Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / સંયુત્તનિકાય • Saṃyuttanikāya |
૨. પઠમઇસિદત્તસુત્તં
2. Paṭhamaisidattasuttaṃ
૩૪૪. એકં સમયં સમ્બહુલા થેરા ભિક્ખૂ મચ્છિકાસણ્ડે વિહરન્તિ અમ્બાટકવને. અથ ખો ચિત્તો ગહપતિ યેન થેરા ભિક્ખૂ તેનુપસઙ્કમિ; ઉપસઙ્કમિત્વા થેરે ભિક્ખૂ અભિવાદેત્વા એકમન્તં નિસીદિ. એકમન્તં નિસિન્નો ખો ચિત્તો ગહપતિ થેરે ભિક્ખૂ એતદવોચ – ‘‘અધિવાસેન્તુ મે, ભન્તે, થેરા સ્વાતનાય ભત્ત’’ન્તિ. અધિવાસેસું ખો થેરા ભિક્ખૂ તુણ્હીભાવેન . અથ ખો ચિત્તો ગહપતિ થેરાનં ભિક્ખૂનં અધિવાસનં વિદિત્વા ઉટ્ઠાયાસના થેરે ભિક્ખૂ અભિવાદેત્વા પદક્ખિણં કત્વા પક્કામિ. અથ ખો થેરા ભિક્ખૂ તસ્સા રત્તિયા અચ્ચયેન પુબ્બણ્હસમયં નિવાસેત્વા પત્તચીવરમાદાય યેન ચિત્તસ્સ ગહપતિસ્સ નિવેસનં તેનુપસઙ્કમિંસુ; ઉપસઙ્કમિત્વા પઞ્ઞત્તે આસને નિસીદિંસુ.
344. Ekaṃ samayaṃ sambahulā therā bhikkhū macchikāsaṇḍe viharanti ambāṭakavane. Atha kho citto gahapati yena therā bhikkhū tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā there bhikkhū abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho citto gahapati there bhikkhū etadavoca – ‘‘adhivāsentu me, bhante, therā svātanāya bhatta’’nti. Adhivāsesuṃ kho therā bhikkhū tuṇhībhāvena . Atha kho citto gahapati therānaṃ bhikkhūnaṃ adhivāsanaṃ viditvā uṭṭhāyāsanā there bhikkhū abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā pakkāmi. Atha kho therā bhikkhū tassā rattiyā accayena pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya yena cittassa gahapatissa nivesanaṃ tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā paññatte āsane nisīdiṃsu.
અથ ખો ચિત્તો ગહપતિ યેન થેરા ભિક્ખૂ તેનુપસઙ્કમિ; ઉપસઙ્કમિત્વા થેરે ભિક્ખૂ અભિવાદેત્વા એકમન્તં નિસીદિ. એકમન્તં નિસિન્નો ખો ચિત્તો ગહપતિ આયસ્મન્તં થેરં એતદવોચ – ‘‘‘ધાતુનાનત્તં, ધાતુનાનત્ત’ન્તિ, ભન્તે થેર, વુચ્ચતિ. કિત્તાવતા નુ ખો, ભન્તે, ધાતુનાનત્તં વુત્તં ભગવતા’’તિ? એવં વુત્તે આયસ્મા થેરો તુણ્હી અહોસિ. દુતિયમ્પિ ખો ચિત્તો ગહપતિ આયસ્મન્તં થેરં એતદવોચ – ‘‘‘ધાતુનાનત્તં, ધાતુનાનત્ત’ન્તિ, ભન્તે થેર, વુચ્ચતિ. કિત્તાવતા નુ ખો, ભન્તે, ધાતુનાનત્તં વુત્તં ભગવતા’’તિ? દુતિયમ્પિ ખો આયસ્મા થેરો તુણ્હી અહોસિ. તતિયમ્પિ ખો ચિત્તો ગહપતિ આયસ્મન્તં થેરં એતદવોચ – ‘‘‘ધાતુનાનત્તં, ધાતુનાનત્ત’ન્તિ, ભન્તે થેર, વુચ્ચતિ. કિત્તાવતા નુ ખો, ભન્તે, ધાતુનાનત્તં વુત્તં ભગવતા’’તિ? તતિયમ્પિ ખો આયસ્મા થેરો તુણ્હી અહોસિ.
Atha kho citto gahapati yena therā bhikkhū tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā there bhikkhū abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho citto gahapati āyasmantaṃ theraṃ etadavoca – ‘‘‘dhātunānattaṃ, dhātunānatta’nti, bhante thera, vuccati. Kittāvatā nu kho, bhante, dhātunānattaṃ vuttaṃ bhagavatā’’ti? Evaṃ vutte āyasmā thero tuṇhī ahosi. Dutiyampi kho citto gahapati āyasmantaṃ theraṃ etadavoca – ‘‘‘dhātunānattaṃ, dhātunānatta’nti, bhante thera, vuccati. Kittāvatā nu kho, bhante, dhātunānattaṃ vuttaṃ bhagavatā’’ti? Dutiyampi kho āyasmā thero tuṇhī ahosi. Tatiyampi kho citto gahapati āyasmantaṃ theraṃ etadavoca – ‘‘‘dhātunānattaṃ, dhātunānatta’nti, bhante thera, vuccati. Kittāvatā nu kho, bhante, dhātunānattaṃ vuttaṃ bhagavatā’’ti? Tatiyampi kho āyasmā thero tuṇhī ahosi.
તેન ખો પન સમયેન આયસ્મા ઇસિદત્તો તસ્મિં ભિક્ખુસઙ્ઘે સબ્બનવકો હોતિ. અથ ખો આયસ્મા ઇસિદત્તો આયસ્મન્તં થેરં એતદવોચ – ‘‘બ્યાકરોમહં, ભન્તે થેર, ચિત્તસ્સ ગહપતિનો એતં પઞ્હ’’ન્તિ? ‘‘બ્યાકરોહિ ત્વં, આવુસો ઇસિદત્ત, ચિત્તસ્સ ગહપતિનો એતં પઞ્હ’’ન્તિ. ‘‘એવઞ્હિ ત્વં, ગહપતિ, પુચ્છસિ – ‘ધાતુનાનત્તં, ધાતુનાનત્તન્તિ, ભન્તે થેર, વુચ્ચતિ. કિત્તાવતા નુ ખો, ભન્તે, ધાતુનાનત્તં, વુત્તં ભગવતા’’’તિ? ‘‘એવં , ભન્તે’’. ‘‘ઇદં ખો, ગહપતિ, ધાતુનાનત્તં વુત્તં ભગવતા – ચક્ખુધાતુ, રૂપધાતુ, ચક્ખુવિઞ્ઞાણધાતુ…પે॰… મનોધાતુ, ધમ્મધાતુ, મનોવિઞ્ઞાણધાતુ. એત્તાવતા ખો, ગહપતિ, ધાતુનાનત્તં વુત્તં ભગવતા’’તિ.
Tena kho pana samayena āyasmā isidatto tasmiṃ bhikkhusaṅghe sabbanavako hoti. Atha kho āyasmā isidatto āyasmantaṃ theraṃ etadavoca – ‘‘byākaromahaṃ, bhante thera, cittassa gahapatino etaṃ pañha’’nti? ‘‘Byākarohi tvaṃ, āvuso isidatta, cittassa gahapatino etaṃ pañha’’nti. ‘‘Evañhi tvaṃ, gahapati, pucchasi – ‘dhātunānattaṃ, dhātunānattanti, bhante thera, vuccati. Kittāvatā nu kho, bhante, dhātunānattaṃ, vuttaṃ bhagavatā’’’ti? ‘‘Evaṃ , bhante’’. ‘‘Idaṃ kho, gahapati, dhātunānattaṃ vuttaṃ bhagavatā – cakkhudhātu, rūpadhātu, cakkhuviññāṇadhātu…pe… manodhātu, dhammadhātu, manoviññāṇadhātu. Ettāvatā kho, gahapati, dhātunānattaṃ vuttaṃ bhagavatā’’ti.
અથ ખો ચિત્તો ગહપતિ આયસ્મતો ઇસિદત્તસ્સ ભાસિતં અભિનન્દિત્વા અનુમોદિત્વા થેરે ભિક્ખૂ પણીતેન ખાદનીયેન ભોજનીયેન સહત્થા સન્તપ્પેસિ સમ્પવારેસિ. અથ ખો થેરા ભિક્ખૂ ભુત્તાવિનો ઓનીતપત્તપાણિનો ઉટ્ઠાયાસના પક્કમિંસુ. અથ ખો આયસ્મા થેરો આયસ્મન્તં ઇસિદત્તં એતદવોચ – ‘‘સાધુ ખો તં, આવુસો ઇસિદત્ત , એસો પઞ્હો પટિભાસિ, નેસો પઞ્હો મં પટિભાસિ. તેનહાવુસો ઇસિદત્ત, યદા અઞ્ઞથાપિ 1 એવરૂપો પઞ્હો આગચ્છેય્ય, તઞ્ઞેવેત્થ પટિભાસેય્યા’’તિ. દુતિયં.
Atha kho citto gahapati āyasmato isidattassa bhāsitaṃ abhinanditvā anumoditvā there bhikkhū paṇītena khādanīyena bhojanīyena sahatthā santappesi sampavāresi. Atha kho therā bhikkhū bhuttāvino onītapattapāṇino uṭṭhāyāsanā pakkamiṃsu. Atha kho āyasmā thero āyasmantaṃ isidattaṃ etadavoca – ‘‘sādhu kho taṃ, āvuso isidatta , eso pañho paṭibhāsi, neso pañho maṃ paṭibhāsi. Tenahāvuso isidatta, yadā aññathāpi 2 evarūpo pañho āgaccheyya, taññevettha paṭibhāseyyā’’ti. Dutiyaṃ.
Footnotes:
Related texts:
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / સંયુત્તનિકાય (અટ્ઠકથા) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ૨. પઠમઇસિદત્તસુત્તવણ્ણના • 2. Paṭhamaisidattasuttavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / સંયુત્તનિકાય (ટીકા) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ૨. પઠમઇસિદત્તસુત્તવણ્ણના • 2. Paṭhamaisidattasuttavaṇṇanā