Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / વજિરબુદ્ધિ-ટીકા • Vajirabuddhi-ṭīkā |
૧૦. પથવીખણનસિક્ખાપદવણ્ણના
10. Pathavīkhaṇanasikkhāpadavaṇṇanā
૮૬. કટસક્ખરા સેતમત્તિકા વિય મુદુકા સક્ખરજાતિ. ‘‘અકતપબ્ભારેતિ અવલઞ્જિતબ્બટ્ઠાનદસ્સનત્થં વુત્ત’’ન્તિ લિખિતં. ‘‘અનોવસ્સકટ્ઠાનદસ્સનત્થ’’ન્તિ વત્તબ્બં. મૂસિકુક્કુરન્તિ મૂસિકાહિ ઉદ્ધટપંસુ. સુદ્ધચિત્તાતિ કિઞ્ચાપિ ‘‘એવં પવટ્ટિતે પથવી ભિજ્જિસ્સતી’’તિ જાનન્તિ, નો પન ચે પથવીભેદત્થિકા, સુદ્ધચિત્તા નામ હોન્તિ. પંસુઆદયો દ્વે કોટ્ઠાસા આપત્તિકરા. કેચિ ‘‘સબ્બચ્છન્નાદીસુ ઉપડ્ઢે દુક્કટસ્સ વુત્તત્તા સચે દુક્કટં, યુત્ત’’ન્તિ વદન્તિ. તત્થ યુત્તં તાદિસસ્સ વત્થુનો સમ્ભવા, ઇધ પન જાતપથવી ચ અજાતપથવી ચાતિ દ્વેયેવ વત્થૂનિ, તસ્મા દ્વિન્નં એકેન ભવિતબ્બન્તિ ન યુત્તં. એત્થાપિ દુક્કટવચનં અત્થીતિ ચે? તં પન સઞ્ઞાવસેન, ન વત્થુવસેનાતિ ન યુત્તમેવ.
86.Kaṭasakkharā setamattikā viya mudukā sakkharajāti. ‘‘Akatapabbhāreti avalañjitabbaṭṭhānadassanatthaṃ vutta’’nti likhitaṃ. ‘‘Anovassakaṭṭhānadassanattha’’nti vattabbaṃ. Mūsikukkuranti mūsikāhi uddhaṭapaṃsu. Suddhacittāti kiñcāpi ‘‘evaṃ pavaṭṭite pathavī bhijjissatī’’ti jānanti, no pana ce pathavībhedatthikā, suddhacittā nāma honti. Paṃsuādayo dve koṭṭhāsā āpattikarā. Keci ‘‘sabbacchannādīsu upaḍḍhe dukkaṭassa vuttattā sace dukkaṭaṃ, yutta’’nti vadanti. Tattha yuttaṃ tādisassa vatthuno sambhavā, idha pana jātapathavī ca ajātapathavī cāti dveyeva vatthūni, tasmā dvinnaṃ ekena bhavitabbanti na yuttaṃ. Etthāpi dukkaṭavacanaṃ atthīti ce? Taṃ pana saññāvasena, na vatthuvasenāti na yuttameva.
૮૭. અગ્ગિં કાતું વટ્ટતીતિ એત્થ એત્તાવતા ઉસુમં ગણ્હાતિ, તસ્મા વટ્ટતીતિ કેચિ. એવં સતિ પથવિયા અગ્ગિમ્હિ કતે દૂરતોપિ ભૂમિ ઉણ્હા હોતિ, તત્તકં કોપેતબ્બં સિયા, ન ચ કપ્પતિ, તસ્મા યસ્મિં ઠાને પતતિ, તં સો અગ્ગિ ડહતિ, તસ્મા વટ્ટતીતિ એકે. અડહિતેપિ ‘‘અદડ્ઢાય પથવિયા અગ્ગિં ઠપેતું ન વટ્ટતી’’તિ વુત્તત્તા અત્તના પાતનાયેવ દોસો પતિતે ઉપદાહેતિ વેદિતબ્બં.
87.Aggiṃ kātuṃ vaṭṭatīti ettha ettāvatā usumaṃ gaṇhāti, tasmā vaṭṭatīti keci. Evaṃ sati pathaviyā aggimhi kate dūratopi bhūmi uṇhā hoti, tattakaṃ kopetabbaṃ siyā, na ca kappati, tasmā yasmiṃ ṭhāne patati, taṃ so aggi ḍahati, tasmā vaṭṭatīti eke. Aḍahitepi ‘‘adaḍḍhāyapathaviyā aggiṃ ṭhapetuṃ na vaṭṭatī’’ti vuttattā attanā pātanāyeva doso patite upadāheti veditabbaṃ.
પથવીખણનસિક્ખાપદવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Pathavīkhaṇanasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
સમત્તો વણ્ણનાક્કમેન મુસાવાદવગ્ગો પઠમો.
Samatto vaṇṇanākkamena musāvādavaggo paṭhamo.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / વિનયપિટક • Vinayapiṭaka / મહાવિભઙ્ગ • Mahāvibhaṅga / ૧. મુસાવાદવગ્ગો • 1. Musāvādavaggo
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / વિનયપિટક (અટ્ઠકથા) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / મહાવિભઙ્ગ-અટ્ઠકથા • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ૧૦. પથવીખણનસિક્ખાપદવણ્ણના • 10. Pathavīkhaṇanasikkhāpadavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / સારત્થદીપની-ટીકા • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ૧૦. પથવીખણનસિક્ખાપદવણ્ણના • 10. Pathavīkhaṇanasikkhāpadavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વિમતિવિનોદની-ટીકા • Vimativinodanī-ṭīkā / ૧૦. પથવીખણનસિક્ખાપદવણ્ણના • 10. Pathavīkhaṇanasikkhāpadavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / પાચિત્યાદિયોજનાપાળિ • Pācityādiyojanāpāḷi / ૧૦. પથવીખણનસિક્ખાપદં • 10. Pathavīkhaṇanasikkhāpadaṃ