Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / மஜ்ஜி²மனிகாய • Majjhimanikāya |
2. மஹாகோ³ஸிங்க³ஸுத்தங்
2. Mahāgosiṅgasuttaṃ
332. ஏவங் மே ஸுதங் – ஏகங் ஸமயங் ப⁴க³வா கோ³ஸிங்க³ஸாலவனதா³யே விஹரதி ஸம்ப³ஹுலேஹி அபி⁴ஞ்ஞாதேஹி அபி⁴ஞ்ஞாதேஹி தே²ரேஹி ஸாவகேஹி ஸத்³தி⁴ங் – ஆயஸ்மதா ச ஸாரிபுத்தேன ஆயஸ்மதா ச மஹாமொக்³க³ல்லானேன ஆயஸ்மதா ச மஹாகஸ்ஸபேன ஆயஸ்மதா ச அனுருத்³தே⁴ன ஆயஸ்மதா ச ரேவதேன ஆயஸ்மதா ச ஆனந்தே³ன, அஞ்ஞேஹி ச அபி⁴ஞ்ஞாதேஹி அபி⁴ஞ்ஞாதேஹி தே²ரேஹி ஸாவகேஹி ஸத்³தி⁴ங். அத² கோ² ஆயஸ்மா மஹாமொக்³க³ல்லானோ ஸாயன்ஹஸமயங் படிஸல்லானா வுட்டி²தோ யேனாயஸ்மா மஹாகஸ்ஸபோ தேனுபஸங்கமி; உபஸங்கமித்வா ஆயஸ்மந்தங் மஹாகஸ்ஸபங் ஏதத³வோச – ‘‘ஆயாமாவுஸோ, கஸ்ஸப, யேனாயஸ்மா ஸாரிபுத்தோ தேனுபஸங்கமிஸ்ஸாம த⁴ம்மஸ்ஸவனாயா’’தி. ‘‘ஏவமாவுஸோ’’தி கோ² ஆயஸ்மா மஹாகஸ்ஸபோ ஆயஸ்மதோ மஹாமொக்³க³ல்லானஸ்ஸ பச்சஸ்ஸோஸி. அத² கோ² ஆயஸ்மா ச மஹாமொக்³க³ல்லானோ ஆயஸ்மா ச மஹாகஸ்ஸபோ ஆயஸ்மா ச அனுருத்³தோ⁴ யேனாயஸ்மா ஸாரிபுத்தோ தேனுபஸங்கமிங்ஸு த⁴ம்மஸ்ஸவனாய. அத்³த³ஸா கோ² ஆயஸ்மா ஆனந்தோ³ ஆயஸ்மந்தஞ்ச மஹாமொக்³க³ல்லானங் ஆயஸ்மந்தஞ்ச மஹாகஸ்ஸபங் ஆயஸ்மந்தஞ்ச அனுருத்³த⁴ங் யேனாயஸ்மா ஸாரிபுத்தோ தேனுபஸங்கமந்தே த⁴ம்மஸ்ஸவனாய. தி³ஸ்வான யேனாயஸ்மா ரேவதோ தேனுபஸங்கமி; உபஸங்கமித்வா ஆயஸ்மந்தங் ரேவதங் ஏதத³வோச – ‘‘உபஸங்கமந்தா கோ² அமூ, ஆவுஸோ 1 ரேவத, ஸப்புரிஸா யேனாயஸ்மா ஸாரிபுத்தோ தேன த⁴ம்மஸ்ஸவனாய. ஆயாமாவுஸோ ரேவத, யேனாயஸ்மா ஸாரிபுத்தோ தேனுபஸங்கமிஸ்ஸாம த⁴ம்மஸ்ஸவனாயா’’தி. ‘‘ஏவமாவுஸோ’’தி கோ² ஆயஸ்மா ரேவதோ ஆயஸ்மதோ ஆனந்த³ஸ்ஸ பச்சஸ்ஸோஸி. அத² கோ² ஆயஸ்மா ச ரேவதோ ஆயஸ்மா ச ஆனந்தோ³ யேனாயஸ்மா ஸாரிபுத்தோ தேனுபஸங்கமிங்ஸு த⁴ம்மஸ்ஸவனாய.
332. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā gosiṅgasālavanadāye viharati sambahulehi abhiññātehi abhiññātehi therehi sāvakehi saddhiṃ – āyasmatā ca sāriputtena āyasmatā ca mahāmoggallānena āyasmatā ca mahākassapena āyasmatā ca anuruddhena āyasmatā ca revatena āyasmatā ca ānandena, aññehi ca abhiññātehi abhiññātehi therehi sāvakehi saddhiṃ. Atha kho āyasmā mahāmoggallāno sāyanhasamayaṃ paṭisallānā vuṭṭhito yenāyasmā mahākassapo tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā āyasmantaṃ mahākassapaṃ etadavoca – ‘‘āyāmāvuso, kassapa, yenāyasmā sāriputto tenupasaṅkamissāma dhammassavanāyā’’ti. ‘‘Evamāvuso’’ti kho āyasmā mahākassapo āyasmato mahāmoggallānassa paccassosi. Atha kho āyasmā ca mahāmoggallāno āyasmā ca mahākassapo āyasmā ca anuruddho yenāyasmā sāriputto tenupasaṅkamiṃsu dhammassavanāya. Addasā kho āyasmā ānando āyasmantañca mahāmoggallānaṃ āyasmantañca mahākassapaṃ āyasmantañca anuruddhaṃ yenāyasmā sāriputto tenupasaṅkamante dhammassavanāya. Disvāna yenāyasmā revato tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā āyasmantaṃ revataṃ etadavoca – ‘‘upasaṅkamantā kho amū, āvuso 2 revata, sappurisā yenāyasmā sāriputto tena dhammassavanāya. Āyāmāvuso revata, yenāyasmā sāriputto tenupasaṅkamissāma dhammassavanāyā’’ti. ‘‘Evamāvuso’’ti kho āyasmā revato āyasmato ānandassa paccassosi. Atha kho āyasmā ca revato āyasmā ca ānando yenāyasmā sāriputto tenupasaṅkamiṃsu dhammassavanāya.
333. அத்³த³ஸா கோ² ஆயஸ்மா ஸாரிபுத்தோ ஆயஸ்மந்தஞ்ச ரேவதங் ஆயஸ்மந்தஞ்ச ஆனந்த³ங் தூ³ரதோவ ஆக³ச்ச²ந்தே. தி³ஸ்வான ஆயஸ்மந்தங் ஆனந்த³ங் ஏதத³வோச – ‘‘ஏது கோ² ஆயஸ்மா ஆனந்தோ³! ஸ்வாக³தங் ஆயஸ்மதோ ஆனந்த³ஸ்ஸ ப⁴க³வதோ உபட்டா²கஸ்ஸ ப⁴க³வதோ ஸந்திகாவசரஸ்ஸ! ரமணீயங், ஆவுஸோ ஆனந்த³, கோ³ஸிங்க³ஸாலவனங், தோ³ஸினா ரத்தி, ஸப்³ப³பா²லிபு²ல்லா 3 ஸாலா, தி³ப்³பா³, மஞ்ஞே, க³ந்தா⁴ ஸம்பவந்தி; கத²ங்ரூபேன, ஆவுஸோ ஆனந்த³, பி⁴க்கு²னா கோ³ஸிங்க³ஸாலவனங் ஸோபெ⁴ய்யா’’தி? ‘‘இதா⁴வுஸோ ஸாரிபுத்த , பி⁴க்கு² ப³ஹுஸ்ஸுதோ ஹோதி ஸுதத⁴ரோ ஸுதஸன்னிசயோ. யே தே த⁴ம்மா ஆதி³கல்யாணா மஜ்ஜே²கல்யாணா பரியோஸானகல்யாணா ஸாத்தா² ஸப்³யஞ்ஜனா; கேவலபரிபுண்ணங் பரிஸுத்³த⁴ங் ப்³ரஹ்மசரியங் அபி⁴வத³ந்தி, ததா²ரூபாஸ்ஸ த⁴ம்மா ப³ஹுஸ்ஸுதா ஹொந்தி, தா⁴தா 4, வசஸா பரிசிதா, மனஸானுபெக்கி²தா, தி³ட்டி²யா ஸுப்படிவித்³தா⁴. ஸோ சதஸ்ஸன்னங் பரிஸானங் த⁴ம்மங் தே³ஸேதி பரிமண்ட³லேஹி பத³ப்³யஞ்ஜனேஹி அனுப்பப³ந்தே⁴ஹி 5 அனுஸயஸமுக்³கா⁴தாய. ஏவரூபேன கோ², ஆவுஸோ ஸாரிபுத்த, பி⁴க்கு²னா கோ³ஸிங்க³ஸாலவனங் ஸோபெ⁴ய்யா’’தி.
