Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / સંયુત્તનિકાય • Saṃyuttanikāya

    ૪. પઠમસરણાનિસક્કસુત્તં

    4. Paṭhamasaraṇānisakkasuttaṃ

    ૧૦૨૦. કપિલવત્થુનિદાનં . તેન ખો પન સમયેન સરણાનિ 1 સક્કો કાલઙ્કતો હોતિ. સો ભગવતા બ્યાકતો – ‘‘સોતાપન્નો અવિનિપાતધમ્મો નિયતો સમ્બોધિપરાયણો’’તિ. તત્ર સુદં સમ્બહુલા સક્કા સઙ્ગમ્મ સમાગમ્મ ઉજ્ઝાયન્તિ ખીયન્તિ વિપાચેન્તિ – ‘‘અચ્છરિયં વત, ભો, અબ્ભુતં વત, ભો! એત્થ દાનિ કો ન સોતાપન્નો ભવિસ્સતિ! યત્ર હિ નામ સરણાનિ સક્કો કાલઙ્કતો; સો ભગવતા બ્યાકતો – ‘સોતાપન્નો અવિનિપાતધમ્મો નિયતો સમ્બોધિપરાયણો’તિ. સરણાનિ સક્કો સિક્ખાદુબ્બલ્યમાપાદિ, મજ્જપાનં અપાયી’’તિ.

    1020. Kapilavatthunidānaṃ . Tena kho pana samayena saraṇāni 2 sakko kālaṅkato hoti. So bhagavatā byākato – ‘‘sotāpanno avinipātadhammo niyato sambodhiparāyaṇo’’ti. Tatra sudaṃ sambahulā sakkā saṅgamma samāgamma ujjhāyanti khīyanti vipācenti – ‘‘acchariyaṃ vata, bho, abbhutaṃ vata, bho! Ettha dāni ko na sotāpanno bhavissati! Yatra hi nāma saraṇāni sakko kālaṅkato; so bhagavatā byākato – ‘sotāpanno avinipātadhammo niyato sambodhiparāyaṇo’ti. Saraṇāni sakko sikkhādubbalyamāpādi, majjapānaṃ apāyī’’ti.

    અથ ખો મહાનામો સક્કો યેન ભગવા તેનુપસઙ્કમિ; ઉપસઙ્કમિત્વા ભગવન્તં અભિવાદેત્વા એકમન્તં નિસીદિ. એકમન્તં નિસિન્નો ખો મહાનામો સક્કો ભગવન્તં એતદવોચ – ‘‘ઇધ, ભન્તે, સરણાનિ સક્કો કાલઙ્કતો. સો ભગવતા બ્યાકતો – ‘સોતાપન્નો અવિનિપાતધમ્મો નિયતો સમ્બોધિપરાયણો’તિ. તત્ર સુદં, ભન્તે, સમ્બહુલા સક્કા સઙ્ગમ્મ સમાગમ્મ ઉજ્ઝાયન્તિ ખીયન્તિ વિપાચેન્તિ – ‘‘અચ્છરિયં વત ભો, અબ્ભુતં વત ભો! એત્થ દાનિ કો ન સોતપન્નો ભવિસ્સતિ! યત્ર હિ નામ સરણાનિ સક્કો કાલઙ્કતો; સો ભગવતા બ્યાકતો – ‘સોતાપન્નો અવિનિપાતધમ્મો નિયતો સમ્બોધિપરાયણો’તિ. સરણાનિ સક્કો સિક્ખાદુબ્બલ્યમાપાદિ, મજ્જપાનં અપાયી’’તિ.

    Atha kho mahānāmo sakko yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho mahānāmo sakko bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘idha, bhante, saraṇāni sakko kālaṅkato. So bhagavatā byākato – ‘sotāpanno avinipātadhammo niyato sambodhiparāyaṇo’ti. Tatra sudaṃ, bhante, sambahulā sakkā saṅgamma samāgamma ujjhāyanti khīyanti vipācenti – ‘‘acchariyaṃ vata bho, abbhutaṃ vata bho! Ettha dāni ko na sotapanno bhavissati! Yatra hi nāma saraṇāni sakko kālaṅkato; so bhagavatā byākato – ‘sotāpanno avinipātadhammo niyato sambodhiparāyaṇo’ti. Saraṇāni sakko sikkhādubbalyamāpādi, majjapānaṃ apāyī’’ti.

    ‘‘યો સો, મહાનામ, દીઘરત્તં ઉપાસકો બુદ્ધં સરણં ગતો ધમ્મં સરણં ગતો સઙ્ઘં સરણં ગતો, સો કથં વિનિપાતં ગચ્છેય્ય! યઞ્હિ તં, મહાનામ, સમ્મા વદમાનો વદેય્ય – ‘દીઘરત્તં ઉપાસકો બુદ્ધં સરણં ગતો ધમ્મં સરણં ગતો સઙ્ઘં સરણં ગતો’તિ, સરણાનિ સક્કં સમ્મા વદમાનો વદેય્ય. સરણાનિ , મહાનામ, સક્કો દીઘરત્તં ઉપાસકો બુદ્ધં સરણં ગતો ધમ્મં સરણં ગતો સઙ્ઘં સરણં ગતો. સો કથં વિનિપાતં ગચ્છેય્ય!

    ‘‘Yo so, mahānāma, dīgharattaṃ upāsako buddhaṃ saraṇaṃ gato dhammaṃ saraṇaṃ gato saṅghaṃ saraṇaṃ gato, so kathaṃ vinipātaṃ gaccheyya! Yañhi taṃ, mahānāma, sammā vadamāno vadeyya – ‘dīgharattaṃ upāsako buddhaṃ saraṇaṃ gato dhammaṃ saraṇaṃ gato saṅghaṃ saraṇaṃ gato’ti, saraṇāni sakkaṃ sammā vadamāno vadeyya. Saraṇāni , mahānāma, sakko dīgharattaṃ upāsako buddhaṃ saraṇaṃ gato dhammaṃ saraṇaṃ gato saṅghaṃ saraṇaṃ gato. So kathaṃ vinipātaṃ gaccheyya!

    ‘‘ઇધ, મહાનામ, એકચ્ચો પુગ્ગલો બુદ્ધે અવેચ્ચપ્પસાદેન સમન્નાગતો હોતિ – ઇતિપિ સો ભગવા…પે॰… સત્થા દેવમનુસ્સાનં બુદ્ધો ભગવાતિ. ધમ્મે…પે॰… સઙ્ઘે…પે॰… હાસપઞ્ઞો જવનપઞ્ઞો વિમુત્તિયા ચ સમન્નાગતો. સો આસવાનં ખયા અનાસવં ચેતોવિમુત્તિં પઞ્ઞાવિમુત્તિં દિટ્ઠેવ ધમ્મે સયં અભિઞ્ઞા સચ્છિકત્વા ઉપસમ્પજ્જ વિહરતિ. અયમ્પિ ખો, મહાનામ, પુગ્ગલો પરિમુત્તો નિરયા પરિમુત્તો તિરચ્છાનયોનિયા પરિમુત્તો પેત્તિવિસયા પરિમુત્તો અપાયદુગ્ગતિવિનિપાતા.

    ‘‘Idha, mahānāma, ekacco puggalo buddhe aveccappasādena samannāgato hoti – itipi so bhagavā…pe… satthā devamanussānaṃ buddho bhagavāti. Dhamme…pe… saṅghe…pe… hāsapañño javanapañño vimuttiyā ca samannāgato. So āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharati. Ayampi kho, mahānāma, puggalo parimutto nirayā parimutto tiracchānayoniyā parimutto pettivisayā parimutto apāyaduggativinipātā.

    ‘‘ઇધ પન, મહાનામ, એકચ્ચો પુગ્ગલો બુદ્ધે અવેચ્ચપ્પસાદેન સમન્નાગતો હોતિ – ઇતિપિ સો ભગવા…પે॰… સત્થા દેવમનુસ્સાનં બુદ્ધો ભગવાતિ. ધમ્મે…પે॰… સઙ્ઘે…પે॰… હાસપઞ્ઞો જવનપઞ્ઞો ન ચ વિમુત્તિયા સમન્નાગતો. સો પઞ્ચન્નં ઓરમ્ભાગિયાનં સંયોજનાનં પરિક્ખયા ઓપપાતિકો હોતિ તત્થ પરિનિબ્બાયી અનાવત્તિધમ્મો તસ્મા 3 લોકા. અયમ્પિ ખો, મહાનામ, પુગ્ગલો પરિમુત્તો નિરયા પરિમુત્તો તિરચ્છાનયોનિયા પરિમુત્તો પેત્તિવિસયા પરિમુત્તો અપાયદુગ્ગતિવિનિપાતા.

    ‘‘Idha pana, mahānāma, ekacco puggalo buddhe aveccappasādena samannāgato hoti – itipi so bhagavā…pe… satthā devamanussānaṃ buddho bhagavāti. Dhamme…pe… saṅghe…pe… hāsapañño javanapañño na ca vimuttiyā samannāgato. So pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā opapātiko hoti tattha parinibbāyī anāvattidhammo tasmā 4 lokā. Ayampi kho, mahānāma, puggalo parimutto nirayā parimutto tiracchānayoniyā parimutto pettivisayā parimutto apāyaduggativinipātā.

    ‘‘ઇધ પન, મહાનામ, એકચ્ચો પુગ્ગલો બુદ્ધે અવેચ્ચપ્પસાદેન સમન્નાગતો હોતિ – ઇતિપિ સો ભગવા…પે॰… સત્થા દેવમનુસ્સાનં બુદ્ધો ભગવાતિ. ધમ્મે…પે॰… સઙ્ઘે…પે॰… ન હાસપઞ્ઞો ન જવનપઞ્ઞો ન ચ વિમુત્તિયા સમન્નાગતો. સો તિણ્ણં સંયોજનાનં પરિક્ખયા રાગદોસમોહાનં તનુત્તા સકદાગામી હોતિ, સકિદેવ ઇમં લોકં આગન્ત્વા દુક્ખસ્સન્તં કરોતિ . અયમ્પિ ખો, મહાનામ, પુગ્ગલો પરિમુત્તો નિરયા પરિમુત્તો તિરચ્છાનયોનિયા પરિમુત્તો પેત્તિવિસયા પરિમુત્તો અપાયદુગ્ગતિવિનિપાતા.

    ‘‘Idha pana, mahānāma, ekacco puggalo buddhe aveccappasādena samannāgato hoti – itipi so bhagavā…pe… satthā devamanussānaṃ buddho bhagavāti. Dhamme…pe… saṅghe…pe… na hāsapañño na javanapañño na ca vimuttiyā samannāgato. So tiṇṇaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā rāgadosamohānaṃ tanuttā sakadāgāmī hoti, sakideva imaṃ lokaṃ āgantvā dukkhassantaṃ karoti . Ayampi kho, mahānāma, puggalo parimutto nirayā parimutto tiracchānayoniyā parimutto pettivisayā parimutto apāyaduggativinipātā.

    ‘‘ઇધ પન, મહાનામ, એકચ્ચો પુગ્ગલો બુદ્ધે અવેચ્ચપ્પસાદેન સમન્નાગતો હોતિ – ઇતિપિ સો ભગવા…પે॰… સત્થા દેવમનુસ્સાનં બુદ્ધો ભગવાતિ; ધમ્મે…પે॰… સઙ્ઘે…પે॰… ન હાસપઞ્ઞો ન જવનપઞ્ઞો ન ચ વિમુત્તિયા સમન્નાગતો. સો તિણ્ણં સંયોજનાનં પરિક્ખયા સોતાપન્નો હોતિ અવિનિપાતધમ્મો નિયતો સમ્બોધિપરાયણોતિ . અયમ્પિ ખો, મહાનામ, પુગ્ગલો પરિમુત્તો નિરયા પરિમુત્તો તિરચ્છાનયોનિયા પરિમુત્તો પેત્તિવિસયા પરિમુત્તો અપાયદુગ્ગતિવિનિપાતા.

    ‘‘Idha pana, mahānāma, ekacco puggalo buddhe aveccappasādena samannāgato hoti – itipi so bhagavā…pe… satthā devamanussānaṃ buddho bhagavāti; dhamme…pe… saṅghe…pe… na hāsapañño na javanapañño na ca vimuttiyā samannāgato. So tiṇṇaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā sotāpanno hoti avinipātadhammo niyato sambodhiparāyaṇoti . Ayampi kho, mahānāma, puggalo parimutto nirayā parimutto tiracchānayoniyā parimutto pettivisayā parimutto apāyaduggativinipātā.

    ‘‘ઇધ પન, મહાનામ, એકચ્ચો પુગ્ગલો ન હેવ ખો બુદ્ધે અવેચ્ચપ્પસાદેન સમન્નાગતો હોતિ… ન ધમ્મે…પે॰… ન સઙ્ઘે…પે॰… ન હાસપઞ્ઞો ન જવનપઞ્ઞો ન ચ વિમુત્તિયા સમન્નાગતો. અપિ ચસ્સ ઇમે ધમ્મા હોન્તિ – સદ્ધિન્દ્રિયં, વીરિયિન્દ્રિયં, સતિન્દ્રિયં, સમાધિન્દ્રિયં, પઞ્ઞિન્દ્રિયં. તથાગતપ્પવેદિતા ચસ્સ ધમ્મા પઞ્ઞાય મત્તસો નિજ્ઝાનં ખમન્તિ. અયમ્પિ ખો, મહાનામ, પુગ્ગલો અગન્તા નિરયં અગન્તા તિરચ્છાનયોનિં અગન્તા પેત્તિવિસયં અગન્તા અપાયં દુગ્ગતિં વિનિપાતં.

    ‘‘Idha pana, mahānāma, ekacco puggalo na heva kho buddhe aveccappasādena samannāgato hoti… na dhamme…pe… na saṅghe…pe… na hāsapañño na javanapañño na ca vimuttiyā samannāgato. Api cassa ime dhammā honti – saddhindriyaṃ, vīriyindriyaṃ, satindriyaṃ, samādhindriyaṃ, paññindriyaṃ. Tathāgatappaveditā cassa dhammā paññāya mattaso nijjhānaṃ khamanti. Ayampi kho, mahānāma, puggalo agantā nirayaṃ agantā tiracchānayoniṃ agantā pettivisayaṃ agantā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ.

    ‘‘ઇધ પન, મહાનામ, એકચ્ચો પુગ્ગલો ન હેવ ખો બુદ્ધે અવેચ્ચપ્પસાદેન સમન્નાગતો હોતિ… ન ધમ્મે…પે॰… ન સઙ્ઘે…પે॰… ન હાસપઞ્ઞો ન જવનપઞ્ઞો ન ચ વિમુત્તિયા સમન્નાગતો, અપિ ચસ્સ ઇમે ધમ્મા હોન્તિ સદ્ધિન્દ્રિયં…પે॰… પઞ્ઞિન્દ્રિયં. તથાગતે ચસ્સ સદ્ધામત્તં હોતિ પેમમત્તં. અયમ્પિ ખો, મહાનામ, પુગ્ગલો અગન્તા નિરયં અગન્તા તિરચ્છાનયોનિં અગન્તા પેત્તિવિસયં અગન્તા અપાયં દુગ્ગતિં વિનિપાતં. ઇમે ચેપિ, મહાનામ, મહાસાલા સુભાસિતં દુબ્ભાસિતં આજાનેય્યું, ઇમે ચાહં 5 મહાસાલે બ્યાકરેય્યં – ‘સોતાપન્ના અવિનિપાતધમ્મા નિયતા સમ્બોધિપરાયણા’તિ; કિમઙ્ગં 6 પન સરણાનિં સક્કં. સરણાનિ, મહાનામ, સક્કો મરણકાલે સિક્ખં સમાદિયી’’તિ. ચતુત્થં.

    ‘‘Idha pana, mahānāma, ekacco puggalo na heva kho buddhe aveccappasādena samannāgato hoti… na dhamme…pe… na saṅghe…pe… na hāsapañño na javanapañño na ca vimuttiyā samannāgato, api cassa ime dhammā honti saddhindriyaṃ…pe… paññindriyaṃ. Tathāgate cassa saddhāmattaṃ hoti pemamattaṃ. Ayampi kho, mahānāma, puggalo agantā nirayaṃ agantā tiracchānayoniṃ agantā pettivisayaṃ agantā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ. Ime cepi, mahānāma, mahāsālā subhāsitaṃ dubbhāsitaṃ ājāneyyuṃ, ime cāhaṃ 7 mahāsāle byākareyyaṃ – ‘sotāpannā avinipātadhammā niyatā sambodhiparāyaṇā’ti; kimaṅgaṃ 8 pana saraṇāniṃ sakkaṃ. Saraṇāni, mahānāma, sakko maraṇakāle sikkhaṃ samādiyī’’ti. Catutthaṃ.







    Footnotes:
    1. સરકાનિ (સી॰ સ્યા॰ કં॰ પી॰)
    2. sarakāni (sī. syā. kaṃ. pī.)
    3. અસ્મા (સ્યા॰ કં॰ પી॰ ક॰)
    4. asmā (syā. kaṃ. pī. ka.)
    5. ઇમેવાહં (સ્યા॰ કં॰), ઇમેસાહં (ક॰)
    6. કિમઙ્ગ (સી॰ સ્યા॰ કં॰ પી॰)
    7. imevāhaṃ (syā. kaṃ.), imesāhaṃ (ka.)
    8. kimaṅga (sī. syā. kaṃ. pī.)



    Related texts:



    અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / સંયુત્તનિકાય (અટ્ઠકથા) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ૪. પઠમસરણાનિસક્કસુત્તવણ્ણના • 4. Paṭhamasaraṇānisakkasuttavaṇṇanā

    ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / સંયુત્તનિકાય (ટીકા) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ૪. પઠમસરણાનિસક્કસુત્તવણ્ણના • 4. Paṭhamasaraṇānisakkasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact