Tipiṭaka / Tipiṭaka (English) / Saṁyutta Nikāya, English translation |
සංයුත්ත නිකාය 35.95
The Related Suttas Collection 35.95
10. සළවග්ග
10. The Sixes
මාලුක්යපුත්තසුත්ත
Māluṅkyaputta
අථ ඛෝ ආයස්මා මාලුක්යපුත්තෝ යේන භගවා තේනුපසඞ්කමි …පේ… ඒකමන්තං නිසින්නෝ ඛෝ ආයස්මා මාලුක්යපුත්තෝ භගවන්තං ඒතදවෝච: “සාධු මේ, භන්තේ, භගවා සඞ්ඛිත්තේන ධම්මං දේසේතු, යමහං භගවතෝ ධම්මං සුත්වා ඒකෝ වූපකට්ඨෝ අප්පමත්තෝ ආතාපී පහිතත්තෝ විහරේය්යන්”ති.
Then Venerable Māluṅkyaputta went up to the Buddha … and asked him, “Sir, may the Buddha please teach me Dhamma in brief. When I’ve heard it, I’ll live alone, withdrawn, diligent, keen, and resolute.”
“ඒත්ථ දානි, මාලුක්යපුත්ත, කිං දහරේ භික්ඛූ වක්ඛාම. යත්ර හි නාම ත්වං, භික්ඛු, ජිණ්ණෝ වුද්ධෝ මහල්ලකෝ අද්ධගතෝ වයෝඅනුප්පත්තෝ සඞ්ඛිත්තේන ඕවාදං යාචසී”ති.
“Well now, Māluṅkyaputta, what are we to say to the young monks, when even an old man like you, elderly and senior, advanced in years, having reached the final stage of life, asks for brief advice?”
“කිඤ්චාපාහං, භන්තේ, ජිණ්ණෝ වුද්ධෝ මහල්ලකෝ අද්ධගතෝ වයෝඅනුප්පත්තෝ. දේසේතු මේ, භන්තේ, භගවා සඞ්ඛිත්තේන ධම්මං, දේසේතු සුගතෝ සඞ්ඛිත්තේන ධම්මං, අප්පේව නාමාහං භගවතෝ භාසිතස්ස අත්ථං ආජානේය්යං. අප්පේව නාමාහං භගවතෝ භාසිතස්ස දායාදෝ අස්සන්”ති.
“Sir, even though I’m an old man, elderly and senior, may the Buddha please teach me Dhamma in brief! May the Holy one please teach me in brief! Hopefully I can understand the meaning of what the Buddha says. Hopefully I can be an heir of the Buddha’s teaching!”
“තං කිං මඤ්ඤසි, මාලුක්යපුත්ත, යේ තේ චක්ඛුවිඤ්ඤේය්යා රූපා අදිට්ඨා අදිට්ඨපුබ්බා, න ච පස්සසි, න ච තේ හෝති පස්සේය්යන්ති? අත්ථි තේ තත්ථ ඡන්දෝ වා රාගෝ වා පේමං වා”ති?
“What do you think, Māluṅkyaputta? Do you have any desire or greed or fondness for sights known by the eye that you haven’t seen, you’ve never seen before, you don’t see, and you don’t think would be seen?”
“නෝ හේතං, භන්තේ”.
“No, sir.”
“යේ තේ සෝතවිඤ්ඤේය්යා සද්දා අස්සුතා අස්සුතපුබ්බා, න ච සුණාසි, න ච තේ හෝති සුණේය්යන්ති? අත්ථි තේ තත්ථ ඡන්දෝ වා රාගෝ වා පේමං වා”ති? “නෝ හේතං, භන්තේ”.
“Do you have any desire or greed or affection for sounds known by the ear …
“යේ තේ ඝානවිඤ්ඤේය්යා ගන්ධා අඝායිතා අඝායිතපුබ්බා, න ච ඝායසි, න ච තේ හෝති ඝායේය්යන්ති? අත්ථි තේ තත්ථ ඡන්දෝ වා රාගෝ වා පේමං වා”ති? “නෝ හේතං, භන්තේ”.
smells known by the nose …
“යේ තේ ජිව්හාවිඤ්ඤේය්යා රසා අසායිතා අසායිතපුබ්බා, න ච සායසි, න ච තේ හෝති සායේය්යන්ති? අත්ථි තේ තත්ථ ඡන්දෝ වා රාගෝ වා පේමං වා”ති? “නෝ හේතං, භන්තේ”.
tastes known by the tongue …
“යේ තේ කායවිඤ්ඤේය්යා ඵෝට්ඨබ්බා අසම්ඵුට්ඨා අසම්ඵුට්ඨපුබ්බා, න ච ඵුසසි, න ච තේ හෝති ඵුසේය්යන්ති? අත්ථි තේ තත්ථ ඡන්දෝ වා රාගෝ වා පේමං වා”ති? “නෝ හේතං, භන්තේ”.
touches known by the body …
“යේ තේ මනෝවිඤ්ඤේය්යා ධම්මා අවිඤ්ඤාතා අවිඤ්ඤාතපුබ්බා, න ච විජානාසි, න ච තේ හෝති විජානේය්යන්ති? අත්ථි තේ තත්ථ ඡන්දෝ වා රාගෝ වා පේමං වා”ති?
thoughts known by the mind that you haven’t known, you’ve never known before, you don’t know, and you don’t think would be known?”
“නෝ හේතං, භන්තේ”.
“No, sir.”
“ඒත්ථ ච තේ, මාලුක්යපුත්ත, දිට්ඨසුතමුතවිඤ්ඤාතබ්බේසු ධම්මේසු දිට්ඨේ දිට්ඨමත්තං භවිස්සති, සුතේ සුතමත්තං භවිස්සති, මුතේ මුතමත්තං භවිස්සති, විඤ්ඤාතේ විඤ්ඤාතමත්තං භවිස්සති. යතෝ ඛෝ තේ, මාලුක්යපුත්ත, දිට්ඨසුතමුතවිඤ්ඤාතබ්බේසු ධම්මේසු දිට්ඨේ දිට්ඨමත්තං භවිස්සති, සුතේ සුතමත්තං භවිස්සති, මුතේ මුතමත්තං භවිස්සති, විඤ්ඤාතේ විඤ්ඤාතමත්තං භවිස්සති; තතෝ ත්වං, මාලුක්යපුත්ත, න තේන. යතෝ ත්වං, මාලුක්යපුත්ත, න තේන; තතෝ ත්වං, මාලුක්යපුත්ත, න තත්ථ. යතෝ ත්වං, මාලුක්යපුත්ත, න තත්ථ; තතෝ ත්වං, මාලුක්යපුත්ත, නේවිධ, න හුරං, න උභයමන්තරේන. ඒසේවන්තෝ දුක්ඛස්සා”ති.
“In that case, when it comes to things that are to be seen, heard, thought, and known: in the seen will be merely the seen; in the heard will be merely the heard; in the thought will be merely the thought; in the known will be merely the known. When this is the case, you won’t be ‘by that’. When you’re not ‘by that’, you won’t be ‘in that’. When you’re not ‘in that’, you won’t be in this world or the world beyond or in between the two. Just this is the end of suffering.”
“ඉමස්ස ඛ්වාහං, භන්තේ, භගවතා සඞ්ඛිත්තේන භාසිතස්ස විත්ථාරේන අත්ථං ආජානාමි:
“This is how I understand the detailed meaning of the Buddha’s brief statement:
‘රූපං දිස්වා සති මුට්ඨා, පියං නිමිත්තං මනසි කරෝතෝ; සාරත්තචිත්තෝ වේදේති, තඤ්ච අජ්ඣෝස තිට්ඨති.
‘When you see a sight, mindfulness is lost as you focus on a pleasant feature. Experiencing it with a mind full of desire, you keep clinging to it.
තස්ස වඩ්ඪන්ති වේදනා, අනේකා රූපසම්භවා; අභිජ්ඣා ච විහේසා ච, චිත්තමස්සූපහඤ්ඤති; ඒවං ආචිනතෝ දුක්ඛං, ආරා නිබ්බාන වුච්චති.
Many feelings grow arising from sights. The mind is damaged by covetousness and cruelty. Heaping up suffering like this, you’re said to be far from Nibbana.
සද්දං සුත්වා සති මුට්ඨා, පියං නිමිත්තං මනසි කරෝතෝ; සාරත්තචිත්තෝ වේදේති, තඤ්ච අජ්ඣෝස තිට්ඨති.
When you hear a sound, mindfulness is lost as you focus on a pleasant feature. Experiencing it with a mind full of desire, you keep clinging to it.
තස්ස වඩ්ඪන්ති වේදනා, අනේකා සද්දසම්භවා; අභිජ්ඣා ච විහේසා ච, චිත්තමස්සූපහඤ්ඤති; ඒවං ආචිනතෝ දුක්ඛං, ආරා නිබ්බාන වුච්චති.
Many feelings grow arising from sounds. The mind is damaged by covetousness and cruelty. Heaping up suffering like this, you’re said to be far from Nibbana.
ගන්ධං ඝත්වා සති මුට්ඨා, පියං නිමිත්තං මනසි කරෝතෝ; සාරත්තචිත්තෝ වේදේති, තඤ්ච අජ්ඣෝස තිට්ඨති.
When you smell an odor, mindfulness is lost as you focus on a pleasant feature. Experiencing it with a mind full of desire, you keep clinging to it.
තස්ස වඩ්ඪන්ති වේදනා, අනේකා ගන්ධසම්භවා; අභිජ්ඣා ච විහේසා ච, චිත්තමස්සූපහඤ්ඤති; ඒවං ආචිනතෝ දුක්ඛං, ආරා නිබ්බාන වුච්චති.
Many feelings grow arising from smells. The mind is damaged by covetousness and cruelty. Heaping up suffering like this, you’re said to be far from Nibbana.
රසං භෝත්වා සති මුට්ඨා, පියං නිමිත්තං මනසි කරෝතෝ; සාරත්තචිත්තෝ වේදේති, තඤ්ච අජ්ඣෝස තිට්ඨති.
When you enjoy a taste, mindfulness is lost as you focus on a pleasant feature. Experiencing it with a mind full of desire, you keep clinging to it.
තස්ස වඩ්ඪන්ති වේදනා, අනේකා රසසම්භවා; අභිජ්ඣා ච විහේසා ච, චිත්තමස්සූපහඤ්ඤති; ඒවං ආචිනතෝ දුක්ඛං, ආරා නිබ්බාන වුච්චති.
Many feelings grow arising from tastes. The mind is damaged by covetousness and cruelty. Heaping up suffering like this, you’re said to be far from Nibbana.
ඵස්සං ඵුස්ස සති මුට්ඨා, පියං නිමිත්තං මනසි කරෝතෝ; සාරත්තචිත්තෝ වේදේති, තඤ්ච අජ්ඣෝස තිට්ඨති.
When you sense a touch, mindfulness is lost as you focus on a pleasant feature. Experiencing it with a mind full of desire, you keep clinging to it.
තස්ස වඩ්ඪන්ති වේදනා, අනේකා ඵස්සසම්භවා; අභිජ්ඣා ච විහේසා ච, චිත්තමස්සූපහඤ්ඤති; ඒවං ආචිනතෝ දුක්ඛං, ආරා නිබ්බාන වුච්චති.
Many feelings grow arising from touches. The mind is damaged by covetousness and cruelty. Heaping up suffering like this, you’re said to be far from Nibbana.
ධම්මං ඤත්වා සති මුට්ඨා, පියං නිමිත්තං මනසි කරෝතෝ; සාරත්තචිත්තෝ වේදේති, තඤ්ච අජ්ඣෝස තිට්ඨති.
When you know a thought, mindfulness is lost as you focus on a pleasant feature. Experiencing it with a mind full of desire, you keep clinging to it.
තස්ස වඩ්ඪන්ති වේදනා, අනේකා ධම්මසම්භවා; අභිජ්ඣා ච විහේසා ච, චිත්තමස්සූපහඤ්ඤති; ඒවං ආචිනතෝ දුක්ඛං, ආරා නිබ්බාන වුච්චති.
Many feelings grow arising from thoughts. The mind is damaged by covetousness and cruelty. Heaping up suffering like this, you’re said to be far from Nibbana.
න සෝ රජ්ජති රූපේසු, රූපං දිස්වා පටිස්සතෝ; විරත්තචිත්තෝ වේදේති, තඤ්ච නාජ්ඣෝස තිට්ඨති.
When you see a sight with mindfulness, there’s no desire for sights. Experiencing it with a mind free of desire, you don’t keep clinging to it.
යථාස්ස පස්සතෝ රූපං, සේවතෝ චාපි වේදනං; ඛීයති නෝපචීයති, ඒවං සෝ චරතී සතෝ; ඒවං අපචිනතෝ දුක්ඛං, සන්තිකේ නිබ්බාන වුච්චති.
Even as you see a sight and get familiar with how it feels, you wear away, you don’t heap up: that’s how to live mindfully. Eroding suffering like this, you’re said to be in the presence of Nibbana.
න සෝ රජ්ජති සද්දේසු, සද්දං සුත්වා පටිස්සතෝ; විරත්තචිත්තෝ වේදේති, තඤ්ච නාජ්ඣෝස තිට්ඨති.
When you hear a sound with mindfulness, there’s no desire for sounds. Experiencing it with a mind free of desire, you don’t keep clinging to it.
යථාස්ස සුණතෝ සද්දං, සේවතෝ චාපි වේදනං; ඛීයති නෝපචීයති, ඒවං සෝ චරතී සතෝ; ඒවං අපචිනතෝ දුක්ඛං, සන්තිකේ නිබ්බාන වුච්චති.
Even as you hear a sound and get familiar with how it feels, you wear away, you don’t heap up: that’s how to live mindfully. Eroding suffering like this, you’re said to be in the presence of Nibbana.
න සෝ රජ්ජති ගන්ධේසු, ගන්ධං ඝත්වා පටිස්සතෝ; විරත්තචිත්තෝ වේදේති, තඤ්ච නාජ්ඣෝස තිට්ඨති.
When you smell an odor with mindfulness, there’s no desire for odors. Experiencing it with a mind free of desire, you don’t keep clinging to it.
යථාස්ස ඝායතෝ ගන්ධං, සේවතෝ චාපි වේදනං; ඛීයති නෝපචීයති, ඒවං සෝ චරතී සතෝ; ඒවං අපචිනතෝ දුක්ඛං, සන්තිකේ නිබ්බාන වුච්චති.
Even as you smell an odor and get familiar with how it feels, you wear away, you don’t heap up: that’s how to live mindfully. Eroding suffering like this, you’re said to be in the presence of Nibbana.
න සෝ රජ්ජති රසේසු, රසං භෝත්වා පටිස්සතෝ; විරත්තචිත්තෝ වේදේති, තඤ්ච නාජ්ඣෝස තිට්ඨති.
Enjoying a taste with mindfulness, there’s no desire for tastes. Experiencing it with a mind free of desire, you don’t keep clinging to it.
යථාස්ස සායතෝ රසං, සේවතෝ චාපි වේදනං; ඛීයති නෝපචීයති, ඒවං සෝ චරතී සතෝ; ඒවං අපචිනතෝ දුක්ඛං, සන්තිකේ නිබ්බාන වුච්චති.
Even as you savor a taste and get familiar with how it feels, you wear away, you don’t heap up: that’s how to live mindfully. Eroding suffering like this, you’re said to be in the presence of Nibbana.
න සෝ රජ්ජති ඵස්සේසු, ඵස්සං ඵුස්ස පටිස්සතෝ; විරත්තචිත්තෝ වේදේති, තඤ්ච නාජ්ඣෝස තිට්ඨති.
When you sense a touch with mindfulness, there’s no desire for touches. Experiencing it with a mind free of desire, you don’t keep clinging to it.
යථාස්ස ඵුසතෝ ඵස්සං, සේවතෝ චාපි වේදනං; ඛීයති නෝපචීයති, ඒවං සෝ චරතී සතෝ; ඒවං අපචිනතෝ දුක්ඛං, සන්තිකේ නිබ්බාන වුච්චති.
Even as you sense a touch and get familiar with how it feels, you wear away, you don’t heap up: that’s how to live mindfully. Eroding suffering like this, you’re said to be in the presence of Nibbana.
න සෝ රජ්ජති ධම්මේසු, ධම්මං ඤත්වා පටිස්සතෝ; විරත්තචිත්තෝ වේදේති, තඤ්ච නාජ්ඣෝස තිට්ඨති.
When you know a thought with mindfulness, there’s no desire for thoughts. Experiencing it with a mind free of desire, you don’t keep clinging to it.
යථාස්ස ජානතෝ ධම්මං, සේවතෝ චාපි වේදනං; ඛීයති නෝපචීයති, ඒවං සෝ චරතී සතෝ; ඒවං අපචිනතෝ දුක්ඛං, සන්තිකේ නිබ්බාන වුච්චතී(අ)ති.
Even as you know a thought and get familiar with how it feels, you wear away, you don’t heap up: that’s how to live mindfully. Eroding suffering like this, you’re said to be in the presence of Nibbana.’
ඉමස්ස ඛ්වාහං, භන්තේ, භගවතා සඞ්ඛිත්තේන භාසිතස්ස ඒවං විත්ථාරේන අත්ථං ආජානාමී”ති.
That’s how I understand the detailed meaning of the Buddha’s brief statement.”
“සාධු සාධු, මාලුක්යපුත්ත. සාධු ඛෝ ත්වං, මාලුක්යපුත්ත, මයා සඞ්ඛිත්තේන භාසිතස්ස විත්ථාරේන අත්ථං ආජානාසි:
“Good, good, Māluṅkyaputta! It’s good that you understand the detailed meaning of what I’ve said in brief like this.” And he repeated the verses in full.
‘රූපං දිස්වා සති මුට්ඨා, පියං නිමිත්තං මනසි කරෝතෝ; සාරත්තචිත්තෝ වේදේති, තඤ්ච අජ්ඣෝස තිට්ඨති.
තස්ස වඩ්ඪන්ති වේදනා, අනේකා රූපසම්භවා; අභිජ්ඣා ච විහේසා ච, චිත්තමස්සූපහඤ්ඤති; ඒවං ආචිනතෝ දුක්ඛං, ආරා නිබ්බාන වුච්චති.
…පේ…
න සෝ රජ්ජති ධම්මේසු, ධම්මං ඤත්වා පටිස්සතෝ; විරත්තචිත්තෝ වේදේති, තඤ්ච නාජ්ඣෝස තිට්ඨති.
යථාස්ස විජානතෝ ධම්මං, සේවතෝ චාපි වේදනං; ඛීයති නෝපචීයති, ඒවං සෝ චරතී සතෝ; ඒවං අපචිනතෝ දුක්ඛං, සන්තිකේ නිබ්බාන වුච්චතී(අ)ති.
ඉමස්ස ඛෝ, මාලුක්යපුත්ත, මයා සඞ්ඛිත්තේන භාසිතස්ස ඒවං විත්ථාරේන අත්ථෝ දට්ඨබ්බෝ”ති.
“This is how to understand the detailed meaning of what I said in brief.”
අථ ඛෝ ආයස්මා මාලුක්යපුත්තෝ භගවතෝ භාසිතං අභිනන්දිත්වා අනුමෝදිත්වා උට්ඨායාසනා භගවන්තං අභිවාදේත්වා පදක්ඛිණං කත්වා පක්කාමි. අථ ඛෝ ආයස්මා මාලුක්යපුත්තෝ ඒකෝ වූපකට්ඨෝ අප්පමත්තෝ ආතාපී පහිතත්තෝ විහරන්තෝ නචිරස්සේව—යස්සත්ථාය කුලපුත්තා සම්මදේව අගාරස්මා අනගාරියං පබ්බජන්ති, තදනුත්තරං—බ්රහ්මචරියපරියෝසානං දිට්ඨේව ධම්මේ සයං අභිඤ්ඤා සච්ඡිකත්වා උපසම්පජ්ජ විහාසි.
And then Venerable Māluṅkyaputta approved and agreed with what the Buddha said. He got up from his seat, bowed, and respectfully circled the Buddha, keeping him on his right, before leaving. Then Māluṅkyaputta, living alone, withdrawn, diligent, keen, and resolute, soon realized the supreme end of the spiritual path in this very life. He lived having achieved with his own insight the goal for which gentlemen rightly go forth from the lay life to homelessness.
“ඛීණා ජාති, වුසිතං බ්රහ්මචරියං, කතං කරණීයං, නාපරං ඉත්ථත්තායා”ති අබ්භඤ්ඤාසි. අඤ්ඤතරෝ ච පනායස්මා මාලුක්යපුත්තෝ අරහතං අහෝසීති.
He understood: “Rebirth is ended; the spiritual journey has been completed; what had to be done has been done; there is no return to any state of existence.” And Venerable Māluṅkyaputta became one of the perfected.
දුතියං.
The authoritative text of the Saṁyutta Nikāya is the Pāli text. The English translation is provided as an aid to the study of the original Pāli text. [CREDITS »]