| Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / મજ્ઝિમનિકાય (અટ્ઠકથા) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) |
૬. મહાકમ્મવિભઙ્ગસુત્તવણ્ણના
6. Mahākammavibhaṅgasuttavaṇṇanā
૨૯૮. એવં મે સુતન્તિ મહાકમ્મવિભઙ્ગસુત્તં. તત્થ મોઘન્તિ તુચ્છં અફલં. સચ્ચન્તિ તથં ભૂતં. ઇદઞ્ચ એતેન ન સમ્મુખા સુતં, ઉપાલિસુત્તે (મ॰ નિ॰ ૨.૫૬) પન – ‘‘મનોકમ્મં મહાસાવજ્જતરં પઞ્ઞપેમિ પાપસ્સ કમ્મસ્સ કિરિયાય પાપસ્સ કમ્મસ્સ પવત્તિયા, નો તથા કાયકમ્મં નો તથા વચીકમ્મ’’ન્તિ ભગવતા વુત્તં અત્થિ, સા કથા તિત્થિયાનં અન્તરે પાકટા જાતા, તં ગહેત્વા એસ વદતિ. અત્થિ ચ સા સમાપત્તીતિ ઇદં – ‘‘કથં નુ ખો, ભો, અભિસઞ્ઞાનિરોધો હોતી’’તિ પોટ્ઠપાદસુત્તે (દી॰ નિ॰ ૧.૪૦૬ આદયો) ઉપ્પન્નં અભિસઞ્ઞાનિરોધકથં સન્ધાય વદતિ. ન કિઞ્ચિ વેદિયતીતિ એકવેદનમ્પિ ન વેદિયતિ. અત્થિ ચ ખોતિ થેરો નિરોધસમાપત્તિં સન્ધાય અનુજાનાતિ. પરિરક્ખિતબ્બન્તિ ગરહતો મોચનેન રક્ખિતબ્બં. સઞ્ચેતના અસ્સ અત્થીતિ સઞ્ચેતનિકં, સાભિસન્ધિકં સઞ્ચેતનિકકમ્મં કત્વાતિ અત્થો. દુક્ખં સોતિ થેરો ‘‘અકુસલમેવ સન્ધાય પરિબ્બાજકો પુચ્છતી’’તિ સઞ્ઞાય એવં વદતિ.
298.Evaṃme sutanti mahākammavibhaṅgasuttaṃ. Tattha moghanti tucchaṃ aphalaṃ. Saccanti tathaṃ bhūtaṃ. Idañca etena na sammukhā sutaṃ, upālisutte (ma. ni. 2.56) pana – ‘‘manokammaṃ mahāsāvajjataraṃ paññapemi pāpassa kammassa kiriyāya pāpassa kammassa pavattiyā, no tathā kāyakammaṃ no tathā vacīkamma’’nti bhagavatā vuttaṃ atthi, sā kathā titthiyānaṃ antare pākaṭā jātā, taṃ gahetvā esa vadati. Atthi ca sā samāpattīti idaṃ – ‘‘kathaṃ nu kho, bho, abhisaññānirodho hotī’’ti poṭṭhapādasutte (dī. ni. 1.406 ādayo) uppannaṃ abhisaññānirodhakathaṃ sandhāya vadati. Na kiñci vediyatīti ekavedanampi na vediyati. Atthi ca khoti thero nirodhasamāpattiṃ sandhāya anujānāti. Parirakkhitabbanti garahato mocanena rakkhitabbaṃ. Sañcetanā assa atthīti sañcetanikaṃ, sābhisandhikaṃ sañcetanikakammaṃ katvāti attho. Dukkhaṃ soti thero ‘‘akusalameva sandhāya paribbājako pucchatī’’ti saññāya evaṃ vadati.
દસ્સનમ્પિ ખો અહન્તિ ભગવા ચતુરઙ્ગેપિ અન્ધકારે સમન્તા યોજનટ્ઠાને તિલમત્તમ્પિ સઙ્ખારં મંસચક્ખુનાવ પસ્સતિ, અયઞ્ચ પરિબ્બાજકો ન દૂરે ગાવુતમત્તબ્ભન્તરે વસતિ, કસ્મા ભગવા એવમાહાતિ? સમાગમદસ્સનં સન્ધાયેવમાહ.
Dassanampi kho ahanti bhagavā caturaṅgepi andhakāre samantā yojanaṭṭhāne tilamattampi saṅkhāraṃ maṃsacakkhunāva passati, ayañca paribbājako na dūre gāvutamattabbhantare vasati, kasmā bhagavā evamāhāti? Samāgamadassanaṃ sandhāyevamāha.
૨૯૯. ઉદાયીતિ લાલુદાયી. તં દુક્ખસ્મિન્તિ સબ્બં તં દુક્ખમેવ. ઇતિ ઇમં વટ્ટદુક્ખં કિલેસદુક્ખં સઙ્ખારદુક્ખં સન્ધાય ‘‘સચે ભાસિતં ભવેય્ય ભગવા’’તિ પુચ્છતિ.
299.Udāyīti lāludāyī. Taṃ dukkhasminti sabbaṃ taṃ dukkhameva. Iti imaṃ vaṭṭadukkhaṃ kilesadukkhaṃ saṅkhāradukkhaṃ sandhāya ‘‘sace bhāsitaṃ bhaveyya bhagavā’’ti pucchati.
૩૦૦. ઉમ્મઙ્ગન્તિ પઞ્હાઉમ્મઙ્ગં. ઉમ્મુજ્જમાનોતિ સીસં નીહરમાનો. અયોનિસો ઉમ્મુજ્જિસ્સતીતિ અનુપાયેન સીસં નીહરિસ્સતિ. ઇદઞ્ચ પન ભગવા જાનન્તો નેવ દિબ્બચક્ખુના ન ચેતોપરિયઞાણેન ન સબ્બઞ્ઞુતઞાણેન જાનિ, અધિપ્પાયેનેવ પન અઞ્ઞાસિ. કથેન્તસ્સ હિ અધિપ્પાયો નામ સુવિજાનો હોતિ, કથેતુકામો ગીવં પગ્ગણ્હાતિ, હનુકં ચાલેતિ, મુખમસ્સ ફન્દતિ, સન્નિસીદિતું ન સક્કોતિ. ભગવા તસ્સ તં આકારં દિસ્વા ‘‘અયં ઉદાયી સન્નિસીદિતું ન સક્કોતિ, યં અભૂતં, તદેવ કથેસ્સતી’’તિ ઓલોકેત્વાવ અઞ્ઞાસિ. આદિં યેવાતિઆદિમ્હિયેવ. તિસ્સો વેદનાતિ ‘‘કિં સો વેદિયતી’’તિ? પુચ્છન્તેન ‘‘તિસ્સો વેદના પુચ્છામી’’તિ એવં વવત્થપેત્વાવ તિસ્સો વેદના પુચ્છિતા. સુખવેદનિયન્તિ સુખવેદનાય પચ્ચયભૂતં. સેસેસુપિ એસેવ નયો.
300.Ummaṅganti pañhāummaṅgaṃ. Ummujjamānoti sīsaṃ nīharamāno. Ayoniso ummujjissatīti anupāyena sīsaṃ nīharissati. Idañca pana bhagavā jānanto neva dibbacakkhunā na cetopariyañāṇena na sabbaññutañāṇena jāni, adhippāyeneva pana aññāsi. Kathentassa hi adhippāyo nāma suvijāno hoti, kathetukāmo gīvaṃ paggaṇhāti, hanukaṃ cāleti, mukhamassa phandati, sannisīdituṃ na sakkoti. Bhagavā tassa taṃ ākāraṃ disvā ‘‘ayaṃ udāyī sannisīdituṃ na sakkoti, yaṃ abhūtaṃ, tadeva kathessatī’’ti oloketvāva aññāsi. Ādiṃ yevātiādimhiyeva. Tisso vedanāti ‘‘kiṃ so vediyatī’’ti? Pucchantena ‘‘tisso vedanā pucchāmī’’ti evaṃ vavatthapetvāva tisso vedanā pucchitā. Sukhavedaniyanti sukhavedanāya paccayabhūtaṃ. Sesesupi eseva nayo.
એત્થ ચ કામાવચરકુસલતો સોમનસ્સસહગતચિત્તસમ્પયુત્તા ચતસ્સો ચેતના, હેટ્ઠા તિકજ્ઝાનચેતનાતિ એવં પટિસન્ધિપવત્તેસુ સુખવેદનાય જનનતો સુખવેદનિયં કમ્મં નામ. કામાવચરઞ્ચેત્થ પટિસન્ધિયંયેવ એકન્તેન સુખં જનેતિ, પવત્તે ઇટ્ઠમજ્ઝત્તારમ્મણે અદુક્ખમસુખમ્પિ.
Ettha ca kāmāvacarakusalato somanassasahagatacittasampayuttā catasso cetanā, heṭṭhā tikajjhānacetanāti evaṃ paṭisandhipavattesu sukhavedanāya jananato sukhavedaniyaṃ kammaṃ nāma. Kāmāvacarañcettha paṭisandhiyaṃyeva ekantena sukhaṃ janeti, pavatte iṭṭhamajjhattārammaṇe adukkhamasukhampi.
અકુસલચેતના પટિસન્ધિપવત્તેસુ દુક્ખસ્સેવ જનનતો દુક્ખવેદનિયં કમ્મં નામ. કાયદ્વારે પવત્તેયેવ ચેતં એકન્તેન દુક્ખં જનેતિ, અઞ્ઞત્થ અદુક્ખમસુખમ્પિ, સા પન વેદના અનિટ્ઠાનિટ્ઠમજ્ઝત્તેસુયેવ આરમ્મણેસુ ઉપ્પજ્જનતો દુક્ખાત્વેવ સઙ્ખં ગતા.
Akusalacetanā paṭisandhipavattesu dukkhasseva jananato dukkhavedaniyaṃ kammaṃ nāma. Kāyadvāre pavatteyeva cetaṃ ekantena dukkhaṃ janeti, aññattha adukkhamasukhampi, sā pana vedanā aniṭṭhāniṭṭhamajjhattesuyeva ārammaṇesu uppajjanato dukkhātveva saṅkhaṃ gatā.
કામાવચરકુસલતો પન ઉપેક્ખાસહગતચિત્તસમ્પયુત્તા ચતસ્સો ચેતના, રૂપાવચરકુસલતો ચતુત્થજ્ઝાનચેતનાતિ એવં પટિસન્ધિપવત્તેસુ તતિયવેદનાય જનનતો અદુક્ખમસુખવેદનિયં કમ્મં નામ. એત્થ ચ કામાવચરં પટિસન્ધિયંયેવ એકન્તેન અદુક્ખમસુખં જનેતિ, પવત્તે ઇટ્ઠારમ્મણે સુખમ્પિ. અપિચ સુખવેદનિયકમ્મં પટિસન્ધિપવત્તિવસેન વટ્ટતિ, તથા અદુક્ખમસુખવેદનિયં, દુક્ખવેદનિયં પવત્તિવસેનેવ વટ્ટતિ. એતસ્સ પન વસેન સબ્બં પવત્તિવસેનેવ વટ્ટતિ.
Kāmāvacarakusalato pana upekkhāsahagatacittasampayuttā catasso cetanā, rūpāvacarakusalato catutthajjhānacetanāti evaṃ paṭisandhipavattesu tatiyavedanāya jananato adukkhamasukhavedaniyaṃ kammaṃ nāma. Ettha ca kāmāvacaraṃ paṭisandhiyaṃyeva ekantena adukkhamasukhaṃ janeti, pavatte iṭṭhārammaṇe sukhampi. Apica sukhavedaniyakammaṃ paṭisandhipavattivasena vaṭṭati, tathā adukkhamasukhavedaniyaṃ, dukkhavedaniyaṃ pavattivaseneva vaṭṭati. Etassa pana vasena sabbaṃ pavattivaseneva vaṭṭati.
એતસ્સ ભગવાતિ થેરો તથાગતેન મહાકમ્મવિભઙ્ગકથનત્થં આલયો દસ્સિતો, તથાગતં યાચિત્વા મહાકમ્મવિભઙ્ગઞાણં ભિક્ખુસઙ્ઘસ્સ પાકટં કરિસ્સામીતિ ચિન્તેત્વા અનુસન્ધિકુસલતાય એવમાહ. તત્થ મહાકમ્મવિભઙ્ગન્તિ મહાકમ્મવિભજનં. કતમે ચત્તારો…પે॰… ઇધાનન્દ, એકચ્ચો પુગ્ગલો…પે॰… નિરયં ઉપપજ્જતીતિ ઇદં ન મહાકમ્મવિભઙ્ગઞાણભાજનં, મહાકમ્મવિભઙ્ગઞાણભાજનત્થાય પન માતિકાટ્ઠપનં.
Etassa bhagavāti thero tathāgatena mahākammavibhaṅgakathanatthaṃ ālayo dassito, tathāgataṃ yācitvā mahākammavibhaṅgañāṇaṃ bhikkhusaṅghassa pākaṭaṃ karissāmīti cintetvā anusandhikusalatāya evamāha. Tattha mahākammavibhaṅganti mahākammavibhajanaṃ. Katame cattāro…pe… idhānanda, ekacco puggalo…pe… nirayaṃ upapajjatīti idaṃ na mahākammavibhaṅgañāṇabhājanaṃ, mahākammavibhaṅgañāṇabhājanatthāya pana mātikāṭṭhapanaṃ.
૩૦૧. ઇધાનન્દ , એકચ્ચો સમણો વાતિ પાટિયેક્કો અનુસન્ધિ. ઇદઞ્હિ ભગવા – ‘‘દિબ્બચક્ખુકા સમણબ્રાહ્મણા ઇદં આરમ્મણં કત્વા ઇમં પચ્ચયં લભિત્વા ઇદં દસ્સનં ગણ્હન્તી’’તિ પકાસનત્થં આરભિ. તત્થ આતપ્પન્તિઆદીનિ પઞ્ચપિ વીરિયસ્સેવ નામાનિ. ચેતોસમાધિન્તિ દિબ્બચક્ખુસમાધિં. પસ્સતીતિ ‘‘સો સત્તો કુહિં નિબ્બત્તો’’તિ ઓલોકેન્તો પસ્સતિ. યે અઞ્ઞથાતિ યે ‘‘દસન્નં કુસલાનં કમ્મપથાનં પૂરિતત્તા નિરયં ઉપપજ્જતી’’તિ જાનન્તિ, મિચ્છા તેસં ઞાણન્તિ વદતિ. ઇમિના નયેન સબ્બવારેસુ અત્થો વેદિતબ્બો. વિદિતન્તિ પાકટં. થામસાતિ દિટ્ઠિથામેન. પરામાસાતિ દિટ્ઠિપરામાસેન. અભિનિવિસ્સ વોહરતીતિ અધિટ્ઠહિત્વા આદિયિત્વા વોહરતિ.
301.Idhānanda, ekacco samaṇo vāti pāṭiyekko anusandhi. Idañhi bhagavā – ‘‘dibbacakkhukā samaṇabrāhmaṇā idaṃ ārammaṇaṃ katvā imaṃ paccayaṃ labhitvā idaṃ dassanaṃ gaṇhantī’’ti pakāsanatthaṃ ārabhi. Tattha ātappantiādīni pañcapi vīriyasseva nāmāni. Cetosamādhinti dibbacakkhusamādhiṃ. Passatīti ‘‘so satto kuhiṃ nibbatto’’ti olokento passati. Ye aññathāti ye ‘‘dasannaṃ kusalānaṃ kammapathānaṃ pūritattā nirayaṃ upapajjatī’’ti jānanti, micchā tesaṃ ñāṇanti vadati. Iminā nayena sabbavāresu attho veditabbo. Viditanti pākaṭaṃ. Thāmasāti diṭṭhithāmena. Parāmāsāti diṭṭhiparāmāsena. Abhinivissa voharatīti adhiṭṭhahitvā ādiyitvā voharati.
૩૦૨. તત્રાનન્દાતિ ઇદમ્પિ ન મહાકમ્મવિભઙ્ગઞાણસ્સ ભાજનં, અથ ખ્વાસ્સ માતિકાટ્ઠપનમેવ. એત્થ પન એતેસં દિબ્બચક્ખુકાનં વચને એત્તકા અનુઞ્ઞાતા, એત્તકા અનનુઞ્ઞાતાતિ ઇદં દસ્સિતં. તત્થ તત્રાતિ તેસુ ચતૂસુ સમણબ્રાહ્મણેસુ. ઇદમસ્સાતિ ઇદં વચનં અસ્સ. અઞ્ઞથાતિ અઞ્ઞેનાકારેન. ઇતિ ઇમેસં સમણબ્રાહ્મણાનં વાદે દ્વીસુ ઠાનેસુ અનુઞ્ઞાતા, તીસુ અનનુઞ્ઞાતાતિ એવં સબ્બત્થ અનુઞ્ઞા નાનુઞ્ઞા વેદિતબ્બા.
302.Tatrānandāti idampi na mahākammavibhaṅgañāṇassa bhājanaṃ, atha khvāssa mātikāṭṭhapanameva. Ettha pana etesaṃ dibbacakkhukānaṃ vacane ettakā anuññātā, ettakā ananuññātāti idaṃ dassitaṃ. Tattha tatrāti tesu catūsu samaṇabrāhmaṇesu. Idamassāti idaṃ vacanaṃ assa. Aññathāti aññenākārena. Iti imesaṃ samaṇabrāhmaṇānaṃ vāde dvīsu ṭhānesu anuññātā, tīsu ananuññātāti evaṃ sabbattha anuññā nānuññā veditabbā.
૩૦૩. એવં દિબ્બચક્ખુકાનં વચને અનુઞ્ઞા ચ અનનુઞ્ઞા ચ દસ્સેત્વા ઇદાનિ મહાકમ્મવિભઙ્ગઞાણં વિભજન્તો તત્રાનન્દ, ય્વાયં પુગ્ગલોતિઆદિમાહ.
303. Evaṃ dibbacakkhukānaṃ vacane anuññā ca ananuññā ca dassetvā idāni mahākammavibhaṅgañāṇaṃ vibhajanto tatrānanda, yvāyaṃ puggalotiādimāha.
પુબ્બે વાસ્સ તં કતં હોતીતિ યં ઇમિના દિબ્બચક્ખુકેન કમ્મં કરોન્તો દિટ્ઠો, તતો પુબ્બે કતં. પુબ્બે કતેનપિ હિ નિરયે નિબ્બત્તતિ, પચ્છા કતેનપિ નિબ્બત્તતિ, મરણકાલે વા પન – ‘‘ખન્દો સેટ્ઠો સિવો સેટ્ઠો, પિતામહો સેટ્ઠો, ઇસ્સરાદીહિ વા લોકો વિસટ્ઠો’’તિઆદિના મિચ્છાદસ્સનેનપિ નિબ્બત્તતેવ. દિટ્ઠેવ ધમ્મેતિ યં તત્થ દિટ્ઠધમ્મવેદનીયં હોતિ, તસ્સ દિટ્ઠેવ ધમ્મે, યં ઉપપજ્જવેદનીયં, તસ્સ ઉપપજ્જિત્વા, યં અપરાપરિયવેદનીયં, તસ્સ અપરસ્મિં પરિયાયે વિપાકં પટિસંવેદેતિ.
Pubbe vāssa taṃ kataṃ hotīti yaṃ iminā dibbacakkhukena kammaṃ karonto diṭṭho, tato pubbe kataṃ. Pubbe katenapi hi niraye nibbattati, pacchā katenapi nibbattati, maraṇakāle vā pana – ‘‘khando seṭṭho sivo seṭṭho, pitāmaho seṭṭho, issarādīhi vā loko visaṭṭho’’tiādinā micchādassanenapi nibbattateva. Diṭṭheva dhammeti yaṃ tattha diṭṭhadhammavedanīyaṃ hoti, tassa diṭṭheva dhamme, yaṃ upapajjavedanīyaṃ, tassa upapajjitvā, yaṃ aparāpariyavedanīyaṃ, tassa aparasmiṃ pariyāye vipākaṃ paṭisaṃvedeti.
