Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / વિનયસઙ્ગહ-અટ્ઠકથા • Vinayasaṅgaha-aṭṭhakathā

    ૧૪. પથવીખણનવિનિચ્છયકથા

    14. Pathavīkhaṇanavinicchayakathā

    ૭૨. પથવીતિ દ્વે પથવી જાતા ચ પથવી અજાતા ચ પથવીતિ. તત્થ જાતા નામ પથવી સુદ્ધપંસુકા સુદ્ધમત્તિકા અપ્પપાસાણા અપ્પસક્ખરા અપ્પકઠલા અપ્પમરુમ્બા અપ્પવાલુકા યેભુય્યેનપંસુકા યેભુય્યેનમત્તિકા, અદડ્ઢાપિ વુચ્ચતિ ‘‘જાતા પથવી’’તિ. યોપિ પંસુપુઞ્જો વા મત્તિકાપુઞ્જો વા અતિરેકચાતુમાસં ઓવટ્ઠો, સોપિ વુચ્ચતિ ‘‘જાતા પથવી’’તિ. અજાતા નામ પથવી સુદ્ધપાસાણા સુદ્ધસક્ખરા સુદ્ધકઠલા સુદ્ધમરુમ્બા સુદ્ધવાલુકા અપ્પપંસુકા અપ્પમત્તિકા યેભુય્યેનપાસાણા યેભુય્યેનસક્ખરા યેભુય્યેનકઠલા યેભુય્યેનમરુમ્બા યેભુય્યેનવાલુકા, દડ્ઢાપિ વુચ્ચતિ ‘‘અજાતા પથવી’’તિ. યોપિ પંસુપુઞ્જો વા મત્તિકાપુઞ્જો વા ઓમકચાતુમાસં ઓવટ્ઠો, સોપિ વુચ્ચતિ ‘‘અજાતા પથવી’’તિ (પાચિ॰ ૮૪-૮૬).

    72.Pathavīti dve pathavī jātā ca pathavī ajātā ca pathavīti. Tattha jātā nāma pathavī suddhapaṃsukā suddhamattikā appapāsāṇā appasakkharā appakaṭhalā appamarumbā appavālukā yebhuyyenapaṃsukā yebhuyyenamattikā, adaḍḍhāpi vuccati ‘‘jātā pathavī’’ti. Yopi paṃsupuñjo vā mattikāpuñjo vā atirekacātumāsaṃ ovaṭṭho, sopi vuccati ‘‘jātā pathavī’’ti. Ajātā nāma pathavī suddhapāsāṇā suddhasakkharā suddhakaṭhalā suddhamarumbā suddhavālukā appapaṃsukā appamattikā yebhuyyenapāsāṇā yebhuyyenasakkharā yebhuyyenakaṭhalā yebhuyyenamarumbā yebhuyyenavālukā, daḍḍhāpi vuccati ‘‘ajātā pathavī’’ti. Yopi paṃsupuñjo vā mattikāpuñjo vā omakacātumāsaṃ ovaṭṭho, sopi vuccati ‘‘ajātā pathavī’’ti (pāci. 84-86).

    તત્થ જાતપથવિં ખણન્તસ્સ ખણાપેન્તસ્સ વા પાચિત્તિયં. તત્રાયં વિનિચ્છયો (પાચિ॰ અટ્ઠ॰ ૮૬) – સચે સયં ખણતિ, પહારે પહારે પાચિત્તિયં. સચે અઞ્ઞં આણાપેતિ, સકિં આણત્તો સચેપિ સકલદિવસં ખણતિ, આણાપકસ્સ એકમેવ પાચિત્તિયં. સચે પન કુસીતો હોતિ, પુનપ્પુનં આણાપેતબ્બો, તં આણાપેત્વા ખણાપેન્તસ્સ વાચાય વાચાય પાચિત્તિયં. સચે ‘‘પોક્ખરણિં ખણાહી’’તિ વદતિ, વટ્ટતિ. ખતાયેવ હિ પોક્ખરણી નામ હોતિ. તસ્મા અયં કપ્પિયવોહારો. એસ નયો ‘‘વાપિં તળાકં આવાટં ખણા’’તિઆદીસુપિ. ‘‘ઇમં ઓકાસં ખણ, ઇમસ્મિં ઓકાસે પોક્ખરણિં ખણા’’તિ વત્તું પન ન વટ્ટતિ. ‘‘કન્દં ખણ, મૂલં ખણા’’તિ અનિયમેત્વા વત્તું વટ્ટતિ, ‘‘ઇમં વલ્લિં ખણ, ઇમસ્મિં ઓકાસે કન્દં વા મૂલં વા ખણા’’તિ વત્તું ન વટ્ટતિ.