333. Addasā kho āyasmā sāriputto āyasmantañca revataṃ āyasmantañca ānandaṃ dūratova āgacchante. Disvāna āyasmantaṃ ānandaṃ etadavoca – ‘‘etu kho āyasmā ānando! Svāgataṃ āyasmato ānandassa bhagavato upaṭṭhākassa bhagavato santikāvacarassa! Ramaṇīyaṃ, āvuso ānanda, gosiṅgasālavanaṃ, dosinā ratti, sabbaphāliphullā 6 sālā, dibbā, maññe, gandhā sampavanti; kathaṃrūpena, āvuso ānanda, bhikkhunā gosiṅgasālavanaṃ sobheyyā’’ti? ‘‘Idhāvuso sāriputta , bhikkhu bahussuto hoti sutadharo sutasannicayo. Ye te dhammā ādikalyāṇā majjhekalyāṇā pariyosānakalyāṇā sātthā sabyañjanā; kevalaparipuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ abhivadanti, tathārūpāssa dhammā bahussutā honti, dhātā 7, vacasā paricitā, manasānupekkhitā, diṭṭhiyā suppaṭividdhā. So catassannaṃ parisānaṃ dhammaṃ deseti parimaṇḍalehi padabyañjanehi anuppabandhehi 8 anusayasamugghātāya. Evarūpena kho, āvuso sāriputta, bhikkhunā gosiṅgasālavanaṃ sobheyyā’’ti.
334. ஏவங் வுத்தே, ஆயஸ்மா ஸாரிபுத்தோ ஆயஸ்மந்தங் ரேவதங் ஏதத³வோச – ‘‘ப்³யாகதங் கோ², ஆவுஸோ ரேவத, ஆயஸ்மதா ஆனந்தே³ன யதா²ஸகங் படிபா⁴னங். தத்த² தா³னி மயங் ஆயஸ்மந்தங் ரேவதங் புச்சா²ம – ‘ரமணீயங், ஆவுஸோ ரேவத, கோ³ஸிங்க³ஸாலவனங், தோ³ஸினா ரத்தி, ஸப்³ப³பா²லிபு²ல்லா ஸாலா, தி³ப்³பா³, மஞ்ஞே, க³ந்தா⁴ ஸம்பவந்தி; கத²ங்ரூபேன, ஆவுஸோ ரேவத, பி⁴க்கு²னா கோ³ஸிங்க³ஸாலவனங் ஸோபெ⁴ய்யா’’’தி? ‘‘இதா⁴வுஸோ ஸாரிபுத்த, பி⁴க்கு² படிஸல்லானாராமோ ஹோதி படிஸல்லானரதோ, அஜ்ஜ²த்தங் சேதோஸமத²மனுயுத்தோ அனிராகதஜ்ஜா²னோ, விபஸ்ஸனாய ஸமன்னாக³தோ, ப்³ரூஹேதா ஸுஞ்ஞாகா³ரானங். ஏவரூபேன கோ², ஆவுஸோ ஸாரிபுத்த, பி⁴க்கு²னா கோ³ஸிங்க³ஸாலவனங் ஸோபெ⁴ய்யா’’தி.
334. Evaṃ vutte, āyasmā sāriputto āyasmantaṃ revataṃ etadavoca – ‘‘byākataṃ kho, āvuso revata, āyasmatā ānandena yathāsakaṃ paṭibhānaṃ. Tattha dāni mayaṃ āyasmantaṃ revataṃ pucchāma – ‘ramaṇīyaṃ, āvuso revata, gosiṅgasālavanaṃ, dosinā ratti, sabbaphāliphullā sālā, dibbā, maññe, gandhā sampavanti; kathaṃrūpena, āvuso revata, bhikkhunā gosiṅgasālavanaṃ sobheyyā’’’ti? ‘‘Idhāvuso sāriputta, bhikkhu paṭisallānārāmo hoti paṭisallānarato, ajjhattaṃ cetosamathamanuyutto anirākatajjhāno, vipassanāya samannāgato, brūhetā suññāgārānaṃ. Evarūpena kho, āvuso sāriputta, bhikkhunā gosiṅgasālavanaṃ sobheyyā’’ti.
335. ஏவங் வுத்தே, ஆயஸ்மா ஸாரிபுத்தோ ஆயஸ்மந்தங் அனுருத்³த⁴ங் ஏதத³வோச – ‘‘ப்³யாகதங் கோ², ஆவுஸோ அனுருத்³த⁴, ஆயஸ்மதா ரேவதேன யதா²ஸகங் படிபா⁴னங். தத்த² தா³னி மயங் ஆயஸ்மந்தங் அனுருத்³த⁴ங் புச்சா²ம – ‘ரமணீயங், ஆவுஸோ அனுருத்³த⁴, கோ³ஸிங்க³ஸாலவனங், தோ³ஸினா ரத்தி, ஸப்³ப³பா²லிபு²ல்லா ஸாலா, தி³ப்³பா³, மஞ்ஞே, க³ந்தா⁴ ஸம்பவந்தி; கத²ங்ரூபேன, ஆவுஸோ அனுருத்³த⁴, பி⁴க்கு²னா கோ³ஸிங்க³ஸாலவனங் ஸோபெ⁴ய்யா’’’தி? ‘‘இதா⁴வுஸோ ஸாரிபுத்த, பி⁴க்கு² தி³ப்³பே³ன சக்கு²னா விஸுத்³தே⁴ன அதிக்கந்தமானுஸகேன ஸஹஸ்ஸங் லோகானங் வோலோகேதி. ஸெய்யதா²பி, ஆவுஸோ ஸாரிபுத்த, சக்கு²மா புரிஸோ உபரிபாஸாத³வரக³தோ ஸஹஸ்ஸங் நேமிமண்ட³லானங் வோலோகெய்ய; ஏவமேவ கோ², ஆவுஸோ ஸாரிபுத்த, பி⁴க்கு² தி³ப்³பே³ன சக்கு²னா விஸுத்³தே⁴ன அதிக்கந்தமானுஸகேன ஸஹஸ்ஸங் லோகானங் வோலோகேதி. ஏவரூபேன கோ², ஆவுஸோ ஸாரிபுத்த, பி⁴க்கு²னா கோ³ஸிங்க³ஸாலவனங் ஸோபெ⁴ய்யா’’தி.
335. Evaṃ vutte, āyasmā sāriputto āyasmantaṃ anuruddhaṃ etadavoca – ‘‘byākataṃ kho, āvuso anuruddha, āyasmatā revatena yathāsakaṃ paṭibhānaṃ. Tattha dāni mayaṃ āyasmantaṃ anuruddhaṃ pucchāma – ‘ramaṇīyaṃ, āvuso anuruddha, gosiṅgasālavanaṃ, dosinā ratti, sabbaphāliphullā sālā, dibbā, maññe, gandhā sampavanti; kathaṃrūpena, āvuso anuruddha, bhikkhunā gosiṅgasālavanaṃ sobheyyā’’’ti? ‘‘Idhāvuso sāriputta, bhikkhu dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena sahassaṃ lokānaṃ voloketi. Seyyathāpi, āvuso sāriputta, cakkhumā puriso uparipāsādavaragato sahassaṃ nemimaṇḍalānaṃ volokeyya; evameva kho, āvuso sāriputta, bhikkhu dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena sahassaṃ lokānaṃ voloketi. Evarūpena kho, āvuso sāriputta, bhikkhunā gosiṅgasālavanaṃ sobheyyā’’ti.
