન્તિ, ઇતો પાનીયં દેન્તિ; તં પાનીયં તત્થ પરિભુઞ્જન્તીતિ? ન હેવં વત્તબ્બે…પે॰….
488. Ito dinnena tattha yāpentīti? Āmantā. Ito cīvaraṃ denti taṃ cīvaraṃ tattha paribhuñjantīti? Na hevaṃ vattabbe…pe… ito piṇḍapātaṃ denti, ito senāsanaṃ denti, ito gilānapaccayabhesajjaparikkhāraṃ denti, ito khādanīyaṃ denti, ito bhojanīyaṃ denti, ito pānīyaṃ denti; taṃ pānīyaṃ tattha paribhuñjantīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
ઇતો દિન્નેન તત્થ યાપેન્તીતિ? આમન્તા. અઞ્ઞો અઞ્ઞસ્સ કારકો પરકતં સુખદુક્ખં અઞ્ઞો કરોતિ, અઞ્ઞો પટિસંવેદેતીતિ? ન હેવં વત્તબ્બે…પે॰….
Ito dinnena tattha yāpentīti? Āmantā. Añño aññassa kārako parakataṃ sukhadukkhaṃ añño karoti, añño paṭisaṃvedetīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
૪૮૯. ન વત્તબ્બં – ‘‘ઇતો દિન્નેન તત્થ યાપેન્તી’’તિ? આમન્તા. નનુ પેતા અત્તનો અત્થાય દાનં દેન્તં અનુમોદેન્તિ, ચિત્તં પસાદેન્તિ, પીતિં ઉપ્પાદેન્તિ, સોમનસ્સં પટિલભન્તીતિ? આમન્તા. હઞ્ચિ પેતા અત્તનો અત્થાય દાનં દેન્તં અનુમોદેન્તિ, ચિત્તં પસાદેન્તિ, પીતિં ઉપ્પાદેન્તિ, સોમનસ્સં પટિલભન્તિ; તેન વત રે વત્તબ્બે – ‘‘ઇતો દિન્નેન તત્થ યાપેન્તી’’તિ.
489. Na vattabbaṃ – ‘‘ito dinnena tattha yāpentī’’ti? Āmantā. Nanu petā attano atthāya dānaṃ dentaṃ anumodenti, cittaṃ pasādenti, pītiṃ uppādenti, somanassaṃ paṭilabhantīti? Āmantā. Hañci petā attano atthāya dānaṃ dentaṃ anumodenti, cittaṃ pasādenti, pītiṃ uppādenti, somanassaṃ paṭilabhanti; tena vata re vattabbe – ‘‘ito dinnena tattha yāpentī’’ti.
૪૯૦. ન વત્તબ્બં – ‘‘ઇતો દિન્નેન તત્થ યાપેન્તી’’તિ? આમન્તા. નનુ વુત્તં ભગવતા –
490. Na vattabbaṃ – ‘‘ito dinnena tattha yāpentī’’ti? Āmantā. Nanu vuttaṃ bhagavatā –
‘‘ઉન્નમે ઉદકં વુટ્ઠં, યથાનિન્નં પવત્તતિ;
‘‘Unname udakaṃ vuṭṭhaṃ, yathāninnaṃ pavattati;
એવમેવ ઇતો દિન્નં, પેતાનં ઉપકપ્પતિ.
Evameva ito dinnaṃ, petānaṃ upakappati.
‘‘યથા વારિવહા પૂરા, પરિપૂરેન્તિ સાગરં;
‘‘Yathā vārivahā pūrā, paripūrenti sāgaraṃ;
એવમેવ ઇતો દિન્નં, પેતાનં ઉપકપ્પતિ.
Evameva ito dinnaṃ, petānaṃ upakappati.
‘‘ન હિ તત્થ કસી અત્થિ, ગોરક્ખેત્થ ન વિજ્જતિ;
‘‘Na hi tattha kasī atthi, gorakkhettha na vijjati;
અત્થેવ સુત્તન્તોતિ? આમન્તા. તેન હિ ઇતો દિન્નેન તત્થ યાપેન્તીતિ.
Attheva suttantoti? Āmantā. Tena hi ito dinnena tattha yāpentīti.
૪૯૧. ન વત્તબ્બં – ‘‘ઇતો દિન્નેન તત્થ યાપેન્તી’’તિ? આમન્તા. નનુ વુત્તં ભગવતા – ‘‘પઞ્ચિમાનિ, ભિક્ખવે, ઠાનાનિ સમ્પસ્સન્તા માતાપિતરો પુત્તં ઇચ્છન્તિ કુલે જાયમાનં! કતમાનિ પઞ્ચ? ભટો વા નો ભરિસ્સતિ, કિચ્ચં વા નો કરિસ્સતિ, કુલવંસો ચિરં ઠસ્સતિ, દાયજ્જં પટિપજ્જિસ્સતિ, અથ વા પન પેતાનં કાલઙ્કતાનં દક્ખિણં અનુપ્પદસ્સતિ – ઇમાનિ ખો, ભિક્ખવે, પઞ્ચ ઠાનાનિ સમ્પસ્સન્તા માતાપિતરો પુત્તં ઇચ્છન્તિ કુલે જાયમાન’’ન્તિ.
491. Na vattabbaṃ – ‘‘ito dinnena tattha yāpentī’’ti? Āmantā. Nanu vuttaṃ bhagavatā – ‘‘pañcimāni, bhikkhave, ṭhānāni sampassantā mātāpitaro puttaṃ icchanti kule jāyamānaṃ! Katamāni pañca? Bhaṭo vā no bharissati, kiccaṃ vā no karissati, kulavaṃso ciraṃ ṭhassati, dāyajjaṃ paṭipajjissati, atha vā pana petānaṃ kālaṅkatānaṃ dakkhiṇaṃ anuppadassati – imāni kho, bhikkhave, pañca ṭhānāni sampassantā mātāpitaro puttaṃ icchanti kule jāyamāna’’nti.
‘‘પઞ્ચ ઠાનાનિ સમ્પસ્સં, પુત્તં ઇચ્છન્તિ પણ્ડિતા;
‘‘Pañca ṭhānāni sampassaṃ, puttaṃ icchanti paṇḍitā;
ભટો વા નો ભરિસ્સતિ, કિચ્ચં વા નો કરિસ્સતિ.
Bhaṭo vā no bharissati, kiccaṃ vā no karissati.
‘‘કુલવંસો ચિરં તિટ્ઠે, દાયજ્જં પટિપજ્જતિ;
‘‘Kulavaṃso ciraṃ tiṭṭhe, dāyajjaṃ paṭipajjati;
અથ વા પન પેતાનં, દક્ખિણં અનુપ્પદસ્સતિ.
Atha vā pana petānaṃ, dakkhiṇaṃ anuppadassati.
‘‘ઠાનાનેતાનિ સમ્પસ્સં, પુત્તં ઇચ્છન્તિ પણ્ડિતા;
‘‘Ṭhānānetāni sampassaṃ, puttaṃ icchanti paṇḍitā;
તસ્મા સન્તો સપ્પુરિસા, કતઞ્ઞૂ કતવેદિનો.
Tasmā santo sappurisā, kataññū katavedino.
‘‘ભરન્તિ માતાપિતરો, પુબ્બે કતમનુસ્સરં;
‘‘Bharanti mātāpitaro, pubbe katamanussaraṃ;
કરોન્તિ તેસં કિચ્ચાનિ, યથા તં પુબ્બકારિનં.
Karonti tesaṃ kiccāni, yathā taṃ pubbakārinaṃ.
‘‘ઓવાદકારી ભટપોસી, કુલવંસં અહાપયં;
‘‘Ovādakārī bhaṭaposī, kulavaṃsaṃ ahāpayaṃ;
સદ્ધો સીલેન સમ્પન્નો, પુત્તો હોતિ પસંસિયો’’તિ 5.
Saddho sīlena sampanno, putto hoti pasaṃsiyo’’ti 6.
અત્થેવ સુત્તન્તોતિ? આમન્તા. તેન હિ ઇતો દિન્નેન તત્થ યાપેન્તીતિ.
Attheva suttantoti? Āmantā. Tena hi ito dinnena tattha yāpentīti.
ઇતો દિન્નકથા નિટ્ઠિતા.
Ito dinnakathā niṭṭhitā.
Footnotes:
Related texts:
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / અભિધમ્મપિટક (અટ્ઠકથા) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / પઞ્ચપકરણ-અટ્ઠકથા • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / ૬. ઇતોદિન્નકથાવણ્ણના • 6. Itodinnakathāvaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / અભિધમ્મપિટક (ટીકા) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / પઞ્ચપકરણ-મૂલટીકા • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ૬. ઇતોદિન્નકથાવણ્ણના • 6. Itodinnakathāvaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / અભિધમ્મપિટક (ટીકા) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / પઞ્ચપકરણ-અનુટીકા • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ૬. ઇતોદિન્નકથાવણ્ણના • 6. Itodinnakathāvaṇṇanā