Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / વિમતિવિનોદની-ટીકા • Vimativinodanī-ṭīkā |
૫. નિસીદનસન્થતસિક્ખાપદવણ્ણના
5. Nisīdanasanthatasikkhāpadavaṇṇanā
૫૬૫. પઞ્ચમે તત્થ સન્દિસ્સિસ્સતીતિ સકાય કતિકાય અયુત્તકારિતાવસેન વિઞ્ઞૂહિ સન્દિસ્સિસ્સતીતિ અત્થો. અરઞ્ઞકઙ્ગાદીનિ તીણિ પાળિયં સેનાસનાદિપચ્ચયત્તયસ્સ આદિઅઙ્ગવસેન વુત્તાનિ, સેસાનિપિ તે સમાદિયિંસુ એવાતિ વેદિતબ્બં.
565. Pañcame tattha sandississatīti sakāya katikāya ayuttakāritāvasena viññūhi sandississatīti attho. Araññakaṅgādīni tīṇi pāḷiyaṃ senāsanādipaccayattayassa ādiaṅgavasena vuttāni, sesānipi te samādiyiṃsu evāti veditabbaṃ.
૫૬૬. પિહયન્તાતિ પત્થયન્તા. સન્થતસ્સ અવાયિમત્તા, સેનાસનપરિક્ખારત્તા ચ ચીવરતા, અધિટ્ઠાતબ્બતા ચ નત્થીતિ આહ ‘‘ચતુત્થચીવરસઞ્ઞિતાયા’’તિ, વિપલ્લાસસઞ્ઞાયાતિ અત્થો. કેચિ પન ‘‘ઇદં નિસીદનસન્થતં નામ નવસુ ચીવરેસુ નિસીદનચીવરમેવ, નાઞ્ઞં. નિસીદનસિક્ખાપદેપિ (પાચિ॰ ૫૩૧ આદયો) ઇમસ્મિં સિક્ખાપદે વિય ‘નિસીદનં નામ સદસં વુચ્ચતી’તિ ચ અટ્ઠકથાયઞ્ચસ્સ ‘સન્થતસદિસં સન્થરિત્વા એકસ્મિં અન્તે સુગતવિદત્થિયા વિદત્થિમત્તે પદેસે દ્વીસુ ઠાનેસુ ફાલેત્વા તિસ્સો દસા કરીયન્તિ, તાહિ દસાહિ સદસં નામ વુચ્ચતી’તિ (પાચિ॰ અટ્ઠ॰ ૫૩૧) ચ વુત્તત્તા’’તિ વદન્તિ, તં ન યુત્તં ઇધ પમાણનિયમસ્સ અવુત્તત્તા, સન્થતસ્સ ચ અવાયિમચીવરત્તા, અધિટ્ઠાનુપગત્તાભાવા અટ્ઠકથાયં અવુત્તત્તા ચ. નિસીદનચીવરં પન છન્નં ચીવરાનં ખણ્ડપિલોતિકાનિ પમાણયુત્તમેવ સન્થરિત્વા સન્થતં વિય કરોન્તિ. તેનેવ ‘‘સન્થતસદિસ’’ન્તિ સદિસગ્ગહણં કતં, તસ્મા તદેવ ચીવરં અધિટ્ઠાનુપગઞ્ચ, ન ઇદન્તિ ગહેતબ્બં.
566.Pihayantāti patthayantā. Santhatassa avāyimattā, senāsanaparikkhārattā ca cīvaratā, adhiṭṭhātabbatā ca natthīti āha ‘‘catutthacīvarasaññitāyā’’ti, vipallāsasaññāyāti attho. Keci pana ‘‘idaṃ nisīdanasanthataṃ nāma navasu cīvaresu nisīdanacīvarameva, nāññaṃ. Nisīdanasikkhāpadepi (pāci. 531 ādayo) imasmiṃ sikkhāpade viya ‘nisīdanaṃ nāma sadasaṃ vuccatī’ti ca aṭṭhakathāyañcassa ‘santhatasadisaṃ santharitvā ekasmiṃ ante sugatavidatthiyā vidatthimatte padese dvīsu ṭhānesu phāletvā tisso dasā karīyanti, tāhi dasāhi sadasaṃ nāma vuccatī’ti (pāci. aṭṭha. 531) ca vuttattā’’ti vadanti, taṃ na yuttaṃ idha pamāṇaniyamassa avuttattā, santhatassa ca avāyimacīvarattā, adhiṭṭhānupagattābhāvā aṭṭhakathāyaṃ avuttattā ca. Nisīdanacīvaraṃ pana channaṃ cīvarānaṃ khaṇḍapilotikāni pamāṇayuttameva santharitvā santhataṃ viya karonti. Teneva ‘‘santhatasadisa’’nti sadisaggahaṇaṃ kataṃ, tasmā tadeva cīvaraṃ adhiṭṭhānupagañca, na idanti gahetabbaṃ.
૫૬૭. સુગતવિદત્થિકં અનાદાય આદિયન્તિસઞ્ઞાય, સુગતવિદત્થિઊને અનૂનન્તિસઞ્ઞાય ચ વસેનેત્થ અચિત્તકતા વેદિતબ્બા. વિતાનાદીનઞ્ઞેવ અત્થાય કરણે અનાપત્તિવચનતો નિપજ્જનત્થાય કરોતોપિ આપત્તિ એવ. પરિભુઞ્જિતું ન વટ્ટતીતિ કોસિયેસુ સુદ્ધકાળકાનઞ્ચ વત્થૂનં અકપ્પિયત્તા વુત્તં. તેનેવ પાળિયં ‘‘અઞ્ઞેન કતં પટિલભિત્વા પરિભુઞ્જતિ, આપત્તિ દુક્કટસ્સા’’તિ (પારા॰ ૫૪૫, ૫૫૦) તત્થ તત્થ વુત્તં, ઇતરેસુ પન દ્વીસુ ‘‘અનાપત્તી’’તિ વુત્તં. તત્થ ચતુત્થે અઞ્ઞસ્સત્થાય કરણેપિ અનાપત્તિ, પઞ્ચમે તત્થ દુક્કટન્તિ દટ્ઠબ્બં. નિસ્સટ્ઠદાનવચનતો પન ગહણે દોસો નત્થિ, પરિભુઞ્જને ચ વિજટેત્વા કપ્પિયવસેન કતે ન દોસો.
567. Sugatavidatthikaṃ anādāya ādiyantisaññāya, sugatavidatthiūne anūnantisaññāya ca vasenettha acittakatā veditabbā. Vitānādīnaññeva atthāya karaṇe anāpattivacanato nipajjanatthāya karotopi āpatti eva. Paribhuñjituṃ na vaṭṭatīti kosiyesu suddhakāḷakānañca vatthūnaṃ akappiyattā vuttaṃ. Teneva pāḷiyaṃ ‘‘aññena kataṃ paṭilabhitvā paribhuñjati, āpatti dukkaṭassā’’ti (pārā. 545, 550) tattha tattha vuttaṃ, itaresu pana dvīsu ‘‘anāpattī’’ti vuttaṃ. Tattha catutthe aññassatthāya karaṇepi anāpatti, pañcame tattha dukkaṭanti daṭṭhabbaṃ. Nissaṭṭhadānavacanato pana gahaṇe doso natthi, paribhuñjane ca vijaṭetvā kappiyavasena kate na doso.
નિસીદનસન્થતસિક્ખાપદવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Nisīdanasanthatasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / વિનયપિટક • Vinayapiṭaka / મહાવિભઙ્ગ • Mahāvibhaṅga / ૫. નિસીદનસન્થતસિક્ખાપદં • 5. Nisīdanasanthatasikkhāpadaṃ
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / વિનયપિટક (અટ્ઠકથા) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / મહાવિભઙ્ગ-અટ્ઠકથા • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ૫. નિસીદનસન્થતસિક્ખાપદવણ્ણના • 5. Nisīdanasanthatasikkhāpadavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / સારત્થદીપની-ટીકા • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ૫. નિસીદનસન્થતસિક્ખાપદવણ્ણના • 5. Nisīdanasanthatasikkhāpadavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વજિરબુદ્ધિ-ટીકા • Vajirabuddhi-ṭīkā / ૫. નિસીદનસન્થતસિક્ખાપદવણ્ણના • 5. Nisīdanasanthatasikkhāpadavaṇṇanā