Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / અપદાન-અટ્ઠકથા • Apadāna-aṭṭhakathā |
૮. મણિપૂજકત્થેરઅપદાનવણ્ણના
8. Maṇipūjakattheraapadānavaṇṇanā
ઓરેન હિમવન્તસ્સાતિઆદિકં આયસ્મતો મણિપૂજકત્થેરસ્સ અપદાનં. અયમ્પિ થેરો પુરિમબુદ્ધેસુ કતાધિકારો તત્થ તત્થ ભવે વિવટ્ટૂપનિસ્સયાનિ પુઞ્ઞાનિ ઉપચિનન્તો પદુમુત્તરસ્સ ભગવતો કાલે એકસ્મિં કુલે નિબ્બત્તો ઘરાવાસં સણ્ઠપેત્વા તત્થાદીનવં દિસ્વા ઘરાવાસં પહાય તાપસપબ્બજ્જં પબ્બજિત્વા હિમવન્તઓરભાગે એકિસ્સા નદિયા સમીપે પણ્ણસાલં કારેત્વા વસન્તો વિવેકકામતાય તસ્સાનુકમ્પાય ચ તત્થ ઉપગતં પદુમુત્તરં ભગવન્તં દિસ્વા પસન્નમાનસો મણિપલ્લઙ્કં ભગવતો પૂજેસિ. ભગવા તસ્સ પસાદવડ્ઢનત્થાય તત્થ નિસીદિ. સો ભિય્યોસોમત્તાય પસન્નો નિબ્બાનાધિગમત્થાય પત્થનં અકાસિ. ભગવા અનુમોદનં વત્વા પક્કામિ. સો તેન પુઞ્ઞેન દેવમનુસ્સેસુ સંસરન્તો સબ્બત્થ પૂજિતો સુખં અનુભવિત્વા ઇમસ્મિં બુદ્ધુપ્પાદે સાવત્થિયં વિભવસમ્પન્ને કુલે નિબ્બત્તો ઘરાવાસં વસન્તો એકદિવસં સત્થુ ધમ્મદેસનં સુત્વા પટિલદ્ધસદ્ધો પબ્બજિત્વા નચિરસ્સેવ અરહા અહોસિ.
Orenahimavantassātiādikaṃ āyasmato maṇipūjakattherassa apadānaṃ. Ayampi thero purimabuddhesu katādhikāro tattha tattha bhave vivaṭṭūpanissayāni puññāni upacinanto padumuttarassa bhagavato kāle ekasmiṃ kule nibbatto gharāvāsaṃ saṇṭhapetvā tatthādīnavaṃ disvā gharāvāsaṃ pahāya tāpasapabbajjaṃ pabbajitvā himavantaorabhāge ekissā nadiyā samīpe paṇṇasālaṃ kāretvā vasanto vivekakāmatāya tassānukampāya ca tattha upagataṃ padumuttaraṃ bhagavantaṃ disvā pasannamānaso maṇipallaṅkaṃ bhagavato pūjesi. Bhagavā tassa pasādavaḍḍhanatthāya tattha nisīdi. So bhiyyosomattāya pasanno nibbānādhigamatthāya patthanaṃ akāsi. Bhagavā anumodanaṃ vatvā pakkāmi. So tena puññena devamanussesu saṃsaranto sabbattha pūjito sukhaṃ anubhavitvā imasmiṃ buddhuppāde sāvatthiyaṃ vibhavasampanne kule nibbatto gharāvāsaṃ vasanto ekadivasaṃ satthu dhammadesanaṃ sutvā paṭiladdhasaddho pabbajitvā nacirasseva arahā ahosi.
૩૪. સો એકદિવસં અત્તના કતકુસલં સરિત્વા સઞ્જાતસોમનસ્સો પુબ્બચરિતાપદાનં પકાસેન્તો ઓરેન હિમવન્તસ્સાતિઆદિમાહ. તત્થ ઓરેનાતિ હિમવન્તસ્સ અપરં ભાગં વિહાય ઓરેન, ભુમ્મત્થે કરણવચનં, ઓરસ્મિં દિસાભાગેતિ અત્થો. નદિકા સમ્પવત્તથાતિ અપાકટનામધેય્યા એકા નદી સંસુટ્ઠુ પવત્તાની વહાની સન્દમાના અહોસીતિ અત્થો. તસ્સા ચાનુપખેત્તમ્હીતિ તસ્સા નદિયા અનુપખેત્તમ્હિ તીરસમીપેતિ અત્થો. સયમ્ભૂ વસતે તદાતિ યદા અહં મણિપલ્લઙ્કં પૂજેસિં, તદા અનાચરિયકો હુત્વા સયમેવ બુદ્ધભૂતો ભગવા વસતે વિહરતીતિ અત્થો.
34. So ekadivasaṃ attanā katakusalaṃ saritvā sañjātasomanasso pubbacaritāpadānaṃ pakāsento orena himavantassātiādimāha. Tattha orenāti himavantassa aparaṃ bhāgaṃ vihāya orena, bhummatthe karaṇavacanaṃ, orasmiṃ disābhāgeti attho. Nadikā sampavattathāti apākaṭanāmadheyyā ekā nadī saṃsuṭṭhu pavattānī vahānī sandamānā ahosīti attho. Tassā cānupakhettamhīti tassā nadiyā anupakhettamhi tīrasamīpeti attho. Sayambhū vasate tadāti yadā ahaṃ maṇipallaṅkaṃ pūjesiṃ, tadā anācariyako hutvā sayameva buddhabhūto bhagavā vasate viharatīti attho.
૩૫. મણિં પગ્ગય્હ પલ્લઙ્કન્તિ મણિન્તિ ચિત્તં આરાધેતિ સોમનસ્સં કરોતીતિ મણિ, અથ વા માતિ પમાણં કરોતિ આભરણન્તિ મણિ, અથ વા મરન્તાપિ રાજયુવરાજાદયો તં ન પરિચ્ચજન્તિ તદત્થાય સઙ્ગામં કરોન્તીતિ મણિ, તં મણિં મણિમયં પલ્લઙ્કં મનોરમં સાધુ ચિત્તં સુટ્ઠુ વિચિત્તં પગ્ગય્હ ગહેત્વા બુદ્ધસેટ્ઠસ્સ અભિરોપયિં પૂજેસિન્તિ અત્થો. સેસં સબ્બં ઉત્તાનત્થમેવાતિ.
35.Maṇiṃ paggayha pallaṅkanti maṇinti cittaṃ ārādheti somanassaṃ karotīti maṇi, atha vā māti pamāṇaṃ karoti ābharaṇanti maṇi, atha vā marantāpi rājayuvarājādayo taṃ na pariccajanti tadatthāya saṅgāmaṃ karontīti maṇi, taṃ maṇiṃ maṇimayaṃ pallaṅkaṃ manoramaṃ sādhu cittaṃ suṭṭhu vicittaṃ paggayha gahetvā buddhaseṭṭhassa abhiropayiṃ pūjesinti attho. Sesaṃ sabbaṃ uttānatthamevāti.
મણિપૂજકત્થેરઅપદાનવણ્ણના સમત્તા.
Maṇipūjakattheraapadānavaṇṇanā samattā.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / સુત્તપિટક • Suttapiṭaka / ખુદ્દકનિકાય • Khuddakanikāya / અપદાનપાળિ • Apadānapāḷi / ૮. મણિપૂજકત્થેરઅપદાનં • 8. Maṇipūjakattheraapadānaṃ