Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / વજિરબુદ્ધિ-ટીકા • Vajirabuddhi-ṭīkā |
પઞ્ચવીસતિઅવહારકથાવણ્ણના
Pañcavīsatiavahārakathāvaṇṇanā
પઞ્ચવીસતિ અવહારા નામ વચનભેદેનેવ ભિન્ના, અત્થતો પન અભિન્ના. આકુલા દુવિઞ્ઞેય્યવિનિચ્છયાતિ આચરિયાનં મુખે સન્તિકે સબ્બાકારેન અગ્ગહિતવિનિચ્છયાનં દુવિઞ્ઞેય્યા. દુકતિકપટ્ઠાનપાળિ (પટ્ઠા॰ ૫.૧.૧ આદયો, દુકતિકપટ્ઠાનપાળિ) વિય આકુલા દુવિઞ્ઞેય્યવિનિચ્છયા, કેવલં તં આચરિયા પુબ્બાપરવિરોધમકત્વા સઙ્ગીતિતો પટ્ઠાય આગતનયમવિનાસેત્વા વણ્ણયન્તીતિ ‘‘પટ્ઠાનપાળિમિવાતિ અપરે વદન્તી’’તિ ચ વુત્તા. પોરાણાતિ સઙ્ગીતિઆચરિયા. અયમેત્થ સામીચિ એવ, સચે ન દેતિ, આપત્તિ નત્થિ, પારાજિકભયા પન યથા સિક્ખાકામો દેતિ, એવં દાતબ્બમેવ. યાનિ પનેત્થ વત્થૂનિ, તાનિ સીહળદીપે આચરિયેહિ સઙ્ઘાદીનમનુમતિયા અટ્ઠકથાસુ પક્ખિત્તાનિ, ‘‘અનાગતે બ્રહ્મચારીનં હિતત્થાય પોત્થકારુળ્હકાલતો પચ્છાપી’’તિ વુત્તં. આણત્તિકં આણત્તિક્ખણેપિ ગણ્હાતિ, કાલન્તરેનાપિ અત્થસાધકો, કાલન્તરં સન્ધાયાતિ ઇદમેતેસં નાનત્તં. ભટ્ઠેતિ અપગતે. અન્તરસમુદ્દે અતુરુમુહુદે. ફરતિ સાધેતિ. નવધોતોતિ નવકતો. પાસાણસક્ખરન્તિ પાસાણઞ્ચ સક્ખરઞ્ચ.
Pañcavīsati avahārā nāma vacanabhedeneva bhinnā, atthato pana abhinnā. Ākulā duviññeyyavinicchayāti ācariyānaṃ mukhe santike sabbākārena aggahitavinicchayānaṃ duviññeyyā. Dukatikapaṭṭhānapāḷi (paṭṭhā. 5.1.1 ādayo, dukatikapaṭṭhānapāḷi) viya ākulā duviññeyyavinicchayā, kevalaṃ taṃ ācariyā pubbāparavirodhamakatvā saṅgītito paṭṭhāya āgatanayamavināsetvā vaṇṇayantīti ‘‘paṭṭhānapāḷimivāti apare vadantī’’ti ca vuttā. Porāṇāti saṅgītiācariyā. Ayamettha sāmīci eva, sace na deti, āpatti natthi, pārājikabhayā pana yathā sikkhākāmo deti, evaṃ dātabbameva. Yāni panettha vatthūni, tāni sīhaḷadīpe ācariyehi saṅghādīnamanumatiyā aṭṭhakathāsu pakkhittāni, ‘‘anāgate brahmacārīnaṃ hitatthāya potthakāruḷhakālato pacchāpī’’ti vuttaṃ. Āṇattikaṃ āṇattikkhaṇepi gaṇhāti, kālantarenāpi atthasādhako, kālantaraṃ sandhāyāti idametesaṃ nānattaṃ. Bhaṭṭheti apagate. Antarasamudde aturumuhude. Pharati sādheti. Navadhototi navakato. Pāsāṇasakkharanti pāsāṇañca sakkharañca.