| Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / સંયુત્તનિકાય (અટ્ઠકથા) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
૪. કામગુણસુત્તવણ્ણના
4. Kāmaguṇasuttavaṇṇanā
૧૧૭. ચતુત્થે યે મેતિ યે મમ. ચેતસો સમ્ફુટ્ઠપુબ્બાતિ ચિત્તેન અનુભૂતપુબ્બા. તત્ર મે ચિત્તં બહુલં ગચ્છમાનં ગચ્છેય્યાતિ તેસુ પાસાદત્તયતિવિધનાટકાદિભેદસમ્પત્તિવસેન અનુભૂતપુબ્બેસુ પઞ્ચસુ કામગુણેસુ બહૂસુ વારેસુ ઉપ્પજ્જમાનં ઉપ્પજ્જેય્યાતિ દીપેતિ. પચ્ચુપ્પન્નેસુ વાતિ ઇધ પધાનચરિયકાલે છબ્બસ્સાનિ સુપુપ્ફિતવનસણ્ડજાતાનં દિજગણાદીનં વસેન દિટ્ઠસુતાદિભેદં મનોરમારમ્મણં કામગુણં કત્વા દસ્સેન્તો ‘‘એવરૂપેસુ પચ્ચુપ્પન્નેસુ વા બહુલં ઉપ્પજ્જેય્યા’’તિ દસ્સેતિ. અપ્પં વા અનાગતેસૂતિ અનાગતે ‘‘મેત્તેય્યો નામ બુદ્ધો ભવિસ્સતિ, સઙ્ખો નામ રાજા, કેતુમતી નામ રાજધાની’’તિઆદિવસેન (દી॰ નિ॰ ૩.૧૦૬) પરિત્તકમેવ અનાગતેસુ કામગુણેસુ ઉપ્પજ્જેય્યાતિ દસ્સેતિ. તત્ર મે અત્તરૂપેનાતિ તત્ર મયા અત્તનો હિતકામજાતિકેન. અપ્પમાદોતિ સાતચ્ચકિરિયા પઞ્ચસુ કામગુણેસુ ચિત્તસ્સ અવોસ્સગ્ગો. સતીતિ આરમ્મણપરિગ્ગહિતસતિ. આરક્ખોતિ અયં અપ્પમાદો ચ સતિ ચ ચેતસો આરક્ખો કરણીયો, એવં મે અહોસીતિ દસ્સેતિ, આરક્ખત્થાય ઇમે દ્વે ધમ્મા કાતબ્બાતિ વુત્તં હોતિ.
117. Catutthe ye meti ye mama. Cetaso samphuṭṭhapubbāti cittena anubhūtapubbā. Tatra me cittaṃ bahulaṃ gacchamānaṃ gaccheyyāti tesu pāsādattayatividhanāṭakādibhedasampattivasena anubhūtapubbesu pañcasu kāmaguṇesu bahūsu vāresu uppajjamānaṃ uppajjeyyāti dīpeti. Paccuppannesu vāti idha padhānacariyakāle chabbassāni supupphitavanasaṇḍajātānaṃ dijagaṇādīnaṃ vasena diṭṭhasutādibhedaṃ manoramārammaṇaṃ kāmaguṇaṃ katvā dassento ‘‘evarūpesu paccuppannesu vā bahulaṃ uppajjeyyā’’ti dasseti. Appaṃ vā anāgatesūti anāgate ‘‘metteyyo nāma buddho bhavissati, saṅkho nāma rājā, ketumatī nāma rājadhānī’’tiādivasena (dī. ni. 3.106) parittakameva anāgatesu kāmaguṇesu uppajjeyyāti dasseti. Tatra me attarūpenāti tatra mayā attano hitakāmajātikena. Appamādoti sātaccakiriyā pañcasu kāmaguṇesu cittassa avossaggo. Satīti ārammaṇapariggahitasati. Ārakkhoti ayaṃ appamādo ca sati ca cetaso ārakkho karaṇīyo, evaṃ me ahosīti dasseti, ārakkhatthāya ime dve dhammā kātabbāti vuttaṃ hoti.
તસ્માતિહ, ભિક્ખવે, સે આયતને વેદિતબ્બેતિ યસ્મા ચેતસો આરક્ખત્થાય અપ્પમાદો ચ સતિ ચ કાતબ્બા, યસ્મા તસ્મિં આયતને વિદિતે અપ્પમાદેન વા સતિયા વા કાતબ્બં નત્થિ, તસ્મા સે આયતને વેદિતબ્બે, તં કારણં જાનિતબ્બન્તિ અત્થો. સળાયતનનિરોધન્તિ સળાયતનનિરોધો વુચ્ચતિ નિબ્બાનં, તં સન્ધાય ભાસિતન્તિ અત્થો. નિબ્બાનસ્મિઞ્હિ ચક્ખુઆદીનિ ચેવ નિરુજ્ઝન્તિ રૂપસઞ્ઞાદયો ચ નિરુજ્ઝન્તીતિ. સેસં વુત્તનયમેવ.
Tasmātiha, bhikkhave, se āyatane veditabbeti yasmā cetaso ārakkhatthāya appamādo ca sati ca kātabbā, yasmā tasmiṃ āyatane vidite appamādena vā satiyā vā kātabbaṃ natthi, tasmā se āyatane veditabbe, taṃ kāraṇaṃ jānitabbanti attho. Saḷāyatananirodhanti saḷāyatananirodho vuccati nibbānaṃ, taṃ sandhāya bhāsitanti attho. Nibbānasmiñhi cakkhuādīni ceva nirujjhanti rūpasaññādayo ca nirujjhantīti. Sesaṃ vuttanayameva.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / સુત્તપિટક • Suttapiṭaka / સંયુત્તનિકાય • Saṃyuttanikāya / ૪. કામગુણસુત્તં • 4. Kāmaguṇasuttaṃ
ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / સંયુત્તનિકાય (ટીકા) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ૪. કામગુણસુત્તવણ્ણના • 4. Kāmaguṇasuttavaṇṇanā
