Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / વિમતિવિનોદની-ટીકા • Vimativinodanī-ṭīkā |
પટિચ્છન્નપરિવાસકથાવણ્ણના
Paṭicchannaparivāsakathāvaṇṇanā
૧૦૨. સુદ્ધસ્સાતિ સભાગસઙ્ઘાદિસેસં અનાપન્નસ્સ, તતો વુટ્ઠિતસ્સ વા. અઞ્ઞસ્મિન્તિ સુદ્ધન્તપરિવાસવસેન આપત્તિવુટ્ઠાનતો અઞ્ઞસ્મિં આપત્તિવુટ્ઠાને. પાળિયં ‘‘પટિકસ્સિતો સઙ્ઘેન ઉદાયિ ભિક્ખુ અન્તરા એકિસ્સા આપત્તિયા…પે॰… મૂલાયપટિકસ્સના’’તિ ઇદં કરણવસેન વિપરિણામેત્વા મૂલાયપટિકસ્સનાય પટિકસ્સિતોતિ યોજેતબ્બં. અથ વા ‘‘મૂલાય પટિકસ્સના ખમતિ સઙ્ઘસ્સા’’તિ ઉત્તરપદેન સહ પચ્ચત્તવસેનેવ યોજેતુમ્પિ વટ્ટતિ.
102.Suddhassāti sabhāgasaṅghādisesaṃ anāpannassa, tato vuṭṭhitassa vā. Aññasminti suddhantaparivāsavasena āpattivuṭṭhānato aññasmiṃ āpattivuṭṭhāne. Pāḷiyaṃ ‘‘paṭikassito saṅghena udāyi bhikkhu antarā ekissā āpattiyā…pe… mūlāyapaṭikassanā’’ti idaṃ karaṇavasena vipariṇāmetvā mūlāyapaṭikassanāya paṭikassitoti yojetabbaṃ. Atha vā ‘‘mūlāya paṭikassanā khamati saṅghassā’’ti uttarapadena saha paccattavaseneva yojetumpi vaṭṭati.
‘‘ઉદાયિં ભિક્ખું અન્તરા એકિસ્સા આપત્તિયા…પે॰… મૂલાય પટિકસ્સિત્વા’’તિ એત્થ અન્તરા એકિસ્સા આપત્તિયા હેતુભૂતાય ઉદાયિં ભિક્ખું મૂલાય પટિકસ્સિત્વા મૂલદિવસે આકડ્ઢિત્વા તસ્સા અન્તરાપત્તિયા સમોધાનપરિવાસં દેતૂતિ યોજના. આવિકારાપેત્વા વિસ્સજ્જેતબ્બોતિ તસ્સ અતેકિચ્છભાવં તેનેવ સઙ્ઘસ્સ પાકટં કારેત્વા લજ્જિગણતો વિયોજનવસેન વિસ્સજ્જેતબ્બો.
‘‘Udāyiṃ bhikkhuṃ antarā ekissā āpattiyā…pe… mūlāya paṭikassitvā’’ti ettha antarā ekissā āpattiyā hetubhūtāya udāyiṃ bhikkhuṃ mūlāya paṭikassitvā mūladivase ākaḍḍhitvā tassā antarāpattiyā samodhānaparivāsaṃ detūti yojanā. Āvikārāpetvā vissajjetabboti tassa atekicchabhāvaṃ teneva saṅghassa pākaṭaṃ kāretvā lajjigaṇato viyojanavasena vissajjetabbo.
સતં આપત્તિયોતિ કાયસંસગ્ગાદિવસેન એકદિવસે આપન્ના સતં આપત્તિયો. દસસતન્તિ સહસ્સા આપત્તિયો. રત્તિસતં છાદયિત્વાનાતિ યોજેતબ્બો. સબ્બપરિવાસકમ્મવાચાવસાનેતિ હેટ્ઠા દસ્સિતાનં દ્વિન્નં સુદ્ધન્તપરિવાસાનં, તિણ્ણં સમોધાનપરિવાસાનઞ્ચાતિ ઇમેસં સબ્બેસં પરિવાસાનં કમ્મવાચાપરિયોસાને. પુરિમનયેનેવાતિ પટિચ્છન્નપરિવાસે વુત્તનયેન.
Sataṃ āpattiyoti kāyasaṃsaggādivasena ekadivase āpannā sataṃ āpattiyo. Dasasatanti sahassā āpattiyo. Rattisataṃ chādayitvānāti yojetabbo. Sabbaparivāsakammavācāvasāneti heṭṭhā dassitānaṃ dvinnaṃ suddhantaparivāsānaṃ, tiṇṇaṃ samodhānaparivāsānañcāti imesaṃ sabbesaṃ parivāsānaṃ kammavācāpariyosāne. Purimanayenevāti paṭicchannaparivāse vuttanayena.
વિહારૂપચારતોપીતિ બહિગામે ભિક્ખૂનં વિહારૂપચારતોપિ. ‘‘દ્વે લેડ્ડુપાતા અતિક્કમિતબ્બા’’તિ ઇદં ભિક્ખૂનં સવનૂપચારાતિક્કમનં વુત્તં. ગામસ્સાતિ ન વુત્તન્તિ ગામસ્સ ઉપચારં મુઞ્ચિતું વટ્ટતીતિ ન વુત્તં. તેન ગામૂપચારે ઠિતાપિ તત્થ દસ્સનસવનૂપચારે અતિક્કમિત્વા ઠિતા ભિક્ખૂ ચ ભિક્ખુનિયો ચ તસ્સા રત્તિચ્છેદં ન કરોન્તીતિ દીપેતિ.
Vihārūpacāratopīti bahigāme bhikkhūnaṃ vihārūpacāratopi. ‘‘Dve leḍḍupātā atikkamitabbā’’ti idaṃ bhikkhūnaṃ savanūpacārātikkamanaṃ vuttaṃ. Gāmassāti na vuttanti gāmassa upacāraṃ muñcituṃ vaṭṭatīti na vuttaṃ. Tena gāmūpacāre ṭhitāpi tattha dassanasavanūpacāre atikkamitvā ṭhitā bhikkhū ca bhikkhuniyo ca tassā ratticchedaṃ na karontīti dīpeti.
અનિક્ખિત્તવત્તભિક્ખૂનં વુત્તનયેનેવાતિ ઉપચારસીમાય પવિટ્ઠાનં વસેન રત્તિચ્છેદં સન્ધાય વુત્તં. તસ્મિં ગામેતિ ભિક્ખુનીનં નિવાસનગામે. અત્તાનં દસ્સેત્વાતિ યથા આરોચેતું સક્કા, તથા દસ્સેત્વા. ‘‘સમ્મન્નિત્વા દાતબ્બા’’તિ ઇમિના સમ્મતાય સહવાસેપિ રત્તિચ્છેદો ન હોતીતિ દસ્સેતિ.
Anikkhittavattabhikkhūnaṃ vuttanayenevāti upacārasīmāya paviṭṭhānaṃ vasena ratticchedaṃ sandhāya vuttaṃ. Tasmiṃ gāmeti bhikkhunīnaṃ nivāsanagāme. Attānaṃ dassetvāti yathā ārocetuṃ sakkā, tathā dassetvā. ‘‘Sammannitvā dātabbā’’ti iminā sammatāya sahavāsepi ratticchedo na hotīti dasseti.
મૂલાયપટિકસ્સિતસ્સાતિ મૂલાયપટિકસ્સિતસ્સ પુન પરિવુત્થપરિવાસસ્સાતિ અત્થો. તિસ્સન્નન્તિ મૂલાપત્તિયા સહ દ્વિન્નં અન્તરાપત્તીનઞ્ચ.
Mūlāyapaṭikassitassāti mūlāyapaṭikassitassa puna parivutthaparivāsassāti attho. Tissannanti mūlāpattiyā saha dvinnaṃ antarāpattīnañca.
