Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / સંયુત્તનિકાય • Saṃyuttanikāya

    ૯. પાલિલેય્યસુત્તં

    9. Pālileyyasuttaṃ

    ૮૧. એકં સમયં ભગવા કોસમ્બિયં વિહરતિ ઘોસિતારામે. અથ ખો ભગવા પુબ્બણ્હસમયં નિવાસેત્વા પત્તચીવરમાદાય કોસમ્બિં પિણ્ડાય પાવિસિ. કોસમ્બિયં પિણ્ડાય ચરિત્વા પચ્છાભત્તં પિણ્ડપાતપટિક્કન્તો સામં સેનાસનં સંસામેત્વા પત્તચીવરમાદાય અનામન્તેત્વા ઉપટ્ઠાકે અનપલોકેત્વા ભિક્ખુસઙ્ઘં એકો અદુતિયો ચારિકં પક્કામિ.

    81. Ekaṃ samayaṃ bhagavā kosambiyaṃ viharati ghositārāme. Atha kho bhagavā pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya kosambiṃ piṇḍāya pāvisi. Kosambiyaṃ piṇḍāya caritvā pacchābhattaṃ piṇḍapātapaṭikkanto sāmaṃ senāsanaṃ saṃsāmetvā pattacīvaramādāya anāmantetvā upaṭṭhāke anapaloketvā bhikkhusaṅghaṃ eko adutiyo cārikaṃ pakkāmi.

    અથ ખો અઞ્ઞતરો ભિક્ખુ અચિરપક્કન્તસ્સ ભગવતો યેનાયસ્મા આનન્દો તેનુપસઙ્કમિ; ઉપસઙ્કમિત્વા આયસ્મન્તં આનન્દં એતદવોચ – ‘‘એસાવુસો, આનન્દ, ભગવા સામં સેનાસનં સંસામેત્વા પત્તચીવરમાદાય અનામન્તેત્વા ઉપટ્ઠાકે અનપલોકેત્વા ભિક્ખુસઙ્ઘં એકો અદુતિયો ચારિકં પક્કન્તો’’તિ. ‘‘યસ્મિં, આવુસો, સમયે ભગવા સામં સેનાસનં સંસામેત્વા પત્તચીવરમાદાય અનામન્તેત્વા ઉપટ્ઠાકે અનપલોકેત્વા ભિક્ખુસઙ્ઘં એકો અદુતિયો ચારિકં પક્કમતિ, એકોવ ભગવા તસ્મિં સમયે વિહરિતુકામો હોતિ; ન ભગવા તસ્મિં સમયે કેનચિ અનુબન્ધિતબ્બો હોતી’’તિ.

    Atha kho aññataro bhikkhu acirapakkantassa bhagavato yenāyasmā ānando tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā āyasmantaṃ ānandaṃ etadavoca – ‘‘esāvuso, ānanda, bhagavā sāmaṃ senāsanaṃ saṃsāmetvā pattacīvaramādāya anāmantetvā upaṭṭhāke anapaloketvā bhikkhusaṅghaṃ eko adutiyo cārikaṃ pakkanto’’ti. ‘‘Yasmiṃ, āvuso, samaye bhagavā sāmaṃ senāsanaṃ saṃsāmetvā pattacīvaramādāya anāmantetvā upaṭṭhāke anapaloketvā bhikkhusaṅghaṃ eko adutiyo cārikaṃ pakkamati, ekova bhagavā tasmiṃ samaye viharitukāmo hoti; na bhagavā tasmiṃ samaye kenaci anubandhitabbo hotī’’ti.

    અથ ખો ભગવા અનુપુબ્બેન ચારિકં ચરમાનો યેન પાલિલેય્યકં 1 તદવસરિ. તત્ર સુદં ભગવા પાલિલેય્યકે વિહરતિ ભદ્દસાલમૂલે. અથ ખો સમ્બહુલા ભિક્ખૂ યેનાયસ્મા આનન્દો તેનુપસઙ્કમિંસુ; ઉપસઙ્કમિત્વા આયસ્મતા આનન્દેન સદ્ધિં સમ્મોદિંસુ. સમ્મોદનીયં કથં સારણીયં વીતિસારેત્વા એકમન્તં નિસીદિંસુ. એકમન્તં નિસિન્ના ખો તે ભિક્ખૂ આયસ્મન્તં આનન્દં એતદવોચું – ‘‘ચિરસ્સુતા ખો નો, આવુસો આનન્દ, ભગવતો સમ્મુખા ધમ્મી કથા; ઇચ્છામ મયં, આવુસો આનન્દ, ભગવતો સમ્મુખા ધમ્મિં કથં સોતુ’’ન્તિ.

    Atha kho bhagavā anupubbena cārikaṃ caramāno yena pālileyyakaṃ 2 tadavasari. Tatra sudaṃ bhagavā pālileyyake viharati bhaddasālamūle. Atha kho sambahulā bhikkhū yenāyasmā ānando tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā āyasmatā ānandena saddhiṃ sammodiṃsu. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Ekamantaṃ nisinnā kho te bhikkhū āyasmantaṃ ānandaṃ etadavocuṃ – ‘‘cirassutā kho no, āvuso ānanda, bhagavato sammukhā dhammī kathā; icchāma mayaṃ, āvuso ānanda, bhagavato sammukhā dhammiṃ kathaṃ sotu’’nti.

    અથ ખો આયસ્મા આનન્દો તેહિ ભિક્ખૂહિ સદ્ધિં યેન પાલિલેય્યકં ભદ્દસાલમૂલં યેન ભગવા તેનુપસઙ્કમિ; ઉપસઙ્કમિત્વા ભગવન્તં અભિવાદેત્વા એકમન્તં નિસીદિ. એકમન્તં નિસિન્ને ખો તે ભિક્ખૂ ભગવા ધમ્મિયા કથાય સન્દસ્સેસિ સમાદપેસિ સમુત્તેજેસિ સમ્પહંસેસિ. તેન ખો પન સમયેન અઞ્ઞતરસ્સ ભિક્ખુનો એવં ચેતસો પરિવિતક્કો ઉદપાદિ – ‘‘કથં નુ ખો જાનતો કથં પસ્સતો અનન્તરા આસવાનં ખયો હોતી’’તિ? અથ ખો ભગવા તસ્સ ભિક્ખુનો ચેતસા ચેતોપરિવિતક્કમઞ્ઞાય ભિક્ખૂ આમન્તેસિ – ‘‘વિચયસો દેસિતો, ભિક્ખવે, મયા ધમ્મો; વિચયસો દેસિતા ચત્તારો સતિપટ્ઠાના; વિચયસો દેસિતા ચત્તારો સમ્મપ્પધાના; વિચયસો દેસિતા ચત્તારો ઇદ્ધિપાદા; વિચયસો દેસિતાનિ પઞ્ચિન્દ્રિયાનિ; વિચયસો દેસિતાનિ પઞ્ચ બલાનિ; વિચયસો દેસિતા સત્તબોજ્ઝઙ્ગા; વિચયસો દેસિતો અરિયો અટ્ઠઙ્ગિકો મગ્ગો. એવં વિચયસો દેસિતો, ભિક્ખવે, મયા ધમ્મો. એવં વિચયસો દેસિતે ખો, ભિક્ખવે, મયા ધમ્મે અથ ચ પનિધેકચ્ચસ્સ ભિક્ખુનો એવં ચેતસો પરિવિતક્કો ઉદપાદિ – ‘કથં નુ ખો જાનતો કથં પસ્સતો અનન્તરા આસવાનં ખયો હોતી’’’તિ?

