| Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / પઞ્ચપકરણ-અટ્ઠકથા • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
૧૭. ઝાનપચ્ચયનિદ્દેસવણ્ણના
17. Jhānapaccayaniddesavaṇṇanā
૧૭. ઝાનપચ્ચયનિદ્દેસે ઝાનઙ્ગાનીતિ દ્વિપઞ્ચવિઞ્ઞાણવજ્જેસુ સેસચિત્તેસુ ઉપ્પન્નાનિ વિતક્કવિચારપીતિસોમનસ્સદોમનસ્સુપેક્ખાચિત્તેકગ્ગતાસઙ્ખાતાનિ સત્ત અઙ્ગાનિ. પઞ્ચન્નં પન વિઞ્ઞાણકાયાનં અભિનિપાતમત્તત્તા તેસુ વિજ્જમાનાનિપિ ઉપેક્ખાસુખદુક્ખાનિ ઉપનિજ્ઝાનાકારસ્સ અભાવતો ઝાનઙ્ગાનીતિ ન ઉદ્ધટાનિ. તત્થ પચ્છિન્નત્તા પન સેસાહેતુકેસુપિ ઝાનઙ્ગં ન ઉદ્ધટમેવ. તંસમુટ્ઠાનાનન્તિ ઇધાપિ કટત્તારૂપં સઙ્ગહિતન્તિ વેદિતબ્બં. વુત્તઞ્હેતં પઞ્હાવારે – ‘‘પટિસન્ધિક્ખણે વિપાકાબ્યાકતાનિ ઝાનઙ્ગાનિ સમ્પયુત્તકાનં ખન્ધાનં કટત્તા ચ રૂપાનં ઝાનપચ્ચયેન પચ્ચયો’’તિ. અયં તાવેત્થ પાળિવણ્ણના. અયં પન ઝાનપચ્ચયો સત્તન્નં ઝાનઙ્ગાનં વસેન ઠિતોપિ જાતિભેદતો કુસલાકુસલવિપાકકિરિયવસેન ચતુધા ભિજ્જતિ, પુન ભૂમિવસેન ચતુધા; એકધા, ચતુધા, તિધાતિ દ્વાદસધા ભિજ્જતીતિ એવમેત્થ નાનપ્પકારભેદતો વિઞ્ઞાતબ્બો વિનિચ્છયો.
17. Jhānapaccayaniddese jhānaṅgānīti dvipañcaviññāṇavajjesu sesacittesu uppannāni vitakkavicārapītisomanassadomanassupekkhācittekaggatāsaṅkhātāni satta aṅgāni. Pañcannaṃ pana viññāṇakāyānaṃ abhinipātamattattā tesu vijjamānānipi upekkhāsukhadukkhāni upanijjhānākārassa abhāvato jhānaṅgānīti na uddhaṭāni. Tattha pacchinnattā pana sesāhetukesupi jhānaṅgaṃ na uddhaṭameva. Taṃsamuṭṭhānānanti idhāpi kaṭattārūpaṃ saṅgahitanti veditabbaṃ. Vuttañhetaṃ pañhāvāre – ‘‘paṭisandhikkhaṇe vipākābyākatāni jhānaṅgāni sampayuttakānaṃ khandhānaṃ kaṭattā ca rūpānaṃ jhānapaccayena paccayo’’ti. Ayaṃ tāvettha pāḷivaṇṇanā. Ayaṃ pana jhānapaccayo sattannaṃ jhānaṅgānaṃ vasena ṭhitopi jātibhedato kusalākusalavipākakiriyavasena catudhā bhijjati, puna bhūmivasena catudhā; ekadhā, catudhā, tidhāti dvādasadhā bhijjatīti evamettha nānappakārabhedato viññātabbo vinicchayo.
એવં ભિન્ને પનેત્થ ચતુભૂમકમ્પિ કુસલઝાનઙ્ગં પઞ્ચવોકારે સમ્પયુત્તધમ્માનઞ્ચેવ ચિત્તસમુટ્ઠાનરૂપસ્સ ચ, ઠપેત્વા રૂપાવચરં અવસેસં આરુપ્પે સમ્પયુત્તધમ્માનઞ્ઞેવ ઝાનપચ્ચયેન પચ્ચયો. અકુસલેપિ એસેવ નયો. કામાવચરરૂપાવચરવિપાકં પવત્તે સમ્પયુત્તધમ્માનઞ્ચેવ ચિત્તસમુટ્ઠાનરૂપસ્સ ચ, પટિસન્ધિયં સમ્પયુત્તધમ્માનઞ્ચેવ કટત્તારૂપસ્સ ચ, આરુપ્પવિપાકં સમ્પયુત્તધમ્માનઞ્ઞેવ, યઞ્ચ આરુપ્પે લોકુત્તરવિપાકં ઉપ્પજ્જતિ, તઞ્ચ. પઞ્ચવોકારે પન તં ચિત્તસમુટ્ઠાનરૂપસ્સપિ ઝાનપચ્ચયેન પચ્ચયો હોતિ. તેભૂમકમ્પિ કિરિયઝાનઙ્ગં પઞ્ચવોકારે સમ્પયુત્તધમ્માનઞ્ચેવ ચિત્તસમુટ્ઠાનરૂપસ્સ ચ. યં પનેત્થ આરુપ્પે ઉપ્પજ્જતિ, તં સમ્પયુત્તધમ્માનઞ્ઞેવ ઝાનપચ્ચયેન પચ્ચયોતિ એવમેત્થ પચ્ચયુપ્પન્નતોપિ વિઞ્ઞાતબ્બો વિનિચ્છયોતિ.
Evaṃ bhinne panettha catubhūmakampi kusalajhānaṅgaṃ pañcavokāre sampayuttadhammānañceva cittasamuṭṭhānarūpassa ca, ṭhapetvā rūpāvacaraṃ avasesaṃ āruppe sampayuttadhammānaññeva jhānapaccayena paccayo. Akusalepi eseva nayo. Kāmāvacararūpāvacaravipākaṃ pavatte sampayuttadhammānañceva cittasamuṭṭhānarūpassa ca, paṭisandhiyaṃ sampayuttadhammānañceva kaṭattārūpassa ca, āruppavipākaṃ sampayuttadhammānaññeva, yañca āruppe lokuttaravipākaṃ uppajjati, tañca. Pañcavokāre pana taṃ cittasamuṭṭhānarūpassapi jhānapaccayena paccayo hoti. Tebhūmakampi kiriyajhānaṅgaṃ pañcavokāre sampayuttadhammānañceva cittasamuṭṭhānarūpassa ca. Yaṃ panettha āruppe uppajjati, taṃ sampayuttadhammānaññeva jhānapaccayena paccayoti evamettha paccayuppannatopi viññātabbo vinicchayoti.
ઝાનપચ્ચયનિદ્દેસવણ્ણના.
Jhānapaccayaniddesavaṇṇanā.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / અભિધમ્મપિટક • Abhidhammapiṭaka / પટ્ઠાનપાળિ • Paṭṭhānapāḷi / (૨) પચ્ચયનિદ્દેસો • (2) Paccayaniddeso
