Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / સંયુત્તનિકાય (ટીકા) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
૫. જરાવગ્ગો
5. Jarāvaggo
૧. જરાધમ્મસુત્તવણ્ણના
1. Jarādhammasuttavaṇṇanā
૫૧૧. પમુખે , પાસાદસ્સ ચ પચ્છિમભાગે આતપો પચ્છાતપો, તસ્મિં પચ્છાતપે. સો હિ પાસાદસ્સ પમુખભાવેન કતો. કિં પન ભગવતો વજિરસારં સરીરં ઓતાપેતબ્બં હોતીતિ આહ – ‘‘સમ્માસમ્બુદ્ધસ્સા’’તિઆદિ . અયઞ્ચ ઇમં સુત્તં દેસિતસમયે. ન સક્કોતિ બ્યામપ્પભાય કાયચિ પભાય અનભિભવનીયત્તા. કિઞ્ચાપિ બુદ્ધાભા સૂરિયાભાય અનભિભવનીયા, ઘમ્મસભાવતાય પન રસ્મીનં પરિતો ફરન્તી સૂરિયાભા તિખિણા ઉણ્હાતિ આહ ‘‘રસ્મિતેજ’’ન્તિ. ઇદાનિ તમત્થં ઉપમાય વિભાવેતું ‘‘યથેવ હી’’તિઆદિ વુત્તં.
511. Pamukhe , pāsādassa ca pacchimabhāge ātapo pacchātapo, tasmiṃ pacchātape. So hi pāsādassa pamukhabhāvena kato. Kiṃ pana bhagavato vajirasāraṃ sarīraṃ otāpetabbaṃ hotīti āha – ‘‘sammāsambuddhassā’’tiādi . Ayañca imaṃ suttaṃ desitasamaye. Na sakkoti byāmappabhāya kāyaci pabhāya anabhibhavanīyattā. Kiñcāpi buddhābhā sūriyābhāya anabhibhavanīyā, ghammasabhāvatāya pana rasmīnaṃ parito pharantī sūriyābhā tikhiṇā uṇhāti āha ‘‘rasmiteja’’nti. Idāni tamatthaṃ upamāya vibhāvetuṃ ‘‘yatheva hī’’tiādi vuttaṃ.
સુવણ્ણાવટ્ટં વિયાતિ અચ્છે સુવણ્ણપત્તે વિનિવત્તઆવટ્ટં વિય. ગરહણચ્છરિયં નામ કિરેતં ‘‘અચ્છરિયમેતં અવિસિચ્છેફલવદ’’ન્તિઆદીસુ વિય. ન એવમેતરહીતિ અત્તનો પાકટવસેન વદતિ, ન ઇતરેસમ્પીતિ. સિરાજાલાતિ સિરાસન્તાના. એવરૂપં ન હોતીતિ અઞ્ઞેસં પાકતિકસત્તાનં વુત્તાકારં વિય ન હોતિ પુઞ્ઞસમ્ભારસ્સ ઉળારતમત્તા વિપચ્ચનસ્સ પરિયન્તગતત્તા. તેનાહ ‘‘અઞ્ઞેસં અપાકટ’’ન્તિ. વલિયાવટ્ટકન્તિ અપ્પકં વલિયાવટ્ટં. તેનાહ ‘‘કેસગ્ગપ્પમાણ’’ન્તિ. સબ્બાનીતિ સિરાજાલાનિ. પુરતો વઙ્કોતિ થોકં પુરતો નતમત્તં સન્ધાયાહ. તેન વુત્તં ‘‘સ્વાયં અઞ્ઞેસં અપાકટો’’તિ. નયગ્ગાહતોતિ અનુમાનતો. ધી તન્તિ ધી-સદ્દયોગે ઉપયોગવચનં. ધીતિ જિગુચ્છનત્થે નિપાતો. ધિક્કારોતિ જિગુચ્છાપયોગો. તં ફુસતૂતિ તુય્હં પાપુણાતુ.
Suvaṇṇāvaṭṭaṃ viyāti acche suvaṇṇapatte vinivattaāvaṭṭaṃ viya. Garahaṇacchariyaṃ nāma kiretaṃ ‘‘acchariyametaṃ avisicchephalavada’’ntiādīsu viya. Na evametarahīti attano pākaṭavasena vadati, na itaresampīti. Sirājālāti sirāsantānā. Evarūpaṃ na hotīti aññesaṃ pākatikasattānaṃ vuttākāraṃ viya na hoti puññasambhārassa uḷāratamattā vipaccanassa pariyantagatattā. Tenāha ‘‘aññesaṃ apākaṭa’’nti. Valiyāvaṭṭakanti appakaṃ valiyāvaṭṭaṃ. Tenāha ‘‘kesaggappamāṇa’’nti. Sabbānīti sirājālāni. Purato vaṅkoti thokaṃ purato natamattaṃ sandhāyāha. Tena vuttaṃ ‘‘svāyaṃ aññesaṃ apākaṭo’’ti. Nayaggāhatoti anumānato. Dhī tanti dhī-saddayoge upayogavacanaṃ. Dhīti jigucchanatthe nipāto. Dhikkāroti jigucchāpayogo. Taṃ phusatūti tuyhaṃ pāpuṇātu.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / સુત્તપિટક • Suttapiṭaka / સંયુત્તનિકાય • Saṃyuttanikāya / ૧. જરાધમ્મસુત્તં • 1. Jarādhammasuttaṃ
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / સંયુત્તનિકાય (અટ્ઠકથા) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ૧. જરાધમ્મસુત્તવણ્ણના • 1. Jarādhammasuttavaṇṇanā