Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / જાતક-અટ્ઠકથા • Jātaka-aṭṭhakathā

    [૩૯૯] ૪. માતુપોસકગિજ્ઝજાતકવણ્ણના

    [399] 4. Mātuposakagijjhajātakavaṇṇanā

    તે કથં નુ કરિસ્સન્તીતિ ઇદં સત્થા જેતવને વિહરન્તો એકં માતુપોસકભિક્ખું આરબ્ભ કથેસિ. વત્થુ સામજાતકે (જા॰ ૨.૨૨.૨૯૬ આદયો) આવિ ભવિસ્સતિ.

    Te kathaṃ nu karissantīti idaṃ satthā jetavane viharanto ekaṃ mātuposakabhikkhuṃ ārabbha kathesi. Vatthu sāmajātake (jā. 2.22.296 ādayo) āvi bhavissati.

    અતીતે બારાણસિયં બ્રહ્મદત્તે રજ્જં કારેન્તે બોધિસત્તો ગિજ્ઝયોનિયં નિબ્બત્તિત્વા વયપ્પત્તો વુદ્ધે પરિહીનચક્ખુકે માતાપિતરો ગિજ્ઝગુહાયં ઠપેત્વા ગોમંસાદીનિ આહરિત્વા પોસેસિ. તસ્મિં કાલે બારાણસિયં સુસાને એકો નેસાદો અનિયમેત્વા ગિજ્ઝાનં પાસે ઓડ્ડેસિ. અથેકદિવસં બોધિસત્તો ગોમંસાદિં પરિયેસન્તો સુસાનં પવિટ્ઠો પાદેન પાસે બજ્ઝિત્વા અત્તનો ન ચિન્તેસિ, વુદ્ધે પરિહીનચક્ખુકે માતાપિતરો અનુસ્સરિત્વા ‘‘કથં નુ ખો મે માતાપિતરો યાપેસ્સન્તિ, મમ બદ્ધભાવમ્પિ અજાનન્તા અનાથા નિપ્પચ્ચયા પબ્બતગુહાયમેવ સુસ્સિત્વા મરિસ્સન્તિ મઞ્ઞે’’તિ વિલપન્તો પઠમં ગાથમાહ –

    Atīte bārāṇasiyaṃ brahmadatte rajjaṃ kārente bodhisatto gijjhayoniyaṃ nibbattitvā vayappatto vuddhe parihīnacakkhuke mātāpitaro gijjhaguhāyaṃ ṭhapetvā gomaṃsādīni āharitvā posesi. Tasmiṃ kāle bārāṇasiyaṃ susāne eko nesādo aniyametvā gijjhānaṃ pāse oḍḍesi. Athekadivasaṃ bodhisatto gomaṃsādiṃ pariyesanto susānaṃ paviṭṭho pādena pāse bajjhitvā attano na cintesi, vuddhe parihīnacakkhuke mātāpitaro anussaritvā ‘‘kathaṃ nu kho me mātāpitaro yāpessanti, mama baddhabhāvampi ajānantā anāthā nippaccayā pabbataguhāyameva sussitvā marissanti maññe’’ti vilapanto paṭhamaṃ gāthamāha –

    ૨૨.

    22.

    ‘‘તે કથં નુ કરિસ્સન્તિ, વુદ્ધા ગિરિદરીસયા;

    ‘‘Te kathaṃ nu karissanti, vuddhā giridarīsayā;

    અહં બદ્ધોસ્મિ પાસેન, નિલીયસ્સ વસં ગતો’’તિ.

    Ahaṃ baddhosmi pāsena, nilīyassa vasaṃ gato’’ti.

    તત્થ નિલીયસ્સાતિ એવંનામકસ્સ નેસાદપુત્તસ્સ.

    Tattha nilīyassāti evaṃnāmakassa nesādaputtassa.

    અથ નેસાદપુત્તો ગિજ્ઝરાજસ્સ પરિદેવિતસદ્દં સુત્વા દુતિયં ગાથમાહ –

    Atha nesādaputto gijjharājassa paridevitasaddaṃ sutvā dutiyaṃ gāthamāha –

    ૨૩.

    23.

    ‘‘કિં ગિજ્ઝ પરિદેવસિ, કા નુ તે પરિદેવના;

    ‘‘Kiṃ gijjha paridevasi, kā nu te paridevanā;

    ન મે સુતો વા દિટ્ઠો વા, ભાસન્તો માનુસિં દિજો’’તિ.

    Na me suto vā diṭṭho vā, bhāsanto mānusiṃ dijo’’ti.

    ગિજ્ઝો આહ –

    Gijjho āha –

    ૨૪.

    24.

    ‘‘ભરામિ માતાપિતરો, વુદ્ધે ગિરિદરીસયે;

    ‘‘Bharāmi mātāpitaro, vuddhe giridarīsaye;

    તે કથં નુ કરિસ્સન્તિ, અહં વસં ગતો તવા’’તિ.

    Te kathaṃ nu karissanti, ahaṃ vasaṃ gato tavā’’ti.

    નેસાદો આહ –

    Nesādo āha –

    ૨૫.

    25.

    ‘‘યં નુ ગિજ્ઝો યોજનસતં, કુણપાનિ અવેક્ખતિ;

    ‘‘Yaṃ nu gijjho yojanasataṃ, kuṇapāni avekkhati;

    કસ્મા જાલઞ્ચ પાસઞ્ચ, આસજ્જાપિ ન બુજ્ઝસી’’તિ.

    Kasmā jālañca pāsañca, āsajjāpi na bujjhasī’’ti.

    ગિજ્ઝરાજા આહ –

    Gijjharājā āha –

    ૨૬.

    26.

    ‘‘યદા પરાભવો હોતિ, પોસો જીવિતસઙ્ખયે;

    ‘‘Yadā parābhavo hoti, poso jīvitasaṅkhaye;

    અથ જાલઞ્ચ પાસઞ્ચ, આસજ્જાપિ ન બુજ્ઝતી’’તિ.

    Atha jālañca pāsañca, āsajjāpi na bujjhatī’’ti.

    ૨૭.

    27.

    ‘‘ભરસ્સુ માતાપિતરો, વુદ્ધે ગિરિદરીસયે;

    ‘‘Bharassu mātāpitaro, vuddhe giridarīsaye;

    મયા ત્વં સમનુઞ્ઞાતો, સોત્થિં પસ્સાહિ ઞાતકે.

    Mayā tvaṃ samanuññāto, sotthiṃ passāhi ñātake.

    ૨૮.

    28.

    ‘‘એવં લુદ્દક નન્દસ્સુ, સહ સબ્બેહિ ઞાતિભિ;

    ‘‘Evaṃ luddaka nandassu, saha sabbehi ñātibhi;

    ભરિસ્સં માતાપિતરો, વુદ્ધે ગિરિદરીસયે’’તિ. –

    Bharissaṃ mātāpitaro, vuddhe giridarīsaye’’ti. –

    નેસાદપુત્તેન દુતિયા, ગિજ્ઝેન તતિયાતિ ઇમા ગાથા પટિપાટિયા વુત્તા.

    Nesādaputtena dutiyā, gijjhena tatiyāti imā gāthā paṭipāṭiyā vuttā.

    તત્થ યં નૂતિ યં નુ એતં લોકે કથીયતિ. ગિજ્ઝો યોજનસતં, કુણપાનિ અવેક્ખતીતિ યોજનસતં અતિક્કમ્મ ઠિતાનિપિ કુણપાનિ પસ્સતિ, તં યદિ તથં, અથ કસ્મા ત્વં ઇમં જાલઞ્ચ પાસઞ્ચ આસજ્જાપિ ન બુજ્ઝસિ, સન્તિકં આગન્ત્વાપિ ન જાનાસીતિ.

    Tattha yaṃ nūti yaṃ nu etaṃ loke kathīyati. Gijjho yojanasataṃ, kuṇapāni avekkhatīti yojanasataṃ atikkamma ṭhitānipi kuṇapāni passati, taṃ yadi tathaṃ, atha kasmā tvaṃ imaṃ jālañca pāsañca āsajjāpi na bujjhasi, santikaṃ āgantvāpi na jānāsīti.

    પરાભવોતિ વિનાસો. ભરસ્સૂતિ ઇદં સો બોધિસત્તસ્સ ધમ્મકથં સુત્વા ‘‘પણ્ડિતો ગિજ્ઝરાજા પરિદેવન્તો ન અત્તનો પરિદેવતિ, માતાપિતૂનં પરિદેવતિ, નાયં મારેતું યુત્તો’’તિ તુસ્સિત્વા આહ, વત્વા ચ પન પિયચિત્તેન મુદુચિત્તેન પાસં મોચેસિ.

    Parābhavoti vināso. Bharassūti idaṃ so bodhisattassa dhammakathaṃ sutvā ‘‘paṇḍito gijjharājā paridevanto na attano paridevati, mātāpitūnaṃ paridevati, nāyaṃ māretuṃ yutto’’ti tussitvā āha, vatvā ca pana piyacittena muducittena pāsaṃ mocesi.

    અથસ્સ બોધિસત્તો મરણમુખા પમુત્તો સુખિતો અનુમોદનં કરોન્તો ઓસાનગાથં વત્વા મુખપૂરં મંસં આદાય માતાપિતૂનં અદાસિ.

    Athassa bodhisatto maraṇamukhā pamutto sukhito anumodanaṃ karonto osānagāthaṃ vatvā mukhapūraṃ maṃsaṃ ādāya mātāpitūnaṃ adāsi.

    સત્થા ઇમં ધમ્મદેસનં આહરિત્વા સચ્ચાનિ પકાસેત્વા જાતકં સમોધાનેસિ, સચ્ચપરિયોસાને માતુપોસકભિક્ખુ સોતાપત્તિફલે પતિટ્ઠહિ .

    Satthā imaṃ dhammadesanaṃ āharitvā saccāni pakāsetvā jātakaṃ samodhānesi, saccapariyosāne mātuposakabhikkhu sotāpattiphale patiṭṭhahi .

    તદા નેસાદપુત્તો છન્નો અહોસિ, માતાપિતરો મહારાજકુલાનિ, ગિજ્ઝરાજા પન અહમેવ અહોસિન્તિ.

    Tadā nesādaputto channo ahosi, mātāpitaro mahārājakulāni, gijjharājā pana ahameva ahosinti.

    માતુપોસકગિજ્ઝજાતકવણ્ણના ચતુત્થા.

    Mātuposakagijjhajātakavaṇṇanā catutthā.







    Related texts:



    તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / સુત્તપિટક • Suttapiṭaka / ખુદ્દકનિકાય • Khuddakanikāya / જાતકપાળિ • Jātakapāḷi / ૩૯૯. માતુપોસકગિજ્ઝજાતકં • 399. Mātuposakagijjhajātakaṃ


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact