Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / પઞ્ચપકરણ-અટ્ઠકથા • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
૯. નવમનયો સમ્પયુત્તેનસમ્પયુત્તપદવણ્ણના
9. Navamanayo sampayuttenasampayuttapadavaṇṇanā
૩૧૯. ઇદાનિ સમ્પયુત્તેનસમ્પયુત્તપદં ભાજેતું વેદનાક્ખન્ધેનાતિઆદિ આરદ્ધં. તત્થ યં ખન્ધાદિવસેન સમ્પયુત્તં, પુન તસ્સેવ ખન્ધાદીહિ સમ્પયોગં પુચ્છિત્વા વિસ્સજ્જનં કતં. તં રૂપેન વા રૂપમિસ્સકેહિ વા સબ્બરૂપક્ખન્ધસઙ્ગાહકેહિ વા પદેહિ સદ્ધિં ન યુજ્જતિ. રૂપેન હિ રૂપમિસ્સકેન વા અઞ્ઞેસં સમ્પયોગો નત્થિ. સબ્બરૂપક્ખન્ધસઙ્ગાહકેહિ સબ્બેસં સમ્પયોગારહાનં ખન્ધાદીનં ગહિતત્તા અઞ્ઞંયેવ નત્થિ, યં તેન સહ સમ્પયોગં ગચ્છેય્ય. તસ્મા તથારૂપાનિ પદાનિ ઇધ ન ગહિતાનિ. યાનિ પન પદાનિ રૂપેન અસમ્મિસ્સં અરૂપેકદેસં દીપેન્તિ, તાનિ ઇધ ગહિતાનિ. તેસં ઇદમુદ્દાનં –
319. Idāni sampayuttenasampayuttapadaṃ bhājetuṃ vedanākkhandhenātiādi āraddhaṃ. Tattha yaṃ khandhādivasena sampayuttaṃ, puna tasseva khandhādīhi sampayogaṃ pucchitvā vissajjanaṃ kataṃ. Taṃ rūpena vā rūpamissakehi vā sabbarūpakkhandhasaṅgāhakehi vā padehi saddhiṃ na yujjati. Rūpena hi rūpamissakena vā aññesaṃ sampayogo natthi. Sabbarūpakkhandhasaṅgāhakehi sabbesaṃ sampayogārahānaṃ khandhādīnaṃ gahitattā aññaṃyeva natthi, yaṃ tena saha sampayogaṃ gaccheyya. Tasmā tathārūpāni padāni idha na gahitāni. Yāni pana padāni rūpena asammissaṃ arūpekadesaṃ dīpenti, tāni idha gahitāni. Tesaṃ idamuddānaṃ –
‘‘અરૂપક્ખન્ધા ચત્તારો, મનાયતનમેવ ચ;
‘‘Arūpakkhandhā cattāro, manāyatanameva ca;
વિઞ્ઞાણધાતુયો સત્ત, દ્વે સચ્ચા ચુદ્દસિન્દ્રિયા.
Viññāṇadhātuyo satta, dve saccā cuddasindriyā.
‘‘પચ્ચયે દ્વાદસ પદા, તતો ઉપરિ સોળસ;
‘‘Paccaye dvādasa padā, tato upari soḷasa;
તિકેસુ અટ્ઠ ગોચ્છકે, તેચત્તાલીસમેવ ચ.
Tikesu aṭṭha gocchake, tecattālīsameva ca.
‘‘મહન્તરદુકે સત્ત, પદા પિટ્ઠિદુકેસુ છ;
‘‘Mahantaraduke satta, padā piṭṭhidukesu cha;
નવમસ્સ પદસ્સેતે, નિદ્દેસે સઙ્ગહં ગતા’’તિ.
Navamassa padassete, niddese saṅgahaṃ gatā’’ti.
સબ્બપઞ્હેસુ પન યે ધમ્મા પુચ્છાય ઉદ્ધટા, તે યેહિ સમ્પયુત્તા હોન્તિ, તેસં વસેન ખન્ધાદિભેદો વેદિતબ્બો . વેદનાક્ખન્ધેન હિ ઇતરે તયો ખન્ધા સમ્પયુત્તા, પુન તેહિ વેદનાક્ખન્ધો સમ્પયુત્તો. સો તેહિ સઞ્ઞાદીહિ તીહિ ખન્ધેહિ, એકેન મનાયતનેન, સત્તહિ વિઞ્ઞાણધાતૂહિ, એકસ્મિં ધમ્માયતને, ધમ્મધાતુયા ચ, કેહિચિ સઞ્ઞાસઙ્ખારેહેવ સમ્પયુત્તો. એસેવ નયો સબ્બત્થાતિ.
Sabbapañhesu pana ye dhammā pucchāya uddhaṭā, te yehi sampayuttā honti, tesaṃ vasena khandhādibhedo veditabbo . Vedanākkhandhena hi itare tayo khandhā sampayuttā, puna tehi vedanākkhandho sampayutto. So tehi saññādīhi tīhi khandhehi, ekena manāyatanena, sattahi viññāṇadhātūhi, ekasmiṃ dhammāyatane, dhammadhātuyā ca, kehici saññāsaṅkhāreheva sampayutto. Eseva nayo sabbatthāti.
સમ્પયુત્તેનસમ્પયુત્તપદવણ્ણના.
Sampayuttenasampayuttapadavaṇṇanā.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / અભિધમ્મપિટક • Abhidhammapiṭaka / ધાતુકથાપાળિ • Dhātukathāpāḷi / ૯. સમ્પયુત્તેનસમ્પયુત્તપદનિદ્દેસો • 9. Sampayuttenasampayuttapadaniddeso
ટીકા • Tīkā / અભિધમ્મપિટક (ટીકા) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / પઞ્ચપકરણ-મૂલટીકા • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ૯. નવમનયો સમ્પયુત્તેનસમ્પયુત્તપદવણ્ણના • 9. Navamanayo sampayuttenasampayuttapadavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / અભિધમ્મપિટક (ટીકા) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / પઞ્ચપકરણ-અનુટીકા • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ૯. નવમનયો સમ્પયુત્તેનસમ્પયુત્તપદવણ્ણના • 9. Navamanayo sampayuttenasampayuttapadavaṇṇanā