ઇતિ અયં સમણો વા બ્રાહ્મણો વા એકં કમ્મરાસિં એકઞ્ચ વિપાકરાસિં અદ્દસ, સમ્માસમ્બુદ્ધો ઇમિના અદિટ્ઠે તયો કમ્મરાસી, દ્વે ચ વિપાકરાસી અદ્દસ. ઇમિના પન દિટ્ઠે અદિટ્ઠે ચ ચત્તારો કમ્મરાસી તયો ચ વિપાકરાસી અદ્દસ. ઇમાનિ સત્ત ઠાનાનિ જાનનઞાણં તથાગતસ્સ મહાકમ્મવિભઙ્ગઞાણં નામ. દુતિયવારે દિબ્બચક્ખુકેન કિઞ્ચિ ન દિટ્ઠં , તથાગતેન પન તયો કમ્મરાસી, દ્વે ચ વિપાકરાસી દિટ્ઠાતિ. ઇમાનિપિ પઞ્ચ પચ્ચત્તટ્ઠાનાનિ જાનનઞાણં તથાગતસ્સ મહાકમ્મવિભઙ્ગઞાણં નામ. સેસવારદ્વયેપિ એસેવ નયો.
Iti ayaṃ samaṇo vā brāhmaṇo vā ekaṃ kammarāsiṃ ekañca vipākarāsiṃ addasa, sammāsambuddho iminā adiṭṭhe tayo kammarāsī, dve ca vipākarāsī addasa. Iminā pana diṭṭhe adiṭṭhe ca cattāro kammarāsī tayo ca vipākarāsī addasa. Imāni satta ṭhānāni jānanañāṇaṃ tathāgatassa mahākammavibhaṅgañāṇaṃ nāma. Dutiyavāre dibbacakkhukena kiñci na diṭṭhaṃ , tathāgatena pana tayo kammarāsī, dve ca vipākarāsī diṭṭhāti. Imānipi pañca paccattaṭṭhānāni jānanañāṇaṃ tathāgatassa mahākammavibhaṅgañāṇaṃ nāma. Sesavāradvayepi eseva nayo.
અભબ્બન્તિ ભૂતવિરહિતં અકુસલં. અભબ્બાભાસન્તિ અભબ્બં આભાસતિ અભિભવતિ પટિબાહતીતિ અત્થો. બહુકસ્મિઞ્હિ અકુસલકમ્મે આયૂહિતે બલવકમ્મં દુબ્બલકમ્મસ્સ વિપાકં પટિબાહિત્વા અત્તનો વિપાકસ્સ ઓકાસં કરોતિ ઇદં અભબ્બઞ્ચેવ અભબ્બાભાસઞ્ચ. કુસલં પન આયૂહિત્વા આસન્ને અકુસલં કતં હોતિ, તં કુસલસ્સ વિપાકં પટિબાહિત્વા અત્તનો વિપાકસ્સ ઓકાસં કરોતિ, ઇદં અભબ્બં ભબ્બાભાસં. બહુમ્હિ કુસલે આયૂહિતેપિ બલવકમ્મં દુબ્બલકમ્મસ્સ વિપાકં પટિબાહિત્વા અત્તનો વિપાકસ્સ ઓકાસં કરોતિ, ઇદં ભબ્બઞ્ચેવ ભબ્બાભાસઞ્ચ. અકુસલં પન આયૂહિત્વા આસન્ને કુસલં કતં હોતિ, તં અકુસલસ્સ વિપાકં પટિબાહિત્વા અત્તનો વિપાકસ્સ ઓકાસં કરોતિ, ઇદં ભબ્બં અભબ્બાભાસં.
Abhabbanti bhūtavirahitaṃ akusalaṃ. Abhabbābhāsanti abhabbaṃ ābhāsati abhibhavati paṭibāhatīti attho. Bahukasmiñhi akusalakamme āyūhite balavakammaṃ dubbalakammassa vipākaṃ paṭibāhitvā attano vipākassa okāsaṃ karoti idaṃ abhabbañceva abhabbābhāsañca. Kusalaṃ pana āyūhitvā āsanne akusalaṃ kataṃ hoti, taṃ kusalassa vipākaṃ paṭibāhitvā attano vipākassa okāsaṃ karoti, idaṃ abhabbaṃ bhabbābhāsaṃ. Bahumhi kusale āyūhitepi balavakammaṃ dubbalakammassa vipākaṃ paṭibāhitvā attano vipākassa okāsaṃ karoti, idaṃ bhabbañceva bhabbābhāsañca. Akusalaṃ pana āyūhitvā āsanne kusalaṃ kataṃ hoti, taṃ akusalassa vipākaṃ paṭibāhitvā attano vipākassa okāsaṃ karoti, idaṃ bhabbaṃ abhabbābhāsaṃ.
અપિચ ઉપટ્ઠાનાકારેનપેત્થ અત્થો વેદિતબ્બો. ઇદઞ્હિ વુત્તં હોતિ, અભબ્બતો આભાસતિ ઉપટ્ઠાતીતિ અભબ્બાભાસં. તત્થ ‘‘ય્વાયં પુગ્ગલો ઇધ પાણાતિપાતી’’તિઆદિના નયેન ચત્તારો પુગ્ગલા વુત્તા, તેસુ પઠમસ્સ કમ્મં અભબ્બં અભબ્બાભાસં, તઞ્હિ અકુસલત્તા અભબ્બં, તસ્સ ચ નિરયે નિબ્બત્તત્તા તત્થ નિબ્બત્તિકારણભૂતં અકુસલં હુત્વા ઉપટ્ઠાતિ. દુતિયસ્સ કમ્મં અભબ્બં ભબ્બાભાસં, તઞ્હિ અકુસલત્તા અભબ્બં. તસ્સ પન સગ્ગે નિબ્બત્તત્તા અઞ્ઞતિત્થિયાનં સગ્ગે નિબ્બત્તિકારણભૂતં કુસલં હુત્વા ઉપટ્ઠાતિ. ઇતરસ્મિમ્પિ કમ્મદ્વયે એસેવ નયો. સેસં સબ્બત્થ ઉત્તાનમેવાતિ.
Apica upaṭṭhānākārenapettha attho veditabbo. Idañhi vuttaṃ hoti, abhabbato ābhāsati upaṭṭhātīti abhabbābhāsaṃ. Tattha ‘‘yvāyaṃ puggalo idha pāṇātipātī’’tiādinā nayena cattāro puggalā vuttā, tesu paṭhamassa kammaṃ abhabbaṃ abhabbābhāsaṃ, tañhi akusalattā abhabbaṃ, tassa ca niraye nibbattattā tattha nibbattikāraṇabhūtaṃ akusalaṃ hutvā upaṭṭhāti. Dutiyassa kammaṃ abhabbaṃ bhabbābhāsaṃ, tañhi akusalattā abhabbaṃ. Tassa pana sagge nibbattattā aññatitthiyānaṃ sagge nibbattikāraṇabhūtaṃ kusalaṃ hutvā upaṭṭhāti. Itarasmimpi kammadvaye eseva nayo. Sesaṃ sabbattha uttānamevāti.
પપઞ્ચસૂદનિયા મજ્ઝિમનિકાયટ્ઠકથાય
Papañcasūdaniyā majjhimanikāyaṭṭhakathāya
મહાકમ્મવિભઙ્ગસુત્તવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Mahākammavibhaṅgasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / સુત્તપિટક • Suttapiṭaka / મજ્ઝિમનિકાય • Majjhimanikāya / ૬. મહાકમ્મવિભઙ્ગસુત્તં • 6. Mahākammavibhaṅgasuttaṃ
ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / મજ્ઝિમનિકાય (ટીકા) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ૬. મહાકમ્મવિભઙ્ગસુત્તવણ્ણના • 6. Mahākammavibhaṅgasuttavaṇṇanā