    Tattha jātapathaviṃ khaṇantassa khaṇāpentassa vā pācittiyaṃ. Tatrāyaṃ vinicchayo (pāci. aṭṭha. 86) – sace sayaṃ khaṇati, pahāre pahāre pācittiyaṃ. Sace aññaṃ āṇāpeti, sakiṃ āṇatto sacepi sakaladivasaṃ khaṇati, āṇāpakassa ekameva pācittiyaṃ. Sace pana kusīto hoti, punappunaṃ āṇāpetabbo, taṃ āṇāpetvā khaṇāpentassa vācāya vācāya pācittiyaṃ. Sace ‘‘pokkharaṇiṃ khaṇāhī’’ti vadati, vaṭṭati. Khatāyeva hi pokkharaṇī nāma hoti. Tasmā ayaṃ kappiyavohāro. Esa nayo ‘‘vāpiṃ taḷākaṃ āvāṭaṃ khaṇā’’tiādīsupi. ‘‘Imaṃ okāsaṃ khaṇa, imasmiṃ okāse pokkharaṇiṃ khaṇā’’ti vattuṃ pana na vaṭṭati. ‘‘Kandaṃ khaṇa, mūlaṃ khaṇā’’ti aniyametvā vattuṃ vaṭṭati, ‘‘imaṃ valliṃ khaṇa, imasmiṃ okāse kandaṃ vā mūlaṃ vā khaṇā’’ti vattuṃ na vaṭṭati.

    ૭૩. પોક્ખરણિં સોધેન્તેહિ યો કુટેહિ ઉસ્સિઞ્ચિતું સક્કા હોતિ તનુકકદ્દમો, તં અપનેતું વટ્ટતિ, બહલો ન વટ્ટતિ. આતપેન સુક્ખકદ્દમો ફલતિ, તત્ર યો હેટ્ઠા પથવિયા અસમ્બન્ધો, તમેવ અપનેતું વટ્ટતિ. ઉદકેન ગતટ્ઠાને ઉદકપપ્પટકો નામ હોતિ, વાતપહારેન ચલતિ, તં અપનેતું વટ્ટતિ. પોક્ખરણીઆદીનં તટં ભિજ્જિત્વા ઉદકસામન્તા પતતિ. સચે ઓમકચાતુમાસં ઓવટ્ઠં, છિન્દિતું ભિન્દિતું વા વટ્ટતિ, ચાતુમાસતો ઉદ્ધં ન વટ્ટતિ. સચે પન ઉદકેયેવ પતતિ, દેવેન અતિરેકચાતુમાસં ઓવટ્ઠેપિ ઉદકેયેવ ઉદકસ્સ પતિતત્તા વટ્ટતિ.

    73. Pokkharaṇiṃ sodhentehi yo kuṭehi ussiñcituṃ sakkā hoti tanukakaddamo, taṃ apanetuṃ vaṭṭati, bahalo na vaṭṭati. Ātapena sukkhakaddamo phalati, tatra yo heṭṭhā pathaviyā asambandho, tameva apanetuṃ vaṭṭati. Udakena gataṭṭhāne udakapappaṭako nāma hoti, vātapahārena calati, taṃ apanetuṃ vaṭṭati. Pokkharaṇīādīnaṃ taṭaṃ bhijjitvā udakasāmantā patati. Sace omakacātumāsaṃ ovaṭṭhaṃ, chindituṃ bhindituṃ vā vaṭṭati, cātumāsato uddhaṃ na vaṭṭati. Sace pana udakeyeva patati, devena atirekacātumāsaṃ ovaṭṭhepi udakeyeva udakassa patitattā vaṭṭati.

    પાસાણપિટ્ઠિયં સોણ્ડિં ખણન્તિ, સચે તત્થ પઠમમેવ સુખુમરજં પતતિ, તં દેવેન ઓવટ્ઠં હોતિ, ચાતુમાસચ્ચયેન અકપ્પિયપથવીસઙ્ખ્યં ગચ્છતિ. ઉદકે પરિયાદિન્ને સોણ્ડિં સોધેન્તેહિ વિકોપેતું ન વટ્ટતિ. સચે પઠમમેવ ઉદકેન પૂરતિ, પચ્છા રજં પતતિ, તં વિકોપેતું વટ્ટતિ. તત્થ હિ દેવે વસ્સન્તેપિ ઉદકેયેવ ઉદકં પતતિ. પિટ્ઠિપાસાણે સુખુમરજં હોતિ, દેવે ફુસાયન્તે અલ્લીયતિ, તમ્પિ ચાતુમાસચ્ચયેન વિકોપેતું ન વટ્ટતિ. અકતપબ્ભારે વમ્મિકો ઉટ્ઠિતો હોતિ, યથાસુખં વિકોપેતું વટ્ટતિ. સચે અબ્ભોકાસે ઉટ્ઠહતિ, ઓમકચાતુમાસં ઓવટ્ઠોયેવ વટ્ટતિ. રુક્ખાદીસુ આરુળ્હઉપચિકમત્તિકાયમ્પિ એસેવ નયો. ગણ્ડુપ્પાદગૂથમૂસિકુક્કરગોકણ્ટકાદીસુપિ એસેવ નયો. ગોકણ્ટકો નામ ગાવીનં ખુરચ્છિન્નકદ્દમો વુચ્ચતિ. સચે પન હેટ્ઠિમતલેન ભૂમિસમ્બન્ધો હોતિ, એકદિવસમ્પિ ન વટ્ટતિ. કસિતટ્ઠાને નઙ્ગલચ્છિન્નમત્તિકાપિણ્ડં ગણ્હન્તસ્સ એસેવ નયો.

    Pāsāṇapiṭṭhiyaṃ soṇḍiṃ khaṇanti, sace tattha paṭhamameva sukhumarajaṃ patati, taṃ devena ovaṭṭhaṃ hoti, cātumāsaccayena akappiyapathavīsaṅkhyaṃ gacchati. Udake pariyādinne soṇḍiṃ sodhentehi vikopetuṃ na vaṭṭati. Sace paṭhamameva udakena pūrati, pacchā rajaṃ patati, taṃ vikopetuṃ vaṭṭati. Tattha hi deve vassantepi udakeyeva udakaṃ patati. Piṭṭhipāsāṇe sukhumarajaṃ hoti, deve phusāyante allīyati, tampi cātumāsaccayena vikopetuṃ na vaṭṭati. Akatapabbhāre vammiko uṭṭhito hoti, yathāsukhaṃ vikopetuṃ vaṭṭati. Sace abbhokāse uṭṭhahati, omakacātumāsaṃ ovaṭṭhoyeva vaṭṭati. Rukkhādīsu āruḷhaupacikamattikāyampi eseva nayo. Gaṇḍuppādagūthamūsikukkaragokaṇṭakādīsupi eseva nayo. Gokaṇṭako nāma gāvīnaṃ khuracchinnakaddamo vuccati. Sace pana heṭṭhimatalena bhūmisambandho hoti, ekadivasampi na vaṭṭati. Kasitaṭṭhāne naṅgalacchinnamattikāpiṇḍaṃ gaṇhantassa eseva nayo.