૧૦૮. સચે પટિચ્છન્નાતિ નિક્ખિત્તવત્તેનાપન્નાપત્તિં સન્ધાય વુત્તં. પાળિયં પઞ્ચાહપ્પટિચ્છન્નવારે અન્તરાપત્તિકથાયં ‘‘એવઞ્ચ પન, ભિક્ખવે, છારત્તં માનત્તં દાતબ્બ’’ન્તિ ઇદં મૂલાયપટિકસ્સનાકમ્મવાચાનન્તરમેવ દાતું વુત્તં ન હોતિ. મૂલાયપટિકસ્સિતસ્સ પન પઞ્ચદિવસાનિ પરિવસિત્વા યાચિતસ્સ માનત્તચરણકાલે આપન્નાય તતિયાય અન્તરાપત્તિયા અપ્પટિચ્છન્નાય માનત્તદાનં સન્ધાય વુત્તં. એવઞ્ચ દિન્નમાનત્તસ્સ એકેન છારત્તેન પુબ્બે દિન્નમાનત્તાહિ તીહિ આપત્તીહિ સહ ચતસ્સન્નમ્પિ આપત્તીનં માનત્તં ચિણ્ણમેવ હોતિ. ઇમિના પન નયેન અબ્ભાનારહકાલે આપન્નાય અન્તરાપત્તિયા, પક્ખપ્પટિચ્છન્નવારે અન્તરાપત્તીસુ ચ પટિપજ્જનં વેદિતબ્બં. ‘‘એકાહપ્પટિચ્છન્નાદિવસેન પઞ્ચા’’તિ ઇદં એકાહપ્પટિચ્છન્નાદીનં ચતુન્નં પચ્ચેકપરિવાસદાનમાનત્તદાનઅબ્ભાનાનિ એકેકં કત્વા વુત્તં. ‘‘અન્તરાપત્તિવસેન ચતસ્સો’’તિ ઇદમ્પિ માનત્તદાનઅબ્ભાનાનિ તસ્મિં તસ્મિં મૂલાયપટિકસ્સને એકત્તં આરોપેત્વા વુત્તં.
108.Sacepaṭicchannāti nikkhittavattenāpannāpattiṃ sandhāya vuttaṃ. Pāḷiyaṃ pañcāhappaṭicchannavāre antarāpattikathāyaṃ ‘‘evañca pana, bhikkhave, chārattaṃ mānattaṃ dātabba’’nti idaṃ mūlāyapaṭikassanākammavācānantarameva dātuṃ vuttaṃ na hoti. Mūlāyapaṭikassitassa pana pañcadivasāni parivasitvā yācitassa mānattacaraṇakāle āpannāya tatiyāya antarāpattiyā appaṭicchannāya mānattadānaṃ sandhāya vuttaṃ. Evañca dinnamānattassa ekena chārattena pubbe dinnamānattāhi tīhi āpattīhi saha catassannampi āpattīnaṃ mānattaṃ ciṇṇameva hoti. Iminā pana nayena abbhānārahakāle āpannāya antarāpattiyā, pakkhappaṭicchannavāre antarāpattīsu ca paṭipajjanaṃ veditabbaṃ. ‘‘Ekāhappaṭicchannādivasena pañcā’’ti idaṃ ekāhappaṭicchannādīnaṃ catunnaṃ paccekaparivāsadānamānattadānaabbhānāni ekekaṃ katvā vuttaṃ. ‘‘Antarāpattivasena catasso’’ti idampi mānattadānaabbhānāni tasmiṃ tasmiṃ mūlāyapaṭikassane ekattaṃ āropetvā vuttaṃ.
પટિચ્છન્નપરિવાસકથાવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Paṭicchannaparivāsakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / વિનયપિટક • Vinayapiṭaka / ચૂળવગ્ગપાળિ • Cūḷavaggapāḷi
એકાહપ્પટિચ્છન્નપરિવાસં • Ekāhappaṭicchannaparivāsaṃ
પઞ્ચાહપ્પટિચ્છન્નપરિવાસો • Pañcāhappaṭicchannaparivāso
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / વિનયપિટક (અટ્ઠકથા) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ચૂળવગ્ગ-અટ્ઠકથા • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / પટિચ્છન્નપરિવાસકથા • Paṭicchannaparivāsakathā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / સારત્થદીપની-ટીકા • Sāratthadīpanī-ṭīkā
પરિવાસકથાવણ્ણના • Parivāsakathāvaṇṇanā
પટિચ્છન્નપરિવાસકથાવણ્ણના • Paṭicchannaparivāsakathāvaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વજિરબુદ્ધિ-ટીકા • Vajirabuddhi-ṭīkā
પરિવાસકથાવણ્ણના • Parivāsakathāvaṇṇanā
પટિચ્છન્નપરિવાસાદિકથાવણ્ણના • Paṭicchannaparivāsādikathāvaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / પાચિત્યાદિયોજનાપાળિ • Pācityādiyojanāpāḷi / પટિચ્છન્નપરિવાસકથા • Paṭicchannaparivāsakathā