Tipiṭaka / Tipiṭaka (English) / Saṁyutta Nikāya, English translation |
සංයුත්ත නිකාය 22.79
The Related Suttas Collection 22.79
8. ඛජ්ජනීයවග්ග
8. Itchy
ඛජ්ජනීයසුත්ත
Itchy
සාවත්ථිනිදානං.
At Sāvatthī.
“යේ හි කේචි, භික්ඛවේ, සමණා වා බ්රාහ්මණා වා අනේකවිහිතං පුබ්බේනිවාසං අනුස්සරමානා අනුස්සරන්ති සබ්බේතේ පඤ්චුපාදානක්ඛන්ධේ අනුස්සරන්ති ඒතේසං වා අඤ්ඤතරං. කතමේ පඤ්ච? ‘ඒවංරූපෝ අහෝසිං අතීතමද්ධානන්(අ)ති—ඉති වා හි, භික්ඛවේ, අනුස්සරමානෝ රූපංයේව අනුස්සරති. ‘ඒවංවේදනෝ අහෝසිං අතීතමද්ධානන්(අ)ති—ඉති වා හි, භික්ඛවේ, අනුස්සරමානෝ වේදනංයේව අනුස්සරති. ‘ඒවංසඤ්ඤෝ අහෝසිං අතීතමද්ධානන්(අ)ති … ‘ඒවංසඞ්ඛාරෝ අහෝසිං අතීතමද්ධානන්(අ)ති … ‘ඒවංවිඤ්ඤාණෝ අහෝසිං අතීතමද්ධානන්(අ)ති—ඉති වා හි, භික්ඛවේ, අනුස්සරමානෝ විඤ්ඤාණමේව අනුස්සරති.
“Bhikkhus, whatever ascetics and brahmins recollect many kinds of past lives, all recollect the five grasping aggregates, or one of them. What five? ‘I had such form in the past.’ Recollecting thus, it’s only form that they recollect. ‘I had such feeling … perception … choices … consciousness in the past.’ Recollecting thus, it’s only consciousness that they recollect.
කිඤ්ච, භික්ඛවේ, රූපං වදේථ? රුප්පතීති ඛෝ, භික්ඛවේ, තස්මා ‘රූපන්(අ)ති වුච්චති. කේන රුප්පති? සීතේනපි රුප්පති, උණ්හේනපි රුප්පති, ජිඝච්ඡායපි රුප්පති, පිපාසායපි රුප්පති, ඩංසමකසවාතාතපසරීසපසම්ඵස්සේනපි රුප්පති. රුප්පතීති ඛෝ, භික්ඛවේ, තස්මා ‘රූපන්(අ)ති වුච්චති.
And why do you call it form? It’s deformed; that’s why it’s called ‘form’. Deformed by what? Deformed by cold, heat, hunger, and thirst, and deformed by the touch of flies, mosquitoes, wind, sun, and reptiles. It’s deformed; that’s why it’s called ‘form’.
කිඤ්ච, භික්ඛවේ, වේදනං වදේථ? වේදයතීති ඛෝ, භික්ඛවේ, තස්මා ‘වේදනා(අ)ති වුච්චති. කිඤ්ච වේදයති? සුඛම්පි වේදයති, දුක්ඛම්පි වේදයති, අදුක්ඛමසුඛම්පි වේදයති. වේදයතීති ඛෝ, භික්ඛවේ, තස්මා ‘වේදනා(අ)ති වුච්චති.
And why do you call it feeling? It feels; that’s why it’s called ‘feeling’. And what does it feel? It feels pleasure, pain, and neutral. It feels; that’s why it’s called ‘feeling’.
කිඤ්ච, භික්ඛවේ, සඤ්ඤං වදේථ? සඤ්ජානාතීති ඛෝ, භික්ඛවේ, තස්මා ‘සඤ්ඤා(අ)ති වුච්චති. කිඤ්ච සඤ්ජානාති? නීලම්පි සඤ්ජානාති, පීතකම්පි සඤ්ජානාති, ලෝහිතකම්පි සඤ්ජානාති, ඕදාතම්පි සඤ්ජානාති. සඤ්ජානාතීති ඛෝ, භික්ඛවේ, තස්මා ‘සඤ්ඤා(අ)ති වුච්චති.
And why do you call it perception? It perceives; that’s why it’s called ‘perception’. And what does it perceive? It perceives blue, yellow, red, and white. It perceives; that’s why it’s called ‘perception’.
කිඤ්ච, භික්ඛවේ, සඞ්ඛාරේ වදේථ? සඞ්ඛතමභිසඞ්ඛරෝන්තීති ඛෝ, භික්ඛවේ, තස්මා ‘සඞ්ඛාරා(අ)ති වුච්චති. කිඤ්ච සඞ්ඛතමභිසඞ්ඛරෝන්ති? රූපං රූපත්තාය සඞ්ඛතමභිසඞ්ඛරෝන්ති, වේදනං වේදනත්තාය සඞ්ඛතමභිසඞ්ඛරෝන්ති, සඤ්ඤං සඤ්ඤත්තාය සඞ්ඛතමභිසඞ්ඛරෝන්ති, සඞ්ඛාරේ සඞ්ඛාරත්තාය සඞ්ඛතමභිසඞ්ඛරෝන්ති, විඤ්ඤාණං විඤ්ඤාණත්තාය සඞ්ඛතමභිසඞ්ඛරෝන්ති. සඞ්ඛතමභිසඞ්ඛරෝන්තීති ඛෝ, භික්ඛවේ, තස්මා ‘සඞ්ඛාරා(අ)ති වුච්චති.
And why do you call them choices? Choices produce conditioned phenomena; that’s why they’re called ‘choices’. And what are the conditioned phenomena that they produce? Form is a conditioned phenomenon; choices are what make it into form. Feeling is a conditioned phenomenon; choices are what make it into feeling. Perception is a conditioned phenomenon; choices are what make it into perception. Choices are conditioned phenomena; choices are what make them into choices. Consciousness is a conditioned phenomenon; choices are what make it into consciousness. Choices produce conditioned phenomena; that’s why they’re called ‘choices’.
කිඤ්ච, භික්ඛවේ, විඤ්ඤාණං වදේථ? විජානාතීති ඛෝ, භික්ඛවේ, තස්මා ‘විඤ්ඤාණන්(අ)ති වුච්චති. කිඤ්ච විජානාති? අම්බිලම්පි විජානාති, තිත්තකම්පි විජානාති, කටුකම්පි විජානාති, මධුරම්පි විජානාති, ඛාරිකම්පි විජානාති, අඛාරිකම්පි විජානාති, ලෝණිකම්පි විජානාති, අලෝණිකම්පි විජානාති. විජානාතීති ඛෝ, භික්ඛවේ, තස්මා ‘විඤ්ඤාණන්(අ)ති වුච්චති.
And why do you call it consciousness? It cognizes; that’s why it’s called ‘consciousness’. And what does it cognize? It cognizes sour, bitter, pungent, sweet, hot, mild, salty, and bland. It cognizes; that’s why it’s called ‘consciousness’.
තත්ර, භික්ඛවේ, සුතවා අරියසාවකෝ ඉති පටිසඤ්චික්ඛති: ‘අහං ඛෝ ඒතරහි රූපේන ඛජ්ජාමි. අතීතම්පාහං අද්ධානං ඒවමේව රූපේන ඛජ්ජිං, සේය්යථාපි ඒතරහි පච්චුප්පන්නේන රූපේන ඛජ්ජාමි. අහඤ්චේව ඛෝ පන අනාගතං රූපං අභිනන්දේය්යං, අනාගතම්පාහං අද්ධානං ඒවමේව රූපේන ඛජ්ජේය්යං, සේය්යථාපි ඒතරහි පච්චුප්පන්නේන රූපේන ඛජ්ජාමී(අ)ති. සෝ ඉති පටිසඞ්ඛාය අතීතස්මිං රූපස්මිං අනපේක්ඛෝ හෝති; අනාගතං රූපං නාභිනන්දති; පච්චුප්පන්නස්ස රූපස්ස නිබ්බිදාය විරාගාය නිරෝධාය පටිපන්නෝ හෝති.
A learned noble disciple reflects on this: ‘Currently I’m itched by form. In the past I was also itched by form just like now. If I were to look forward to enjoying form in the future, I’d be itched by form in the future just as I am today.’ Reflecting like this they don’t worry about past form, they don’t look forward to enjoying future form, and they practice for disillusionment, dispassion, and cessation regarding present form.
‘අහං ඛෝ ඒතරහි වේදනාය ඛජ්ජාමි. අතීතම්පාහං අද්ධානං ඒවමේව වේදනාය ඛජ්ජිං, සේය්යථාපි ඒතරහි පච්චුප්පන්නාය වේදනාය ඛජ්ජාමි. අහඤ්චේව ඛෝ පන අනාගතං වේදනං අභිනන්දේය්යං; අනාගතම්පාහං අද්ධානං ඒවමේව වේදනාය ඛජ්ජේය්යං, සේය්යථාපි ඒතරහි පච්චුප්පන්නාය වේදනාය ඛජ්ජාමී(අ)ති. සෝ ඉති පටිසඞ්ඛාය අතීතාය වේදනාය අනපේක්ඛෝ හෝති; අනාගතං වේදනං නාභිනන්දති; පච්චුප්පන්නාය වේදනාය නිබ්බිදාය විරාගාය නිරෝධාය පටිපන්නෝ හෝති.
‘Currently I’m itched by feeling …
‘අහං ඛෝ ඒතරහි සඤ්ඤාය ඛජ්ජාමි …පේ…
perception …
අහං ඛෝ ඒතරහි සඞ්ඛාරේහි ඛජ්ජාමි. අතීතම්පාහං අද්ධානං ඒවමේව සඞ්ඛාරේහි ඛජ්ජිං, සේය්යථාපි ඒතරහි පච්චුප්පන්නේහි සඞ්ඛාරේහි ඛජ්ජාමීති. අහඤ්චේව ඛෝ පන අනාගතේ සඞ්ඛාරේ අභිනන්දේය්යං; අනාගතම්පාහං අද්ධානං ඒවමේව සඞ්ඛාරේහි ඛජ්ජේය්යං, සේය්යථාපි ඒතරහි පච්චුප්පන්නේහි සඞ්ඛාරේහි ඛජ්ජාමී(අ)ති. සෝ ඉති පටිසඞ්ඛාය අතීතේසු සඞ්ඛාරේසු අනපේක්ඛෝ හෝති; අනාගතේ සඞ්ඛාරේ නාභිනන්දති; පච්චුප්පන්නානං සඞ්ඛාරානං නිබ්බිදාය විරාගාය නිරෝධාය පටිපන්නෝ හෝති.
choices …
‘අහං ඛෝ ඒතරහි විඤ්ඤාණේන ඛජ්ජාමි. අතීතම්පි අද්ධානං ඒවමේව විඤ්ඤාණේන ඛජ්ජිං, සේය්යථාපි ඒතරහි පච්චුප්පන්නේන විඤ්ඤාණේන ඛජ්ජාමි. අහඤ්චේව ඛෝ පන අනාගතං විඤ්ඤාණං අභිනන්දේය්යං; අනාගතම්පාහං අද්ධානං ඒවමේව විඤ්ඤාණේන ඛජ්ජේය්යං, සේය්යථාපි ඒතරහි පච්චුප්පන්නේන විඤ්ඤාණේන ඛජ්ජාමී(අ)ති. සෝ ඉති පටිසඞ්ඛාය අතීතස්මිං විඤ්ඤාණස්මිං අනපේක්ඛෝ හෝති; අනාගතං විඤ්ඤාණං නාභිනන්දති; පච්චුප්පන්නස්ස විඤ්ඤාණස්ස නිබ්බිදාය විරාගාය නිරෝධාය පටිපන්නෝ හෝති.
consciousness. In the past I was also itched by consciousness just like now. If I were to look forward to enjoying consciousness in the future, I’d be itched by consciousness in the future just as I am today.’ Reflecting like this they don’t worry about past consciousness, they don’t look forward to enjoying future consciousness, and they practice for disillusionment, dispassion, and cessation regarding present consciousness.
තං කිං මඤ්ඤථ, භික්ඛවේ, රූපං නිච්චං වා අනිච්චං වා”ති?
What do you think, bhikkhus? Is form permanent or impermanent?”
“අනිච්චං, භන්තේ”.
“Impermanent, sir.”
“යං පනානිච්චං දුක්ඛං වා තං සුඛං වා”ති?
“But if it’s impermanent, is it suffering or happiness?”
“දුක්ඛං, භන්තේ”.
“Suffering, sir.”
“යං පනානිච්චං දුක්ඛං විපරිණාමධම්මං, කල්ලං නු තං සමනුපස්සිතුං: ‘ඒතං මම, ඒසෝහමස්මි, ඒසෝ මේ අත්තා(අ)”ති?
“But if it’s impermanent, suffering, and perishable, is it fit to be regarded thus: ‘This is mine, I am this, this is my self’?”
“නෝ හේතං, භන්තේ”.
“No, sir.”
“වේදනා … සඤ්ඤා … සඞ්ඛාරා … විඤ්ඤාණං නිච්චං වා අනිච්චං වා”ති?
“Is feeling … perception … choices … consciousness permanent or impermanent?”
“අනිච්චං, භන්තේ”.
“Impermanent, sir.”
“යං පනානිච්චං දුක්ඛං වා තං සුඛං වා”ති?
“But if it’s impermanent, is it suffering or happiness?”
“දුක්ඛං, භන්තේ”.
“Suffering, sir.”
“යං පනානිච්චං දුක්ඛං විපරිණාමධම්මං, කල්ලං නු තං සමනුපස්සිතුං: ‘ඒතං මම, ඒසෝහමස්මි, ඒසෝ මේ අත්තා(අ)”ති?
“But if it’s impermanent, suffering, and perishable, is it fit to be regarded thus: ‘This is mine, I am this, this is my self’?”
“නෝ හේතං, භන්තේ”.
“No, sir.”
“තස්මාතිහ, භික්ඛවේ, යං කිඤ්චි රූපං අතීතානාගතපච්චුප්පන්නං අජ්ඣත්තං වා බහිද්ධා වා ඕළාරිකං වා සුඛුමං වා හීනං වා පණීතං වා යං දූරේ සන්තිකේ වා, සබ්බං රූපං: ‘නේතං මම, නේසෝහමස්මි, න මේසෝ අත්තා(අ)ති ඒවමේතං යථාභූතං සම්මප්පඤ්ඤාය දට්ඨබ්බං. යා කාචි වේදනා … යා කාචි සඤ්ඤා … යේ කේචි සඞ්ඛාරා … යං කිඤ්චි විඤ්ඤාණං අතීතානාගතපච්චුප්පන්නං …පේ… යං දූරේ සන්තිකේ වා, සබ්බං විඤ්ඤාණං: ‘නේතං මම, නේසෝහමස්මි, න මේසෝ අත්තා(අ)ති ඒවමේතං යථාභූතං සම්මප්පඤ්ඤාය දට්ඨබ්බං.
“So you should truly see any kind of form at all—past, future, or present; internal or external; coarse or fine; inferior or superior; far or near: all form—with right understanding: ‘This is not mine, I am not this, this is not my self.’ You should truly see any kind of feeling … perception … choices … consciousness at all—past, future, or present; internal or external; coarse or fine; inferior or superior; far or near: all consciousness—with right understanding: ‘This is not mine, I am not this, this is not my self.’
අයං වුච්චති, භික්ඛවේ, අරියසාවකෝ අපචිනාති, නෝ ආචිනාති; පජහති, න උපාදියති; විසිනේති, න උස්සිනේති; විධූපේති, න සන්ධූපේති.
This is called a noble disciple who gets rid of things and doesn’t accumulate them; who gives things up and doesn’t grasp at them; who discards things and doesn’t amass them; who dissipates things and doesn’t get clouded by them.
කිඤ්ච අපචිනාති, නෝ ආචිනාති? රූපං අපචිනාති, නෝ ආචිනාති; වේදනං … සඤ්ඤං … සඞ්ඛාරේ … විඤ්ඤාණං අපචිනාති, නෝ ආචිනාති.
And what things do they get rid of and not accumulate? They get rid of form and don’t accumulate it. They get rid of feeling … perception … choices … consciousness and don’t accumulate it.
කිඤ්ච පජහති, න උපාදියති? රූපං පජහති, න උපාදියති; වේදනං … සඤ්ඤං … සඞ්ඛාරේ … විඤ්ඤාණං පජහති, න උපාදියති.
And what things do they give up and not grasp? They give up form and don’t grasp it. They give up feeling … perception … choices … consciousness and don’t grasp it.
කිඤ්ච විසිනේති, න උස්සිනේති? රූපං විසිනේති, න උස්සිනේති; වේදනං … සඤ්ඤං … සඞ්ඛාරේ … විඤ්ඤාණං විසිනේති, න උස්සිනේති.
And what things do they discard and not amass? They discard form and don’t amass it. They discard feeling … perception … choices … consciousness and don’t amass it.
කිඤ්ච විධූපේති, න සන්ධූපේති? රූපං විධූපේති, න සන්ධූපේති; වේදනං … සඤ්ඤං … සඞ්ඛාරේ … විඤ්ඤාණං විධූපේති, න සන්ධූපේති.
And what things do they dissipate and not get clouded by? They dissipate form and don’t get clouded by it. They dissipate feeling … perception … choices … consciousness and don’t get clouded by it.
ඒවං පස්සං, භික්ඛවේ, සුතවා අරියසාවකෝ රූපස්මිම්පි නිබ්බින්දති, වේදනායපි … සඤ්ඤායපි … සඞ්ඛාරේසුපි … විඤ්ඤාණස්මිම්පි නිබ්බින්දති. නිබ්බින්දං විරජ්ජති; විරාගා විමුච්චති. විමුත්තස්මිං විමුත්තමිති ඤාණං හෝති.
Seeing this, a learned noble disciple grows disillusioned with form, feeling, perception, choices, and consciousness. Being disillusioned, desire fades away. When desire fades away they’re freed. When they’re freed, they know they’re freed.
‘ඛීණා ජාති, වුසිතං බ්රහ්මචරියං, කතං කරණීයං, නාපරං ඉත්ථත්තායා(අ)ති පජානාති.
They understand: ‘Rebirth is ended, the spiritual journey has been completed, what had to be done has been done, there is no return to any state of existence.’
අයං වුච්චති, භික්ඛවේ, භික්ඛු නේවාචිනාති න අපචිනාති, අපචිනිත්වා ඨිතෝ; නේව පජහති න උපාදියති, පජහිත්වා ඨිතෝ; නේව විසිනේති න උස්සිනේති, විසිනේත්වා ඨිතෝ; නේව විධූපේති න සන්ධූපේති විධූපේත්වා ඨිතෝ
This is called a bhikkhu who neither gets rid of things nor accumulates them, but remains after getting rid of them. They neither give things up nor grasp them, but remain after giving them up. They neither discard things nor amass them, but remain after discarding them. They neither dissipate things nor get clouded by them, but remain after dissipating them.
කිඤ්ච නේවාචිනාති න අපචිනාති, අපචිනිත්වා ඨිතෝ? රූපං නේවාචිනාති න අපචිනාති, අපචිනිත්වා ඨිතෝ; වේදනං … සඤ්ඤං … සඞ්ඛාරේ … විඤ්ඤාණං නේවාචිනාති න අපචිනාති, අපචිනිත්වා ඨිතෝ.
And what things do they neither get rid of nor accumulate, but remain after getting rid of them? They neither get rid of nor accumulate form, but remain after getting rid of it. They neither get rid of nor accumulate feeling … perception … choices … consciousness, but remain after getting rid of it.
කිඤ්ච නේව පජහති න උපාදියති, පජහිත්වා ඨිතෝ? රූපං නේව පජහති න උපාදියති, පජහිත්වා ඨිතෝ; වේදනං … සඤ්ඤං … සඞ්ඛාරේ … විඤ්ඤාණං නේව පජහති න උපාදියති, පජහිත්වා ඨිතෝ.
And what things do they neither give up nor grasp, but remain after giving them up? They neither give up nor grasp form, but remain after giving it up. They neither give up nor grasp feeling … perception … choices … consciousness, but remain after giving it up.
කිඤ්ච නේව විසිනේති න උස්සිනේති, විසිනේත්වා ඨිතෝ? රූපං නේව විසිනේති න උස්සිනේති, විසිනේත්වා ඨිතෝ; වේදනං … සඤ්ඤං … සඞ්ඛාරේ … විඤ්ඤාණං නේව විසිනේති න උස්සිනේති, විසිනේත්වා ඨිතෝ.
And what things do they neither discard nor amass, but remain after discarding them? They neither discard nor amass form, but remain after discarding it. They neither discard nor amass feeling … perception … choices … consciousness, but remain after discarding it.
කිඤ්ච නේව විධූපේති න සන්ධූපේති, විධූපේත්වා ඨිතෝ? රූපං නේව විධූපේති න සන්ධූපේති, විධූපේත්වා ඨිතෝ; වේදනං … සඤ්ඤං … සඞ්ඛාරේ … විඤ්ඤාණං නේව විධූපේති න සන්ධූපේති, විධූපේත්වා ඨිතෝ.
And what things do they neither dissipate nor get clouded by, but remain after dissipating them? They neither dissipate nor get clouded by form, but remain after dissipating it. They neither dissipate nor get clouded by feeling … perception … choices … consciousness, but remain after dissipating it.
ඒවංවිමුත්තචිත්තං ඛෝ, භික්ඛවේ, භික්ඛුං සෛන්දා දේවා සබ්රහ්මකා සපජාපතිකා ආරකාව නමස්සන්ති:
When a bhikkhu’s mind is freed like this, the gods together with Indra, Brahmā, and the Progenitor worship them from afar:
‘නමෝ තේ පුරිසාජඤ්ඤ, නමෝ තේ පුරිසුත්තම; යස්ස තේ නාභිජානාම, යම්පි නිස්සාය ඣායසී(අ)”ති.
‘Homage to you, O thoroughbred! Homage to you, supreme among men! We don’t understand the basis of your jhāna.’”
සත්තමං.
The authoritative text of the Saṁyutta Nikāya is the Pāli text. The English translation is provided as an aid to the study of the original Pāli text. [CREDITS »]