Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / વજિરબુદ્ધિ-ટીકા • Vajirabuddhi-ṭīkā |
નમો તસ્સ ભગવતો અરહતો સમ્માસમ્બુદ્ધસ્સ
Namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa
પરિવારવણ્ણના
Parivāravaṇṇanā
સોળસમહાવારવણ્ણના
Soḷasamahāvāravaṇṇanā
પઞ્ઞત્તિવારવણ્ણના
Paññattivāravaṇṇanā
૧-૨. સીલસમાધિપઞ્ઞાવિમુત્તિવિમુત્તિઞાણદસ્સનસઙ્ખાતસ્સ ધમ્મક્ખન્ધસરીરસ્સ સાસનેતિ અત્થો. પરિવારોતિ સઙ્ગહં યો સમારુળ્હો, તસ્સ પરિવારસ્સ. વિનયભૂતા પઞ્ઞત્તિ વિનયપઞ્ઞત્તિ. ‘‘પઞ્ઞત્તિકાલં જાનતા’’તિ દુકનયવસેન વત્વા પુન સુત્તન્તનયેન વત્તું ‘‘અપિચ પુબ્બેનિવાસાદીહી’’તિ વુત્તં. તત્થ પસ્સનં નામ દસ્સનત્તા દિબ્બચક્ખુના યોજિતં પટિવેધઞાણદસ્સનં. દેસનાપઞ્ઞાય પસ્સતાતિ આસયાનુસયાદિકે. પુચ્છાયાતિ સત્તમી. પુનપિ એત્થાતિ પુચ્છાવિસ્સજ્જને. મિચ્છાદિટ્ઠીતિ નત્થિકદિટ્ઠિ અન્તગ્ગાહિકદિટ્ઠિ. ‘‘આજીવહેતુ પઞ્ઞત્તાની’’તિ વચનતો ઇમાનિ છ સિક્ખાપદાનિ ઠપેત્વા સેસા આચારવિપત્તિ નામાતિ વેદિતબ્બં. કાયેન પન આપત્તિં આપજ્જતીતિ એત્થ ‘‘પુબ્બભાગે સેવનચિત્તમઙ્ગં કત્વા કાયદ્વારસઙ્ખાતં વિઞ્ઞત્તિં જનયિત્વા પવત્તચિત્તુપ્પાદસઙ્ખાતં આપત્તિં આપજ્જતિ, કિઞ્ચાપિ ચિત્તેન સમુટ્ઠાપિતા વિઞ્ઞત્તિ, તથાપિ ચિત્તેન અધિપ્પેતસ્સ અત્થસ્સ વિઞ્ઞત્તિયા સાધિતત્તા ‘કાયદ્વારેન આપજ્જતી’તિ વુત્ત’’ન્તિ ઇમમત્થં સન્ધાય વુત્તં, ન ભણ્ડનાદિત્તયવૂપસમં. આપાણકોટિકન્તિ જીવિતપરિયન્તં કત્વા. પોરાણકેહિ મહાથેરેહીતિ સીહળદીપે મહાથેરેહિ પોત્થકં આરોપિતકાલે ઠપિતાતિ અત્થો. ‘‘ચતુત્થસઙ્ગીતિસદિસા પોત્થકારુળ્હસઙ્ગીતિ અહોસી’’તિ વુત્તં.
1-2. Sīlasamādhipaññāvimuttivimuttiñāṇadassanasaṅkhātassa dhammakkhandhasarīrassa sāsaneti attho. Parivāroti saṅgahaṃ yo samāruḷho, tassa parivārassa. Vinayabhūtā paññatti vinayapaññatti. ‘‘Paññattikālaṃ jānatā’’ti dukanayavasena vatvā puna suttantanayena vattuṃ ‘‘apica pubbenivāsādīhī’’ti vuttaṃ. Tattha passanaṃ nāma dassanattā dibbacakkhunā yojitaṃ paṭivedhañāṇadassanaṃ. Desanāpaññāya passatāti āsayānusayādike. Pucchāyāti sattamī. Punapi etthāti pucchāvissajjane. Micchādiṭṭhīti natthikadiṭṭhi antaggāhikadiṭṭhi. ‘‘Ājīvahetu paññattānī’’ti vacanato imāni cha sikkhāpadāni ṭhapetvā sesā ācāravipatti nāmāti veditabbaṃ. Kāyena pana āpattiṃ āpajjatīti ettha ‘‘pubbabhāge sevanacittamaṅgaṃ katvā kāyadvārasaṅkhātaṃ viññattiṃ janayitvā pavattacittuppādasaṅkhātaṃ āpattiṃ āpajjati, kiñcāpi cittena samuṭṭhāpitā viññatti, tathāpi cittena adhippetassa atthassa viññattiyā sādhitattā ‘kāyadvārena āpajjatī’ti vutta’’nti imamatthaṃ sandhāya vuttaṃ, na bhaṇḍanādittayavūpasamaṃ. Āpāṇakoṭikanti jīvitapariyantaṃ katvā. Porāṇakehi mahātherehīti sīhaḷadīpe mahātherehi potthakaṃ āropitakāle ṭhapitāti attho. ‘‘Catutthasaṅgītisadisā potthakāruḷhasaṅgīti ahosī’’ti vuttaṃ.
મહાવિભઙ્ગે પઞ્ઞત્તિવારવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Mahāvibhaṅge paññattivāravaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / વિનયપિટક • Vinayapiṭaka / પરિવારપાળિ • Parivārapāḷi / ૧. પારાજિકકણ્ડં • 1. Pārājikakaṇḍaṃ
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / વિનયપિટક (અટ્ઠકથા) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / પરિવાર-અટ્ઠકથા • Parivāra-aṭṭhakathā / પઞ્ઞત્તિવારવણ્ણના • Paññattivāravaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / સારત્થદીપની-ટીકા • Sāratthadīpanī-ṭīkā / પઞ્ઞત્તિવારવણ્ણના • Paññattivāravaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વિમતિવિનોદની-ટીકા • Vimativinodanī-ṭīkā / પઞ્ઞત્તિવારવણ્ણના • Paññattivāravaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / પાચિત્યાદિયોજનાપાળિ • Pācityādiyojanāpāḷi / કતાપત્તિવારાદિવણ્ણના • Katāpattivārādivaṇṇanā