Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / அங்கு³த்தரனிகாய • Aṅguttaranikāya |
8. பசலாயமானஸுத்தங்
8. Pacalāyamānasuttaṃ
61. ஏவங் மே ஸுதங் – ஏகங் ஸமயங் ப⁴க³வா ப⁴க்³கே³ஸு விஹரதி ஸுஸுமாரகி³ரே பே⁴ஸகளாவனே மிக³தா³யே. தேன கோ² பன ஸமயேன ஆயஸ்மா மஹாமொக்³க³ல்லானோ மக³தே⁴ஸு கல்லவாளபுத்தகா³மே 1 பசலாயமானோ நிஸின்னோ ஹோதி. அத்³த³ஸா கோ² ப⁴க³வா தி³ப்³பே³ன சக்கு²னா விஸுத்³தே⁴ன அதிக்கந்தமானுஸகேன ஆயஸ்மந்தங் மஹாமொக்³க³ல்லானங் மக³தே⁴ஸு கல்லவாளபுத்தகா³மே பசலாயமானங் நிஸின்னங். தி³ஸ்வா – ஸெய்யதா²பி நாம ப³லவா புரிஸோ ஸமிஞ்ஜிதங் வா பா³ஹங் பஸாரெய்ய, பஸாரிதங் வா பா³ஹங் ஸமிஞ்ஜெய்ய, ஏவமேவங் – ப⁴க்³கே³ஸு ஸுஸுமாரகி³ரே பே⁴ஸகளாவனே மிக³தா³யே அந்தரஹிதோ மக³தே⁴ஸு கல்லவாளபுத்தகா³மே ஆயஸ்மதோ மஹாமொக்³க³ல்லானஸ்ஸ ஸம்முகே² பாதுரஹோஸி. நிஸீதி³ ப⁴க³வா பஞ்ஞத்தே ஆஸனே. நிஸஜ்ஜ கோ² ப⁴க³வா ஆயஸ்மந்தங் மஹாமொக்³க³ல்லானங் ஏதத³வோச –
61. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā bhaggesu viharati susumāragire bhesakaḷāvane migadāye. Tena kho pana samayena āyasmā mahāmoggallāno magadhesu kallavāḷaputtagāme 2 pacalāyamāno nisinno hoti. Addasā kho bhagavā dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena āyasmantaṃ mahāmoggallānaṃ magadhesu kallavāḷaputtagāme pacalāyamānaṃ nisinnaṃ. Disvā – seyyathāpi nāma balavā puriso samiñjitaṃ vā bāhaṃ pasāreyya, pasāritaṃ vā bāhaṃ samiñjeyya, evamevaṃ – bhaggesu susumāragire bhesakaḷāvane migadāye antarahito magadhesu kallavāḷaputtagāme āyasmato mahāmoggallānassa sammukhe pāturahosi. Nisīdi bhagavā paññatte āsane. Nisajja kho bhagavā āyasmantaṃ mahāmoggallānaṃ etadavoca –
‘‘பசலாயஸி நோ த்வங், மொக்³க³ல்லான, பசலாயஸி நோ த்வங், மொக்³க³ல்லானா’’தி? ‘‘ஏவங், ப⁴ந்தே’’ . ‘‘தஸ்மாதிஹ, மொக்³க³ல்லான, யதா²ஸஞ்ஞிஸ்ஸ தே விஹரதோ தங் மித்³த⁴ங் ஓக்கமதி, தங் ஸஞ்ஞங் மா மனஸாகாஸி 3, தங் ஸஞ்ஞங் மா ப³ஹுலமகாஸி 4. டா²னங் கோ² பனேதங், மொக்³க³ல்லான, விஜ்ஜதி யங் தே ஏவங் விஹரதோ தங் மித்³த⁴ங் பஹீயேத²’’.
‘‘Pacalāyasi no tvaṃ, moggallāna, pacalāyasi no tvaṃ, moggallānā’’ti? ‘‘Evaṃ, bhante’’ . ‘‘Tasmātiha, moggallāna, yathāsaññissa te viharato taṃ middhaṃ okkamati, taṃ saññaṃ mā manasākāsi 5, taṃ saññaṃ mā bahulamakāsi 6. Ṭhānaṃ kho panetaṃ, moggallāna, vijjati yaṃ te evaṃ viharato taṃ middhaṃ pahīyetha’’.
‘‘நோ சே தே ஏவங் விஹரதோ தங் மித்³த⁴ங் பஹீயேத², ததோ த்வங், மொக்³க³ல்லான, யதா²ஸுதங் யதா²பரியத்தங் த⁴ம்மங் சேதஸா அனுவிதக்கெய்யாஸி அனுவிசாரெய்யாஸி, மனஸா அனுபெக்கெ²ய்யாஸி. டா²னங் கோ² பனேதங் விஜ்ஜதி யங் தே ஏவங் விஹரதோ தங் மித்³த⁴ங் பஹீயேத².
‘‘No ce te evaṃ viharato taṃ middhaṃ pahīyetha, tato tvaṃ, moggallāna, yathāsutaṃ yathāpariyattaṃ dhammaṃ cetasā anuvitakkeyyāsi anuvicāreyyāsi, manasā anupekkheyyāsi. Ṭhānaṃ kho panetaṃ vijjati yaṃ te evaṃ viharato taṃ middhaṃ pahīyetha.
‘‘நோ சே தே ஏவங் விஹரதோ தங் மித்³த⁴ங் பஹீயேத², ததோ த்வங், மொக்³க³ல்லான, யதா²ஸுதங் யதா²பரியத்தங் த⁴ம்மங் வித்தா²ரேன ஸஜ்ஜா²யங் கரெய்யாஸி. டா²னங் கோ² பனேதங் விஜ்ஜதி யங் தே ஏவங் விஹரதோ தங் மித்³த⁴ங் பஹீயேத².
‘‘No ce te evaṃ viharato taṃ middhaṃ pahīyetha, tato tvaṃ, moggallāna, yathāsutaṃ yathāpariyattaṃ dhammaṃ vitthārena sajjhāyaṃ kareyyāsi. Ṭhānaṃ kho panetaṃ vijjati yaṃ te evaṃ viharato taṃ middhaṃ pahīyetha.
‘‘நோ சே தே ஏவங் விஹரதோ தங் மித்³த⁴ங் பஹீயேத², ததோ த்வங், மொக்³க³ல்லான, உபோ⁴ கண்ணஸோதானி ஆவிஞ்செ²ய்யாஸி 7, பாணினா க³த்தானி அனுமஜ்ஜெய்யாஸி. டா²னங் கோ² பனேதங் விஜ்ஜதி யங் தே ஏவங் விஹரதோ தங் மித்³த⁴ங் பஹீயேத².
‘‘No ce te evaṃ viharato taṃ middhaṃ pahīyetha, tato tvaṃ, moggallāna, ubho kaṇṇasotāni āviñcheyyāsi 8, pāṇinā gattāni anumajjeyyāsi. Ṭhānaṃ kho panetaṃ vijjati yaṃ te evaṃ viharato taṃ middhaṃ pahīyetha.
‘‘நோ சே தே ஏவங் விஹரதோ தங் மித்³த⁴ங் பஹீயேத², ததோ த்வங், மொக்³க³ல்லான, உட்டா²யாஸனா உத³கேன அக்கீ²னி அனுமஜ்ஜித்வா 9 தி³ஸா அனுவிலோகெய்யாஸி , நக்க²த்தானி தாரகரூபானி உல்லோகெய்யாஸி. டா²னங் கோ² பனேதங் விஜ்ஜதி யங் தே ஏவங் விஹரதோ தங் மித்³த⁴ங் பஹீயேத².
‘‘No ce te evaṃ viharato taṃ middhaṃ pahīyetha, tato tvaṃ, moggallāna, uṭṭhāyāsanā udakena akkhīni anumajjitvā 10 disā anuvilokeyyāsi , nakkhattāni tārakarūpāni ullokeyyāsi. Ṭhānaṃ kho panetaṃ vijjati yaṃ te evaṃ viharato taṃ middhaṃ pahīyetha.
‘‘நோ சே தே ஏவங் விஹரதோ தங் மித்³த⁴ங் பஹீயேத², ததோ த்வங், மொக்³க³ல்லான, ஆலோகஸஞ்ஞங் மனஸி கரெய்யாஸி, தி³வாஸஞ்ஞங் அதி⁴ட்ட²ஹெய்யாஸி – யதா² தி³வா ததா² ரத்திங் யதா² ரத்திங் ததா² தி³வா. இதி விவடேன 11 சேதஸா அபரியோனத்³தே⁴ன ஸப்பபா⁴ஸங் சித்தங் பா⁴வெய்யாஸி. டா²னங் கோ² பனேதங் விஜ்ஜதி யங் தே ஏவங் விஹரதோ தங் மித்³த⁴ங் பஹீயேத².
‘‘No ce te evaṃ viharato taṃ middhaṃ pahīyetha, tato tvaṃ, moggallāna, ālokasaññaṃ manasi kareyyāsi, divāsaññaṃ adhiṭṭhaheyyāsi – yathā divā tathā rattiṃ yathā rattiṃ tathā divā. Iti vivaṭena 12 cetasā apariyonaddhena sappabhāsaṃ cittaṃ bhāveyyāsi. Ṭhānaṃ kho panetaṃ vijjati yaṃ te evaṃ viharato taṃ middhaṃ pahīyetha.
‘‘நோ சே தே ஏவங் விஹரதோ தங் மித்³த⁴ங் பஹீயேத², ததோ த்வங், மொக்³க³ல்லான, பச்சா²புரேஸஞ்ஞீ 13 சங்கமங் அதி⁴ட்ட²ஹெய்யாஸி அந்தோக³தேஹி இந்த்³ரியேஹி அப³ஹிக³தேன மானஸேன. டா²னங் கோ² பனேதங் விஜ்ஜதி யங் தே ஏவங் விஹரதோ தங் மித்³த⁴ங் பஹீயேத².
‘‘No ce te evaṃ viharato taṃ middhaṃ pahīyetha, tato tvaṃ, moggallāna, pacchāpuresaññī 14 caṅkamaṃ adhiṭṭhaheyyāsi antogatehi indriyehi abahigatena mānasena. Ṭhānaṃ kho panetaṃ vijjati yaṃ te evaṃ viharato taṃ middhaṃ pahīyetha.
‘‘நோ சே தே ஏவங் விஹரதோ தங் மித்³த⁴ங் பஹீயேத², ததோ த்வங், மொக்³க³ல்லான, த³க்கி²ணேன பஸ்ஸேன ஸீஹஸெய்யங் கப்பெய்யாஸி பாதே³ பாத³ங் அச்சாதா⁴ய ஸதோ ஸம்பஜானோ உட்டா²னஸஞ்ஞங் மனஸி கரித்வா. படிபு³த்³தே⁴ன ச 15 தே, மொக்³க³ல்லான, கி²ப்பஞ்ஞேவ பச்சுட்டா²தப்³ப³ங் – ‘ந ஸெய்யஸுக²ங் ந பஸ்ஸஸுக²ங் ந மித்³த⁴ஸுக²ங் அனுயுத்தோ விஹரிஸ்ஸாமீ’தி. ஏவஞ்ஹி தே, மொக்³க³ல்லான, ஸிக்கி²தப்³ப³ங்.
‘‘No ce te evaṃ viharato taṃ middhaṃ pahīyetha, tato tvaṃ, moggallāna, dakkhiṇena passena sīhaseyyaṃ kappeyyāsi pāde pādaṃ accādhāya sato sampajāno uṭṭhānasaññaṃ manasi karitvā. Paṭibuddhena ca 16 te, moggallāna, khippaññeva paccuṭṭhātabbaṃ – ‘na seyyasukhaṃ na passasukhaṃ na middhasukhaṃ anuyutto viharissāmī’ti. Evañhi te, moggallāna, sikkhitabbaṃ.
‘‘தஸ்மாதிஹ, மொக்³க³ல்லான, ஏவங் ஸிக்கி²தப்³ப³ங் – ‘ந உச்சாஸொண்ட³ங் பக்³க³ஹெத்வா குலானி உபஸங்கமிஸ்ஸாமீ’தி. ஏவஞ்ஹி தே, மொக்³க³ல்லான, ஸிக்கி²தப்³ப³ங். ஸசே, மொக்³க³ல்லான, பி⁴க்கு² உச்சாஸொண்ட³ங் பக்³க³ஹெத்வா குலானி உபஸங்கமதி, ஸந்தி ஹி, மொக்³க³ல்லான, குலேஸு கிச்சகரணீயானி. யேஹி மனுஸ்ஸா ஆக³தங் பி⁴க்கு²ங் ந மனஸி கரொந்தி, தத்ர பி⁴க்கு²ஸ்ஸ ஏவங் ஹோதி – ‘கோஸு நாம இதா³னி மங் இமஸ்மிங் குலே பரிபி⁴ந்தி³, விரத்தரூபா தா³னிமே மயி மனுஸ்ஸா’தி. இதிஸ்ஸ அலாபே⁴ன மங்குபா⁴வோ, மங்குபூ⁴தஸ்ஸ உத்³த⁴ச்சங், உத்³த⁴தஸ்ஸ அஸங்வரோ, அஸங்வுதஸ்ஸ ஆரா சித்தங் ஸமாதி⁴ம்ஹா.
‘‘Tasmātiha, moggallāna, evaṃ sikkhitabbaṃ – ‘na uccāsoṇḍaṃ paggahetvā kulāni upasaṅkamissāmī’ti. Evañhi te, moggallāna, sikkhitabbaṃ. Sace, moggallāna, bhikkhu uccāsoṇḍaṃ paggahetvā kulāni upasaṅkamati, santi hi, moggallāna, kulesu kiccakaraṇīyāni. Yehi manussā āgataṃ bhikkhuṃ na manasi karonti, tatra bhikkhussa evaṃ hoti – ‘kosu nāma idāni maṃ imasmiṃ kule paribhindi, virattarūpā dānime mayi manussā’ti. Itissa alābhena maṅkubhāvo, maṅkubhūtassa uddhaccaṃ, uddhatassa asaṃvaro, asaṃvutassa ārā cittaṃ samādhimhā.
‘‘தஸ்மாதிஹ, மொக்³க³ல்லான, ஏவங் ஸிக்கி²தப்³ப³ங் – ‘ந விக்³கா³ஹிககத²ங் கதெ²ஸ்ஸாமீ’தி. ஏவஞ்ஹி தே, மொக்³க³ல்லான, ஸிக்கி²தப்³ப³ங். விக்³கா³ஹிகாய, மொக்³க³ல்லான, கதா²ய ஸதி கதா²பா³ஹுல்லங் பாடிகங்க²ங், கதா²பா³ஹுல்லே ஸதி உத்³த⁴ச்சங், உத்³த⁴தஸ்ஸ அஸங்வரோ, அஸங்வுதஸ்ஸ ஆரா சித்தங் ஸமாதி⁴ம்ஹா 17. நாஹங், மொக்³க³ல்லான, ஸப்³பே³ஹேவ ஸங்ஸக்³க³ங் வண்ணயாமி. ந பனாஹங் , மொக்³க³ல்லான, ஸப்³பே³ஹேவ ஸங்ஸக்³க³ங் ந வண்ணயாமி. ஸக³ஹட்ட²பப்³ப³ஜிதேஹி கோ² அஹங், மொக்³க³ல்லான, ஸங்ஸக்³க³ங் ந வண்ணயாமி 18. யானி ச கோ² தானி ஸேனாஸனானி அப்பஸத்³தா³னி அப்பனிக்³கோ⁴ஸானி விஜனவாதானி மனுஸ்ஸராஹஸ்ஸெய்யகானி 19 படிஸல்லானஸாருப்பானி ததா²ரூபேஹி ஸேனாஸனேஹி ஸங்ஸக்³க³ங் 20 வண்ணயாமீ’’தி.
‘‘Tasmātiha, moggallāna, evaṃ sikkhitabbaṃ – ‘na viggāhikakathaṃ kathessāmī’ti. Evañhi te, moggallāna, sikkhitabbaṃ. Viggāhikāya, moggallāna, kathāya sati kathābāhullaṃ pāṭikaṅkhaṃ, kathābāhulle sati uddhaccaṃ, uddhatassa asaṃvaro, asaṃvutassa ārā cittaṃ samādhimhā 21. Nāhaṃ, moggallāna, sabbeheva saṃsaggaṃ vaṇṇayāmi. Na panāhaṃ , moggallāna, sabbeheva saṃsaggaṃ na vaṇṇayāmi. Sagahaṭṭhapabbajitehi kho ahaṃ, moggallāna, saṃsaggaṃ na vaṇṇayāmi 22. Yāni ca kho tāni senāsanāni appasaddāni appanigghosāni vijanavātāni manussarāhasseyyakāni 23 paṭisallānasāruppāni tathārūpehi senāsanehi saṃsaggaṃ 24 vaṇṇayāmī’’ti.
ஏவங் வுத்தே ஆயஸ்மா மஹாமொக்³க³ல்லானோ ப⁴க³வந்தங் ஏதத³வோச – ‘‘கித்தாவதா நு கோ², ப⁴ந்தே, பி⁴க்கு² ஸங்கி²த்தேன தண்ஹாஸங்க²யவிமுத்தோ ஹோதி அச்சந்தனிட்டோ² அச்சந்தயோக³க்கே²மீ அச்சந்தப்³ரஹ்மசாரீ அச்சந்தபரியோஸானோ ஸெட்டோ² தே³வமனுஸ்ஸான’’ந்தி?
Evaṃ vutte āyasmā mahāmoggallāno bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘kittāvatā nu kho, bhante, bhikkhu saṃkhittena taṇhāsaṅkhayavimutto hoti accantaniṭṭho accantayogakkhemī accantabrahmacārī accantapariyosāno seṭṭho devamanussāna’’nti?
‘‘இத⁴, மொக்³க³ல்லான, பி⁴க்கு²னோ ஸுதங் ஹோதி – ‘ஸப்³பே³ த⁴ம்மா நாலங் அபி⁴னிவேஸாயா’தி; ஏவஞ்சேதங், மொக்³க³ல்லான, பி⁴க்கு²னோ ஸுதங் ஹோதி – ‘ஸப்³பே³ த⁴ம்மா நாலங் அபி⁴னிவேஸாயா’தி. ஸோ ஸப்³ப³ங் த⁴ம்மங் அபி⁴ஜானாதி, ஸப்³ப³ங் த⁴ம்மங் அபி⁴ஞ்ஞாய ஸப்³ப³ங் த⁴ம்மங் பரிஜானாதி. ஸப்³ப³ங் த⁴ம்மங் பரிஞ்ஞாய யங்கிஞ்சி வேத³னங் வேதி³யதி ஸுக²ங் வா து³க்க²ங் வா அது³க்க²மஸுக²ங் வா. ஸோ தாஸு வேத³னாஸு அனிச்சானுபஸ்ஸீ விஹரதி, விராகா³னுபஸ்ஸீ விஹரதி, நிரோதா⁴னுபஸ்ஸீ விஹரதி, படினிஸ்ஸக்³கா³னுபஸ்ஸீ விஹரதி. ஸோ தாஸு வேத³னாஸு அனிச்சானுபஸ்ஸீ விஹரந்தோ விராகா³னுபஸ்ஸீ விஹரந்தோ நிரோதா⁴னுபஸ்ஸீ விஹரந்தோ படினிஸ்ஸக்³கா³னுபஸ்ஸீ விஹரந்தோ ந கிஞ்சி 25 லோகே உபாதி³யதி, அனுபாதி³யங் ந பரிதஸ்ஸதி, அபரிதஸ்ஸங் பச்சத்தங்யேவ பரினிப்³பா³யதி. ‘கீ²ணா ஜாதி, வுஸிதங் ப்³ரஹ்மசரியங், கதங் கரணீயங், நாபரங் இத்த²த்தாயா’தி பஜானாதி. எத்தாவதா கோ², மொக்³க³ல்லான, பி⁴க்கு² ஸங்கி²த்தேன தண்ஹாஸங்க²யவிமுத்தோ ஹோதி அச்சந்தனிட்டோ² அச்சந்தயோக³க்கே²மீ அச்சந்தப்³ரஹ்மசாரீ அச்சந்தபரியோஸானோ ஸெட்டோ² தே³வமனுஸ்ஸான’’ந்தி. அட்ட²மங்.
‘‘Idha, moggallāna, bhikkhuno sutaṃ hoti – ‘sabbe dhammā nālaṃ abhinivesāyā’ti; evañcetaṃ, moggallāna, bhikkhuno sutaṃ hoti – ‘sabbe dhammā nālaṃ abhinivesāyā’ti. So sabbaṃ dhammaṃ abhijānāti, sabbaṃ dhammaṃ abhiññāya sabbaṃ dhammaṃ parijānāti. Sabbaṃ dhammaṃ pariññāya yaṃkiñci vedanaṃ vediyati sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā. So tāsu vedanāsu aniccānupassī viharati, virāgānupassī viharati, nirodhānupassī viharati, paṭinissaggānupassī viharati. So tāsu vedanāsu aniccānupassī viharanto virāgānupassī viharanto nirodhānupassī viharanto paṭinissaggānupassī viharanto na kiñci 26 loke upādiyati, anupādiyaṃ na paritassati, aparitassaṃ paccattaṃyeva parinibbāyati. ‘Khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā’ti pajānāti. Ettāvatā kho, moggallāna, bhikkhu saṃkhittena taṇhāsaṅkhayavimutto hoti accantaniṭṭho accantayogakkhemī accantabrahmacārī accantapariyosāno seṭṭho devamanussāna’’nti. Aṭṭhamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
அட்ட²கதா² • Aṭṭhakathā / ஸுத்தபிடக (அட்ட²கதா²) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / அங்கு³த்தரனிகாய (அட்ட²கதா²) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / 8. பசலாயமானஸுத்தவண்ணனா • 8. Pacalāyamānasuttavaṇṇanā
டீகா • Tīkā / ஸுத்தபிடக (டீகா) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / அங்கு³த்தரனிகாய (டீகா) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / 8. பசலாயமானஸுத்தவண்ணனா • 8. Pacalāyamānasuttavaṇṇanā