336. ஏவங் வுத்தே, ஆயஸ்மா ஸாரிபுத்தோ ஆயஸ்மந்தங் மஹாகஸ்ஸபங் ஏதத³வோச – ‘‘ப்³யாகதங் கோ², ஆவுஸோ கஸ்ஸப, ஆயஸ்மதா அனுருத்³தே⁴ன யதா²ஸகங் படிபா⁴னங். தத்த² தா³னி மயங் ஆயஸ்மந்தங் மஹாகஸ்ஸபங் புச்சா²ம – ‘ரமணீயங், ஆவுஸோ கஸ்ஸப, கோ³ஸிங்க³ஸாலவனங், தோ³ஸினா ரத்தி, ஸப்³ப³பா²லிபு²ல்லா ஸாலா, தி³ப்³பா³, மஞ்ஞே, க³ந்தா⁴ ஸம்பவந்தி; கத²ங்ரூபேன, ஆவுஸோ கஸ்ஸப, பி⁴க்கு²னா கோ³ஸிங்க³ஸாலவனங் ஸோபெ⁴ய்யா’’’தி? ‘‘இதா⁴வுஸோ ஸாரிபுத்த, பி⁴க்கு² அத்தனா ச ஆரஞ்ஞிகோ ஹோதி ஆரஞ்ஞிகத்தஸ்ஸ ச வண்ணவாதீ³, அத்தனா ச பிண்ட³பாதிகோ ஹோதி பிண்ட³பாதிகத்தஸ்ஸ ச வண்ணவாதீ³, அத்தனா ச பங்ஸுகூலிகோ ஹோதி பங்ஸுகூலிகத்தஸ்ஸ ச வண்ணவாதீ³, அத்தனா ச தேசீவரிகோ ஹோதி தேசீவரிகத்தஸ்ஸ ச வண்ணவாதீ³, அத்தனா ச அப்பிச்சோ² ஹோதி அப்பிச்ச²தாய ச வண்ணவாதீ³, அத்தனா ச ஸந்துட்டோ² ஹோதி ஸந்துட்டி²யா ச வண்ணவாதீ³, அத்தனா ச பவிவித்தோ ஹோதி பவிவேகஸ்ஸ ச வண்ணவாதீ³, அத்தனா ச அஸங்ஸட்டோ² ஹோதி அஸங்ஸக்³க³ஸ்ஸ ச வண்ணவாதீ³, அத்தனா ச ஆரத்³த⁴வீரியோ ஹோதி வீரியாரம்ப⁴ஸ்ஸ ச வண்ணவாதீ³, அத்தனா ச ஸீலஸம்பன்னோ ஹோதி ஸீலஸம்பதா³ய ச வண்ணவாதீ³, அத்தனா ச ஸமாதி⁴ஸம்பன்னோ ஹோதி ஸமாதி⁴ஸம்பதா³ய ச வண்ணவாதீ³, அத்தனா ச பஞ்ஞாஸம்பன்னோ ஹோதி பஞ்ஞாஸம்பதா³ய ச வண்ணவாதீ³, அத்தனா ச விமுத்திஸம்பன்னோ ஹோதி விமுத்திஸம்பதா³ய ச வண்ணவாதீ³, அத்தனா ச விமுத்திஞாணத³ஸ்ஸனஸம்பன்னோ ஹோதி விமுத்திஞாணத³ஸ்ஸனஸம்பதா³ய ச வண்ணவாதீ³. ஏவரூபேன கோ², ஆவுஸோ ஸாரிபுத்த , பி⁴க்கு²னா கோ³ஸிங்க³ஸாலவனங் ஸோபெ⁴ய்யா’’தி.
336. Evaṃ vutte, āyasmā sāriputto āyasmantaṃ mahākassapaṃ etadavoca – ‘‘byākataṃ kho, āvuso kassapa, āyasmatā anuruddhena yathāsakaṃ paṭibhānaṃ. Tattha dāni mayaṃ āyasmantaṃ mahākassapaṃ pucchāma – ‘ramaṇīyaṃ, āvuso kassapa, gosiṅgasālavanaṃ, dosinā ratti, sabbaphāliphullā sālā, dibbā, maññe, gandhā sampavanti; kathaṃrūpena, āvuso kassapa, bhikkhunā gosiṅgasālavanaṃ sobheyyā’’’ti? ‘‘Idhāvuso sāriputta, bhikkhu attanā ca āraññiko hoti āraññikattassa ca vaṇṇavādī, attanā ca piṇḍapātiko hoti piṇḍapātikattassa ca vaṇṇavādī, attanā ca paṃsukūliko hoti paṃsukūlikattassa ca vaṇṇavādī, attanā ca tecīvariko hoti tecīvarikattassa ca vaṇṇavādī, attanā ca appiccho hoti appicchatāya ca vaṇṇavādī, attanā ca santuṭṭho hoti santuṭṭhiyā ca vaṇṇavādī, attanā ca pavivitto hoti pavivekassa ca vaṇṇavādī, attanā ca asaṃsaṭṭho hoti asaṃsaggassa ca vaṇṇavādī, attanā ca āraddhavīriyo hoti vīriyārambhassa ca vaṇṇavādī, attanā ca sīlasampanno hoti sīlasampadāya ca vaṇṇavādī, attanā ca samādhisampanno hoti samādhisampadāya ca vaṇṇavādī, attanā ca paññāsampanno hoti paññāsampadāya ca vaṇṇavādī, attanā ca vimuttisampanno hoti vimuttisampadāya ca vaṇṇavādī, attanā ca vimuttiñāṇadassanasampanno hoti vimuttiñāṇadassanasampadāya ca vaṇṇavādī. Evarūpena kho, āvuso sāriputta , bhikkhunā gosiṅgasālavanaṃ sobheyyā’’ti.
337. ஏவங் வுத்தே, ஆயஸ்மா ஸாரிபுத்தோ ஆயஸ்மந்தங் மஹாமொக்³க³ல்லானங் ஏதத³வோச – ‘‘ப்³யாகதங் கோ², ஆவுஸோ மொக்³க³ல்லான, ஆயஸ்மதா மஹாகஸ்ஸபேன யதா²ஸகங் படிபா⁴னங். தத்த² தா³னி மயங் ஆயஸ்மந்தங் மஹாமொக்³க³ல்லானங் புச்சா²ம – ‘ரமணீயங், ஆவுஸோ மொக்³க³ல்லான, கோ³ஸிங்க³ஸாலவனங், தோ³ஸினா ரத்தி, ஸப்³ப³பா²லிபு²ல்லா ஸாலா, தி³ப்³பா³, மஞ்ஞே, க³ந்தா⁴ ஸம்பவந்தி; கத²ங்ரூபேன, ஆவுஸோ மொக்³க³ல்லான, பி⁴க்கு²னா கோ³ஸிங்க³ஸாலவனங் ஸோபெ⁴ய்யா’’’தி? ‘‘இதா⁴வுஸோ ஸாரிபுத்த, த்³வே பி⁴க்கூ² அபி⁴த⁴ம்மகத²ங் கதெ²ந்தி, தே அஞ்ஞமஞ்ஞங் பஞ்ஹங் புச்ச²ந்தி, அஞ்ஞமஞ்ஞஸ்ஸ பஞ்ஹங் புட்டா² விஸ்ஸஜ்ஜெந்தி, நோ ச ஸங்ஸாதெ³ந்தி 9, த⁴ம்மீ ச நேஸங் கதா² பவத்தினீ ஹோதி. ஏவரூபேன கோ², ஆவுஸோ ஸாரிபுத்த, பி⁴க்கு²னா கோ³ஸிங்க³ஸாலவனங் ஸோபெ⁴ய்யா’’தி.
337. Evaṃ vutte, āyasmā sāriputto āyasmantaṃ mahāmoggallānaṃ etadavoca – ‘‘byākataṃ kho, āvuso moggallāna, āyasmatā mahākassapena yathāsakaṃ paṭibhānaṃ. Tattha dāni mayaṃ āyasmantaṃ mahāmoggallānaṃ pucchāma – ‘ramaṇīyaṃ, āvuso moggallāna, gosiṅgasālavanaṃ, dosinā ratti, sabbaphāliphullā sālā, dibbā, maññe, gandhā sampavanti; kathaṃrūpena, āvuso moggallāna, bhikkhunā gosiṅgasālavanaṃ sobheyyā’’’ti? ‘‘Idhāvuso sāriputta, dve bhikkhū abhidhammakathaṃ kathenti, te aññamaññaṃ pañhaṃ pucchanti, aññamaññassa pañhaṃ puṭṭhā vissajjenti, no ca saṃsādenti 10, dhammī ca nesaṃ kathā pavattinī hoti. Evarūpena kho, āvuso sāriputta, bhikkhunā gosiṅgasālavanaṃ sobheyyā’’ti.
338. அத² கோ² ஆயஸ்மா மஹாமொக்³க³ல்லானோ ஆயஸ்மந்தங் ஸாரிபுத்தங் ஏதத³வோச – ‘‘ப்³யாகதங் கோ², ஆவுஸோ ஸாரிபுத்த, அம்ஹேஹி ஸப்³பே³ஹேவ யதா²ஸகங் படிபா⁴னங். தத்த² தா³னி மயங் ஆயஸ்மந்தங் ஸாரிபுத்தங் புச்சா²ம – ‘ரமணீயங், ஆவுஸோ ஸாரிபுத்த, கோ³ஸிங்க³ஸாலவனங், தோ³ஸினா ரத்தி, ஸப்³ப³பா²லிபு²ல்லா ஸாலா, தி³ப்³பா³, மஞ்ஞே, க³ந்தா⁴ ஸம்பவந்தி; கத²ங்ரூபேன, ஆவுஸோ ஸாரிபுத்த, பி⁴க்கு²னா கோ³ஸிங்க³ஸாலவனங் ஸோபெ⁴ய்யா’’’தி? ‘‘இதா⁴வுஸோ மொக்³க³ல்லான, பி⁴க்கு² சித்தங் வஸங் வத்தேதி, நோ ச பி⁴க்கு² சித்தஸ்ஸ வஸேன வத்ததி. ஸோ யாய விஹாரஸமாபத்தியா ஆகங்க²தி புப்³ப³ண்ஹஸமயங் விஹரிதுங், தாய விஹாரஸமாபத்தியா புப்³ப³ண்ஹஸமயங் விஹரதி; யாய விஹாரஸமாபத்தியா ஆகங்க²தி மஜ்ஜ²ன்ஹிகஸமயங் 11 விஹரிதுங், தாய விஹாரஸமாபத்தியா மஜ்ஜ²ன்ஹிகஸமயங் விஹரதி; யாய விஹாரஸமாபத்தியா ஆகங்க²தி ஸாயன்ஹஸமயங் விஹரிதுங், தாய விஹாரஸமாபத்தியா ஸாயன்ஹஸமயங் விஹரதி. ஸெய்யதா²பி, ஆவுஸோ மொக்³க³ல்லான, ரஞ்ஞோ வா ராஜமஹாமத்தஸ்ஸ வா நானாரத்தானங் து³ஸ்ஸானங் து³ஸ்ஸகரண்ட³கோ பூரோ அஸ்ஸ. ஸோ யஞ்ஞதே³வ து³ஸ்ஸயுக³ங் ஆகங்கெ²ய்ய புப்³ப³ண்ஹஸமயங் பாருபிதுங், தங் ததே³வ து³ஸ்ஸயுக³ங் புப்³ப³ண்ஹஸமயங் பாருபெய்ய; யஞ்ஞதே³வ து³ஸ்ஸயுக³ங் ஆகங்கெ²ய்ய மஜ்ஜ²ன்ஹிகஸமயங் பாருபிதுங், தங் ததே³வ து³ஸ்ஸயுக³ங் மஜ்ஜ²ன்ஹிகஸமயங் பாருபெய்ய; யஞ்ஞதே³வ து³ஸ்ஸயுக³ங் ஆகங்கெ²ய்ய ஸாயன்ஹஸமயங் பாருபிதுங், தங் ததே³வ து³ஸ்ஸயுக³ங் ஸாயன்ஹஸமயங் பாருபெய்ய. ஏவமேவ கோ², ஆவுஸோ மொக்³க³ல்லான, பி⁴க்கு² சித்தங் வஸங் வத்தேதி, நோ ச பி⁴க்கு² சித்தஸ்ஸ வஸேன வத்ததி. ஸோ யாய விஹாரஸமாபத்தியா ஆகங்க²தி புப்³ப³ண்ஹஸமயங் விஹரிதுங், தாய விஹாரஸமாபத்தியா புப்³ப³ண்ஹஸமயங் விஹரதி; யாய விஹாரஸமாபத்தியா ஆகங்க²தி மஜ்ஜ²ன்ஹிகஸமயங் விஹரிதுங், தாய விஹாரஸமாபத்தியா மஜ்ஜ²ன்ஹிகஸமயங் விஹரதி; யாய விஹாரஸமாபத்தியா ஆகங்க²தி ஸாயன்ஹஸமயங் விஹரிதுங், தாய விஹாரஸமாபத்தியா ஸாயன்ஹஸமயங் விஹரதி. ஏவரூபேன கோ², ஆவுஸோ மொக்³க³ல்லான, பி⁴க்கு²னா கோ³ஸிங்க³ஸாலவனங் ஸோபெ⁴ய்யா’’தி.
338. Atha kho āyasmā mahāmoggallāno āyasmantaṃ sāriputtaṃ etadavoca – ‘‘byākataṃ kho, āvuso sāriputta, amhehi sabbeheva yathāsakaṃ paṭibhānaṃ. Tattha dāni mayaṃ āyasmantaṃ sāriputtaṃ pucchāma – ‘ramaṇīyaṃ, āvuso sāriputta, gosiṅgasālavanaṃ, dosinā ratti, sabbaphāliphullā sālā, dibbā, maññe, gandhā sampavanti; kathaṃrūpena, āvuso sāriputta, bhikkhunā gosiṅgasālavanaṃ sobheyyā’’’ti? ‘‘Idhāvuso moggallāna, bhikkhu cittaṃ vasaṃ vatteti, no ca bhikkhu cittassa vasena vattati. So yāya vihārasamāpattiyā ākaṅkhati pubbaṇhasamayaṃ viharituṃ, tāya vihārasamāpattiyā pubbaṇhasamayaṃ viharati; yāya vihārasamāpattiyā ākaṅkhati majjhanhikasamayaṃ 12 viharituṃ, tāya vihārasamāpattiyā majjhanhikasamayaṃ viharati; yāya vihārasamāpattiyā ākaṅkhati sāyanhasamayaṃ viharituṃ, tāya vihārasamāpattiyā sāyanhasamayaṃ viharati. Seyyathāpi, āvuso moggallāna, rañño vā rājamahāmattassa vā nānārattānaṃ dussānaṃ dussakaraṇḍako pūro assa. So yaññadeva dussayugaṃ ākaṅkheyya pubbaṇhasamayaṃ pārupituṃ, taṃ tadeva dussayugaṃ pubbaṇhasamayaṃ pārupeyya; yaññadeva dussayugaṃ ākaṅkheyya majjhanhikasamayaṃ pārupituṃ, taṃ tadeva dussayugaṃ majjhanhikasamayaṃ pārupeyya; yaññadeva dussayugaṃ ākaṅkheyya sāyanhasamayaṃ pārupituṃ, taṃ tadeva dussayugaṃ sāyanhasamayaṃ pārupeyya. Evameva kho, āvuso moggallāna, bhikkhu cittaṃ vasaṃ vatteti, no ca bhikkhu cittassa vasena vattati. So yāya vihārasamāpattiyā ākaṅkhati pubbaṇhasamayaṃ viharituṃ, tāya vihārasamāpattiyā pubbaṇhasamayaṃ viharati; yāya vihārasamāpattiyā ākaṅkhati majjhanhikasamayaṃ viharituṃ, tāya vihārasamāpattiyā majjhanhikasamayaṃ viharati; yāya vihārasamāpattiyā ākaṅkhati sāyanhasamayaṃ viharituṃ, tāya vihārasamāpattiyā sāyanhasamayaṃ viharati. Evarūpena kho, āvuso moggallāna, bhikkhunā gosiṅgasālavanaṃ sobheyyā’’ti.
339. அத² கோ² ஆயஸ்மா ஸாரிபுத்தோ தே ஆயஸ்மந்தே ஏதத³வோச – ‘‘ப்³யாகதங் கோ², ஆவுஸோ, அம்ஹேஹி ஸப்³பே³ஹேவ யதா²ஸகங் படிபா⁴னங். ஆயாமாவுஸோ, யேன ப⁴க³வா தேனுபஸங்கமிஸ்ஸாம; உபஸங்கமித்வா ஏதமத்த²ங் ப⁴க³வதோ ஆரோசெஸ்ஸாம. யதா² நோ ப⁴க³வா ப்³யாகரிஸ்ஸதி ததா² நங் தா⁴ரெஸ்ஸாமா’’தி. ‘‘ஏவமாவுஸோ’’தி கோ² தே ஆயஸ்மந்தோ ஆயஸ்மதோ ஸாரிபுத்தஸ்ஸ பச்சஸ்ஸோஸுங். அத² கோ² தே ஆயஸ்மந்தோ யேன ப⁴க³வா தேனுபஸங்கமிங்ஸு; உபஸங்கமித்வா ப⁴க³வந்தங் அபி⁴வாதெ³த்வா ஏகமந்தங் நிஸீதி³ங்ஸு. ஏகமந்தங் நிஸின்னோ கோ² ஆயஸ்மா ஸாரிபுத்தோ ப⁴க³வந்தங் ஏதத³வோச – ‘‘அத்³த³ஸங் கோ² அஹங், ப⁴ந்தே, ஆயஸ்மந்தஞ்ச ரேவதங் ஆயஸ்மந்தஞ்ச ஆனந்த³ங் தூ³ரதோவ ஆக³ச்ச²ந்தே. தி³ஸ்வான ஆயஸ்மந்தங் ஆனந்த³ங் ஏதத³வோசங் – ‘ஏது கோ² ஆயஸ்மா ஆனந்தோ³! ஸ்வாக³தங் ஆயஸ்மதோ ஆனந்த³ஸ்ஸ ப⁴க³வதோ உபட்டா²கஸ்ஸ ப⁴க³வதோ ஸந்திகாவசரஸ்ஸ! ரமணீயங், ஆவுஸோ ஆனந்த³, கோ³ஸிங்க³ஸாலவனங், தோ³ஸினா ரத்தி, ஸப்³ப³பா²லிபு²ல்லா ஸாலா, தி³ப்³பா³, மஞ்ஞே, க³ந்தா⁴ ஸம்பவந்தி; கத²ங்ரூபேன, ஆவுஸோ ஆனந்த³, பி⁴க்கு²னா கோ³ஸிங்க³ஸாலவனங் ஸோபெ⁴ய்யா’தி? ஏவங் வுத்தே, ப⁴ந்தே, ஆயஸ்மா ஆனந்தோ³ மங் ஏதத³வோச – ‘இதா⁴வுஸோ, ஸாரிபுத்த, பி⁴க்கு² ப³ஹுஸ்ஸுதோ ஹோதி ஸுதத⁴ரோ…பே॰… அனுஸயஸமுக்³கா⁴தாய. ஏவரூபேன கோ², ஆவுஸோ ஸாரிபுத்த, பி⁴க்கு²னா கோ³ஸிங்க³ஸாலவனங் ஸோபெ⁴ய்யா’’’தி. ‘‘ஸாது⁴ ஸாது⁴, ஸாரிபுத்த! யதா² தங் ஆனந்தோ³வ ஸம்மா ப்³யாகரமானோ ப்³யாகரெய்ய. ஆனந்தோ³ ஹி, ஸாரிபுத்த, ப³ஹுஸ்ஸுதோ ஸுதத⁴ரோ ஸுதஸன்னிசயோ. யே தே த⁴ம்மா ஆதி³கல்யாணா மஜ்ஜே²கல்யாணா பரியோஸானகல்யாணா ஸாத்தா² ஸப்³யஞ்ஜனா; கேவலபரிபுண்ணங் பரிஸுத்³த⁴ங் ப்³ரஹ்மசரியங் அபி⁴வத³ந்தி, ததா²ரூபாஸ்ஸ த⁴ம்மா ப³ஹுஸ்ஸுதா ஹொந்தி, தா⁴தா, வசஸா பரிசிதா, மனஸானுபெக்கி²தா, தி³ட்டி²யா ஸுப்படிவித்³தா⁴. ஸோ சதஸ்ஸன்னங் பரிஸானங் த⁴ம்மங் தே³ஸேதி பரிமண்ட³லேஹி பத³ப்³யஞ்ஜனேஹி அனுப்பப³ந்தே⁴ஹி அனுஸயஸமுக்³கா⁴தாயா’’தி.
339. Atha kho āyasmā sāriputto te āyasmante etadavoca – ‘‘byākataṃ kho, āvuso, amhehi sabbeheva yathāsakaṃ paṭibhānaṃ. Āyāmāvuso, yena bhagavā tenupasaṅkamissāma; upasaṅkamitvā etamatthaṃ bhagavato ārocessāma. Yathā no bhagavā byākarissati tathā naṃ dhāressāmā’’ti. ‘‘Evamāvuso’’ti kho te āyasmanto āyasmato sāriputtassa paccassosuṃ. Atha kho te āyasmanto yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā sāriputto bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘addasaṃ kho ahaṃ, bhante, āyasmantañca revataṃ āyasmantañca ānandaṃ dūratova āgacchante. Disvāna āyasmantaṃ ānandaṃ etadavocaṃ – ‘etu kho āyasmā ānando! Svāgataṃ āyasmato ānandassa bhagavato upaṭṭhākassa bhagavato santikāvacarassa! Ramaṇīyaṃ, āvuso ānanda, gosiṅgasālavanaṃ, dosinā ratti, sabbaphāliphullā sālā, dibbā, maññe, gandhā sampavanti; kathaṃrūpena, āvuso ānanda, bhikkhunā gosiṅgasālavanaṃ sobheyyā’ti? Evaṃ vutte, bhante, āyasmā ānando maṃ etadavoca – ‘idhāvuso, sāriputta, bhikkhu bahussuto hoti sutadharo…pe… anusayasamugghātāya. Evarūpena kho, āvuso sāriputta, bhikkhunā gosiṅgasālavanaṃ sobheyyā’’’ti. ‘‘Sādhu sādhu, sāriputta! Yathā taṃ ānandova sammā byākaramāno byākareyya. Ānando hi, sāriputta, bahussuto sutadharo sutasannicayo. Ye te dhammā ādikalyāṇā majjhekalyāṇā pariyosānakalyāṇā sātthā sabyañjanā; kevalaparipuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ abhivadanti, tathārūpāssa dhammā bahussutā honti, dhātā, vacasā paricitā, manasānupekkhitā, diṭṭhiyā suppaṭividdhā. So catassannaṃ parisānaṃ dhammaṃ deseti parimaṇḍalehi padabyañjanehi anuppabandhehi anusayasamugghātāyā’’ti.
340. ‘‘ஏவங் வுத்தே, அஹங், ப⁴ந்தே, ஆயஸ்மந்தங் ரேவதங் ஏதத³வோசங் – ‘ப்³யாகதங் கோ², ஆவுஸோ ரேவத ஆயஸ்மதா ஆனந்தே³ன யதா²ஸகங் படிபா⁴னங். தத்த² தா³னி மயங் ஆயஸ்மந்தங் ரேவதங் புச்சா²ம – ரமணீயங், ஆவுஸோ ரேவத, கோ³ஸிங்க³ஸாலவனங், தோ³ஸினா ரத்தி, ஸப்³ப³பா²லிபு²ல்லா ஸாலா, தி³ப்³பா³ மஞ்ஞே க³ந்தா⁴ ஸம்பவந்தி. கத²ங்ரூபேன, ஆவுஸோ ரேவத, பி⁴க்கு²னா கோ³ஸிங்க³ஸாலவனங் ஸோபெ⁴ய்யா’தி? ஏவங் வுத்தே, ப⁴ந்தே, ஆயஸ்மா ரேவதோ மங் ஏதத³வோச – ‘இதா⁴வுஸோ ஸாரிபுத்த பி⁴க்கு² படிஸல்லானாராமோ ஹோதி படிஸல்லானரதோ , அஜ்ஜ²த்தங் சேதோஸமத²மனுயுத்தோ, அனிராகதஜ்ஜா²னோ, விபஸ்ஸனாய ஸமன்னாக³தோ, ப்³ரூஹேதா ஸுஞ்ஞாகா³ரானங். ஏவரூபேன கோ², ஆவுஸோ ஸாரிபுத்த, பி⁴க்கு²னா கோ³ஸிங்க³ஸாலவனங் ஸோபெ⁴ய்யா’’’தி. ‘‘ஸாது⁴ ஸாது⁴, ஸாரிபுத்த! யதா² தங் ரேவதோவ ஸம்மா ப்³யாகரமானோ ப்³யாகரெய்ய. ரேவதோ ஹி, ஸாரிபுத்த, படிஸல்லானாராமோ படிஸல்லானரதோ, அஜ்ஜ²த்தங் சேதோஸமத²மனுயுத்தோ அனிராகதஜ்ஜா²னோ, விபஸ்ஸனாய ஸமன்னாக³தோ ப்³ரூஹேதா ஸுஞ்ஞாகா³ரான’’ந்தி.
340. ‘‘Evaṃ vutte, ahaṃ, bhante, āyasmantaṃ revataṃ etadavocaṃ – ‘byākataṃ kho, āvuso revata āyasmatā ānandena yathāsakaṃ paṭibhānaṃ. Tattha dāni mayaṃ āyasmantaṃ revataṃ pucchāma – ramaṇīyaṃ, āvuso revata, gosiṅgasālavanaṃ, dosinā ratti, sabbaphāliphullā sālā, dibbā maññe gandhā sampavanti. Kathaṃrūpena, āvuso revata, bhikkhunā gosiṅgasālavanaṃ sobheyyā’ti? Evaṃ vutte, bhante, āyasmā revato maṃ etadavoca – ‘idhāvuso sāriputta bhikkhu paṭisallānārāmo hoti paṭisallānarato , ajjhattaṃ cetosamathamanuyutto, anirākatajjhāno, vipassanāya samannāgato, brūhetā suññāgārānaṃ. Evarūpena kho, āvuso sāriputta, bhikkhunā gosiṅgasālavanaṃ sobheyyā’’’ti. ‘‘Sādhu sādhu, sāriputta! Yathā taṃ revatova sammā byākaramāno byākareyya. Revato hi, sāriputta, paṭisallānārāmo paṭisallānarato, ajjhattaṃ cetosamathamanuyutto anirākatajjhāno, vipassanāya samannāgato brūhetā suññāgārāna’’nti.
341. ‘‘ஏவங் வுத்தே, அஹங், ப⁴ந்தே, ஆயஸ்மந்தங் அனுருத்³த⁴ங் ஏதத³வோசங் – ‘ப்³யாகதங் கோ² ஆவுஸோ அனுருத்³த⁴ ஆயஸ்மதா ரேவதேன…பே॰… கத²ங்ரூபேன, ஆவுஸோ அனுருத்³த⁴, பி⁴க்கு²னா கோ³ஸிங்க³ஸாலவனங் ஸோபெ⁴ய்யா’தி. ஏவங் வுத்தே, ப⁴ந்தே, ஆயஸ்மா அனுருத்³தோ⁴ மங் ஏதத³வோச – ‘இதா⁴வுஸோ ஸாரிபுத்த, பி⁴க்கு² தி³ப்³பே³ன சக்கு²னா விஸுத்³தே⁴ன அதிக்கந்தமானுஸகேன ஸஹஸ்ஸங் லோகானங் வோலோகேதி. ஸெய்யதா²பி, ஆவுஸோ ஸாரிபுத்த, சக்கு²மா புரிஸோ…பே॰… ஏவரூபேன கோ² ஆவுஸோ ஸாரிபுத்த பி⁴க்கு²னா கோ³ஸிங்க³ஸாலவனங் ஸோபெ⁴ய்யா’’’தி. ‘‘ஸாது⁴ ஸாது⁴, ஸாரிபுத்த, யதா² தங் அனுருத்³தோ⁴வ ஸம்மா ப்³யாகரமானோ ப்³யாகரெய்ய. அனுருத்³தோ⁴ ஹி, ஸாரிபுத்த, தி³ப்³பே³ன சக்கு²னா விஸுத்³தே⁴ன அதிக்கந்தமானுஸகேன ஸஹஸ்ஸங் லோகானங் வோலோகேதீ’’தி.
341. ‘‘Evaṃ vutte, ahaṃ, bhante, āyasmantaṃ anuruddhaṃ etadavocaṃ – ‘byākataṃ kho āvuso anuruddha āyasmatā revatena…pe… kathaṃrūpena, āvuso anuruddha, bhikkhunā gosiṅgasālavanaṃ sobheyyā’ti. Evaṃ vutte, bhante, āyasmā anuruddho maṃ etadavoca – ‘idhāvuso sāriputta, bhikkhu dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena sahassaṃ lokānaṃ voloketi. Seyyathāpi, āvuso sāriputta, cakkhumā puriso…pe… evarūpena kho āvuso sāriputta bhikkhunā gosiṅgasālavanaṃ sobheyyā’’’ti. ‘‘Sādhu sādhu, sāriputta, yathā taṃ anuruddhova sammā byākaramāno byākareyya. Anuruddho hi, sāriputta, dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena sahassaṃ lokānaṃ voloketī’’ti.
342. ‘‘ஏவங் வுத்தே, அஹங், ப⁴ந்தே, ஆயஸ்மந்தங் மஹாகஸ்ஸபங் ஏதத³வோசங் – ‘ப்³யாகதங் கோ², ஆவுஸோ கஸ்ஸப ஆயஸ்மதா அனுருத்³தே⁴ன யதா²ஸகங் படிபா⁴னங். தத்த² தா³னி மயங் ஆயஸ்மந்தங் மஹாகஸ்ஸபங் புச்சா²ம…பே॰… கத²ங் ரூபேன கோ², ஆவுஸோ கஸ்ஸப, பி⁴க்கு²னா கோ³ஸிங்க³ஸாலவனங் ஸோபெ⁴ய்யா’தி? ஏவங் வுத்தே ப⁴ந்தே, ஆயஸ்மா மஹாகஸ்ஸபோ மங் ஏதத³வோச – ‘இதா⁴வுஸோ ஸாரிபுத்த, பி⁴க்கு² அத்தனா ச ஆரஞ்ஞிகோ ஹோதி ஆரஞ்ஞிகத்தஸ்ஸ ச வண்ணவாதீ³, அத்தனா ச பிண்ட³பாதிகோ ஹோதி…பே॰… அத்தனா ச பங்ஸுகூலிகோ ஹோதி…பே॰… அத்தனா ச தேசீவரிகோ ஹோதி…பே॰… அத்தனா ச அப்பிச்சோ² ஹோதி…பே॰… அத்தனா ச ஸந்துட்டோ² ஹோதி…பே॰… அத்தனா ச பவிவித்தோ ஹோதி…பே॰… அத்தனா ச அஸங்ஸட்டோ² ஹோதி…பே॰… அத்தனா ச ஆரத்³த⁴வீரியோ ஹோதி…பே॰… அத்தனா ச ஸீலஸம்பன்னோ ஹோதி…பே॰… அத்தனா ச ஸமாதி⁴ஸம்பன்னோ ஹோதி…பே॰… அத்தனா ச பஞ்ஞாஸம்பன்னோ ஹோதி… அத்தனா ச விமுத்திஸம்பன்னோ ஹோதி… அத்தனா ச விமுத்திஞாணத³ஸ்ஸனஸம்பன்னோ ஹோதி விமுத்திஞாணத³ஸ்ஸனஸம்பதா³ய ச வண்ணவாதீ³. ஏவரூபேன கோ², ஆவுஸோ ஸாரிபுத்த, பி⁴க்கு²னா கோ³ஸிங்க³ஸாலவனங் ஸோபெ⁴ய்யா’’’தி . ‘‘ஸாது⁴ ஸாது⁴, ஸாரிபுத்த! யதா² தங் கஸ்ஸபோவ ஸம்மா ப்³யாகரமானோ ப்³யாகரெய்ய. கஸ்ஸபோ ஹி, ஸாரிபுத்த, அத்தனா ச ஆரஞ்ஞிகோ ஆரஞ்ஞிகத்தஸ்ஸ ச வண்ணவாதீ³, அத்தனா ச பிண்ட³பாதிகோ பிண்ட³பாதிகத்தஸ்ஸ ச வண்ணவாதீ³, அத்தனா ச பங்ஸுகூலிகோ பங்ஸுகூலிகத்தஸ்ஸ ச வண்ணவாதீ³, அத்தனா ச தேசீவரிகோ தேசீவரிகத்தஸ்ஸ ச வண்ணவாதீ³, அத்தனா ச அப்பிச்சோ² அப்பிச்ச²தாய ச வண்ணவாதீ³, அத்தனா ச ஸந்துட்டோ² ஸந்துட்டி²யா ச வண்ணவாதீ³, அத்தனா ச பவிவித்தோ பவிவேகஸ்ஸ ச வண்ணவாதீ³, அத்தனா ச அஸங்ஸட்டோ² அஸங்ஸக்³க³ஸ்ஸ ச வண்ணவாதீ³, அத்தனா ச ஆரத்³த⁴வீரியோ வீரியாரம்ப⁴ஸ்ஸ ச வண்ணவாதீ³, அத்தனா ச ஸீலஸம்பன்னோ ஸீலஸம்பதா³ய ச வண்ணவாதீ³, அத்தனா ச ஸமாதி⁴ஸம்பன்னோ ஸமாதி⁴ஸம்பதா³ய ச வண்ணவாதீ³, அத்தனா ச பஞ்ஞாஸம்பன்னோ பஞ்ஞாஸம்பதா³ய ச வண்ணவாதீ³, அத்தனா ச விமுத்திஸம்பன்னோ விமுத்திஸம்பதா³ய ச வண்ணவாதீ³, அத்தனா ச விமுத்திஞாணத³ஸ்ஸனஸம்பன்னோ விமுத்திஞாணத³ஸ்ஸனஸம்பதா³ய ச வண்ணவாதீ³’’தி.
342. ‘‘Evaṃ vutte, ahaṃ, bhante, āyasmantaṃ mahākassapaṃ etadavocaṃ – ‘byākataṃ kho, āvuso kassapa āyasmatā anuruddhena yathāsakaṃ paṭibhānaṃ. Tattha dāni mayaṃ āyasmantaṃ mahākassapaṃ pucchāma…pe… kathaṃ rūpena kho, āvuso kassapa, bhikkhunā gosiṅgasālavanaṃ sobheyyā’ti? Evaṃ vutte bhante, āyasmā mahākassapo maṃ etadavoca – ‘idhāvuso sāriputta, bhikkhu attanā ca āraññiko hoti āraññikattassa ca vaṇṇavādī, attanā ca piṇḍapātiko hoti…pe… attanā ca paṃsukūliko hoti…pe… attanā ca tecīvariko hoti…pe… attanā ca appiccho hoti…pe… attanā ca santuṭṭho hoti…pe… attanā ca pavivitto hoti…pe… attanā ca asaṃsaṭṭho hoti…pe… attanā ca āraddhavīriyo hoti…pe… attanā ca sīlasampanno hoti…pe… attanā ca samādhisampanno hoti…pe… attanā ca paññāsampanno hoti… attanā ca vimuttisampanno hoti… attanā ca vimuttiñāṇadassanasampanno hoti vimuttiñāṇadassanasampadāya ca vaṇṇavādī. Evarūpena kho, āvuso sāriputta, bhikkhunā gosiṅgasālavanaṃ sobheyyā’’’ti . ‘‘Sādhu sādhu, sāriputta! Yathā taṃ kassapova sammā byākaramāno byākareyya. Kassapo hi, sāriputta, attanā ca āraññiko āraññikattassa ca vaṇṇavādī, attanā ca piṇḍapātiko piṇḍapātikattassa ca vaṇṇavādī, attanā ca paṃsukūliko paṃsukūlikattassa ca vaṇṇavādī, attanā ca tecīvariko tecīvarikattassa ca vaṇṇavādī, attanā ca appiccho appicchatāya ca vaṇṇavādī, attanā ca santuṭṭho santuṭṭhiyā ca vaṇṇavādī, attanā ca pavivitto pavivekassa ca vaṇṇavādī, attanā ca asaṃsaṭṭho asaṃsaggassa ca vaṇṇavādī, attanā ca āraddhavīriyo vīriyārambhassa ca vaṇṇavādī, attanā ca sīlasampanno sīlasampadāya ca vaṇṇavādī, attanā ca samādhisampanno samādhisampadāya ca vaṇṇavādī, attanā ca paññāsampanno paññāsampadāya ca vaṇṇavādī, attanā ca vimuttisampanno vimuttisampadāya ca vaṇṇavādī, attanā ca vimuttiñāṇadassanasampanno vimuttiñāṇadassanasampadāya ca vaṇṇavādī’’ti.
343. ‘‘ஏவங் வுத்தே, அஹங் ப⁴ந்தே ஆயஸ்மந்தங் மஹாமொக்³க³ல்லானங் ஏதத³வோசங் – ‘ப்³யாகதங் கோ², ஆவுஸோ மொக்³க³ல்லான, ஆயஸ்மதா மஹாகஸ்ஸபேன யதா²ஸகங் படிபா⁴னங். தத்த² தா³னி மயங் ஆயஸ்மந்தங் மஹாமொக்³க³ல்லானங் புச்சா²ம…பே॰… கத²ங்ரூபேன, ஆவுஸோ மொக்³க³ல்லான, பி⁴க்கு²னா கோ³ஸிங்க³ஸாலவனங் ஸோபெ⁴ய்யா’தி? ஏவங் வுத்தே, ப⁴ந்தே, ஆயஸ்மா மஹாமொக்³க³ல்லானோ மங் ஏதத³வோச – ‘இதா⁴வுஸோ ஸாரிபுத்த, த்³வே பி⁴க்கூ² அபி⁴த⁴ம்மகத²ங் கதெ²ந்தி. தே அஞ்ஞமஞ்ஞங் பஞ்ஹங் புச்ச²ந்தி, அஞ்ஞமஞ்ஞஸ்ஸ பஞ்ஹங் புட்டா² விஸ்ஸஜ்ஜெந்தி, நோ ச ஸங்ஸாதெ³ந்தி, த⁴ம்மீ ச நேஸங் கதா² பவத்தினீ ஹோதி. ஏவரூபேன கோ², ஆவுஸோ ஸாரிபுத்த, பி⁴க்கு²னா கோ³ஸிங்க³ஸாலவனங் ஸோபெ⁴ய்யா’’’தி. ‘‘ஸாது⁴ ஸாது⁴, ஸாரிபுத்த, யதா² தங் மொக்³க³ல்லானோவ ஸம்மா ப்³யாகரமானோ ப்³யாகரெய்ய. மொக்³க³ல்லானோ ஹி, ஸாரிபுத்த, த⁴ம்மகதி²கோ’’தி.
343. ‘‘Evaṃ vutte, ahaṃ bhante āyasmantaṃ mahāmoggallānaṃ etadavocaṃ – ‘byākataṃ kho, āvuso moggallāna, āyasmatā mahākassapena yathāsakaṃ paṭibhānaṃ. Tattha dāni mayaṃ āyasmantaṃ mahāmoggallānaṃ pucchāma…pe… kathaṃrūpena, āvuso moggallāna, bhikkhunā gosiṅgasālavanaṃ sobheyyā’ti? Evaṃ vutte, bhante, āyasmā mahāmoggallāno maṃ etadavoca – ‘idhāvuso sāriputta, dve bhikkhū abhidhammakathaṃ kathenti. Te aññamaññaṃ pañhaṃ pucchanti, aññamaññassa pañhaṃ puṭṭhā vissajjenti, no ca saṃsādenti, dhammī ca nesaṃ kathā pavattinī hoti. Evarūpena kho, āvuso sāriputta, bhikkhunā gosiṅgasālavanaṃ sobheyyā’’’ti. ‘‘Sādhu sādhu, sāriputta, yathā taṃ moggallānova sammā byākaramāno byākareyya. Moggallāno hi, sāriputta, dhammakathiko’’ti.
344. ஏவங் வுத்தே, ஆயஸ்மா மஹாமொக்³க³ல்லானோ ப⁴க³வந்தங் ஏதத³வோச – ‘‘அத² க்²வாஹங், ப⁴ந்தே, ஆயஸ்மந்தங் ஸாரிபுத்தங் ஏதத³வோசங் – ‘ப்³யாகதங் கோ², ஆவுஸோ ஸாரிபுத்த, அம்ஹேஹி ஸப்³பே³ஹேவ யதா²ஸகங் படிபா⁴னங். தத்த² தா³னி மயங் ஆயஸ்மந்தங் ஸாரிபுத்தங் புச்சா²ம – ரமணீயங், ஆவுஸோ ஸாரிபுத்த, கோ³ஸிங்க³ஸாலவனங், தோ³ஸினா ரத்தி, ஸப்³ப³பா²லிபு²ல்லா ஸாலா, தி³ப்³பா³, மஞ்ஞே, க³ந்தா⁴ ஸம்பவந்தி. கத²ங்ரூபேன, ஆவுஸோ ஸாரிபுத்த, பி⁴க்கு²னா கோ³ஸிங்க³ஸாலவனங் ஸோபெ⁴ய்யா’தி? ஏவங் வுத்தே, ப⁴ந்தே, ஆயஸ்மா ஸாரிபுத்தோ மங் ஏதத³வோச – ‘இதா⁴வுஸோ, மொக்³க³ல்லான, பி⁴க்கு² சித்தங் வஸங் வத்தேதி நோ ச பி⁴க்கு² சித்தஸ்ஸ வஸேன வத்ததி. ஸோ யாய விஹாரஸமாபத்தியா ஆகங்க²தி புப்³ப³ண்ஹஸமயங் விஹரிதுங், தாய விஹாரஸமாபத்தியா புப்³ப³ண்ஹஸமயங் விஹரதி; யாய விஹாரஸமாபத்தியா ஆகங்க²தி மஜ்ஜ²ன்ஹிகஸமயங் விஹரிதுங், தாய விஹாரஸமாபத்தியா மஜ்ஜ²ன்ஹிகஸமயங் விஹரதி; யாய விஹாரஸமாபத்தியா ஆகங்க²தி ஸாயன்ஹஸமயங் விஹரிதுங், தாய விஹாரஸமாபத்தியா ஸாயன்ஹஸமயங் விஹரதி. ஸெய்யதா²பி, ஆவுஸோ மொக்³க³ல்லான, ரஞ்ஞோ வா ராஜமஹாமத்தஸ்ஸ வா நானாரத்தானங் து³ஸ்ஸானங் து³ஸ்ஸகரண்ட³கோ பூரோ அஸ்ஸ. ஸோ யஞ்ஞதே³வ து³ஸ்ஸயுக³ங் ஆகங்கெ²ய்ய புப்³ப³ண்ஹஸமயங் பாருபிதுங் , தங் ததே³வ து³ஸ்ஸயுக³ங் புப்³ப³ண்ஹஸமயங் பாருபெய்ய; யஞ்ஞதே³வ து³ஸ்ஸயுக³ங் ஆகங்கெ²ய்ய மஜ்ஜ²ன்ஹிகஸமயங் பாருபிதுங், தங் ததே³வ து³ஸ்ஸயுக³ங் மஜ்ஜ²ன்ஹிகஸமயங் பாருபெய்ய; யஞ்ஞதே³வ து³ஸ்ஸயுக³ங் ஆகங்கெ²ய்ய ஸாயன்ஹஸமயங் பாருபிதுங், தங் ததே³வ து³ஸ்ஸயுக³ங் ஸாயன்ஹஸமயங் பாருபெய்ய. ஏவமேவ கோ², ஆவுஸோ மொக்³க³ல்லான, பி⁴க்கு² சித்தங் வஸங் வத்தேதி, நோ ச பி⁴க்கு² சித்தஸ்ஸ வஸேன வத்ததி. ஸோ யாய விஹாரஸமாபத்தியா ஆகங்க²தி புப்³ப³ண்ஹஸமயங் விஹரிதுங், தாய விஹாரஸமாபத்தியா புப்³ப³ண்ஹஸமயங் விஹரதி; யாய விஹாரஸமாபத்தியா ஆகங்க²தி மஜ்ஜ²ன்ஹிகஸமயங் விஹரிதுங், தாய விஹாரஸமாபத்தியா மஜ்ஜ²ன்ஹிகஸமயங் விஹரதி; யாய விஹாரஸமாபத்தியா ஆகங்க²தி ஸாயன்ஹஸமயங் விஹரிதுங், தாய விஹாரஸமாபத்தியா ஸாயன்ஹஸமயங் விஹரதி. ஏவரூபேன கோ², ஆவுஸோ மொக்³க³ல்லான, பி⁴க்கு²னா கோ³ஸிங்க³ஸாலவனங் ஸோபெ⁴ய்யா’’’தி. ‘‘ஸாது⁴ ஸாது⁴, மொக்³க³ல்லான! யதா² தங் ஸாரிபுத்தோவ ஸம்மா ப்³யாகரமானோ ப்³யாகரெய்ய. ஸாரிபுத்தோ ஹி, மொக்³க³ல்லான, சித்தங் வஸங் வத்தேதி நோ ச ஸாரிபுத்தோ சித்தஸ்ஸ வஸேன வத்ததி. ஸோ யாய விஹாரஸமாபத்தியா ஆகங்க²தி புப்³ப³ண்ஹஸமயங் விஹரிதுங், தாய விஹாரஸமாபத்தியா புப்³ப³ண்ஹஸமயங் விஹரதி; யாய விஹாரஸமாபத்தியா ஆகங்க²தி மஜ்ஜ²ன்ஹிகஸமயங் விஹரிதுங், தாய விஹாரஸமாபத்தியா மஜ்ஜ²ன்ஹிகஸமயங் விஹரதி; யாய விஹாரஸமாபத்தியா ஆகங்க²தி ஸாயன்ஹஸமயங் விஹரிதுங், தாய விஹாரஸமாபத்தியா ஸாயன்ஹஸமயங் விஹரதீ’’தி.
344. Evaṃ vutte, āyasmā mahāmoggallāno bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘atha khvāhaṃ, bhante, āyasmantaṃ sāriputtaṃ etadavocaṃ – ‘byākataṃ kho, āvuso sāriputta, amhehi sabbeheva yathāsakaṃ paṭibhānaṃ. Tattha dāni mayaṃ āyasmantaṃ sāriputtaṃ pucchāma – ramaṇīyaṃ, āvuso sāriputta, gosiṅgasālavanaṃ, dosinā ratti, sabbaphāliphullā sālā, dibbā, maññe, gandhā sampavanti. Kathaṃrūpena, āvuso sāriputta, bhikkhunā gosiṅgasālavanaṃ sobheyyā’ti? Evaṃ vutte, bhante, āyasmā sāriputto maṃ etadavoca – ‘idhāvuso, moggallāna, bhikkhu cittaṃ vasaṃ vatteti no ca bhikkhu cittassa vasena vattati. So yāya vihārasamāpattiyā ākaṅkhati pubbaṇhasamayaṃ viharituṃ, tāya vihārasamāpattiyā pubbaṇhasamayaṃ viharati; yāya vihārasamāpattiyā ākaṅkhati majjhanhikasamayaṃ viharituṃ, tāya vihārasamāpattiyā majjhanhikasamayaṃ viharati; yāya vihārasamāpattiyā ākaṅkhati sāyanhasamayaṃ viharituṃ, tāya vihārasamāpattiyā sāyanhasamayaṃ viharati. Seyyathāpi, āvuso moggallāna, rañño vā rājamahāmattassa vā nānārattānaṃ dussānaṃ dussakaraṇḍako pūro assa. So yaññadeva dussayugaṃ ākaṅkheyya pubbaṇhasamayaṃ pārupituṃ , taṃ tadeva dussayugaṃ pubbaṇhasamayaṃ pārupeyya; yaññadeva dussayugaṃ ākaṅkheyya majjhanhikasamayaṃ pārupituṃ, taṃ tadeva dussayugaṃ majjhanhikasamayaṃ pārupeyya; yaññadeva dussayugaṃ ākaṅkheyya sāyanhasamayaṃ pārupituṃ, taṃ tadeva dussayugaṃ sāyanhasamayaṃ pārupeyya. Evameva kho, āvuso moggallāna, bhikkhu cittaṃ vasaṃ vatteti, no ca bhikkhu cittassa vasena vattati. So yāya vihārasamāpattiyā ākaṅkhati pubbaṇhasamayaṃ viharituṃ, tāya vihārasamāpattiyā pubbaṇhasamayaṃ viharati; yāya vihārasamāpattiyā ākaṅkhati majjhanhikasamayaṃ viharituṃ, tāya vihārasamāpattiyā majjhanhikasamayaṃ viharati; yāya vihārasamāpattiyā ākaṅkhati sāyanhasamayaṃ viharituṃ, tāya vihārasamāpattiyā sāyanhasamayaṃ viharati. Evarūpena kho, āvuso moggallāna, bhikkhunā gosiṅgasālavanaṃ sobheyyā’’’ti. ‘‘Sādhu sādhu, moggallāna! Yathā taṃ sāriputtova sammā byākaramāno byākareyya. Sāriputto hi, moggallāna, cittaṃ vasaṃ vatteti no ca sāriputto cittassa vasena vattati. So yāya vihārasamāpattiyā ākaṅkhati pubbaṇhasamayaṃ viharituṃ, tāya vihārasamāpattiyā pubbaṇhasamayaṃ viharati; yāya vihārasamāpattiyā ākaṅkhati majjhanhikasamayaṃ viharituṃ, tāya vihārasamāpattiyā majjhanhikasamayaṃ viharati; yāya vihārasamāpattiyā ākaṅkhati sāyanhasamayaṃ viharituṃ, tāya vihārasamāpattiyā sāyanhasamayaṃ viharatī’’ti.
345. ஏவங் வுத்தே, ஆயஸ்மா ஸாரிபுத்தோ ப⁴க³வந்தங் ஏதத³வோச – ‘‘கஸ்ஸ நு கோ², ப⁴ந்தே, ஸுபா⁴ஸித’’ந்தி? ‘‘ஸப்³பே³ஸங் வோ, ஸாரிபுத்த, ஸுபா⁴ஸிதங் பரியாயேன. அபி ச மமபி ஸுணாத² யதா²ரூபேன பி⁴க்கு²னா கோ³ஸிங்க³ஸாலவனங் ஸோபெ⁴ய்ய. இத⁴, ஸாரிபுத்த, பி⁴க்கு² பச்சா²ப⁴த்தங் பிண்ட³பாதபடிக்கந்தோ நிஸீத³தி பல்லங்கங் ஆபு⁴ஜித்வா உஜுங் காயங் பணிதா⁴ய பரிமுக²ங் ஸதிங் உபட்ட²பெத்வா – ‘ந தாவாஹங் இமங் பல்லங்கங் பி⁴ந்தி³ஸ்ஸாமி யாவ மே நானுபாதா³ய ஆஸவேஹி சித்தங் விமுச்சிஸ்ஸதீ’தி. ஏவரூபேன கோ², ஸாரிபுத்த, பி⁴க்கு²னா கோ³ஸிங்க³ஸாலவனங் ஸோபெ⁴ய்யா’’தி.
345. Evaṃ vutte, āyasmā sāriputto bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘kassa nu kho, bhante, subhāsita’’nti? ‘‘Sabbesaṃ vo, sāriputta, subhāsitaṃ pariyāyena. Api ca mamapi suṇātha yathārūpena bhikkhunā gosiṅgasālavanaṃ sobheyya. Idha, sāriputta, bhikkhu pacchābhattaṃ piṇḍapātapaṭikkanto nisīdati pallaṅkaṃ ābhujitvā ujuṃ kāyaṃ paṇidhāya parimukhaṃ satiṃ upaṭṭhapetvā – ‘na tāvāhaṃ imaṃ pallaṅkaṃ bhindissāmi yāva me nānupādāya āsavehi cittaṃ vimuccissatī’ti. Evarūpena kho, sāriputta, bhikkhunā gosiṅgasālavanaṃ sobheyyā’’ti.
இத³மவோச ப⁴க³வா. அத்தமனா தே ஆயஸ்மந்தோ 13 ப⁴க³வதோ பா⁴ஸிதங் அபி⁴னந்து³ந்தி.
Idamavoca bhagavā. Attamanā te āyasmanto 14 bhagavato bhāsitaṃ abhinandunti.
மஹாகோ³ஸிங்க³ஸுத்தங் நிட்டி²தங் து³தியங்.
Mahāgosiṅgasuttaṃ niṭṭhitaṃ dutiyaṃ.
Footnotes:
Related texts:
அட்ட²கதா² • Aṭṭhakathā / ஸுத்தபிடக (அட்ட²கதா²) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / மஜ்ஜி²மனிகாய (அட்ட²கதா²) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / 2. மஹாகோ³ஸிங்க³ஸுத்தவண்ணனா • 2. Mahāgosiṅgasuttavaṇṇanā
டீகா • Tīkā / ஸுத்தபிடக (டீகா) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / மஜ்ஜி²மனிகாய (டீகா) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / 2. மஹாகோ³ஸிங்க³ஸுத்தவண்ணனா • 2. Mahāgosiṅgasuttavaṇṇanā