    Atha kho āyasmā ānando tehi bhikkhūhi saddhiṃ yena pālileyyakaṃ bhaddasālamūlaṃ yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinne kho te bhikkhū bhagavā dhammiyā kathāya sandassesi samādapesi samuttejesi sampahaṃsesi. Tena kho pana samayena aññatarassa bhikkhuno evaṃ cetaso parivitakko udapādi – ‘‘kathaṃ nu kho jānato kathaṃ passato anantarā āsavānaṃ khayo hotī’’ti? Atha kho bhagavā tassa bhikkhuno cetasā cetoparivitakkamaññāya bhikkhū āmantesi – ‘‘vicayaso desito, bhikkhave, mayā dhammo; vicayaso desitā cattāro satipaṭṭhānā; vicayaso desitā cattāro sammappadhānā; vicayaso desitā cattāro iddhipādā; vicayaso desitāni pañcindriyāni; vicayaso desitāni pañca balāni; vicayaso desitā sattabojjhaṅgā; vicayaso desito ariyo aṭṭhaṅgiko maggo. Evaṃ vicayaso desito, bhikkhave, mayā dhammo. Evaṃ vicayaso desite kho, bhikkhave, mayā dhamme atha ca panidhekaccassa bhikkhuno evaṃ cetaso parivitakko udapādi – ‘kathaṃ nu kho jānato kathaṃ passato anantarā āsavānaṃ khayo hotī’’’ti?

    ‘‘કથઞ્ચ, ભિક્ખવે, જાનતો કથં પસ્સતો અનન્તરા આસવાનં ખયો હોતિ? ઇધ ભિક્ખવે, અસ્સુતવા પુથુજ્જનો અરિયાનં અદસ્સાવી અરિયધમ્મસ્સ અકોવિદો અરિયધમ્મે અવિનીતો, સપ્પુરિસાનં અદસ્સાવી સપ્પુરિસધમ્મસ્સ અકોવિદો સપ્પુરિસધમ્મે અવિનીતો રૂપં અત્તતો સમનુપસ્સતિ. યા ખો પન સા, ભિક્ખવે, સમનુપસ્સના સઙ્ખારો સો. સો પન સઙ્ખારો કિંનિદાનો કિંસમુદયો કિંજાતિકો કિંપભવો? અવિજ્જાસમ્ફસ્સજેન, ભિક્ખવે, વેદયિતેન ફુટ્ઠસ્સ અસ્સુતવતો પુથુજ્જનસ્સ ઉપ્પન્ના તણ્હા; તતોજો સો સઙ્ખારો. ઇતિ ખો, ભિક્ખવે, સોપિ સઙ્ખારો અનિચ્ચો સઙ્ખતો પટિચ્ચસમુપ્પન્નો. સાપિ તણ્હા અનિચ્ચા સઙ્ખતા પટિચ્ચસમુપ્પન્ના. સાપિ વેદના અનિચ્ચા સઙ્ખતા પટિચ્ચસમુપ્પન્ના. સોપિ ફસ્સો અનિચ્ચો સઙ્ખતો પટિચ્ચસમુપ્પન્નો. સાપિ અવિજ્જા અનિચ્ચા સઙ્ખતા પટિચ્ચસમુપ્પન્ના . એવમ્પિ ખો, ભિક્ખવે, જાનતો એવં પસ્સતો અનન્તરા આસવાનં ખયો હોતિ.

    ‘‘Kathañca, bhikkhave, jānato kathaṃ passato anantarā āsavānaṃ khayo hoti? Idha bhikkhave, assutavā puthujjano ariyānaṃ adassāvī ariyadhammassa akovido ariyadhamme avinīto, sappurisānaṃ adassāvī sappurisadhammassa akovido sappurisadhamme avinīto rūpaṃ attato samanupassati. Yā kho pana sā, bhikkhave, samanupassanā saṅkhāro so. So pana saṅkhāro kiṃnidāno kiṃsamudayo kiṃjātiko kiṃpabhavo? Avijjāsamphassajena, bhikkhave, vedayitena phuṭṭhassa assutavato puthujjanassa uppannā taṇhā; tatojo so saṅkhāro. Iti kho, bhikkhave, sopi saṅkhāro anicco saṅkhato paṭiccasamuppanno. Sāpi taṇhā aniccā saṅkhatā paṭiccasamuppannā. Sāpi vedanā aniccā saṅkhatā paṭiccasamuppannā. Sopi phasso anicco saṅkhato paṭiccasamuppanno. Sāpi avijjā aniccā saṅkhatā paṭiccasamuppannā . Evampi kho, bhikkhave, jānato evaṃ passato anantarā āsavānaṃ khayo hoti.

