Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / વજિરબુદ્ધિ-ટીકા • Vajirabuddhi-ṭīkā

    ૭. સેખિયકણ્ડો

    7. Sekhiyakaṇḍo

    ૧. પરિમણ્ડલવગ્ગવણ્ણના

    1. Parimaṇḍalavaggavaṇṇanā

    ૫૭૬. ‘‘સિક્ખિતસિક્ખેનાતિ ચતૂહિ મગ્ગેહી’’તિ વુત્તં. યસ્મા અટ્ઠઙ્ગુલમત્તં ઓતારેત્વા નિવત્થમેવ નિસિન્નસ્સ ચતુરઙ્ગુલમત્તં હોતિ, તસ્મા ઉભોપેતે અટ્ઠકથાવાદા એકપરિચ્છેદા, ‘‘અડ્ઢતેય્યહત્થ’’ન્તિ સુખુમં, એકપત્તં વા સન્ધાય વુત્તં. તઞ્હિ યથાઠાનેન તિટ્ઠતિ. દુપટ્ટં સન્ધાય ‘‘દ્વિહત્થપ્પમાણમ્પી’’તિ વુત્તન્તિ ઉપતિસ્સત્થેરો. એકપટ્ટં, દ્વિપટ્ટં વા હેટ્ઠિમપરિચ્છેદેન ‘‘દ્વિહત્થપ્પમાણ’’ન્તિ વુત્તન્તિ વેદિતબ્બં. વુત્તઞ્હિ નિસ્સગ્ગિયઅટ્ઠકથાયં ‘‘તિરિયં દ્વિહત્થોપિ વટ્ટતી’’તિ, તઞ્ચ ખો અલાભે એવ ‘‘અલાભે તિરિયં દ્વિહત્થપ્પમાણમ્પિ વટ્ટતી’’તિ વુત્તત્તા. ઇદં સબ્બં અધિટ્ઠાનુપગં સન્ધાય વુત્તં. વિરુદ્ધં દિસ્વા સજ્જેતબ્બં. નો ચે સજ્જેતિ, દુક્કટં. સચિત્તકં પણ્ણત્તિવિજાનનચિત્તેનેવ ‘‘અનાદરિયં પટિચ્ચા’’તિ વુત્તત્તા, ન વત્થુવિજાનનચિત્તેન ‘‘ઇદમેવં કત’’ન્તિ જાનતોપિ આપત્તિયા અભાવતો. ફુસ્સદેવત્થેરવાદોપિ એકેન પરિયાયેન યુજ્જતિ. તથા ઉપતિસ્સત્થેરવાદોપિ. પઞ્ઞત્તેપિ સિક્ખાપદે અપઞ્ઞત્તેપિ યં પકતિયા વજ્જં, તં લોકવજ્જં. ઇદં પન પઞ્ઞત્તેયેવ વજ્જં, નાપઞ્ઞત્તે, તસ્મા ઇતરલોકવજ્જેન અસદિસત્તા ન લોકવજ્જં. પણ્ણત્તિતો પટ્ઠાય વજ્જતો પણ્ણત્તિવજ્જં. અનાદરિયચિત્તેનેવ આપજ્જિતબ્બત્તા સચિત્તકં, તસ્સ ચિત્તસ્સ તિવેદનત્તા તિવેદનં. યસ્મા અનાદરિયચિત્તતા નામ કેવલં અકુસલમેવ, તઞ્ચ પકતિયા વજ્જં, તસ્મા ઇદં લોકવજ્જં. સઞ્ચિચ્ચ વીતિક્કમનં નામ દોમનસ્સિકસ્સેવ હોતીતિ દુક્ખવેદનં. ગણ્ઠિપદે પન ‘‘પાણાતિપાતાદિ વિય નિવાસનાદિદોસો લોકગરહિતો ન હોતીતિ પણ્ણત્તિવજ્જન્તિ ફુસ્સદેવત્થેરો’’તિ લિખિતં.

    576.‘‘Sikkhitasikkhenāti catūhi maggehī’’ti vuttaṃ. Yasmā aṭṭhaṅgulamattaṃ otāretvā nivatthameva nisinnassa caturaṅgulamattaṃ hoti, tasmā ubhopete aṭṭhakathāvādā ekaparicchedā, ‘‘aḍḍhateyyahattha’’nti sukhumaṃ, ekapattaṃ vā sandhāya vuttaṃ. Tañhi yathāṭhānena tiṭṭhati. Dupaṭṭaṃ sandhāya ‘‘dvihatthappamāṇampī’’ti vuttanti upatissatthero. Ekapaṭṭaṃ, dvipaṭṭaṃ vā heṭṭhimaparicchedena ‘‘dvihatthappamāṇa’’nti vuttanti veditabbaṃ. Vuttañhi nissaggiyaaṭṭhakathāyaṃ ‘‘tiriyaṃ dvihatthopi vaṭṭatī’’ti, tañca kho alābhe eva ‘‘alābhe tiriyaṃ dvihatthappamāṇampi vaṭṭatī’’ti vuttattā. Idaṃ sabbaṃ adhiṭṭhānupagaṃ sandhāya vuttaṃ. Viruddhaṃ disvā sajjetabbaṃ. No ce sajjeti, dukkaṭaṃ. Sacittakaṃ paṇṇattivijānanacitteneva ‘‘anādariyaṃ paṭiccā’’ti vuttattā, na vatthuvijānanacittena ‘‘idamevaṃ kata’’nti jānatopi āpattiyā abhāvato. Phussadevattheravādopi ekena pariyāyena yujjati. Tathā upatissattheravādopi. Paññattepi sikkhāpade apaññattepi yaṃ pakatiyā vajjaṃ, taṃ lokavajjaṃ. Idaṃ pana paññatteyeva vajjaṃ, nāpaññatte, tasmā itaralokavajjena asadisattā na lokavajjaṃ. Paṇṇattito paṭṭhāya vajjato paṇṇattivajjaṃ. Anādariyacitteneva āpajjitabbattā sacittakaṃ, tassa cittassa tivedanattā tivedanaṃ. Yasmā anādariyacittatā nāma kevalaṃ akusalameva, tañca pakatiyā vajjaṃ, tasmā idaṃ lokavajjaṃ. Sañcicca vītikkamanaṃ nāma domanassikasseva hotīti dukkhavedanaṃ. Gaṇṭhipade pana ‘‘pāṇātipātādi viya nivāsanādidoso lokagarahito na hotīti paṇṇattivajjanti phussadevatthero’’ti likhitaṃ.

    ૫૭૭. વિહારેપીતિ બુદ્ધુપટ્ઠાનાદિકાલે, તસ્મા ‘‘પારુપિતબ્બ’’ન્તિ ઉત્તરાસઙ્ગકિચ્ચવસેન વુત્તં. પઠમદુતિયસિક્ખાપદેસુ પરિળાહાદિપચ્ચયા કપ્પતિ, ન અન્તરઘરપટિસંયુત્તેસુ.

    577.Vihārepīti buddhupaṭṭhānādikāle, tasmā ‘‘pārupitabba’’nti uttarāsaṅgakiccavasena vuttaṃ. Paṭhamadutiyasikkhāpadesu pariḷāhādipaccayā kappati, na antaragharapaṭisaṃyuttesu.

    ૫૮૨. ‘‘એકસ્મિં પન ઠાને ઠત્વા’’તિ એત્થ ‘‘ગચ્છન્તોપિ પરિસ્સયાભાવં ઓલોકેતું લભતિયેવ. તથા ગામે પૂજ’’ન્તિ લિખિતં, તં પન ‘‘એકસ્મિં ઠાને ઠત્વા’’તિ વુત્તત્તા તાદિસં અન્તરાયં સન્ધાય વુત્તન્તિ વેદિતબ્બં.

    582.‘‘Ekasmiṃpana ṭhāne ṭhatvā’’ti ettha ‘‘gacchantopi parissayābhāvaṃ oloketuṃ labhatiyeva. Tathā gāme pūja’’nti likhitaṃ, taṃ pana ‘‘ekasmiṃ ṭhāne ṭhatvā’’ti vuttattā tādisaṃ antarāyaṃ sandhāya vuttanti veditabbaṃ.

    પરિમણ્ડલવગ્ગવણ્ણના નિટ્ઠિતા.

    Parimaṇḍalavaggavaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / વિનયપિટક • Vinayapiṭaka / મહાવિભઙ્ગ • Mahāvibhaṅga / ૧. પરિમણ્ડલવગ્ગો • 1. Parimaṇḍalavaggo

    અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / વિનયપિટક (અટ્ઠકથા) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / મહાવિભઙ્ગ-અટ્ઠકથા • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ૧. પરિમણ્ડલવગ્ગવણ્ણના • 1. Parimaṇḍalavaggavaṇṇanā

    ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / સારત્થદીપની-ટીકા • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ૧. પરિમણ્ડલવગ્ગવણ્ણના • 1. Parimaṇḍalavaggavaṇṇanā

    ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વિમતિવિનોદની-ટીકા • Vimativinodanī-ṭīkā / ૧. પરિમણ્ડલવગ્ગવણ્ણના • 1. Parimaṇḍalavaggavaṇṇanā

    ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / પાચિત્યાદિયોજનાપાળિ • Pācityādiyojanāpāḷi / ૧. પરિમણ્ડલવગ્ગ-અત્થયોજના • 1. Parimaṇḍalavagga-atthayojanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact