Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / સંયુત્તનિકાય (ટીકા) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
૧૦. લોકસુત્તવણ્ણના
10. Lokasuttavaṇṇanā
૭૦. કિસ્મિન્તિ કિસ્મિં સતિ? તસ્સ પન સન્તભાવો ઉપ્પત્તિવસેનેવાતિ આહ ‘‘કિસ્મિં ઉપ્પન્ને’’તિ? લોકો ઉપ્પન્નોતિ વુચ્ચતિ અનુપાદાનત્તા લોકસમઞ્ઞાય. છસૂતિ એત્થાપિ એસેવ નયો સન્થવન્તિ અધિકસિનેહં કરોતિ અધિકસિનેહવત્થુભાવતો અજ્ઝત્તિકાયતનાનં. ઉપાદાયાતિ પુબ્બકાલકિરિયા અપરકાલકિરિયં અપેક્ખતીતિ વચનસેસવસેન કિરિયાપદં ગહિતં ‘‘પવત્તતી’’તિ. કિં પન પવત્તતિ? લોકો, લોકસમઞ્ઞાતિ અત્થો. છસૂતિ ઇદં નિમિત્તત્થે ભુમ્મં. છળાયતનનિમિત્તઞ્હિ સબ્બદુક્ખં. અયન્તિ સત્તલોકો. ઉપ્પન્નો નામ હોતિ છળાયતનં નામ મૂલં સબ્બદુક્ખાનન્તિ કત્વા. બાહિરેસુ આયતનેસુ સન્થવં કરોતિ વિસેસતો રૂપાદીનં તણ્હાવત્થુકત્તા. યસ્મા ચક્ખાદીનં સન્તપ્પનવસેન રૂપાદીનં પરિગ્ગહિતત્તા લોકસ્સ નિસેવિતાય સંવત્તતિ, તસ્મા વુત્તં ‘‘છન્નં…પે॰… વિહઞ્ઞતી’’તિ.
70.Kisminti kismiṃ sati? Tassa pana santabhāvo uppattivasenevāti āha ‘‘kismiṃ uppanne’’ti? Loko uppannoti vuccati anupādānattā lokasamaññāya. Chasūti etthāpi eseva nayo santhavanti adhikasinehaṃ karoti adhikasinehavatthubhāvato ajjhattikāyatanānaṃ. Upādāyāti pubbakālakiriyā aparakālakiriyaṃ apekkhatīti vacanasesavasena kiriyāpadaṃ gahitaṃ ‘‘pavattatī’’ti. Kiṃ pana pavattati? Loko, lokasamaññāti attho. Chasūti idaṃ nimittatthe bhummaṃ. Chaḷāyatananimittañhi sabbadukkhaṃ. Ayanti sattaloko. Uppanno nāma hoti chaḷāyatanaṃ nāma mūlaṃ sabbadukkhānanti katvā. Bāhiresu āyatanesu santhavaṃ karoti visesato rūpādīnaṃ taṇhāvatthukattā. Yasmā cakkhādīnaṃ santappanavasena rūpādīnaṃ pariggahitattā lokassa nisevitāya saṃvattati, tasmā vuttaṃ ‘‘channaṃ…pe… vihaññatī’’ti.
લોકસુત્તવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Lokasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
અદ્ધવગ્ગવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Addhavaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / સુત્તપિટક • Suttapiṭaka / સંયુત્તનિકાય • Saṃyuttanikāya / ૧૦. લોકસુત્તં • 10. Lokasuttaṃ
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / સંયુત્તનિકાય (અટ્ઠકથા) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ૧૦. લોકસુત્તવણ્ણના • 10. Lokasuttavaṇṇanā