| Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / પઞ્ચપકરણ-અટ્ઠકથા • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
૨૨. નત્થિપચ્ચયનિદ્દેસવણ્ણના
22. Natthipaccayaniddesavaṇṇanā
૨૨. નત્થિપચ્ચયનિદ્દેસે સમનન્તરનિરુદ્ધાતિ અઞ્ઞેન ચિત્તુપ્પાદેન અનન્તરિકા હુત્વા સમનન્તરનિરુદ્ધા. પટુપ્પન્નાનન્તિ પચ્ચુપ્પન્નાનં. ઇમિના નત્થિપચ્ચયસ્સ ઓકાસદાનટ્ઠેન નત્થિપચ્ચયભાવં સાધેતિ. પુરિમેસુ હિ નિરોધવસેન પચ્છિમાનં પવત્તનોકાસં અદેન્તેસુ તેસં પટુપ્પન્નભાવો ન સિયાતિ અયમેત્થ પાળિવણ્ણના. સેસં સબ્બં અનન્તરપચ્ચયે વુત્તનયેનેવ વેદિતબ્બં. પચ્ચયલક્ખણમેવ હેત્થ નાનં, પચ્ચયાનં પન પચ્ચયુપ્પન્નાનઞ્ચ નાનાકરણં નત્થિ. કેવલં પન તત્થ ‘‘ચક્ખુવિઞ્ઞાણધાતુ તંસમ્પયુત્તકા ચ ધમ્મા મનોધાતુયા’’તિઆદિના નયેન પચ્ચયા ચ પચ્ચયુપ્પન્ના ચ સરૂપતો દસ્સિતા. ઇધ પન ‘‘સમનન્તરનિરુદ્ધા ચિત્તચેતસિકા ધમ્મા પટુપ્પન્નાનં ચિત્તચેતસિકાનં ધમ્માન’’ન્તિ સબ્બેપિ તે નિરોધુપ્પાદવસેન સામઞ્ઞતો દસ્સિતાતિ.
22. Natthipaccayaniddese samanantaraniruddhāti aññena cittuppādena anantarikā hutvā samanantaraniruddhā. Paṭuppannānanti paccuppannānaṃ. Iminā natthipaccayassa okāsadānaṭṭhena natthipaccayabhāvaṃ sādheti. Purimesu hi nirodhavasena pacchimānaṃ pavattanokāsaṃ adentesu tesaṃ paṭuppannabhāvo na siyāti ayamettha pāḷivaṇṇanā. Sesaṃ sabbaṃ anantarapaccaye vuttanayeneva veditabbaṃ. Paccayalakkhaṇameva hettha nānaṃ, paccayānaṃ pana paccayuppannānañca nānākaraṇaṃ natthi. Kevalaṃ pana tattha ‘‘cakkhuviññāṇadhātu taṃsampayuttakā ca dhammā manodhātuyā’’tiādinā nayena paccayā ca paccayuppannā ca sarūpato dassitā. Idha pana ‘‘samanantaraniruddhā cittacetasikā dhammā paṭuppannānaṃ cittacetasikānaṃ dhammāna’’nti sabbepi te nirodhuppādavasena sāmaññato dassitāti.
નત્થિપચ્ચયનિદ્દેસવણ્ણના.
Natthipaccayaniddesavaṇṇanā.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / અભિધમ્મપિટક • Abhidhammapiṭaka / પટ્ઠાનપાળિ • Paṭṭhānapāḷi / (૨) પચ્ચયનિદ્દેસો • (2) Paccayaniddeso
