Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / સંયુત્તનિકાય (ટીકા) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
૪. પઠમમારપાસસુત્તવણ્ણના
4. Paṭhamamārapāsasuttavaṇṇanā
૧૪૦. ઉપાયમનસિકારેનાતિ અનિચ્ચાદીસુ અનિચ્ચાદિતો મનસિકરણેન. ઉપાયવીરિયેનાતિ અનુપ્પન્નાકુસલાનં અનુપ્પાદનાય વિધિના પવત્તવીરિયેન. કારણવીરિયેનાતિ અનુપ્પન્નાનુપ્પાદનાદિઅત્થસ્સ કારણભૂતેન વીરિયેન. અનુપ્પન્નપાપકાનુપ્પાદનાદિઅત્થાનિ હિ વીરિયાનિ યદત્થં હોન્તિ, તં અત્થં સાધેન્તિયેવાતિ એતસ્સ અત્થસ્સ દીપકો સમ્મા-સદ્દો. યોનિસોસમ્માસદ્દેન હિ ઉપાયકારણત્થદીપકતં સન્ધાય ‘‘ઉપાયવીરિયેન કારણવીરિયેના’’તિ વુત્તં. અરહત્તફલવિમુત્તિ ઉક્કટ્ઠનિદ્દેસેન. મારેન ‘‘મય્હં ખો, ભિક્ખવે’’તિઆદિકં ભગવતો વચનં સુત્વા વુત્તં ‘‘અરહત્તં પત્વાપિ ન તુસ્સતી’’તિઆદિ.
140.Upāyamanasikārenāti aniccādīsu aniccādito manasikaraṇena. Upāyavīriyenāti anuppannākusalānaṃ anuppādanāya vidhinā pavattavīriyena. Kāraṇavīriyenāti anuppannānuppādanādiatthassa kāraṇabhūtena vīriyena. Anuppannapāpakānuppādanādiatthāni hi vīriyāni yadatthaṃ honti, taṃ atthaṃ sādhentiyevāti etassa atthassa dīpako sammā-saddo. Yonisosammāsaddena hi upāyakāraṇatthadīpakataṃ sandhāya ‘‘upāyavīriyena kāraṇavīriyenā’’ti vuttaṃ. Arahattaphalavimutti ukkaṭṭhaniddesena. Mārena ‘‘mayhaṃ kho, bhikkhave’’tiādikaṃ bhagavato vacanaṃ sutvā vuttaṃ ‘‘arahattaṃ patvāpi na tussatī’’tiādi.
કિલેસપાસેનાતિ કિલેસમારસ્સ ઉપાયભૂતેન. કિલેસમારો હિ સત્તે કામગુણપાસેહિ નિબન્ધતિ, ન પન સયમેવ. તેનાહ ‘‘યે દિબ્બા કામગુણસઙ્ખાતા’’તિઆદિ. મારબન્ધનેતિ કિલેસમારસ્સ બન્ધનટ્ઠાને, ભવચારકેતિ અત્થો. ન મે સમણ મોક્ખસીતિ ઇદં મારો ‘‘અનુત્તરા વિમુત્તિ અનુપ્પત્તા, વિમુત્તા સબ્બપાસેહી’’તિ ચ ભગવતો વચનં અસદ્દહન્તો વદતિ સદ્દહન્તોપિ વા ‘‘એવમયં પરેસં સત્તાનં મોક્ખાય ઉસ્સાહં ન કરેય્યા’’તિ અત્તનો કોહઞ્ઞે ઠત્વા વદતિ.
Kilesapāsenāti kilesamārassa upāyabhūtena. Kilesamāro hi satte kāmaguṇapāsehi nibandhati, na pana sayameva. Tenāha ‘‘ye dibbā kāmaguṇasaṅkhātā’’tiādi. Mārabandhaneti kilesamārassa bandhanaṭṭhāne, bhavacāraketi attho. Na me samaṇa mokkhasīti idaṃ māro ‘‘anuttarā vimutti anuppattā, vimuttā sabbapāsehī’’ti ca bhagavato vacanaṃ asaddahanto vadati saddahantopi vā ‘‘evamayaṃ paresaṃ sattānaṃ mokkhāya ussāhaṃ na kareyyā’’ti attano kohaññe ṭhatvā vadati.
પઠમમારપાસસુત્તવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Paṭhamamārapāsasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / સુત્તપિટક • Suttapiṭaka / સંયુત્તનિકાય • Saṃyuttanikāya / ૪. પઠમમારપાસસુત્તં • 4. Paṭhamamārapāsasuttaṃ
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / સંયુત્તનિકાય (અટ્ઠકથા) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ૪. પઠમમારપાસસુત્તવણ્ણના • 4. Paṭhamamārapāsasuttavaṇṇanā