Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / સમ્મોહવિનોદની-અટ્ઠકથા • Sammohavinodanī-aṭṭhakathā |
૩. પઞ્હાપુચ્છકવણ્ણના
3. Pañhāpucchakavaṇṇanā
૨૧૫. પઞ્હાપુચ્છકે ચતુન્નમ્પિ સચ્ચાનં ખન્ધવિભઙ્ગે વુત્તનયાનુસારેનેવ કુસલાદિભાવો વેદિતબ્બો. આરમ્મણત્તિકેસુ પન સમુદયસચ્ચં કામાવચરધમ્મે અસ્સાદેન્તસ્સ પરિત્તારમ્મણં હોતિ, મહગ્ગતધમ્મે અસ્સાદેન્તસ્સ મહગ્ગતારમ્મણં, પઞ્ઞત્તિં અસ્સાદેન્તસ્સ નવત્તબ્બારમ્મણં. દુક્ખસચ્ચં કામાવચરધમ્મે આરબ્ભ ઉપ્પન્નં પરિત્તારમ્મણં, રૂપારૂપાવચરધમ્મે આરબ્ભ ઉપ્પત્તિકાલે મહગ્ગતારમ્મણં, નવ લોકુત્તરધમ્મે પચ્ચવેક્ખણકાલે અપ્પમાણારમ્મણં, પણ્ણત્તિં પચ્ચવેક્ખણકાલે નવત્તબ્બારમ્મણં. મગ્ગસચ્ચં સહજાતહેતુવસેન સબ્બદાપિ મગ્ગહેતુકં વીરિયં વા વીમંસં વા જેટ્ઠકં કત્વા મગ્ગભાવનાકાલે મગ્ગાધિપતિ, છન્દચિત્તેસુ અઞ્ઞતરાધિપતિકાલે નવત્તબ્બં નામ હોતિ. દુક્ખસચ્ચં અરિયાનં મગ્ગપચ્ચવેક્ખણકાલે મગ્ગારમ્મણં, તેસંયેવ મગ્ગં ગરું કત્વા પચ્ચવેક્ખણકાલે મગ્ગાધિપતિ, સેસધમ્મપચ્ચવેક્ખણકાલે નવત્તબ્બં હોતિ.
215. Pañhāpucchake catunnampi saccānaṃ khandhavibhaṅge vuttanayānusāreneva kusalādibhāvo veditabbo. Ārammaṇattikesu pana samudayasaccaṃ kāmāvacaradhamme assādentassa parittārammaṇaṃ hoti, mahaggatadhamme assādentassa mahaggatārammaṇaṃ, paññattiṃ assādentassa navattabbārammaṇaṃ. Dukkhasaccaṃ kāmāvacaradhamme ārabbha uppannaṃ parittārammaṇaṃ, rūpārūpāvacaradhamme ārabbha uppattikāle mahaggatārammaṇaṃ, nava lokuttaradhamme paccavekkhaṇakāle appamāṇārammaṇaṃ, paṇṇattiṃ paccavekkhaṇakāle navattabbārammaṇaṃ. Maggasaccaṃ sahajātahetuvasena sabbadāpi maggahetukaṃ vīriyaṃ vā vīmaṃsaṃ vā jeṭṭhakaṃ katvā maggabhāvanākāle maggādhipati, chandacittesu aññatarādhipatikāle navattabbaṃ nāma hoti. Dukkhasaccaṃ ariyānaṃ maggapaccavekkhaṇakāle maggārammaṇaṃ, tesaṃyeva maggaṃ garuṃ katvā paccavekkhaṇakāle maggādhipati, sesadhammapaccavekkhaṇakāle navattabbaṃ hoti.
દ્વે સચ્ચાનીતિ દુક્ખસમુદયસચ્ચાનિ. એતાનિ હિ અતીતાદિભેદે ધમ્મે આરબ્ભ ઉપ્પત્તિકાલે અતીતાદિઆરમ્મણાનિ હોન્તિ. સમુદયસચ્ચં અજ્ઝત્તાદિભેદે ધમ્મે અસ્સાદેન્તસ્સ અજ્ઝત્તાદિઆરમ્મણં હોતિ, દુક્ખસચ્ચં આકિઞ્ચઞ્ઞાયતનકાલે નવત્તબ્બારમ્મણમ્પીતિ વેદિતબ્બં. ઇતિ ઇમસ્મિં પઞ્હાપુચ્છકે દ્વે સચ્ચાનિ લોકિયાનિ હોન્તિ, દ્વે લોકુત્તરાનિ. યથા ચ ઇમસ્મિં, એવં પુરિમેસુપિ દ્વીસુ. સમ્માસમ્બુદ્ધેન હિ તીસુપિ સુત્તન્તભાજનીયાદીસુ લોકિયલોકુત્તરાનેવ સચ્ચાનિ કથિતાનિ. એવમયં સચ્ચવિભઙ્ગોપિ તેપરિવટ્ટં નીહરિત્વાવ ભાજેત્વા દસ્સિતોતિ.
Dve saccānīti dukkhasamudayasaccāni. Etāni hi atītādibhede dhamme ārabbha uppattikāle atītādiārammaṇāni honti. Samudayasaccaṃ ajjhattādibhede dhamme assādentassa ajjhattādiārammaṇaṃ hoti, dukkhasaccaṃ ākiñcaññāyatanakāle navattabbārammaṇampīti veditabbaṃ. Iti imasmiṃ pañhāpucchake dve saccāni lokiyāni honti, dve lokuttarāni. Yathā ca imasmiṃ, evaṃ purimesupi dvīsu. Sammāsambuddhena hi tīsupi suttantabhājanīyādīsu lokiyalokuttarāneva saccāni kathitāni. Evamayaṃ saccavibhaṅgopi teparivaṭṭaṃ nīharitvāva bhājetvā dassitoti.
સમ્મોહવિનોદનીયા વિભઙ્ગટ્ઠકથાય
Sammohavinodanīyā vibhaṅgaṭṭhakathāya
સચ્ચવિભઙ્ગવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Saccavibhaṅgavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / અભિધમ્મપિટક • Abhidhammapiṭaka / વિભઙ્ગપાળિ • Vibhaṅgapāḷi / ૪. સચ્ચવિભઙ્ગો • 4. Saccavibhaṅgo
ટીકા • Tīkā / અભિધમ્મપિટક (ટીકા) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / વિભઙ્ગ-મૂલટીકા • Vibhaṅga-mūlaṭīkā / ૪. સચ્ચવિભઙ્ગો • 4. Saccavibhaṅgo
ટીકા • Tīkā / અભિધમ્મપિટક (ટીકા) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / વિભઙ્ગ-અનુટીકા • Vibhaṅga-anuṭīkā / ૪. સચ્ચવિભઙ્ગો • 4. Saccavibhaṅgo