    ‘‘ન હેવ ખો રૂપં અત્તતો સમનુપસ્સતિ; અપિ ચ ખો રૂપવન્તં અત્તાનં સમનુપસ્સતિ. યા ખો પન સા, ભિક્ખવે, સમનુપસ્સના સઙ્ખારો સો. સો પન સઙ્ખારો કિંનિદાનો કિંસમુદયો કિંજાતિકો કિંપભવો? અવિજ્જાસમ્ફસ્સજેન, ભિક્ખવે, વેદયિતેન ફુટ્ઠસ્સ અસ્સુતવતો પુથુજ્જનસ્સ ઉપ્પન્ના તણ્હા; તતોજો સો સઙ્ખારો. ઇતિ ખો, ભિક્ખવે, સોપિ સઙ્ખારો અનિચ્ચો સઙ્ખતો પટિચ્ચસમુપ્પન્નો. સાપિ તણ્હા… સાપિ વેદના… સોપિ ફસ્સો… સાપિ અવિજ્જા અનિચ્ચા સઙ્ખતા પટિચ્ચસમુપ્પન્ના. એવમ્પિ ખો, ભિક્ખવે, જાનતો એવં પસ્સતો અનન્તરા આસવાનં ખયો હોતિ.

    ‘‘Na heva kho rūpaṃ attato samanupassati; api ca kho rūpavantaṃ attānaṃ samanupassati. Yā kho pana sā, bhikkhave, samanupassanā saṅkhāro so. So pana saṅkhāro kiṃnidāno kiṃsamudayo kiṃjātiko kiṃpabhavo? Avijjāsamphassajena, bhikkhave, vedayitena phuṭṭhassa assutavato puthujjanassa uppannā taṇhā; tatojo so saṅkhāro. Iti kho, bhikkhave, sopi saṅkhāro anicco saṅkhato paṭiccasamuppanno. Sāpi taṇhā… sāpi vedanā… sopi phasso… sāpi avijjā aniccā saṅkhatā paṭiccasamuppannā. Evampi kho, bhikkhave, jānato evaṃ passato anantarā āsavānaṃ khayo hoti.

    ‘‘ન હેવ ખો રૂપં અત્તતો સમનુપસ્સતિ, ન રૂપવન્તં અત્તાનં સમનુપસ્સતિ; અપિ ચ ખો અત્તનિ રૂપં સમનુપસ્સતિ. યા ખો પન સા, ભિક્ખવે , સમનુપસ્સના સઙ્ખારો સો. સો પન સઙ્ખારો કિંનિદાનો કિંસમુદયો કિંજાતિકો કિંપભવો? અવિજ્જાસમ્ફસ્સજેન, ભિક્ખવે, વેદયિતેન ફુટ્ઠસ્સ અસ્સુતવતો પુથુજ્જનસ્સ ઉપ્પન્ના તણ્હા; તતોજો સો સઙ્ખારો. ઇતિ ખો, ભિક્ખવે, સોપિ સઙ્ખારો અનિચ્ચો સઙ્ખતો પટિચ્ચસમુપ્પન્નો. સાપિ તણ્હા… સાપિ વેદના… સોપિ ફસ્સો… સાપિ અવિજ્જા અનિચ્ચા સઙ્ખતા પટિચ્ચસમુપ્પન્ના. એવમ્પિ ખો, ભિક્ખવે, જાનતો એવં પસ્સતો અનન્તરા આસવાનં ખયો હોતિ.

    ‘‘Na heva kho rūpaṃ attato samanupassati, na rūpavantaṃ attānaṃ samanupassati; api ca kho attani rūpaṃ samanupassati. Yā kho pana sā, bhikkhave , samanupassanā saṅkhāro so. So pana saṅkhāro kiṃnidāno kiṃsamudayo kiṃjātiko kiṃpabhavo? Avijjāsamphassajena, bhikkhave, vedayitena phuṭṭhassa assutavato puthujjanassa uppannā taṇhā; tatojo so saṅkhāro. Iti kho, bhikkhave, sopi saṅkhāro anicco saṅkhato paṭiccasamuppanno. Sāpi taṇhā… sāpi vedanā… sopi phasso… sāpi avijjā aniccā saṅkhatā paṭiccasamuppannā. Evampi kho, bhikkhave, jānato evaṃ passato anantarā āsavānaṃ khayo hoti.

    ‘‘ન હેવ ખો રૂપં અત્તતો સમનુપસ્સતિ, ન રૂપવન્તં અત્તાનં સમનુપસ્સતિ, ન અત્તનિ રૂપં સમનુપસ્સતિ; અપિ ચ ખો રૂપસ્મિં અત્તાનં સમનુપસ્સતિ. યા ખો પન સા, ભિક્ખવે, સમનુપસ્સના સઙ્ખારો સો. સો પન સઙ્ખારો કિંનિદાનો કિંસમુદયો કિંજાતિકો કિંપભવો? અવિજ્જાસમ્ફસ્સજેન, ભિક્ખવે, વેદયિતે ફુટ્ઠસ્સ અસ્સુતવતો પુથુજ્જનસ્સ ઉપ્પન્ના તણ્હા; તતોજો સો સઙ્ખારો. ઇતિ ખો, ભિક્ખવે, સોપિ સઙ્ખારો અનિચ્ચો સઙ્ખતો પટિચ્ચસમુપ્પન્નો. સાપિ તણ્હા … સાપિ વેદના… સોપિ ફસ્સો… સાપિ અવિજ્જા અનિચ્ચા સઙ્ખતા પટિચ્ચસમુપ્પન્ના. એવમ્પિ ખો, ભિક્ખવે, જાનતો…પે॰… આસવાનં ખયો હોતિ.

    ‘‘Na heva kho rūpaṃ attato samanupassati, na rūpavantaṃ attānaṃ samanupassati, na attani rūpaṃ samanupassati; api ca kho rūpasmiṃ attānaṃ samanupassati. Yā kho pana sā, bhikkhave, samanupassanā saṅkhāro so. So pana saṅkhāro kiṃnidāno kiṃsamudayo kiṃjātiko kiṃpabhavo? Avijjāsamphassajena, bhikkhave, vedayite phuṭṭhassa assutavato puthujjanassa uppannā taṇhā; tatojo so saṅkhāro. Iti kho, bhikkhave, sopi saṅkhāro anicco saṅkhato paṭiccasamuppanno. Sāpi taṇhā … sāpi vedanā… sopi phasso… sāpi avijjā aniccā saṅkhatā paṭiccasamuppannā. Evampi kho, bhikkhave, jānato…pe… āsavānaṃ khayo hoti.

    ‘‘ન હેવ ખો રૂપં અત્તતો સમનુપસ્સતિ, ન રૂપવન્તં અત્તાનં, ન અત્તનિ રૂપં, ન રૂપસ્મિં અત્તાનં સમનુપસ્સતિ; અપિ ચ ખો વેદનં અત્તતો સમનુપસ્સતિ, અપિ ચ ખો વેદનાવન્તં અત્તાનં સમનુપસ્સતિ, અપિ ચ ખો અત્તનિ વેદનં સમનુપસ્સતિ, અપિ ચ ખો વેદનાય અત્તાનં સમનુપસ્સતિ; અપિ ચ ખો સઞ્ઞં… અપિ ચ ખો સઙ્ખારે અત્તતો સમનુપસ્સતિ, અપિ ચ ખો સઙ્ખારવન્તં અત્તાનં સમનુપસ્સતિ, અપિ ચ ખો અત્તનિ સઙ્ખારે સમનુપસ્સતિ, અપિ ચ ખો સઙ્ખારેસુ અત્તાનં સમનુપસ્સતિ; અપિ ચ ખો વિઞ્ઞાણં અત્તતો સમનુપસ્સતિ, અપિ ચ ખો વિઞ્ઞાણવન્તં અત્તાનં, અપિ ચ ખો અત્તનિ વિઞ્ઞાણં, અપિ ચ ખો વિઞ્ઞાણસ્મિં અત્તાનં સમનુપસ્સતિ. યા ખો પન સા, ભિક્ખવે, સમનુપસ્સના સઙ્ખારો સો. સો પન સઙ્ખારો કિંનિદાનો…પે॰… કિંપભવો? અવિજ્જાસમ્ફસ્સજેન, ભિક્ખવે, વેદયિતે ફુટ્ઠસ્સ અસ્સુતવતો પુથુજ્જનસ્સ ઉપ્પન્ના તણ્હા; તતોજો સો સઙ્ખારો. ઇતિ ખો, ભિક્ખવે, સોપિ સઙ્ખારો અનિચ્ચો સઙ્ખતો પટિચ્ચસમુપ્પન્નો. સાપિ તણ્હા… સાપિ વેદના… સોપિ ફસ્સો … સાપિ અવિજ્જા અનિચ્ચા સઙ્ખતા પટિચ્ચસમુપ્પન્ના. એવં ખો, ભિક્ખવે, જાનતો એવં પસ્સતો અનન્તરા આસવાનં ખયો હોતિ.

    ‘‘Na heva kho rūpaṃ attato samanupassati, na rūpavantaṃ attānaṃ, na attani rūpaṃ, na rūpasmiṃ attānaṃ samanupassati; api ca kho vedanaṃ attato samanupassati, api ca kho vedanāvantaṃ attānaṃ samanupassati, api ca kho attani vedanaṃ samanupassati, api ca kho vedanāya attānaṃ samanupassati; api ca kho saññaṃ… api ca kho saṅkhāre attato samanupassati, api ca kho saṅkhāravantaṃ attānaṃ samanupassati, api ca kho attani saṅkhāre samanupassati, api ca kho saṅkhāresu attānaṃ samanupassati; api ca kho viññāṇaṃ attato samanupassati, api ca kho viññāṇavantaṃ attānaṃ, api ca kho attani viññāṇaṃ, api ca kho viññāṇasmiṃ attānaṃ samanupassati. Yā kho pana sā, bhikkhave, samanupassanā saṅkhāro so. So pana saṅkhāro kiṃnidāno…pe… kiṃpabhavo? Avijjāsamphassajena, bhikkhave, vedayite phuṭṭhassa assutavato puthujjanassa uppannā taṇhā; tatojo so saṅkhāro. Iti kho, bhikkhave, sopi saṅkhāro anicco saṅkhato paṭiccasamuppanno. Sāpi taṇhā… sāpi vedanā… sopi phasso … sāpi avijjā aniccā saṅkhatā paṭiccasamuppannā. Evaṃ kho, bhikkhave, jānato evaṃ passato anantarā āsavānaṃ khayo hoti.

    ‘‘ન હેવ ખો રૂપં અત્તતો સમનુપસ્સતિ, ન વેદનં અત્તતો સમનુપસ્સતિ, ન સઞ્ઞં… ન સઙ્ખારે… ન વિઞ્ઞાણં અત્તતો સમનુપસ્સતિ; અપિ ચ ખો એવંદિટ્ઠિ હોતિ – ‘સો અત્તા સો લોકો, સો પેચ્ચ ભવિસ્સામિ નિચ્ચો ધુવો સસ્સતો અવિપરિણામધમ્મો’તિ. યા ખો પન સા, ભિક્ખવે, સસ્સતદિટ્ઠિ સઙ્ખારો સો. સો પન સઙ્ખારો કિંનિદાનો…પે॰… એવમ્પિ ખો, ભિક્ખવે, જાનતો એવં પસ્સતો અનન્તરા આસવાનં ખયો હોતિ.

    ‘‘Na heva kho rūpaṃ attato samanupassati, na vedanaṃ attato samanupassati, na saññaṃ… na saṅkhāre… na viññāṇaṃ attato samanupassati; api ca kho evaṃdiṭṭhi hoti – ‘so attā so loko, so pecca bhavissāmi nicco dhuvo sassato avipariṇāmadhammo’ti. Yā kho pana sā, bhikkhave, sassatadiṭṭhi saṅkhāro so. So pana saṅkhāro kiṃnidāno…pe… evampi kho, bhikkhave, jānato evaṃ passato anantarā āsavānaṃ khayo hoti.

    ‘‘ન હેવ ખો રૂપં અત્તતો સમનુપસ્સતિ, ન વેદનં … ન સઞ્ઞં… ન સઙ્ખારે… ન વિઞ્ઞાણં અત્તતો સમનુપસ્સતિ; નાપિ એવંદિટ્ઠિ હોતિ – ‘સો અત્તા સો લોકો, સો પેચ્ચ ભવિસ્સામિ નિચ્ચો ધુવો સસ્સતો અવિપરિણામધમ્મો’તિ. અપિ ચ ખો એવંદિટ્ઠિ હોતિ – ‘નો ચસ્સં નો ચ મે સિયા નાભવિસ્સં ન મે ભવિસ્સતી’તિ. યા ખો પન સા, ભિક્ખવે, ઉચ્છેદદિટ્ઠિ સઙ્ખારો સો. સો પન સઙ્ખારો કિંનિદાનો કિંસમુદયો કિંજાતિકો કિંપભવો? અવિજ્જાસમ્ફસ્સજેન, ભિક્ખવે, વેદયિતેન ફુટ્ઠસ્સ અસ્સુતવતો પુથુજ્જનસ્સ ઉપ્પન્ના તણ્હા; તતોજો સો સઙ્ખારો. ઇતિ ખો, ભિક્ખવે, સોપિ સઙ્ખારો અનિચ્ચો…પે॰… એવમ્પિ ખો, ભિક્ખવે, જાનતો એવં પસ્સતો અનન્તરા આસવાનં ખયો હોતિ.

    ‘‘Na heva kho rūpaṃ attato samanupassati, na vedanaṃ … na saññaṃ… na saṅkhāre… na viññāṇaṃ attato samanupassati; nāpi evaṃdiṭṭhi hoti – ‘so attā so loko, so pecca bhavissāmi nicco dhuvo sassato avipariṇāmadhammo’ti. Api ca kho evaṃdiṭṭhi hoti – ‘no cassaṃ no ca me siyā nābhavissaṃ na me bhavissatī’ti. Yā kho pana sā, bhikkhave, ucchedadiṭṭhi saṅkhāro so. So pana saṅkhāro kiṃnidāno kiṃsamudayo kiṃjātiko kiṃpabhavo? Avijjāsamphassajena, bhikkhave, vedayitena phuṭṭhassa assutavato puthujjanassa uppannā taṇhā; tatojo so saṅkhāro. Iti kho, bhikkhave, sopi saṅkhāro anicco…pe… evampi kho, bhikkhave, jānato evaṃ passato anantarā āsavānaṃ khayo hoti.

