| Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / સંયુત્તનિકાય (ટીકા) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
૯. કોણ્ડઞ્ઞસુત્તવણ્ણના
9. Koṇḍaññasuttavaṇṇanā
૨૧૭. એવંગહિતનામોતિ ‘‘અઞ્ઞાસિ વત, ભો, કોણ્ડઞ્ઞો’’તિ સત્થુ વચનં નિસ્સાય ભિક્ખૂહિ અઞ્ઞેહિ કોણ્ડઞ્ઞનામકેહિ વિસેસનત્થં એવંગહિતનામો. દ્વાદસન્નં સંવચ્છરાનં વસેન ચિરસ્સં. છદ્દન્તભવનેતિ છદ્દન્તનાગરાજભવનટ્ઠાને. પઞ્ઞવા મહાસાવકો રત્તઞ્ઞુતાય. ‘‘દસસહસ્સચક્કવાળે દેવમનુસ્સાનન્તિ દસસહસ્સચક્કવાળે દેવાનં, ઇમસ્મિં ચક્કવાળે દેવમનુસ્સાનઞ્ચાતિ એવં દસસહસ્સચક્કવાળે દેવમનુસ્સાન’’ન્તિ વદન્તિ. અગ્ગન્તિઆદિતો. તત્થાતિ મન્દાકિનિતીરે.
217.Evaṃgahitanāmoti ‘‘aññāsi vata, bho, koṇḍañño’’ti satthu vacanaṃ nissāya bhikkhūhi aññehi koṇḍaññanāmakehi visesanatthaṃ evaṃgahitanāmo. Dvādasannaṃ saṃvaccharānaṃ vasena cirassaṃ. Chaddantabhavaneti chaddantanāgarājabhavanaṭṭhāne. Paññavā mahāsāvako rattaññutāya. ‘‘Dasasahassacakkavāḷe devamanussānanti dasasahassacakkavāḷe devānaṃ, imasmiṃ cakkavāḷe devamanussānañcāti evaṃ dasasahassacakkavāḷe devamanussāna’’nti vadanti. Aggantiādito. Tatthāti mandākinitīre.
વસ્સગ્ગેનાતિ વસ્સપટિપાટિયા. તન્તિ અઞ્ઞાસિકોણ્ડઞ્ઞત્થેરં. મહાબ્રહ્માનં વિય લોકિયમનુસ્સા હરાયન્તિ. પામોક્ખભૂતો આયસ્મા થેરો અન્તરન્તરા તત્થ તત્થ જનપદે વસિત્વા તદનુક્કમેન મન્દાકિનિતીરં ઉપગતો, તસ્મા વુત્તં – ‘‘ઇચ્છામહં, ભન્તે, જનપદે વસિતુ’’ન્તિ.
Vassaggenāti vassapaṭipāṭiyā. Tanti aññāsikoṇḍaññattheraṃ. Mahābrahmānaṃ viya lokiyamanussā harāyanti. Pāmokkhabhūto āyasmā thero antarantarā tattha tattha janapade vasitvā tadanukkamena mandākinitīraṃ upagato, tasmā vuttaṃ – ‘‘icchāmahaṃ, bhante, janapade vasitu’’nti.
આનુભાવસમ્પન્ના દિબ્બાયુકા તે હત્થિનાગાતિ વુત્તં ‘‘પુબ્બે પચ્ચેકબુદ્ધાનં પારિચરિયાય કતપરિચયા’’તિ. થેરસ્સ સઞ્ચરણટ્ઠાને આવરણસાખા હરિત્વા અપનેત્વા. મુખોદકઞ્ચેવ દન્તકટ્ઠઞ્ચ ઠપેતીતિ સળલદેવદારુકટ્ઠાદીનિ અઞ્ઞમઞ્ઞં ઘંસિત્વા અગ્ગિં નિબ્બત્તેત્વા જાલેત્વા તત્થ પાસાણખણ્ડાનિ તાપેત્વા તાનિ દણ્ડકેહિ વટ્ટેત્વા તળાકાસુ ઉદકસોણ્ડીસુ ખિપિત્વા ઉદકસ્સ તત્તભાવં ઞત્વા નાગલતાદન્તકટ્ઠં ઉપનેન્તો મુખોદકઞ્ચ ઠપેતિ. વત્તં કરોતીતિ અન્તોકુટિયા બહિ ચ પમુખેપિ અઙ્ગણેપિ સાખાભઙ્ગેહિ સમ્મજ્જન્તો વક્ખમાનનયેન આહારં ઉપનેન્તો વત્તં કરોતિ.
Ānubhāvasampannā dibbāyukā te hatthināgāti vuttaṃ ‘‘pubbe paccekabuddhānaṃ pāricariyāya kataparicayā’’ti. Therassa sañcaraṇaṭṭhāne āvaraṇasākhā haritvā apanetvā. Mukhodakañceva dantakaṭṭhañca ṭhapetīti saḷaladevadārukaṭṭhādīni aññamaññaṃ ghaṃsitvā aggiṃ nibbattetvā jāletvā tattha pāsāṇakhaṇḍāni tāpetvā tāni daṇḍakehi vaṭṭetvā taḷākāsu udakasoṇḍīsu khipitvā udakassa tattabhāvaṃ ñatvā nāgalatādantakaṭṭhaṃ upanento mukhodakañca ṭhapeti. Vattaṃ karotīti antokuṭiyā bahi ca pamukhepi aṅgaṇepi sākhābhaṅgehi sammajjanto vakkhamānanayena āhāraṃ upanento vattaṃ karoti.
પતિટ્ઠપ્પમાણેતિ કટિપ્પમાણે, અયમેવ વા પાઠો તાવ મહન્તમેવાતિ યાવ મહન્તં સેતપદુમવનં , તાવ મહન્તમેવ. એસેવ નયો રત્તકુમુદવનાદીસુ. ખાદન્તા મનુસ્સા. પક્કપયોઘનિકા વિયાતિ સુપક્કપયોઘનં વિય. ઘનભાવેન પન પક્ખિત્તખુદ્દમધુ વિય હોતિ. તેનાહ ‘‘એતં પોક્ખરમધુ નામા’’તિ. મુળાલન્તિ સેતપદુમાનં મૂલં. ભિસન્તિ તેસંયેવ કન્દં. એકસ્મિં પબ્બેતિ એકેકસ્મિં પબ્બન્તરે. પાદઘટકન્તિ દોણસ્સ ચતુભાગો સણ્ઠાનતો ખુદ્દકો, તસ્મા પાદઘટકપ્પમાણન્તિ તુમ્બમત્તં. સોણ્ડિઆવાટેતિ ખુદ્દકસોણ્ડિયો ચેવ ખુદ્દકઆવાટે ચ.
Patiṭṭhappamāṇeti kaṭippamāṇe, ayameva vā pāṭho tāva mahantamevāti yāva mahantaṃ setapadumavanaṃ , tāva mahantameva. Eseva nayo rattakumudavanādīsu. Khādantā manussā. Pakkapayoghanikā viyāti supakkapayoghanaṃ viya. Ghanabhāvena pana pakkhittakhuddamadhu viya hoti. Tenāha ‘‘etaṃ pokkharamadhu nāmā’’ti. Muḷālanti setapadumānaṃ mūlaṃ. Bhisanti tesaṃyeva kandaṃ. Ekasmiṃ pabbeti ekekasmiṃ pabbantare. Pādaghaṭakanti doṇassa catubhāgo saṇṭhānato khuddako, tasmā pādaghaṭakappamāṇanti tumbamattaṃ. Soṇḍiāvāṭeti khuddakasoṇḍiyo ceva khuddakaāvāṭe ca.
એતં ભોજનન્તિ યથાવુત્તં નિરુદકપાયસભોજનં. કેચિ સઞ્જાનન્તિ યે થેરા વુડ્ઢતરા. કેચિ ન સઞ્જાનન્તિ યે નવા અચિરપબ્બજિતા.
Etaṃ bhojananti yathāvuttaṃ nirudakapāyasabhojanaṃ. Keci sañjānanti ye therā vuḍḍhatarā. Keci na sañjānanti ye navā acirapabbajitā.
બુદ્ધાનુબુદ્ધોતિ બુદ્ધસ્સ અનુબુદ્ધો. બાળ્હવીરિયોતિ ચતુન્નં સમ્મપ્પધાનાનં વસેન ચિરનિચિતવીરિયો. તિણ્ણં વિવેકાનન્તિ કાયચિત્તઉપધિવિવેકાનં લાભીતિ યોજના. ચતસ્સો વદતિ વઙ્ગીસત્થેરો સયંપટિભાનં, ન સેસાભિઞ્ઞાનં અભાવતોતિ આહ ‘‘ઇતરા’’તિઆદિ. પરિસા સન્નિસીદિ નિસ્સદ્દભાવેન તુણ્હી અહોસીતિ અત્થો. અનુજાનાપેસીતિ પઠમં અત્તના ઞાતં ઉપટ્ઠિતં અત્તનો પરિનિબ્બાનકાલં અનુ પચ્છા સત્થારં જાનાપેસીતિ એવં એત્થ અત્થો દટ્ઠબ્બો.
Buddhānubuddhoti buddhassa anubuddho. Bāḷhavīriyoti catunnaṃ sammappadhānānaṃ vasena ciranicitavīriyo. Tiṇṇaṃ vivekānanti kāyacittaupadhivivekānaṃ lābhīti yojanā. Catasso vadati vaṅgīsatthero sayaṃpaṭibhānaṃ, na sesābhiññānaṃ abhāvatoti āha ‘‘itarā’’tiādi. Parisā sannisīdi nissaddabhāvena tuṇhī ahosīti attho. Anujānāpesīti paṭhamaṃ attanā ñātaṃ upaṭṭhitaṃ attano parinibbānakālaṃ anu pacchā satthāraṃ jānāpesīti evaṃ ettha attho daṭṭhabbo.
તન્તિ આસાળ્હિપુણ્ણમાય ઇસિપતને યં દસ્સનં, યં વા દુક્કરચરિયાયં તુમ્હાકં ઉપટ્ઠાનં આદિતો દસ્સનં, તં, ભન્તે, પઠમદસ્સનં. ઓનતવિનતાતિ હેટ્ઠા ઉપરિ ચ ઓનતા વિનતા. કમ્પેત્વાતિ થોકં ચાલેત્વા દસ્સનત્થં એકનિન્નાદો તેસં હત્થિનાગાનઞ્ચેવ નાગયક્ખકુમ્ભણ્ડાનં દેવતાનઞ્ચ સદ્દેન. બ્રહ્માનો દેવાનં અદંસૂતિ સમ્બન્ધો.
Tanti āsāḷhipuṇṇamāya isipatane yaṃ dassanaṃ, yaṃ vā dukkaracariyāyaṃ tumhākaṃ upaṭṭhānaṃ ādito dassanaṃ, taṃ, bhante, paṭhamadassanaṃ. Onatavinatāti heṭṭhā upari ca onatā vinatā. Kampetvāti thokaṃ cāletvā dassanatthaṃ ekaninnādo tesaṃ hatthināgānañceva nāgayakkhakumbhaṇḍānaṃ devatānañca saddena. Brahmāno devānaṃ adaṃsūti sambandho.
સજ્ઝાયમકંસુ પસાદનીયેસુ પસાદવસેન સન્નિપતિતપરિસાય પસાદજનનત્થં ભગવતિ નિક્ખમિત્વાતિ ભગવતિ ગન્ધકુટિતો નિક્ખમિત્વા. ધરતિયેવાતિ અદુટ્ઠતં પત્વા તિટ્ઠતેવ.
Sajjhāyamakaṃsu pasādanīyesu pasādavasena sannipatitaparisāya pasādajananatthaṃ bhagavati nikkhamitvāti bhagavati gandhakuṭito nikkhamitvā. Dharatiyevāti aduṭṭhataṃ patvā tiṭṭhateva.
કોણ્ડઞ્ઞસુત્તવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Koṇḍaññasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / સુત્તપિટક • Suttapiṭaka / સંયુત્તનિકાય • Saṃyuttanikāya / ૯. કોણ્ડઞ્ઞસુત્તં • 9. Koṇḍaññasuttaṃ
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / સંયુત્તનિકાય (અટ્ઠકથા) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ૯. કોણ્ડઞ્ઞસુત્તવણ્ણના • 9. Koṇḍaññasuttavaṇṇanā
