Tipiṭaka / Tipiṭaka (English) / Saṁyutta Nikāya, English translation

    සංයුත්ත නිකාය 3.25

    The Related Suttas Collection 3.25

    3. තතියවග්ග

    3. Kosala

    පබ්බතූපමසුත්ත

    The Simile of the Mountain

    සාවත්ථිනිදානං.

    At Sāvatthī.

    ඒකමන්තං නිසින්නං ඛෝ රාජානං පසේනදිං කෝසලං භගවා ඒතදවෝච: “හන්ද කුතෝ නු ත්වං, මහාරාජ, ආගච්ඡසි දිවා දිවස්සා”ති?

    King Pasenadi of Kosala sat to one side, and the Buddha said to him, “So, great king, where are you coming from in the middle of the day?”

    “යානි තානි, භන්තේ, රඤ්ඤං ඛත්තියානං මුද්ධාවසිත්තානං ඉස්සරියමදමත්තානං කාමගේධපරියුට්ඨිතානං ජනපදත්ථාවරියප්පත්තානං මහන්තං පථවිමණ්ඩලං අභිවිජිය අජ්ඣාවසන්තානං රාජකරණීයානි භවන්ති, තේසු ඛ්වාහං, ඒතරහි උස්සුක්කමාපන්නෝ”ති.

    “Sir, there are anointed aristocratic kings who are infatuated with authority, and obsessed with greed for sensual pleasures. They have attained stability in the country, occupying a vast conquered territory. Today I have been busy fulfilling the duties of such kings.”

    “තං කිං මඤ්ඤසි, මහාරාජ, ඉධ තේ පුරිසෝ ආගච්ඡේය්‍ය පුරත්ථිමාය දිසාය සද්ධායිකෝ පච්චයිකෝ. සෝ තං උපසඞ්කමිත්වා ඒවං වදේය්‍ය: ‘යග්ඝේ, මහාරාජ, ජානේය්‍යාසි, අහං ආගච්ඡාමි පුරත්ථිමාය දිසාය. තත්ථද්දසං මහන්තං පබ්බතං අබ්භසමං, සබ්බේ පාණේ නිප්පෝථේන්තෝ ආගච්ඡති. යං තේ, මහාරාජ, කරණීයං, තං කරෝහී(අ)ති.

    “What do you think, great king? Suppose a trustworthy and reliable man were to come from the east. He’d approach you and say: ‘Please sir, you should know this. I come from the east. There I saw a huge mountain that reached the clouds. And it was coming this way, crushing all creatures. So then, great king, do what you must!’

    අථ දුතියෝ පුරිසෝ ආගච්ඡේය්‍ය පච්ඡිමාය දිසාය …පේ… අථ තතියෝ පුරිසෝ ආගච්ඡේය්‍ය උත්තරාය දිසාය … අථ චතුත්ථෝ පුරිසෝ ආගච්ඡේය්‍ය දක්ඛිණාය දිසාය සද්ධායිකෝ පච්චයිකෝ. සෝ තං උපසඞ්කමිත්වා ඒවං වදේය්‍ය: ‘යග්ඝේ, මහාරාජ, ජානේය්‍යාසි, අහං ආගච්ඡාමි දක්ඛිණාය දිසාය. තත්ථද්දසං මහන්තං පබ්බතං අබ්භසමං සබ්බේ පාණේ නිප්පෝථේන්තෝ ආගච්ඡති. යං තේ, මහාරාජ, කරණීයං තං කරෝහී(අ)ති.

    Then a second trustworthy and reliable man were to come from the west … a third from the north … and a fourth from the south. He’d approach you and say: ‘Please sir, you should know this. I come from the south. There I saw a huge mountain that reached the clouds. And it was coming this way, crushing all creatures. So then, great king, do what you must!’

    ඒවරූපේ තේ, මහාරාජ, මහති මහබ්භයේ සමුප්පන්නේ දාරුණේ මනුස්සක්ඛයේ දුල්ලභේ මනුස්සත්තේ කිමස්ස කරණීයන්”ති?

    Should such a dire threat arise—a terrible loss of human life, when human birth is so rare—what would you do?”

    “ඒවරූපේ මේ, භන්තේ, මහති මහබ්භයේ සමුප්පන්නේ දාරුණේ මනුස්සක්ඛයේ දුල්ලභේ මනුස්සත්තේ කිමස්ස කරණීයං අඤ්ඤත්‍ර ධම්මචරියාය අඤ්ඤත්‍ර සමචරියාය අඤ්ඤත්‍ර කුසලකිරියාය අඤ්ඤත්‍ර පුඤ්ඤකිරියායා”ති?

    “Sir, what could I do but practice the teachings, practice morality, doing skillful and good actions?”

    “ආරෝචේමි ඛෝ තේ, මහාරාජ, පටිවේදේමි ඛෝ තේ, මහාරාජ, අධිවත්තති ඛෝ තං, මහාරාජ, ජරාමරණං. අධිවත්තමානේ චේ තේ, මහාරාජ, ජරාමරණේ කිමස්ස කරණීයන්”ති?

    “I tell you, great king, I announce to you: old age and death are advancing upon you. Since old age and death are advancing upon you, what would you do?”

    “අධිවත්තමානේ ච මේ, භන්තේ, ජරාමරණේ කිමස්ස කරණීයං අඤ්ඤත්‍ර ධම්මචරියාය සමචරියාය කුසලකිරියාය පුඤ්ඤකිරියාය?

    “Sir, what can I do but practice the teachings, practice morality, doing skillful and good actions?

    යානි තානි, භන්තේ, රඤ්ඤං ඛත්තියානං මුද්ධාවසිත්තානං ඉස්සරියමදමත්තානං කාමගේධපරියුට්ඨිතානං ජනපදත්ථාවරියප්පත්තානං මහන්තං පථවිමණ්ඩලං අභිවිජිය අජ්ඣාවසන්තානං හත්ථියුද්ධානි භවන්ති; තේසම්පි, භන්තේ, හත්ථියුද්ධානං නත්ථි ගති නත්ථි විසයෝ අධිවත්තමානේ ජරාමරණේ. යානිපි තානි, භන්තේ, රඤ්ඤං ඛත්තියානං මුද්ධාවසිත්තානං …පේ… අජ්ඣාවසන්තානං අස්සයුද්ධානි භවන්ති …පේ… රථයුද්ධානි භවන්ති …පේ… පත්තියුද්ධානි භවන්ති; තේසම්පි, භන්තේ, පත්තියුද්ධානං නත්ථි ගති නත්ථි විසයෝ අධිවත්තමානේ ජරාමරණේ.

    Sir, there are anointed aristocratic kings who are infatuated with authority, and obsessed with greed for sensual pleasures. They have attained stability in the country, occupying a vast conquered territory. Such kings engage in battles of elephants, cavalry, chariots, or infantry. But there is no place, no scope for such battles when old age and death are advancing.

    සන්ති ඛෝ පන, භන්තේ, ඉමස්මිං රාජකුලේ මන්තිනෝ මහාමත්තා, යේ පහෝන්ති ආගතේ පච්චත්ථිකේ මන්තේහි භේදයිතුං. තේසම්පි, භන්තේ, මන්තයුද්ධානං නත්ථි ගති නත්ථි විසයෝ අධිවත්තමානේ ජරාමරණේ.

    In this royal court there are ministers of wise counsel who are capable of dividing an approaching enemy by wise counsel. But there is no place, no scope for such diplomatic battles when old age and death are advancing.

    සංවිජ්ජති ඛෝ පන, භන්තේ, ඉමස්මිං රාජකුලේ පහූතං හිරඤ්ඤසුවණ්ණං භූමිගතඤ්චේව වේහාසට්ඨඤ්ච, යේන මයං පහෝම ආගතේ පච්චත්ථිකේ ධනේන උපලාපේතුං. තේසම්පි, භන්තේ, ධනයුද්ධානං නත්ථි ගති නත්ථි විසයෝ අධිවත්තමානේ ජරාමරණේ.

    In this royal court there is abundant gold coin and bullion stored in dungeons and towers. Using this wealth we can bribe an approaching enemy. But there is no place, no scope for such monetary battles when old age and death are advancing.

    අධිවත්තමානේ ච මේ, භන්තේ, ජරාමරණේ කිමස්ස කරණීයං අඤ්ඤත්‍ර ධම්මචරියාය සමචරියාය කුසලකිරියාය පුඤ්ඤකිරියායා”ති?

    When old age and death are advancing, what can I do but practice the teachings, practice morality, doing skillful and good actions?”

    “ඒවමේතං, මහාරාජ, ඒවමේතං, මහාරාජ. අධිවත්තමානේ ජරාමරණේ කිමස්ස කරණීයං අඤ්ඤත්‍ර ධම්මචරියාය සමචරියාය කුසලකිරියාය පුඤ්ඤකිරියායා”ති?

    “That’s so true, great king! That’s so true! When old age and death are advancing, what can you do but practice the teachings, practice morality, doing skillful and good actions?”

    ඉදමවෝච භගවා …පේ… සත්ථා:

    That is what the Buddha said. Then the Holy One, the Teacher, went on to say:

    “යථාපි සේලා විපුලා, නභං ආහච්ච පබ්බතා; සමන්තානුපරියායේය්‍යුං, නිප්පෝථේන්තෝ චතුද්දිසා.

    “Suppose there were vast mountains of solid rock touching the sky drawing in from all sides and crushing the four quarters.

    ඒවං ජරා ච මච්චු ච, අධිවත්තන්ති පාණිනේ; ඛත්තියේ බ්‍රාහ්මණේ වේස්සේ, සුද්දේ චණ්ඩාලපුක්කුසේ; න කිඤ්චි පරිවජ්ජේති, සබ්බමේවාභිමද්දති.

    So too old age and death advance upon all living creatures—aristocrats, brahmins, peasants, menials, outcastes, and scavengers. They spare nothing. They crush all beneath them.

    න තත්ථ හත්ථීනං භූමි, න රථානං න පත්තියා; න චාපි මන්තයුද්ධේන, සක්කා ජේතුං ධනේන වා.

    There’s nowhere for elephants to take a stand, nor chariots nor infantry. They can’t be defeated by diplomatic battles or by wealth.

    තස්මා හි පණ්ඩිතෝ පෝසෝ, සම්පස්සං අත්ථමත්තනෝ; බුද්ධේ ධම්මේ ච සඞ්ඝේ ච, ධීරෝ සද්ධං නිවේසයේ.

    That’s why an astute person, seeing what’s good for themselves, being wise, would place faith in the Buddha, the teaching, and the Saṅgha.

    යෝ ධම්මං චරි කායේන, වාචාය උද චේතසා; ඉධේව නං පසංසන්ති, පේච්ච සග්ගේ පමෝදතී”ති.

    Whoever lives by the teaching in body, speech, and mind, is praised in this life and departs to rejoice in heaven.”

    තතියෝ වග්ගෝ.

    තස්සුද්දානං

    පුග්ගලෝ අය්‍යිකා ලෝකෝ, ඉස්සත්තං පබ්බතූපමා; දේසිතං බුද්ධසේට්ඨේන, ඉමං කෝසලපඤ්චකන්ති.

    කෝසලසංයුත්තං සමත්තං.

    The Related Suttas Collection with the Kosalan are completed.





    The authoritative text of the Saṁyutta Nikāya is the Pāli text. The English translation is provided as an aid to the study of the original Pāli text. [CREDITS »]


    © 1991-2024 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact