Tipiṭaka / Tipiṭaka (English) / Saṁyutta Nikāya, English translation |
සංයුත්ත නිකාය 54.8
The Related Suttas Collection 54.8
1. ඒකධම්මවග්ග
1. One Thing
පදීපෝපමසුත්ත
The Simile of the Lamp
“ආනාපානස්සතිසමාධි, භික්ඛවේ, භාවිතෝ බහුලීකතෝ මහප්ඵලෝ හෝති මහානිසංසෝ. කථං භාවිතෝ ච, භික්ඛවේ, ආනාපානස්සතිසමාධි කථං බහුලීකතෝ මහප්ඵලෝ හෝති මහානිසංසෝ?
“Bhikkhus, when immersion due to mindfulness of breathing is developed and cultivated it’s very fruitful and beneficial. How so?
ඉධ, භික්ඛවේ, භික්ඛු අරඤ්ඤගතෝ වා රුක්ඛමූලගතෝ වා සුඤ්ඤාගාරගතෝ වා නිසීදති පල්ලඞ්කං ආභුජිත්වා උජුං කායං පණිධාය පරිමුඛං සතිං උපට්ඨපේත්වා. සෝ සතෝව අස්සසති, සතෝව පස්සසති. දීඝං වා අස්සසන්තෝ ‘දීඝං අස්සසාමී(අ)ති පජානාති …පේ… ‘පටිනිස්සග්ගානුපස්සී අස්සසිස්සාමී(අ)ති සික්ඛති, ‘පටිනිස්සග්ගානුපස්සී පස්සසිස්සාමී(අ)ති සික්ඛති. ඒවං භාවිතෝ ඛෝ, භික්ඛවේ, ආනාපානස්සතිසමාධි ඒවං බහුලීකතෝ මහප්ඵලෝ හෝති මහානිසංසෝ.
It’s when a bhikkhu—gone to a wilderness, or to the root of a tree, or to an empty hut—sits down cross-legged, sets their body straight, and establishes mindfulness in front of them. Just mindful, they breathe in. Mindful, they breathe out. Breathing in heavily they know: ‘I’m breathing in heavily.’ Breathing out heavily they know: ‘I’m breathing out heavily.’ … They practice like this: ‘I’ll breathe in observing letting go.’ They practice like this: ‘I’ll breathe out observing letting go.’ That’s how immersion due to mindfulness of breathing, when developed and cultivated, is very fruitful and beneficial.
අහම්පි සුදං, භික්ඛවේ, පුබ්බේව සම්බෝධා අනභිසම්බුද්ධෝ බෝධිසත්තෝව සමානෝ ඉමිනා විහාරේන බහුලං විහරාමි. තස්ස මය්හං, භික්ඛවේ, ඉමිනා විහාරේන බහුලං විහරතෝ නේව කායෝ කිලමති න චක්ඛූනි; අනුපාදාය ච මේ ආසවේහි චිත්තං විමුච්චි.
Before my awakening—when I was still unawakened but intent on awakening—I too usually practiced this kind of meditation. And while I was usually practicing this kind of meditation neither my body nor my eyes became fatigued. And my mind was freed from defilements by not grasping.
තස්මාතිහ, භික්ඛවේ, භික්ඛු චේපි ආකඞ්ඛේය්ය: ‘නේව මේ කායෝ කිලමේය්ය න චක්ඛූනි, අනුපාදාය ච මේ ආසවේහි චිත්තං විමුච්චේය්යා(අ)ති, අයමේව ආනාපානස්සතිසමාධි සාධුකං මනසි කාතබ්බෝ.
Now, a bhikkhu might wish: ‘May neither my body nor my eyes became fatigued. And may my mind be freed from the defilements by not grasping.’ So let them closely focus on this immersion due to mindfulness of breathing.
තස්මාතිහ, භික්ඛවේ, භික්ඛු චේපි ආකඞ්ඛේය්ය: ‘යේ මේ ගේහසිතා සරසඞ්කප්පා තේ පහීයේය්යුන්(අ)ති, අයමේව ආනාපානස්සතිසමාධි සාධුකං මනසි කාතබ්බෝ.
Now, a bhikkhu might wish: ‘May I give up memories and thoughts of the lay life.’ So let them closely focus on this immersion due to mindfulness of breathing.
තස්මාතිහ, භික්ඛවේ, භික්ඛු චේපි ආකඞ්ඛේය්ය: ‘අප්පටිකූලේ පටිකූලසඤ්ඤී විහරේය්යන්(අ)ති, අයමේව ආනාපානස්සතිසමාධි සාධුකං මනසි කාතබ්බෝ.
Now, a bhikkhu might wish: ‘May I meditate perceiving the repulsive in the unrepulsive.’ So let them closely focus on this immersion due to mindfulness of breathing.
තස්මාතිහ, භික්ඛවේ, භික්ඛු චේපි ආකඞ්ඛේය්ය: ‘පටිකූලේ අප්පටිකූලසඤ්ඤී විහරේය්යන්(අ)ති, අයමේව ආනාපානස්සතිසමාධි සාධුකං මනසි කාතබ්බෝ.
Now, a bhikkhu might wish: ‘May I meditate perceiving the unrepulsive in the repulsive.’ So let them closely focus on this immersion due to mindfulness of breathing.
තස්මාතිහ, භික්ඛවේ, භික්ඛු චේපි ආකඞ්ඛේය්ය: ‘පටිකූලේ ච අප්පටිකූලේ ච පටිකූලසඤ්ඤී විහරේය්යන්(අ)ති, අයමේව ආනාපානස්සතිසමාධි සාධුකං මනසි කාතබ්බෝ.
Now, a bhikkhu might wish: ‘May I meditate perceiving the repulsive in the unrepulsive and the repulsive.’ So let them closely focus on this immersion due to mindfulness of breathing.
තස්මාතිහ, භික්ඛවේ, භික්ඛු චේපි ආකඞ්ඛේය්ය: ‘පටිකූලේ ච අප්පටිකූලේ ච අප්පටිකූලසඤ්ඤී විහරේය්යන්(අ)ති, අයමේව ආනාපානස්සතිසමාධි සාධුකං මනසි කාතබ්බෝ.
Now, a bhikkhu might wish: ‘May I meditate perceiving the unrepulsive in the repulsive and the unrepulsive.’ So let them closely focus on this immersion due to mindfulness of breathing.
තස්මාතිහ, භික්ඛවේ, භික්ඛු චේපි ආකඞ්ඛේය්ය: ‘අප්පටිකූලඤ්ච පටිකූලඤ්ච තදුභයං අභිනිවජ්ජේත්වා උපේක්ඛකෝ විහරේය්යං සතෝ සම්පජානෝ(අ)ති, අයමේව ආනාපානස්සතිසමාධි සාධුකං මනසි කාතබ්බෝ.
Now, a bhikkhu might wish: ‘May I meditate staying equanimous, mindful and aware, rejecting both the repulsive and the unrepulsive.’ So let them closely focus on this immersion due to mindfulness of breathing.
තස්මාතිහ, භික්ඛවේ, භික්ඛු චේපි ආකඞ්ඛේය්ය: ‘විවිච්චේව කාමේහි විවිච්ච අකුසලේහි ධම්මේහි සවිතක්කං සවිචාරං විවේකජං පීතිසුඛං පඨමං ඣානං උපසම්පජ්ජ විහරේය්යන්(අ)ති, අයමේව ආනාපානස්සතිසමාධි සාධුකං මනසි කාතබ්බෝ.
Now, a bhikkhu might wish: ‘Quite secluded from sensual pleasures, secluded from unskillful qualities, may I enter and remain in the first jhāna, which has the rapture and bliss born of seclusion, while placing the mind and keeping it connected.’ So let them closely focus on this immersion due to mindfulness of breathing.
තස්මාතිහ, භික්ඛවේ, භික්ඛු චේපි ආකඞ්ඛේය්ය: ‘විතක්කවිචාරානං වූපසමා අජ්ඣත්තං සම්පසාදනං චේතසෝ ඒකෝදිභාවං අවිතක්කං අවිචාරං සමාධිජං පීතිසුඛං දුතියං ඣානං උපසම්පජ්ජ විහරේය්යන්(අ)ති, අයමේව ආනාපානස්සතිසමාධි සාධුකං මනසි කාතබ්බෝ.
Now, a bhikkhu might wish: ‘As the placing of the mind and keeping it connected are stilled, may I enter and remain in the second jhāna, which has the rapture and bliss born of immersion, with internal clarity and mind at one, without placing the mind and keeping it connected.’ So let them closely focus on this immersion due to mindfulness of breathing.
තස්මාතිහ, භික්ඛවේ, භික්ඛු චේපි ආකඞ්ඛේය්ය: ‘පීතියා ච විරාගා උපේක්ඛකෝ ච විහරේය්යං සතෝ ච සම්පජානෝ, සුඛඤ්ච කායේන පටිසංවේදේය්යං, යං තං අරියා ආචික්ඛන්ති—උපේක්ඛකෝ සතිමා සුඛවිහාරීති තතියං ඣානං උපසම්පජ්ජ විහරේය්යන්(අ)ති, අයමේව ආනාපානස්සතිසමාධි සාධුකං මනසි කාතබ්බෝ.
Now, a bhikkhu might wish: ‘With the fading away of rapture, may I enter and remain in the third jhāna, where I will meditate with equanimity, mindful and aware, personally experiencing the bliss of which the noble ones declare, “Equanimous and mindful, one meditates in bliss.”’ So let them closely focus on this immersion due to mindfulness of breathing.
තස්මාතිහ, භික්ඛවේ, භික්ඛු චේපි ආකඞ්ඛේය්ය: ‘සුඛස්ස ච පහානා දුක්ඛස්ස ච පහානා පුබ්බේව සෝමනස්සදෝමනස්සානං අත්ථඞ්ගමා අදුක්ඛමසුඛං උපේක්ඛාසතිපාරිසුද්ධිං චතුත්ථං ඣානං උපසම්පජ්ජ විහරේය්යන්(අ)ති, අයමේව ආනාපානස්සතිසමාධි සාධුකං මනසි කාතබ්බෝ.
Now, a bhikkhu might wish: ‘With the giving up of pleasure and pain, and the ending of former happiness and sadness, may I enter and remain in the fourth jhāna, without pleasure or pain, with pure equanimity and mindfulness.’ So let them closely focus on this immersion due to mindfulness of breathing.
තස්මාතිහ, භික්ඛවේ, භික්ඛු චේපි ආකඞ්ඛේය්ය: ‘සබ්බසෝ රූපසඤ්ඤානං සමතික්කමා පටිඝසඤ්ඤානං අත්ථඞ්ගමා නානත්තසඤ්ඤානං අමනසිකාරා අනන්තෝ ආකාසෝති ආකාසානඤ්චායතනං උපසම්පජ්ජ විහරේය්යන්(අ)ති, අයමේව ආනාපානස්සතිසමාධි සාධුකං මනසි කාතබ්බෝ.
Now, a bhikkhu might wish: ‘Going totally beyond perceptions of form, with the ending of perceptions of impingement, not focusing on perceptions of diversity, aware that “space is infinite”, may I enter and remain in the dimension of infinite space.’ So let them closely focus on this immersion due to mindfulness of breathing.
තස්මාතිහ, භික්ඛවේ, භික්ඛු චේපි ආකඞ්ඛේය්ය: ‘සබ්බසෝ ආකාසානඤ්චායතනං සමතික්කම්ම අනන්තං විඤ්ඤාණන්ති විඤ්ඤාණඤ්චායතනං උපසම්පජ්ජ විහරේය්යන්(අ)ති, අයමේව ආනාපානස්සතිසමාධි සාධුකං මනසි කාතබ්බෝ.
Now, a bhikkhu might wish: ‘Going totally beyond the dimension of infinite space, aware that “consciousness is infinite”, may I enter and remain in the dimension of infinite consciousness.’ So let them closely focus on this immersion due to mindfulness of breathing.
තස්මාතිහ, භික්ඛවේ, භික්ඛු චේපි ආකඞ්ඛේය්ය: ‘සබ්බසෝ විඤ්ඤාණඤ්චායතනං සමතික්කම්ම නත්ථි කිඤ්චීති ආකිඤ්චඤ්ඤායතනං උපසම්පජ්ජ විහරේය්යන්(අ)ති, අයමේව ආනාපානස්සතිසමාධි සාධුකං මනසි කාතබ්බෝ.
Now, a bhikkhu might wish: ‘Going totally beyond the dimension of infinite consciousness, aware that “there is nothing at all”, may I enter and remain in the dimension of nothingness.’ So let them closely focus on this immersion due to mindfulness of breathing.
තස්මාතිහ, භික්ඛවේ, භික්ඛු චේපි ආකඞ්ඛේය්ය: ‘සබ්බසෝ ආකිඤ්චඤ්ඤායතනං සමතික්කම්ම නේවසඤ්ඤානාසඤ්ඤායතනං උපසම්පජ්ජ විහරේය්යන්(අ)ති, අයමේව ආනාපානස්සතිසමාධි සාධුකං මනසි කාතබ්බෝ.
Now, a bhikkhu might wish: ‘Going totally beyond the dimension of nothingness, may I enter and remain in the dimension of neither perception nor non-perception.’ So let them closely focus on this immersion due to mindfulness of breathing.
තස්මාතිහ, භික්ඛවේ, භික්ඛු චේපි ආකඞ්ඛේය්ය: ‘සබ්බසෝ නේවසඤ්ඤානාසඤ්ඤායතනං සමතික්කම්ම සඤ්ඤාවේදයිතනිරෝධං උපසම්පජ්ජ විහරේය්යන්(අ)ති, අයමේව ආනාපානස්සතිසමාධි සාධුකං මනසි කාතබ්බෝ.
Now, a bhikkhu might wish: ‘Going totally beyond the dimension of neither perception nor non-perception, may I enter and remain in the cessation of perception and feeling.’ So let them closely focus on this immersion due to mindfulness of breathing.
ඒවං භාවිතේ ඛෝ, භික්ඛවේ, ආනාපානස්සතිසමාධිම්හි ඒවං බහුලීකතේ, සුඛඤ්චේ වේදනං වේදයති, සා ‘අනිච්චා(අ)ති පජානාති, ‘අනජ්ඣෝසිතා(අ)ති පජානාති, ‘අනභිනන්දිතා(අ)ති පජානාති; දුක්ඛඤ්චේ වේදනං වේදයති, සා ‘අනිච්චා(අ)ති පජානාති, ‘අනජ්ඣෝසිතා(අ)ති පජානාති, ‘අනභිනන්දිතා(අ)ති පජානාති; අදුක්ඛමසුඛඤ්චේ වේදනං වේදයති, ‘සා අනිච්චා(අ)ති පජානාති, ‘අනජ්ඣෝසිතා(අ)ති පජානාති, ‘අනභිනන්දිතා(අ)ති පජානාති.
When immersion due to mindfulness of breathing has been developed and cultivated in this way, if they feel a pleasant feeling, they understand that it’s impermanent, that they’re not attached to it, and that they don’t take pleasure in it. If they feel a painful feeling, they understand that it’s impermanent, that they’re not attached to it, and that they don’t take pleasure in it. If they feel a neutral feeling, they understand that it’s impermanent, that they’re not attached to it, and that they don’t take pleasure in it.
සුඛඤ්චේ වේදනං වේදයති, විසංයුත්තෝ නං වේදයති; දුක්ඛඤ්චේ වේදනං වේදයති, විසංයුත්තෝ නං වේදයති; අදුක්ඛමසුඛඤ්චේ වේදනං වේදයති, විසංයුත්තෝ නං වේදයති. සෝ කායපරියන්තිකං වේදනං වේදයමානෝ ‘කායපරියන්තිකං වේදනං වේදයාමී(අ)ති පජානාති, ජීවිතපරියන්තිකං වේදනං වේදයමානෝ ‘ජීවිතපරියන්තිකං වේදනං වේදයාමී(අ)ති පජානාති, ‘කායස්ස භේදා උද්ධං ජීවිතපරියාදානා ඉධේව සබ්බවේදයිතානි අනභිනන්දිතානි සීතීභවිස්සන්තී(අ)ති පජානාති.
If they feel a pleasant feeling, they feel it detached. If they feel a painful feeling, they feel it detached. If they feel a neutral feeling, they feel it detached. Feeling the end of the body approaching, they understand: ‘I feel the end of the body approaching.’ Feeling the end of life approaching, they understand: ‘I feel the end of life approaching.’ They understand: ‘When my body breaks up and my life has come to an end, everything that’s felt, since I no longer take pleasure in it, will become cool right here.’
සේය්යථාපි, භික්ඛවේ, තේලඤ්ච පටිච්ච, වට්ටිඤ්ච පටිච්ච තේලප්පදීපෝ ඣායේය්ය, තස්සේව තේලස්ස ච වට්ටියා ච පරියාදානා අනාහාරෝ නිබ්බායේය්ය; ඒවමේව ඛෝ, භික්ඛවේ, භික්ඛු කායපරියන්තිකං වේදනං වේදයමානෝ ‘කායපරියන්තිකං වේදනං වේදයාමී(අ)ති පජානාති, ජීවිතපරියන්තිකං වේදනං වේදයමානෝ ‘ජීවිතපරියන්තිකං වේදනං වේදයාමී(අ)ති පජානාති, ‘කායස්ස භේදා උද්ධං ජීවිතපරියාදානා ඉධේව සබ්බවේදයිතානි අනභිනන්දිතානි සීතීභවිස්සන්තී(අ)ති පජානාතී”ති.
Suppose an oil lamp depended on oil and a wick to burn. As the oil and the wick are used up, it would be extinguished due to lack of fuel. In the same way, feeling the end of the body approaching, they understand: ‘I feel the end of the body approaching.’ Feeling the end of life approaching, they understand: ‘I feel the end of life approaching.’ They understand: ‘When my body breaks up and my life has come to an end, everything that’s felt, since I no longer take pleasure in it, will become cool right here.’”
අට්ඨමං.
The authoritative text of the Saṁyutta Nikāya is the Pāli text. The English translation is provided as an aid to the study of the original Pāli text. [CREDITS »]