Tipiṭaka / Tipiṭaka (English) / Saṁyutta Nikāya, English translation |
สํยุตฺต นิกาย ๔๔ฯ๗
The Related Suttas Collection 44.7
๑ฯ อพฺยากตวคฺค
1. The Undeclared Points
โมคฺคลฺลานสุตฺต
With Moggallāna
อถ โข วจฺฉโคตฺโต ปริพฺพาชโก เยนายสฺมา มหาโมคฺคลฺลาโน เตนุปสงฺกมิ; อุปสงฺกมิตฺวา อายสฺมตา มหาโมคฺคลฺลาเนน สทฺธึ สมฺโมทิฯ สมฺโมทนียํ กถํ สารณียํ วีติสาเรตฺวา เอกมนฺตํ นิสีทิฯ เอกมนฺตํ นิสินฺโน โข วจฺฉโคตฺโต ปริพฺพาชโก อายสฺมนฺตํ มหาโมคฺคลฺลานํ เอตทโวจ:
Then the wanderer Vacchagotta went up to Venerable Mahāmoggallāna, and exchanged greetings with him. When the greetings and polite conversation were over, he sat down to one side, and said to Mahāmoggallāna:
“กึ นุ โข, โภ โมคฺคลฺลาน, สสฺสโต โลโก”ติ?
“Master Moggallāna, is this right: ‘the cosmos is eternal’?”
“อพฺยากตํ โข เอตํ, วจฺฉ, ภควตา: ‘สสฺสโต โลโก'”ติฯ
“Vaccha, this has not been declared by the Buddha.”
“กึ ปน, โภ โมคฺคลฺลาน, อสสฺสโต โลโก”ติ? “เอตมฺปิ โข, วจฺฉ, อพฺยากตํ ภควตา: ‘อสสฺสโต โลโก'”ติฯ “กึ นุ โข, โภ โมคฺคลฺลาน, อนฺตวา โลโก”ติ? “อพฺยากตํ โข เอตํ, วจฺฉ, ภควตา: ‘อนฺตวา โลโก'”ติฯ “กึ ปน, โภ โมคฺคลฺลาน, อนนฺตวา โลโก”ติ? “เอตมฺปิ โข, วจฺฉ, อพฺยากตํ ภควตา: ‘อนนฺตวา โลโก'”ติฯ “กึ นุ โข, โภ โมคฺคลฺลาน, ตํ ชีวํ ตํ สรีรนฺ”ติ? “อพฺยากตํ โข เอตํ, วจฺฉ, ภควตา: ‘ตํ ชีวํ ตํ สรีรนฺ'”ติฯ “กึ ปน, โภ โมคฺคลฺลาน, อญฺญํ ชีวํ อญฺญํ สรีรนฺ”ติ? “เอตมฺปิ โข, วจฺฉ, อพฺยากตํ ภควตา: ‘อญฺญํ ชีวํ อญฺญํ สรีรนฺ'”ติฯ “กึ นุ โข, โภ โมคฺคลฺลาน, โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา”ติ? “อพฺยากตํ โข เอตํ, วจฺฉ, ภควตา: ‘โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา'”ติฯ “กึ ปน, โภ โมคฺคลฺลาน, น โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา”ติ? “เอตมฺปิ โข, วจฺฉ, อพฺยากตํ ภควตา: ‘น โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา'”ติฯ “กึ นุ โข, โภ โมคฺคลฺลาน, โหติ จ น จ โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา”ติ? “อพฺยากตํ โข เอตํ, วจฺฉ, ภควตา: ‘โหติ จ น จ โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา'”ติฯ “กึ ปน, โภ โมคฺคลฺลาน, เนว โหติ น น โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา”ติ?
“Then is this right: ‘the cosmos is not eternal’ … ‘the world is finite’ … ‘the world is infinite’ … ‘the soul and the body are identical’ … ‘the soul and the body are different things’ … ‘a Realized One still exists after death’ … ‘A Realized One no longer exists after death’ … ‘a Realized One both still exists and no longer exists after death’ … ‘a Realized One neither still exists nor no longer exists after death’?”
“เอตมฺปิ โข, วจฺฉ, อพฺยากตํ ภควตา: ‘เนว โหติ น น โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา'”ติฯ
“This too has not been declared by the Buddha.”
“โก นุ โข, โภ โมคฺคลฺลาน, เหตุ โก ปจฺจโย, เยน อญฺญติตฺถิยานํ ปริพฺพาชกานํ เอวํ ปุฏฺฐานํ เอวํ เวยฺยากรณํ โหติ—สสฺสโต โลโกติ วา, อสสฺสโต โลโกติ วา, อนฺตวา โลโกติ วา, อนนฺตวา โลโกติ วา, ตํ ชีวํ ตํ สรีรนฺติ วา, อญฺญํ ชีวํ อญฺญํ สรีรนฺติ วา, โหติ ตถาคโต ปรํ มรณาติ วา, น โหติ ตถาคโต ปรํ มรณาติ วา, โหติ จ น จ โหติ ตถาคโต ปรํ มรณาติ วา, เนว โหติ น น โหติ ตถาคโต ปรํ มรณาติ วา? โก ปน, โภ โมคฺคลฺลาน, เหตุ โก ปจฺจโย, เยน สมณสฺส โคตมสฺส เอวํ ปุฏฺฐสฺส น เอวํ เวยฺยากรณํ โหติ—สสฺสโต โลโกติปิ, อสสฺสโต โลโกติปิ, อนฺตวา โลโกติปิ, อนนฺตวา โลโกติปิ, ตํ ชีวํ ตํ สรีรนฺติปิ, อญฺญํ ชีวํ อญฺญํ สรีรนฺติปิ, โหติ ตถาคโต ปรํ มรณาติปิ, น โหติ ตถาคโต ปรํ มรณาติปิ, โหติ จ น จ โหติ ตถาคโต ปรํ มรณาติปิ, เนว โหติ น น โหติ ตถาคโต ปรํ มรณาติปี”ติ?
“What’s the cause, Master Moggallāna, what’s the reason why, when the wanderers of other religions are asked these questions, they declare one of these to be true? And what’s the reason why, when the ascetic Gotama is asked these questions, he does not declare one of these to be true?”
“อญฺญติตฺถิยา โข, วจฺฉ, ปริพฺพาชกา จกฺขุํ ‘เอตํ มม, เอโสหมสฺมิ, เอโส เม อตฺตา'ติ สมนุปสฺสนฺติ …เป… ชิวฺหํ ‘เอตํ มม, เอโสหมสฺมิ, เอโส เม อตฺตา'ติ สมนุปสฺสนฺติ …เป… มนํ ‘เอตํ มม, เอโสหมสฺมิ, เอโส เม อตฺตา'ติ สมนุปสฺสนฺติฯ
“Vaccha, the wanderers of other religions regard the eye like this: ‘This is mine, I am this, this is my self.’ They regard the ear … nose … tongue … body … mind like this: ‘This is mine, I am this, this is my self.’
ตสฺมา อญฺญติตฺถิยานํ ปริพฺพาชกานํ เอวํ ปุฏฺฐานํ เอวํ เวยฺยากรณํ โหติ—สสฺสโต โลโกติ วา …เป… เนว โหติ น น โหติ ตถาคโต ปรํ มรณาติ วาฯ
That’s why, when asked, they declare one of those answers to be true.
ตถาคโต จ โข, วจฺฉ, อรหํ สมฺมาสมฺพุทฺโธ จกฺขุํ ‘เนตํ มม, เนโสหมสฺมิ, น เมโส อตฺตา'ติ สมนุปสฺสติ …เป… ชิวฺหํ ‘เนตํ มม, เนโสหมสฺมิ, น เมโส อตฺตา'ติ สมนุปสฺสติ …เป… มนํ ‘เนตํ มม, เนโสหมสฺมิ, น เมโส อตฺตา'ติ สมนุปสฺสติฯ
The Realized One, the perfected one, the fully awakened Buddha regards the eye like this: ‘This is not mine, I am not this, this is not my self.’ He regards the ear … nose … tongue … body … mind like this: ‘This is not mine, I am not this, this is not my self.’
ตสฺมา ตถาคตสฺส เอวํ ปุฏฺฐสฺส น เอวํ เวยฺยากรณํ โหติ—สสฺสโต โลโกติปิ …เป… เนว โหติ น น โหติ ตถาคโต ปรํ มรณาติปี”ติฯ
That’s why, when asked, he does not declare one of those answers to be true.”
อถ โข วจฺฉโคตฺโต ปริพฺพาชโก อุฏฺฐายาสนา เยน ภควา เตนุปสงฺกมิ; อุปสงฺกมิตฺวา ภควตา สทฺธึ สมฺโมทิฯ สมฺโมทนียํ กถํ สารณียํ วีติสาเรตฺวา เอกมนฺตํ นิสีทิฯ เอกมนฺตํ นิสินฺโน โข วจฺฉโคตฺโต ปริพฺพาชโก ภควนฺตํ เอตทโวจ: “กึ นุ โข, โภ โคตม, สสฺสโต โลโก”ติ? “อพฺยากตํ โข เอตํ, วจฺฉ, มยา: ‘สสฺสโต โลโก'ติ …เป…ฯ “กึ ปน, โภ โคตม, เนว โหติ น น โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา”ติ? “เอตมฺปิ โข, วจฺฉ, อพฺยากตํ มยา: ‘เนว โหติ น น โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา'”ติฯ
Then the wanderer Vacchagotta got up from his seat and went to the Buddha and exchanged greetings with him. When the greetings and polite conversation were over, he sat down to one side. He asked the Buddha the same questions, and received the same answers.
“โก นุ โข, โภ โคตม, เหตุ โก ปจฺจโย, เยน อญฺญติตฺถิยานํ ปริพฺพาชกานํ เอวํ ปุฏฺฐานํ เอวํ เวยฺยากรณํ โหติ: ‘สสฺสโต โลโก'ติ วา …เป… ‘เนว โหติ น น โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา'ติ วา? โก ปน, โภ โคตม, เหตุ โก ปจฺจโย, เยน โภโต โคตมสฺส เอวํ ปุฏฺฐสฺส น เอวํ เวยฺยากรณํ โหติ: ‘สสฺสโต โลโก'ติปิ …เป… ‘เนว โหติ น น โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา'ติปี”ติ?
“อญฺญติตฺถิยา โข, วจฺฉ, ปริพฺพาชกา จกฺขุํ ‘เอตํ มม, เอโสหมสฺมิ, เอโส เม อตฺตา'ติ สมนุปสฺสนฺติ …เป… ชิวฺหํ ‘เอตํ มม, เอโสหมสฺมิ, เอโส เม อตฺตา'ติ สมนุปสฺสนฺติ …เป… มนํ ‘เอตํ มม, เอโสหมสฺมิ, เอโส เม อตฺตา'ติ สมนุปสฺสนฺติฯ ตสฺมา อญฺญติตฺถิยานํ ปริพฺพาชกานํ เอวํ ปุฏฺฐานํ เอวํ เวยฺยากรณํ โหติ: ‘สสฺสโต โลโก'ติ วา …เป… ‘เนว โหติ น น โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา'ติ วาฯ ตถาคโต จ โข, วจฺฉ, อรหํ สมฺมาสมฺพุทฺโธ จกฺขุํ ‘เนตํ มม, เนโสหมสฺมิ, น เมโส อตฺตา'ติ สมนุปสฺสติ …เป… ชิวฺหํ ‘เนตํ มม, เนโสหมสฺมิ, น เมโส อตฺตา'ติ สมนุปสฺสติ …เป… มนํ ‘เนตํ มม, เนโสหมสฺมิ, น เมโส อตฺตา'ติ สมนุปสฺสติฯ ตสฺมา ตถาคตสฺส เอวํ ปุฏฺฐสฺส น เอวํ เวยฺยากรณํ โหติ: ‘สสฺสโต โลโก'ติปิ, ‘อสสฺสโต โลโก'ติปิ, ‘อนฺตวา โลโก'ติปิ, ‘อนนฺตวา โลโก'ติปิ, ‘ตํ ชีวํ ตํ สรีรนฺ'ติปิ, ‘อญฺญํ ชีวํ อญฺญํ สรีรนฺ'ติปิ, ‘โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา'ติปิ, ‘น โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา'ติปิ, ‘โหติ จ น จ โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา'ติปิ, ‘เนว โหติ น น โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา'ติปี”ติฯ
“อจฺฉริยํ, โภ โคตม, อพฺภุตํ, โภ โคตมฯ ยตฺร หิ นาม สตฺถุ จ สาวกสฺส จ อตฺเถน อตฺโถ พฺยญฺชเนน พฺยญฺชนํ สํสนฺทิสฺสติ สเมสฺสติ น วิโรธยิสฺสติ, ยทิทํ อคฺคปทสฺมึฯ อิทานาหํ, โภ โคตม, สมณํ มหาโมคฺคลฺลานํ อุปสงฺกมิตฺวา เอตมตฺถํ อปุจฺฉึฯ สมโณปิ เม โมคฺคลฺลาโน เอเตหิ ปเทหิ เอเตหิ พฺยญฺชเนหิ ตมตฺถํ พฺยากาสิ, เสยฺยถาปิ ภวํ โคตโมฯ อจฺฉริยํ, โภ โคตม, อพฺภุตํ, โภ โคตมฯ ยตฺร หิ นาม สตฺถุ จ สาวกสฺส จ อตฺเถน อตฺโถ พฺยญฺชเนน พฺยญฺชนํ สํสนฺทิสฺสติ สเมสฺสติ น วิโรธยิสฺสติ, ยทิทํ อคฺคปทสฺมินฺ”ติฯ
He said, “It’s incredible, Master Gotama, it’s amazing! How the meaning and the phrasing of the teacher and the disciple fit together and agree without contradiction when it comes to the chief matter! Just now I went to the ascetic Mahāmoggallāna and asked him about this matter. And he explained it to me with these words and phrases, just like Master Gotama. It’s incredible, Master Gotama, it’s amazing! How the meaning and the phrasing of the teacher and the disciple fit together and agree without contradiction when it comes to the chief matter!”
สตฺตมํฯ
The authoritative text of the Saṁyutta Nikāya is the Pāli text. The English translation is provided as an aid to the study of the original Pāli text. [CREDITS »]