| Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / સંયુત્તનિકાય (ટીકા) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
૬. જાગરસુત્તવણ્ણના
6. Jāgarasuttavaṇṇanā
૬. જાગરતન્તિ અનાદરે સામિવચનં. તેનાહ ‘‘ઇન્દ્રિયેસુ જાગરન્તેસૂ’’તિ. ‘‘વિસ્સજ્જનગાથાયં પના’’તિ ઇમસ્સ પદસ્સ ‘‘અયમત્થો વેદિતબ્બો’’તિ ઇમિના સમ્બન્ધો. પુચ્છાગાથાય પન અત્થો ઇમિનાવ નયેન વિઞ્ઞાયતીતિ અધિપ્પાયો. પઞ્ચ જાગરતં સુત્તાતિ એત્થ ‘‘સુત્તા’’તિ પદં અપેક્ખિત્વા પઞ્ચાતિ પચ્ચત્તવચનં ‘‘જાગરત’’ન્તિ પદં અપેક્ખિત્વા સામિવસેન પરિણામેતબ્બં ‘‘પઞ્ચન્નં જાગરત’’ન્તિ. તેનાહ – ‘‘પઞ્ચસુ ઇન્દ્રિયેસુ જાગરન્તેસૂ’’તિ, જાગરન્તેસુ બદ્ધાભાવેન સકિચ્ચપ્પસુતતાય સકિચ્ચસમત્થતાય ચાતિ અત્થો. સોત્તંવ સુત્તા પમાદનિદ્દાભાવતો. તમેવ સુત્તભાવં પુગ્ગલાધિટ્ઠાનાય કથાય દસ્સેતું ‘‘કસ્મા’’તિઆદિ વુત્તં. પમજ્જતિ, પમાદો વા એતસ્સ અત્થીતિ પમાદો, તસ્સ ભાવો પમાદતા, તાય, પમત્તભાવેનાતિ અત્થો.
6.Jāgaratanti anādare sāmivacanaṃ. Tenāha ‘‘indriyesu jāgarantesū’’ti. ‘‘Vissajjanagāthāyaṃ panā’’ti imassa padassa ‘‘ayamattho veditabbo’’ti iminā sambandho. Pucchāgāthāya pana attho imināva nayena viññāyatīti adhippāyo. Pañca jāgarataṃ suttāti ettha ‘‘suttā’’ti padaṃ apekkhitvā pañcāti paccattavacanaṃ ‘‘jāgarata’’nti padaṃ apekkhitvā sāmivasena pariṇāmetabbaṃ ‘‘pañcannaṃ jāgarata’’nti. Tenāha – ‘‘pañcasu indriyesu jāgarantesū’’ti, jāgarantesu baddhābhāvena sakiccappasutatāya sakiccasamatthatāya cāti attho. Sottaṃva suttā pamādaniddābhāvato. Tameva suttabhāvaṃ puggalādhiṭṭhānāya kathāya dassetuṃ ‘‘kasmā’’tiādi vuttaṃ. Pamajjati, pamādo vā etassa atthīti pamādo, tassa bhāvo pamādatā, tāya, pamattabhāvenāti attho.
એવં ગાથાય પઠમસ્સ પાદસ્સ અત્થં વત્વા દુતિયસ્સ વત્તું ‘‘એવં સુત્તેસૂ’’તિઆદિ વુત્તં. તસ્સત્થો વુત્તનયેન વેદિતબ્બો. યસ્મા અપ્પહીનસુપનકિરિયાવસેન સનીવરણસ્સ પુગ્ગલસ્સ અનુપ્પન્નરાગરજાદયો ઉપ્પજ્જન્તિ, ઉપ્પન્ના પવડ્ઢન્તિ, તસ્મા વુત્તં ‘‘નીવરણેહેવ કિલેસરજં આદિયતી’’તિ. તેનેવાહ ‘‘પુરિમા’’તિઆદિ. પુરિમાનં પચ્છિમાનં અપરાપરુપ્પત્તિયા પચ્ચયભાવો હેત્થ આદિયનં. પઞ્ચહિ ઇન્દ્રિયેહિ પરિસુજ્ઝતીતિ મગ્ગપરિયાપન્નેહિ સદ્ધાદીહિ પઞ્ચહિ ઇન્દ્રિયેહિ સકલસંકિલેસતો વિસુજ્ઝતિ. પઞ્ઞિન્દ્રિયમેવ હિ અનઞ્ઞાતઞ્ઞસ્સામીતિન્દ્રિયાદીનિ, ઇતરાનિ ચ અન્વયાનીતિ.
Evaṃ gāthāya paṭhamassa pādassa atthaṃ vatvā dutiyassa vattuṃ ‘‘evaṃ suttesū’’tiādi vuttaṃ. Tassattho vuttanayena veditabbo. Yasmā appahīnasupanakiriyāvasena sanīvaraṇassa puggalassa anuppannarāgarajādayo uppajjanti, uppannā pavaḍḍhanti, tasmā vuttaṃ ‘‘nīvaraṇeheva kilesarajaṃ ādiyatī’’ti. Tenevāha ‘‘purimā’’tiādi. Purimānaṃ pacchimānaṃ aparāparuppattiyā paccayabhāvo hettha ādiyanaṃ. Pañcahi indriyehi parisujjhatīti maggapariyāpannehi saddhādīhi pañcahi indriyehi sakalasaṃkilesato visujjhati. Paññindriyameva hi anaññātaññassāmītindriyādīni, itarāni ca anvayānīti.
જાગરસુત્તવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Jāgarasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / સુત્તપિટક • Suttapiṭaka / સંયુત્તનિકાય • Saṃyuttanikāya / ૬. જાગરસુત્તં • 6. Jāgarasuttaṃ
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / સંયુત્તનિકાય (અટ્ઠકથા) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ૬. જાગરસુત્તવણ્ણના • 6. Jāgarasuttavaṇṇanā
