| Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / પઞ્ચપકરણ-અટ્ઠકથા • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
૪. નિસ્સયવારવણ્ણના
4. Nissayavāravaṇṇanā
૩૨૯-૩૩૭. નિસ્સયવારે કુસલં ધમ્મં નિસ્સાયાતિ કુસલં ધમ્મં પતિટ્ઠટ્ઠેન નિસ્સયં કત્વાતિ અત્થો. સેસમેત્થ પચ્ચયવારે વુત્તનયેનેવ વેદિતબ્બં. અવસાને પનસ્સ ‘‘પચ્ચયત્તં નામ નિસ્સયત્તં, નિસ્સયત્તં નામ પચ્ચયત્ત’’ન્તિ ઇદં ઉભિન્નમ્પિ એતેસં વારાનં અત્થતો નિન્નાનાકરણભાવદસ્સનત્થં વુત્તં. અત્થતો હિ એતેપિ પટિચ્ચસહજાતા વિય નિન્નાનાકરણા. એવં સન્તેપિ અઞ્ઞમઞ્ઞસ્સ અત્થનિયમનત્થં વુત્તા. અવિજ્જાપચ્ચયા સઙ્ખારાતિઆદીસુ હિ અનિસ્સાય વત્તમાનં નાનાક્ખણિકમ્પિ ‘‘પચ્ચયા ઉપ્પજ્જતી’’તિ વુત્તં. અઞ્ઞમઞ્ઞં અલ્લીયિત્વા ઠિતકટ્ઠાદીસુ ચ એકં એકસ્સ નિસ્સયપચ્ચયો ન હોતિ, તથા ઉપાદારૂપં મહાભૂતસ્સ નિસ્સયપચ્ચયો ન હોતિયેવ. ઇતિ પચ્ચયવારેન નિસ્સયપચ્ચયભાવં નિસ્સયવારેન ચ પચ્ચયાતિ વુત્તસ્સ સહજાતપુરેજાતભાવં નિયમેતું ઉભોપેતે વુત્તા. અપિચ તથા બુજ્ઝનકાનં અજ્ઝાસયવસેન દેસનાવિલાસેન નિરુત્તિપટિસમ્ભિદાપભેદજાનનવસેન ચાપિ એતે ઉભોપિ વુત્તાતિ.
329-337. Nissayavāre kusalaṃ dhammaṃ nissāyāti kusalaṃ dhammaṃ patiṭṭhaṭṭhena nissayaṃ katvāti attho. Sesamettha paccayavāre vuttanayeneva veditabbaṃ. Avasāne panassa ‘‘paccayattaṃ nāma nissayattaṃ, nissayattaṃ nāma paccayatta’’nti idaṃ ubhinnampi etesaṃ vārānaṃ atthato ninnānākaraṇabhāvadassanatthaṃ vuttaṃ. Atthato hi etepi paṭiccasahajātā viya ninnānākaraṇā. Evaṃ santepi aññamaññassa atthaniyamanatthaṃ vuttā. Avijjāpaccayā saṅkhārātiādīsu hi anissāya vattamānaṃ nānākkhaṇikampi ‘‘paccayā uppajjatī’’ti vuttaṃ. Aññamaññaṃ allīyitvā ṭhitakaṭṭhādīsu ca ekaṃ ekassa nissayapaccayo na hoti, tathā upādārūpaṃ mahābhūtassa nissayapaccayo na hotiyeva. Iti paccayavārena nissayapaccayabhāvaṃ nissayavārena ca paccayāti vuttassa sahajātapurejātabhāvaṃ niyametuṃ ubhopete vuttā. Apica tathā bujjhanakānaṃ ajjhāsayavasena desanāvilāsena niruttipaṭisambhidāpabhedajānanavasena cāpi ete ubhopi vuttāti.
નિસ્સયવારવણ્ણના.
Nissayavāravaṇṇanā.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / અભિધમ્મપિટક • Abhidhammapiṭaka / પટ્ઠાનપાળિ • Paṭṭhānapāḷi / ૧. કુસલત્તિકં • 1. Kusalattikaṃ