    ‘‘ન હેવ ખો રૂપં અત્તતો સમનુપસ્સતિ, ન વેદનં… ન સઞ્ઞં… ન સઙ્ખારે… ન વિઞ્ઞાણં અત્તતો સમનુપસ્સતિ…પે॰… ન વિઞ્ઞાણસ્મિં અત્તતો સમનુપસ્સતિ, નાપિ એવંદિટ્ઠિ હોતિ – ‘સો અત્તા સો લોકો, સો પેચ્ચ ભવિસ્સામિ નિચ્ચો ધુવો સસ્સતો અવિપરિણામધમ્મો’તિ; નાપિ એવંદિટ્ઠિ હોતિ – ‘નો ચસ્સં નો ચ મે સિયા નાભવિસ્સં ન મે ભવિસ્સતી’તિ; અપિ ચ ખો કઙ્ખી હોતિ વિચિકિચ્છી અનિટ્ઠઙ્ગતો સદ્ધમ્મે. યા ખો પન સા, ભિક્ખવે, કઙ્ખિતા વિચિકિચ્છિતા અનિટ્ઠઙ્ગતતા સદ્ધમ્મે સઙ્ખારો સો. સો પન સઙ્ખારો કિંનિદાનો કિંસમુદયો કિંજાતિકો કિંપભવો? અવિજ્જાસમ્ફસ્સજેન, ભિક્ખવે, વેદયિતેન ફુટ્ઠસ્સ અસ્સુતવતો પુથુજ્જનસ્સ ઉપ્પન્ના તણ્હા; તતોજો સો સઙ્ખારો. ઇતિ ખો, ભિક્ખવે, સોપિ સઙ્ખારો અનિચ્ચો સઙ્ખતો પટિચ્ચસમુપ્પન્નો. સાપિ તણ્હા અનિચ્ચા સઙ્ખતા પટિચ્ચસમુપ્પન્ના. સાપિ વેદના અનિચ્ચા સઙ્ખતા પટિચ્ચસમુપ્પન્ના. સોપિ ફસ્સો અનિચ્ચો સઙ્ખતો પટિચ્ચસમુપ્પન્નો. સાપિ અવિજ્જા અનિચ્ચા સઙ્ખતા પટિચ્ચસમુપ્પન્ના. એવં ખો, ભિક્ખવે, જાનતો એવં પસ્સતો અનન્તરા આસવાનં ખયો હોતી’’તિ. નવમં.

    ‘‘Na heva kho rūpaṃ attato samanupassati, na vedanaṃ… na saññaṃ… na saṅkhāre… na viññāṇaṃ attato samanupassati…pe… na viññāṇasmiṃ attato samanupassati, nāpi evaṃdiṭṭhi hoti – ‘so attā so loko, so pecca bhavissāmi nicco dhuvo sassato avipariṇāmadhammo’ti; nāpi evaṃdiṭṭhi hoti – ‘no cassaṃ no ca me siyā nābhavissaṃ na me bhavissatī’ti; api ca kho kaṅkhī hoti vicikicchī aniṭṭhaṅgato saddhamme. Yā kho pana sā, bhikkhave, kaṅkhitā vicikicchitā aniṭṭhaṅgatatā saddhamme saṅkhāro so. So pana saṅkhāro kiṃnidāno kiṃsamudayo kiṃjātiko kiṃpabhavo? Avijjāsamphassajena, bhikkhave, vedayitena phuṭṭhassa assutavato puthujjanassa uppannā taṇhā; tatojo so saṅkhāro. Iti kho, bhikkhave, sopi saṅkhāro anicco saṅkhato paṭiccasamuppanno. Sāpi taṇhā aniccā saṅkhatā paṭiccasamuppannā. Sāpi vedanā aniccā saṅkhatā paṭiccasamuppannā. Sopi phasso anicco saṅkhato paṭiccasamuppanno. Sāpi avijjā aniccā saṅkhatā paṭiccasamuppannā. Evaṃ kho, bhikkhave, jānato evaṃ passato anantarā āsavānaṃ khayo hotī’’ti. Navamaṃ.







    Footnotes:
    1. પારિલેય્યકં (સી॰ પી॰)
    2. pārileyyakaṃ (sī. pī.)



    Related texts:



    અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / સંયુત્તનિકાય (અટ્ઠકથા) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ૯. પાલિલેય્યસુત્તવણ્ણના • 9. Pālileyyasuttavaṇṇanā

    ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / સંયુત્તનિકાય (ટીકા) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ૯. પાલિલેય્યસુત્તવણ્ણના • 9. Pālileyyasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact