| Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / થેરગાથા-અટ્ઠકથા • Theragāthā-aṭṭhakathā |
૮. કિમિલત્થેરગાથાવણ્ણના
8. Kimilattheragāthāvaṇṇanā
પાચીનવંસદાયમ્હીતિઆદિકા આયસ્મતો કિમિલત્થેરસ્સ ગાથા. કા ઉપ્પત્તિ? તસ્સ પુબ્બયોગો સંવેગુપ્પત્તિ પબ્બજ્જા ચ એકકનિપાતે ‘‘અભિસત્તો’’તિ ગાથાય સંવણ્ણનાયં વુત્તાયેવ. તાય ચ ગાથાય થેરેન અત્તનો વિસેસાધિગમસ્સ કારણં દસ્સિતં. ઇધ પન અધિગતવિસેસસ્સ અત્તનો આયસ્મતા ચ અનુરુદ્ધેન આયસ્મતા ચ નન્દિયેન સહ સમગ્ગવાસો દસ્સિતોતિ વેદિતબ્બં. સમગ્ગવાસં પન વસન્તા તે યથા ચ વસિંસુ, તં દસ્સેન્તો –
Pācīnavaṃsadāyamhītiādikā āyasmato kimilattherassa gāthā. Kā uppatti? Tassa pubbayogo saṃveguppatti pabbajjā ca ekakanipāte ‘‘abhisatto’’ti gāthāya saṃvaṇṇanāyaṃ vuttāyeva. Tāya ca gāthāya therena attano visesādhigamassa kāraṇaṃ dassitaṃ. Idha pana adhigatavisesassa attano āyasmatā ca anuruddhena āyasmatā ca nandiyena saha samaggavāso dassitoti veditabbaṃ. Samaggavāsaṃ pana vasantā te yathā ca vasiṃsu, taṃ dassento –
૧૫૫.
155.
‘‘પાચીનવંસદાયમ્હિ, સક્યપુત્તા સહાયકા;
‘‘Pācīnavaṃsadāyamhi, sakyaputtā sahāyakā;
પહાયાનપ્પકે ભોગે, ઉઞ્છે પત્તાગતે રતા.
Pahāyānappake bhoge, uñche pattāgate ratā.
૧૫૬.
156.
‘‘આરદ્ધવીરિયા પહિતત્તા, નિચ્ચં દળ્હપરક્કમા;
‘‘Āraddhavīriyā pahitattā, niccaṃ daḷhaparakkamā;
રમન્તિ ધમ્મરતિયા, હિત્વાન લોકિયં રતિ’’ન્તિ. – ગાથાદ્વયં અભાસિ;
Ramanti dhammaratiyā, hitvāna lokiyaṃ rati’’nti. – gāthādvayaṃ abhāsi;
તત્થ પાચીનવંસદાયમ્હીતિ પાચીનવંસનામકે રક્ખિતગોપિતે સહપરિચ્છેદે વને. તઞ્હિ વનં ગામસ્સ પાચીનદિસાયં ઠિતત્તા વંસગુમ્બપરિક્ખિત્તત્તા ચ ‘‘પાચીનવંસદાયો’’તિ વુત્તો, વંસવનભાવેન વાતિ. સક્યપુત્તાતિ અનુરુદ્ધત્થેરાદયો સક્યરાજકુમારા. સહાયકાતિ સંવેગુપ્પત્તિપબ્બજ્જાસમણધમ્મકરણસંવાસેહિ સહ અયનતો પવત્તનતો સહાયકા. પહાયાનપ્પકે ભોગેતિ ઉળારેન પુઞ્ઞાનુભાવેન અધિગતે કુલપરમ્પરાગતે ચ મહન્તે ભોગક્ખન્ધે છડ્ડેત્વા. ‘‘સહાયાનપ્પકે’’તિપિ પાળિ. ઉઞ્છે પત્તાગતે રતાતિ ઉઞ્છાચરિયાય આભતત્તા ઉઞ્છે પત્તે આગતત્તા પત્તાગતે પત્તપરિયાપન્ને રતા અભિરતા, સઙ્ઘભત્તાદિઅતિરેકલાભં પટિક્ખિપિત્વા જઙ્ઘબલં નિસ્સાય ભિક્ખાચરિયાય લદ્ધેન મિસ્સકભત્તેનેવ સન્તુટ્ઠાતિ અત્થો.
Tattha pācīnavaṃsadāyamhīti pācīnavaṃsanāmake rakkhitagopite sahaparicchede vane. Tañhi vanaṃ gāmassa pācīnadisāyaṃ ṭhitattā vaṃsagumbaparikkhittattā ca ‘‘pācīnavaṃsadāyo’’ti vutto, vaṃsavanabhāvena vāti. Sakyaputtāti anuruddhattherādayo sakyarājakumārā. Sahāyakāti saṃveguppattipabbajjāsamaṇadhammakaraṇasaṃvāsehi saha ayanato pavattanato sahāyakā. Pahāyānappake bhogeti uḷārena puññānubhāvena adhigate kulaparamparāgate ca mahante bhogakkhandhe chaḍḍetvā. ‘‘Sahāyānappake’’tipi pāḷi. Uñche pattāgate ratāti uñchācariyāya ābhatattā uñche patte āgatattā pattāgate pattapariyāpanne ratā abhiratā, saṅghabhattādiatirekalābhaṃ paṭikkhipitvā jaṅghabalaṃ nissāya bhikkhācariyāya laddhena missakabhatteneva santuṭṭhāti attho.
આરદ્ધવીરિયાતિ ઉત્તમત્થસ્સ અધિગમાય આદિતોવ પગેવ સમ્પાદિતવીરિયા. પહિતત્તાતિ નિન્નપોણપબ્ભારભાવેન કાલેન કાલં સમાપજ્જનેન ચ નિબ્બાનં પતિપેસિતચિત્તા. નિચ્ચં દળ્હપરક્કમાતિ વત્તપટિપત્તીસુ દિટ્ઠધમ્મસુખવિહારાનુયોગેન સબ્બકાલં અસિથિલપરક્કમા. રમન્તિ ધમ્મરતિયા, હિત્વાન લોકિયં રતિન્તિ લોકે વિદિતતાય લોકપરિયાપન્નતાય ચ લોકિયં રૂપારમ્મણાદિરતિં પહાય મગ્ગપઞ્ઞાય પજહિત્વા લોકુત્તરધમ્મરતિયા અગ્ગફલનિબ્બાનાભિરતિયા ચ રમન્તિ અભિરમન્તીતિ.
Āraddhavīriyāti uttamatthassa adhigamāya āditova pageva sampāditavīriyā. Pahitattāti ninnapoṇapabbhārabhāvena kālena kālaṃ samāpajjanena ca nibbānaṃ patipesitacittā. Niccaṃ daḷhaparakkamāti vattapaṭipattīsu diṭṭhadhammasukhavihārānuyogena sabbakālaṃ asithilaparakkamā. Ramanti dhammaratiyā, hitvāna lokiyaṃ ratinti loke viditatāya lokapariyāpannatāya ca lokiyaṃ rūpārammaṇādiratiṃ pahāya maggapaññāya pajahitvā lokuttaradhammaratiyā aggaphalanibbānābhiratiyā ca ramanti abhiramantīti.
કિમિલત્થેરગાથાવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Kimilattheragāthāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / સુત્તપિટક • Suttapiṭaka / ખુદ્દકનિકાય • Khuddakanikāya / થેરગાથાપાળિ • Theragāthāpāḷi / ૮. કિમિલત્થેરગાથા • 8. Kimilattheragāthā