    પુરાણસેનાસનં હોતિ અચ્છદનં વા વિનટ્ઠચ્છદનં વા અતિરેકચાતુમાસં ઓવટ્ઠં જાતપથવીસઙ્ખ્યમેવ ગચ્છતિ, તતો અવસેસં છદનિટ્ઠકં વા ગોપાનસીઆદિકં ઉપકરણં વા ‘‘ઇટ્ઠકં ગણ્હામિ, ગોપાનસિં ભિત્તિપાદં પદરત્થરણં પાસાદત્થમ્ભં ગણ્હામી’’તિ સઞ્ઞાય ગણ્હિતું વટ્ટતિ, તેન સદ્ધિં મત્તિકા પતતિ, અનાપત્તિ, ભિત્તિમત્તિકં ગણ્હન્તસ્સ પન આપત્તિ. સચે યા યા અતિન્તા, તં તં ગણ્હાતિ, અનાપત્તિ. અન્તોગેહે મત્તિકાપુઞ્જો હોતિ, તસ્મિં એકદિવસં ઓવટ્ઠે ગેહં છાદેન્તિ. સચે સબ્બો તિન્તો, ચાતુમાસચ્ચયેન જાતપથવીયેવ. અથસ્સ ઉપરિભાગોયેવ તિન્તો, અન્તો અતિન્તો, યત્તકં તિન્તં, તં કપ્પિયકારકેહિ કપ્પિયવોહારેન અપનામેત્વા સેસં યથાસુખં વળઞ્જેતું વટ્ટતિ ઉદકેન તેમિતત્તા. એકાબદ્ધાયેવ હિ જાતપથવી હોતિ, ન ઇતરાતિ. અબ્ભોકાસે મત્તિકાપાકારો હોતિ, અતિરેકચાતુમાસં ઓવટ્ઠો જાતપથવીસઙ્ખ્યં ગચ્છતિ, તત્થ લગ્ગપંસું પન અલ્લહત્થેન છુપિત્વા ગહેતું વટ્ટતિ. સચે ઇટ્ઠકપાકારો હોતિ, યેભુય્યેનકઠલટ્ઠાને તિટ્ઠતિ, યથાસુખં વિકોપેતું વટ્ટતિ. અબ્ભોકાસે ઠિતમણ્ડપત્થમ્ભં ઇતો ચિતો ચ સઞ્ચાલેત્વા પથવિં વિકોપેન્તેન ગહેતું ન વટ્ટતિ, ઉજુકમેવ ઉદ્ધરિતું વટ્ટતિ. અઞ્ઞમ્પિ સુક્ખરુક્ખં સુક્ખખાણુકં વા ગણ્હન્તસ્સ એસેવ નયો.

    Purāṇasenāsanaṃ hoti acchadanaṃ vā vinaṭṭhacchadanaṃ vā atirekacātumāsaṃ ovaṭṭhaṃ jātapathavīsaṅkhyameva gacchati, tato avasesaṃ chadaniṭṭhakaṃ vā gopānasīādikaṃ upakaraṇaṃ vā ‘‘iṭṭhakaṃ gaṇhāmi, gopānasiṃ bhittipādaṃ padarattharaṇaṃ pāsādatthambhaṃ gaṇhāmī’’ti saññāya gaṇhituṃ vaṭṭati, tena saddhiṃ mattikā patati, anāpatti, bhittimattikaṃ gaṇhantassa pana āpatti. Sace yā yā atintā, taṃ taṃ gaṇhāti, anāpatti. Antogehe mattikāpuñjo hoti, tasmiṃ ekadivasaṃ ovaṭṭhe gehaṃ chādenti. Sace sabbo tinto, cātumāsaccayena jātapathavīyeva. Athassa uparibhāgoyeva tinto, anto atinto, yattakaṃ tintaṃ, taṃ kappiyakārakehi kappiyavohārena apanāmetvā sesaṃ yathāsukhaṃ vaḷañjetuṃ vaṭṭati udakena temitattā. Ekābaddhāyeva hi jātapathavī hoti, na itarāti. Abbhokāse mattikāpākāro hoti, atirekacātumāsaṃ ovaṭṭho jātapathavīsaṅkhyaṃ gacchati, tattha laggapaṃsuṃ pana allahatthena chupitvā gahetuṃ vaṭṭati. Sace iṭṭhakapākāro hoti, yebhuyyenakaṭhalaṭṭhāne tiṭṭhati, yathāsukhaṃ vikopetuṃ vaṭṭati. Abbhokāse ṭhitamaṇḍapatthambhaṃ ito cito ca sañcāletvā pathaviṃ vikopentena gahetuṃ na vaṭṭati, ujukameva uddharituṃ vaṭṭati. Aññampi sukkharukkhaṃ sukkhakhāṇukaṃ vā gaṇhantassa eseva nayo.

    ૭૪. નવકમ્મત્થં થમ્ભં વા પાસાણં વા રુક્ખં વા દણ્ડકેહિ ઉચ્ચાલેત્વા પવટ્ટેન્તા ગચ્છન્તિ , તત્થ જાતપથવી ભિજ્જતિ, સચે સુદ્ધચિત્તા પવટ્ટેન્તિ, અનાપત્તિ. અથ પન તેન અપદેસેન પથવિં ભિન્દિતુકામાયેવ હોન્તિ, આપત્તિ. સાખાદીનિ કડ્ઢન્તાનમ્પિ પથવિયં દારૂનિ ફાલેન્તાનમ્પિ એસેવ નયો. પથવિયં અટ્ઠિસૂચિકણ્ટકાદીસુપિ યં કિઞ્ચિ આકોટેતું વા પવેસેતું વા ન વટ્ટતિ, ‘‘પસ્સાવધારાય વેગેન પથવિં ભિન્દિસ્સામી’’તિ એવં પસ્સાવમ્પિ કાતું ન વટ્ટતિ. કરોન્તસ્સ ભિજ્જતિ, આપત્તિ, ‘‘વિસમભૂમિં સમં કરિસ્સામી’’તિ સમ્મજ્જનિયા ઘંસિતુમ્પિ ન વટ્ટતિ. વત્તસીસેનેવ હિ સમ્મજ્જિતબ્બં. કેચિ કત્તરયટ્ઠિયા ભૂમિં કોટ્ટેન્તિ, પાદઙ્ગુટ્ઠકેન વિલિખન્તિ, ‘‘ચઙ્કમિતટ્ઠાનં દસ્સેસ્સામા’’તિ પુનપ્પુનં ભૂમિં ભિન્દન્તા ચઙ્કમન્તિ, સબ્બં ન વટ્ટતિ, વીરિયસમ્પગ્ગહત્થં પન સમણધમ્મં કરોન્તેન સુદ્ધચિત્તેન ચઙ્કમિતું વટ્ટતિ. ‘‘હત્થં ખોવિસ્સામા’’તિ પથવિયં ઘંસન્તિ, ન વટ્ટતિ, અઘંસન્તેન પન અલ્લહત્થં પથવિયં ઠપેત્વા રજં ગહેતું વટ્ટતિ.

    74. Navakammatthaṃ thambhaṃ vā pāsāṇaṃ vā rukkhaṃ vā daṇḍakehi uccāletvā pavaṭṭentā gacchanti , tattha jātapathavī bhijjati, sace suddhacittā pavaṭṭenti, anāpatti. Atha pana tena apadesena pathaviṃ bhinditukāmāyeva honti, āpatti. Sākhādīni kaḍḍhantānampi pathaviyaṃ dārūni phālentānampi eseva nayo. Pathaviyaṃ aṭṭhisūcikaṇṭakādīsupi yaṃ kiñci ākoṭetuṃ vā pavesetuṃ vā na vaṭṭati, ‘‘passāvadhārāya vegena pathaviṃ bhindissāmī’’ti evaṃ passāvampi kātuṃ na vaṭṭati. Karontassa bhijjati, āpatti, ‘‘visamabhūmiṃ samaṃ karissāmī’’ti sammajjaniyā ghaṃsitumpi na vaṭṭati. Vattasīseneva hi sammajjitabbaṃ. Keci kattarayaṭṭhiyā bhūmiṃ koṭṭenti, pādaṅguṭṭhakena vilikhanti, ‘‘caṅkamitaṭṭhānaṃ dassessāmā’’ti punappunaṃ bhūmiṃ bhindantā caṅkamanti, sabbaṃ na vaṭṭati, vīriyasampaggahatthaṃ pana samaṇadhammaṃ karontena suddhacittena caṅkamituṃ vaṭṭati. ‘‘Hatthaṃ khovissāmā’’ti pathaviyaṃ ghaṃsanti, na vaṭṭati, aghaṃsantena pana allahatthaṃ pathaviyaṃ ṭhapetvā rajaṃ gahetuṃ vaṭṭati.

    કેચિ કણ્ડુકચ્છુઆદીહિ આબાધિકા છિન્નતટાદીસુ અઙ્ગપચ્ચઙ્ગાનિ ઘંસન્તિ, ન વટ્ટતિ. જાતપથવિં દહતિ વા દહાપેતિ વા, પાચિત્તિયં, અન્તમસો પત્તમ્પિ પચન્તો યત્તકેસુ ઠાનેસુ અગ્ગિં દેતિ વા દાપેતિ વા, તત્તકાનિ પાચિત્તિયાનિ, તસ્મા પત્તં પચન્તેનપિ પુબ્બે પક્કટ્ઠાનેયેવ પચિતબ્બો. અદડ્ઢાય પથવિયા અગ્ગિં ઠપેતું ન વટ્ટતિ, પત્તપચનકપાલસ્સ પન ઉપરિ અગ્ગિં ઠપેતું વટ્ટતિ. દારૂનં ઉપરિ ઠપેતિ, સો અગ્ગિ તાનિ દહન્તો ગન્ત્વા પથવિં દહતિ, ન વટ્ટતિ. ઇટ્ઠકકપાલાદીસુપિ એસેવ નયો. તત્રાપિ હિ ઇટ્ઠકાદીનંયેવ ઉપરિ ઠપેતું વટ્ટતિ. કસ્મા? તેસં અનુપાદાનત્તા. ન હિ તાનિ અગ્ગિસ્સ ઉપાદાનસઙ્ખ્યં ગચ્છન્તિ, સુક્ખખાણુસુક્ખરુક્ખાદીસુપિ અગ્ગિં દાતું ન વટ્ટતિ. સચે પન ‘‘પથવિં અપ્પત્તમેવ નિબ્બાપેત્વા ગમિસ્સામી’’તિ દેતિ, વટ્ટતિ. પચ્છા નિબ્બાપેતું ન સક્કોતિ, અવિસયત્તા અનાપત્તિ. તિણુક્કં ગહેત્વા ગચ્છન્તો હત્થે ડય્હમાને ભૂમિયં પાતેતિ, અનાપત્તિ. પતિતટ્ઠાનેયેવ ઉપાદાનં દત્વા અગ્ગિં કાતું વટ્ટતિ. દડ્ઢપથવિયા ચ યત્તકં ઠાનં ઉસુમાય અનુગતં, સબ્બં વિકોપેતું વટ્ટતિ.

    Keci kaṇḍukacchuādīhi ābādhikā chinnataṭādīsu aṅgapaccaṅgāni ghaṃsanti, na vaṭṭati. Jātapathaviṃ dahati vā dahāpeti vā, pācittiyaṃ, antamaso pattampi pacanto yattakesu ṭhānesu aggiṃ deti vā dāpeti vā, tattakāni pācittiyāni, tasmā pattaṃ pacantenapi pubbe pakkaṭṭhāneyeva pacitabbo. Adaḍḍhāya pathaviyā aggiṃ ṭhapetuṃ na vaṭṭati, pattapacanakapālassa pana upari aggiṃ ṭhapetuṃ vaṭṭati. Dārūnaṃ upari ṭhapeti, so aggi tāni dahanto gantvā pathaviṃ dahati, na vaṭṭati. Iṭṭhakakapālādīsupi eseva nayo. Tatrāpi hi iṭṭhakādīnaṃyeva upari ṭhapetuṃ vaṭṭati. Kasmā? Tesaṃ anupādānattā. Na hi tāni aggissa upādānasaṅkhyaṃ gacchanti, sukkhakhāṇusukkharukkhādīsupi aggiṃ dātuṃ na vaṭṭati. Sace pana ‘‘pathaviṃ appattameva nibbāpetvā gamissāmī’’ti deti, vaṭṭati. Pacchā nibbāpetuṃ na sakkoti, avisayattā anāpatti. Tiṇukkaṃ gahetvā gacchanto hatthe ḍayhamāne bhūmiyaṃ pāteti, anāpatti. Patitaṭṭhāneyeva upādānaṃ datvā aggiṃ kātuṃ vaṭṭati. Daḍḍhapathaviyā ca yattakaṃ ṭhānaṃ usumāya anugataṃ, sabbaṃ vikopetuṃ vaṭṭati.

    યો પન અજાનનકો ભિક્ખુ અરણિસહિતેન અગ્ગિં નિબ્બત્તેત્વા હત્થેન ઉક્ખિપિત્વા ‘‘કિં કરોમી’’તિ વદતિ, ‘‘જાલેહી’’તિ વત્તબ્બો. ‘‘હત્થો ડય્હતી’’તિ વદતિ, ‘‘યથા ન ડય્હતિ, તથા કરોહી’’તિ વત્તબ્બો. ‘‘ભૂમિયં પાતેહી’’તિ પન ન વત્તબ્બો. સચે હત્થે ડય્હમાને પાતેતિ, ‘‘પથવિં દહિસ્સામી’’તિ અપાતિતત્તા અનાપત્તિ, પતિતટ્ઠાને પન અગ્ગિં કાતું વટ્ટતિ. ‘‘ઇમસ્સ થમ્ભસ્સ આવાટં જાન, મહામત્તિકં જાન, થુસમત્તિકં જાન, મહામત્તિકં દેહિ, થુસમત્તિકં દેહિ, મત્તિકં આહર, પંસું આહર, મત્તિકાય અત્થો, પંસુના અત્થો , ઇમસ્સ થમ્ભસ્સ આવાટં કપ્પિયં કરોહિ, ઇમં મત્તિકં કપ્પિયં કરોહિ, ઇમં પંસું કપ્પિયં કરોહી’’તિ એવં કપ્પિયવોહારેન યં કિઞ્ચિ કારાપેતું વટ્ટતિ. અઞ્ઞવિહિતો કેનચિ સદ્ધિં કિઞ્ચિ કથેન્તો પાદઙ્ગુટ્ઠકેન કત્તરયટ્ઠિયા વા પથવિં વિલિખન્તો તિટ્ઠતિ, એવં અસતિયા વિલિખન્તસ્સ ભિન્દન્તસ્સ વા અનાપત્તિ.

    Yo pana ajānanako bhikkhu araṇisahitena aggiṃ nibbattetvā hatthena ukkhipitvā ‘‘kiṃ karomī’’ti vadati, ‘‘jālehī’’ti vattabbo. ‘‘Hattho ḍayhatī’’ti vadati, ‘‘yathā na ḍayhati, tathā karohī’’ti vattabbo. ‘‘Bhūmiyaṃ pātehī’’ti pana na vattabbo. Sace hatthe ḍayhamāne pāteti, ‘‘pathaviṃ dahissāmī’’ti apātitattā anāpatti, patitaṭṭhāne pana aggiṃ kātuṃ vaṭṭati. ‘‘Imassa thambhassa āvāṭaṃ jāna, mahāmattikaṃ jāna, thusamattikaṃ jāna, mahāmattikaṃ dehi, thusamattikaṃ dehi, mattikaṃ āhara, paṃsuṃ āhara, mattikāya attho, paṃsunā attho , imassa thambhassa āvāṭaṃ kappiyaṃ karohi, imaṃ mattikaṃ kappiyaṃ karohi, imaṃ paṃsuṃ kappiyaṃ karohī’’ti evaṃ kappiyavohārena yaṃ kiñci kārāpetuṃ vaṭṭati. Aññavihito kenaci saddhiṃ kiñci kathento pādaṅguṭṭhakena kattarayaṭṭhiyā vā pathaviṃ vilikhanto tiṭṭhati, evaṃ asatiyā vilikhantassa bhindantassa vā anāpatti.

    ઇતિ પાળિમુત્તકવિનયવિનિચ્છયસઙ્ગહે

    Iti pāḷimuttakavinayavinicchayasaṅgahe

    પથવીખણનવિનિચ્છયકથા સમત્તા.

    Pathavīkhaṇanavinicchayakathā samattā.





    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact