Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / સંયુત્તનિકાય (ટીકા) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
૬. પજ્જોતસુત્તવણ્ણના
6. Pajjotasuttavaṇṇanā
૨૬. દિવારત્તિન્તિ ન આદિચ્ચો વિય દિવા એવ, ન ચન્દિમા વિય રત્તિં એવ, અથ ખો દિવા ચ રત્તિઞ્ચ. તત્થ તત્થાતિ યત્થ યત્થ સમ્પજ્જલિતો, તત્થ તત્થેવ પદેસે, ન આદિચ્ચો વિય ચન્દિમા વિય સકલં મહાદિસં દિસન્તરાળઞ્ચ. ઞાણાનુભાવેન ઉપ્પન્નાલોકો ઞાણાલોકોતિ વદન્તિ. ‘‘ઇદં દુક્ખં અરિયસચ્ચન્તિ પુબ્બે મે, ભિક્ખવે, અનનુસ્સુતેસુ ધમ્મેસુ ચક્ખું ઉદપાદિ ઞાણં ઉદપાદિ પઞ્ઞા ઉદપાદિ વિજ્જા ઉદપાદિ આલોકો ઉદપાદી’’તિ (સં॰ નિ॰ ૫.૧૦૮૧; મહાવ॰ ૧૫; પટિ॰ મ॰ ૨.૩૦) પન વચનતો મગ્ગો ઞાણાલોકો. ‘‘તમો વિહતો, આલોકો ઉપ્પન્નો’’તિ (મ॰ નિ॰ ૧.૩૮૬; પારા॰ ૧૨) વા વચનતો વિજ્જત્તયાલોકો ઞાણાલોકો. પઠમાભિસમ્બોધિયં વિય સઞ્જાતપીતિવિપ્ફારો, વિસેસતો રતનઘરે સમન્તપટ્ઠાનવિચિનને સઞ્જાતપીતિવસેન ઉપ્પન્નસરીરોભાસો વા પીતિઆલોકો. તત્થેવ ઉપ્પન્નપસાદવસેન સઞ્જાતઆલોકોવ પસાદાલોકો. ધમ્મચક્કપવત્તને ‘‘અઞ્ઞાસિ વત, ભો, કોણ્ડઞ્ઞો’’તિ ઉપ્પન્નપસાદાલોકોતિ ચ વદન્તિ. સબ્બત્થેવ સત્થુ ધમ્મદેસના સત્તાનં હદયતમં વિધમન્તી ધમ્મકથાઆલોકો. સબ્બોપિ બુદ્ધાનં પાતુભાવા ઉપ્પન્નો આલોકોતિ ઇમિના સાવકાનં દેસનાય સઞ્જાતધમ્માલોકોપિ બુદ્ધાનુભાવોતિ દસ્સેતિ.
26.Divārattinti na ādicco viya divā eva, na candimā viya rattiṃ eva, atha kho divā ca rattiñca. Tattha tatthāti yattha yattha sampajjalito, tattha tattheva padese, na ādicco viya candimā viya sakalaṃ mahādisaṃ disantarāḷañca. Ñāṇānubhāvena uppannāloko ñāṇālokoti vadanti. ‘‘Idaṃ dukkhaṃ ariyasaccanti pubbe me, bhikkhave, ananussutesu dhammesu cakkhuṃ udapādi ñāṇaṃ udapādi paññā udapādi vijjā udapādi āloko udapādī’’ti (saṃ. ni. 5.1081; mahāva. 15; paṭi. ma. 2.30) pana vacanato maggo ñāṇāloko. ‘‘Tamo vihato, āloko uppanno’’ti (ma. ni. 1.386; pārā. 12) vā vacanato vijjattayāloko ñāṇāloko. Paṭhamābhisambodhiyaṃ viya sañjātapītivipphāro, visesato ratanaghare samantapaṭṭhānavicinane sañjātapītivasena uppannasarīrobhāso vā pītiāloko. Tattheva uppannapasādavasena sañjātaālokova pasādāloko. Dhammacakkapavattane ‘‘aññāsi vata, bho, koṇḍañño’’ti uppannapasādālokoti ca vadanti. Sabbattheva satthu dhammadesanā sattānaṃ hadayatamaṃ vidhamantī dhammakathāāloko. Sabbopi buddhānaṃ pātubhāvā uppanno ālokoti iminā sāvakānaṃ desanāya sañjātadhammālokopi buddhānubhāvoti dasseti.
પજ્જોતસુત્તવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Pajjotasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / સુત્તપિટક • Suttapiṭaka / સંયુત્તનિકાય • Saṃyuttanikāya / ૬. પજ્જોતસુત્તં • 6. Pajjotasuttaṃ
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / સંયુત્તનિકાય (અટ્ઠકથા) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ૬. પજ્જોતસુત્તવણ્ણના • 6. Pajjotasuttavaṇṇanā