Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / અપદાનપાળિ • Apadānapāḷi

    ૧૦. પુબ્બકમ્મપિલોતિકબુદ્ધઅપદાનં

    10. Pubbakammapilotikabuddhaapadānaṃ

    ૬૪.

    64.

    ‘‘અનોતત્તસરાસન્ને , રમણીયે સિલાતલે;

    ‘‘Anotattasarāsanne , ramaṇīye silātale;

    નાનારતનપજ્જોતે, નાનાગન્ધવનન્તરે.

    Nānāratanapajjote, nānāgandhavanantare.

    ૬૫.

    65.

    ‘‘મહતા ભિક્ખુસઙ્ઘેન, પરેતો 1 લોકનાયકો;

    ‘‘Mahatā bhikkhusaṅghena, pareto 2 lokanāyako;

    આસીનો બ્યાકરી તત્થ, પુબ્બકમ્માનિ અત્તનો.

    Āsīno byākarī tattha, pubbakammāni attano.

    ૬૬.

    66.

    3 ‘‘સુણાથ ભિક્ખવો મય્હં, યં કમ્મં પકતં મયા;

    4 ‘‘Suṇātha bhikkhavo mayhaṃ, yaṃ kammaṃ pakataṃ mayā;

    પિલોતિકસ્સ કમ્મસ્સ, બુદ્ધત્તેપિ વિપચ્ચતિ 5.

    Pilotikassa kammassa, buddhattepi vipaccati 6.

    [૧]

    [1]

    ૬૭.

    67.

    ‘‘મુનાળિ નામહં ધુત્તો, પુબ્બે અઞ્ઞાસુ જાતિસુ 7;

    ‘‘Munāḷi nāmahaṃ dhutto, pubbe aññāsu jātisu 8;

    પચ્ચેકબુદ્ધં સુરભિં 9, અબ્ભાચિક્ખિં અદૂસકં.

    Paccekabuddhaṃ surabhiṃ 10, abbhācikkhiṃ adūsakaṃ.

    ૬૮.

    68.

    ‘‘તેન કમ્મવિપાકેન, નિરયે સંસરિં ચિરં;

    ‘‘Tena kammavipākena, niraye saṃsariṃ ciraṃ;

    બહૂવસ્સસહસ્સાનિ, દુક્ખં વેદેસિ વેદનં.

    Bahūvassasahassāni, dukkhaṃ vedesi vedanaṃ.

    ૬૯.

    69.

    ‘‘તેન કમ્માવસેસેન, ઇધ પચ્છિમકે ભવે;

    ‘‘Tena kammāvasesena, idha pacchimake bhave;

    અબ્ભક્ખાનં મયા લદ્ધં, સુન્દરિકાય કારણા.

    Abbhakkhānaṃ mayā laddhaṃ, sundarikāya kāraṇā.

    [૨]

    [2]

    ૭૦.

    70.

    ‘‘સબ્બાભિભુસ્સ બુદ્ધસ્સ, નન્દો નામાસિ સાવકો;

    ‘‘Sabbābhibhussa buddhassa, nando nāmāsi sāvako;

    તં અબ્ભક્ખાય નિરયે, ચિરં સંસરિતં મયા.

    Taṃ abbhakkhāya niraye, ciraṃ saṃsaritaṃ mayā.

    ૭૧.

    71.

    ‘‘દસવસ્સસહસ્સાનિ, નિરયે સંસરિં ચિરં;

    ‘‘Dasavassasahassāni, niraye saṃsariṃ ciraṃ;

    મનુસ્સભાવં લદ્ધાહં, અબ્ભક્ખાનં બહું લભિં.

    Manussabhāvaṃ laddhāhaṃ, abbhakkhānaṃ bahuṃ labhiṃ.

    ૭૨.

    72.

    ‘‘તેન કમ્માવસેસેન, ચિઞ્ચમાનવિકા મમં;

    ‘‘Tena kammāvasesena, ciñcamānavikā mamaṃ;

    અબ્ભાચિક્ખિ અભૂતેન, જનકાયસ્સ અગ્ગતો.

    Abbhācikkhi abhūtena, janakāyassa aggato.

    [૩]

    [3]

    ૭૩.

    73.

    ‘‘બ્રાહ્મણો સુતવા આસિં, અહં સક્કતપૂજિતો;

    ‘‘Brāhmaṇo sutavā āsiṃ, ahaṃ sakkatapūjito;

    મહાવને પઞ્ચસતે, મન્તે વાચેમિ માણવે.

    Mahāvane pañcasate, mante vācemi māṇave.

    ૭૪.

    74.

    ‘‘તત્થાગતો 11 ઇસિ ભીમો, પઞ્ચાભિઞ્ઞો મહિદ્ધિકો;

    ‘‘Tatthāgato 12 isi bhīmo, pañcābhiñño mahiddhiko;

    તં ચાહં આગતં દિસ્વા, અબ્ભાચિક્ખિં અદૂસકં.

    Taṃ cāhaṃ āgataṃ disvā, abbhācikkhiṃ adūsakaṃ.

    ૭૫.

    75.

    ‘‘તતોહં અવચં સિસ્સે, કામભોગી અયં ઇસિ;

    ‘‘Tatohaṃ avacaṃ sisse, kāmabhogī ayaṃ isi;

    મય્હમ્પિ ભાસમાનસ્સ, અનુમોદિંસુ માણવા.

    Mayhampi bhāsamānassa, anumodiṃsu māṇavā.

    ૭૬.

    76.

    ‘‘તતો માણવકા સબ્બે, ભિક્ખમાનં કુલે કુલે;

    ‘‘Tato māṇavakā sabbe, bhikkhamānaṃ kule kule;

    મહાજનસ્સ આહંસુ, કામભોગી અયં ઇસિ.

    Mahājanassa āhaṃsu, kāmabhogī ayaṃ isi.

    ૭૭.

    77.

    ‘‘તેન કમ્મવિપાકેન, પઞ્ચ ભિક્ખુસતા ઇમે;

    ‘‘Tena kammavipākena, pañca bhikkhusatā ime;

    અબ્ભક્ખાનં લભું સબ્બે, સુન્દરિકાય કારણા.

    Abbhakkhānaṃ labhuṃ sabbe, sundarikāya kāraṇā.

    [૪]

    [4]

    ૭૮.

    78.

    ‘‘વેમાતુભાતરં પુબ્બે, ધનહેતુ હનિં અહં;

    ‘‘Vemātubhātaraṃ pubbe, dhanahetu haniṃ ahaṃ;

    પક્ખિપિં ગિરિદુગ્ગસ્મિં, સિલાય ચ અપિંસયિં.

    Pakkhipiṃ giriduggasmiṃ, silāya ca apiṃsayiṃ.

    ૭૯.

    79.

    ‘‘તેન કમ્મવિપાકેન, દેવદત્તો સિલં ખિપિ;

    ‘‘Tena kammavipākena, devadatto silaṃ khipi;

    અઙ્ગુટ્ઠં પિંસયી પાદે, મમ પાસાણસક્ખરા.

    Aṅguṭṭhaṃ piṃsayī pāde, mama pāsāṇasakkharā.

    [૫]

    [5]

    ૮૦.

    80.

    ‘‘પુરેહં દારકો હુત્વા, કીળમાનો મહાપથે;

    ‘‘Purehaṃ dārako hutvā, kīḷamāno mahāpathe;

    પચ્ચેકબુદ્ધં દિસ્વાન, મગ્ગે સકલિકં 13 ખિપિં 14.

    Paccekabuddhaṃ disvāna, magge sakalikaṃ 15 khipiṃ 16.

    ૮૧.

    81.

    ‘‘તેન કમ્મવિપાકેન, ઇધ પચ્છિમકે ભવે;

    ‘‘Tena kammavipākena, idha pacchimake bhave;

    વધત્થં મં દેવદત્તો, અભિમારે પયોજયિ.

    Vadhatthaṃ maṃ devadatto, abhimāre payojayi.

    [૬]

    [6]

    ૮૨.

    82.

    ‘‘હત્થારોહો પુરે આસિં, પચ્ચેકમુનિમુત્તમં;

    ‘‘Hatthāroho pure āsiṃ, paccekamunimuttamaṃ;

    પિણ્ડાય વિચરન્તં તં, આસાદેસિં ગજેનહં.

    Piṇḍāya vicarantaṃ taṃ, āsādesiṃ gajenahaṃ.

    ૮૩.

    83.

    ‘‘તેન કમ્મવિપાકેન, ભન્તો 17 નાળાગિરી ગજો;

    ‘‘Tena kammavipākena, bhanto 18 nāḷāgirī gajo;

    ગિરિબ્બજે પુરવરે, દારુણો સમુપાગમિ 19.

    Giribbaje puravare, dāruṇo samupāgami 20.

    [૭]

    [7]

    ૮૪.

    84.

    ‘‘રાજાહં પત્થિવો 21 આસિં, સત્તિયા પુરિસં હનિં;

    ‘‘Rājāhaṃ patthivo 22 āsiṃ, sattiyā purisaṃ haniṃ;

    તેન કમ્મવિપાકેન, નિરયે પચ્ચિસં ભુસં.

    Tena kammavipākena, niraye paccisaṃ bhusaṃ.

    ૮૫.

    85.

    ‘‘કમ્મુનો તસ્સ સેસેન, ઇદાનિ સકલં મમ;

    ‘‘Kammuno tassa sesena, idāni sakalaṃ mama;

    પાદે છવિં પકપ્પેસિ 23, ન હિ કમ્મં વિનસ્સતિ.

    Pāde chaviṃ pakappesi 24, na hi kammaṃ vinassati.

    [૮]

    [8]

    ૮૬.

    86.

    ‘‘અહં કેવટ્ટગામસ્મિં, અહું કેવટ્ટદારકો;

    ‘‘Ahaṃ kevaṭṭagāmasmiṃ, ahuṃ kevaṭṭadārako;

    મચ્છકે ઘાતિતે દિસ્વા, જનયિં સોમનસ્સકં 25.

    Macchake ghātite disvā, janayiṃ somanassakaṃ 26.

    ૮૭.

    87.

    ‘‘તેન કમ્મવિપાકેન, સીસદુક્ખં અહૂ મમ;

    ‘‘Tena kammavipākena, sīsadukkhaṃ ahū mama;

    સબ્બે સક્કા ચ હઞ્ઞિંસુ, યદા હનિ વિટટૂભો 27.

    Sabbe sakkā ca haññiṃsu, yadā hani viṭaṭūbho 28.

    [૯]

    [9]

    ૮૮.

    88.

    ‘‘ફુસ્સસ્સાહં પાવચને, સાવકે પરિભાસયિં;

    ‘‘Phussassāhaṃ pāvacane, sāvake paribhāsayiṃ;

    યવં ખાદથ ભુઞ્જથ, મા ચ ભુઞ્જથ સાલયો.

    Yavaṃ khādatha bhuñjatha, mā ca bhuñjatha sālayo.

    ૮૯.

    89.

    ‘‘તેન કમ્મવિપાકેન, તેમાસં ખાદિતં યવં;

    ‘‘Tena kammavipākena, temāsaṃ khāditaṃ yavaṃ;

    નિમન્તિતો બ્રાહ્મણેન, વેરઞ્જાયં વસિં તદા.

    Nimantito brāhmaṇena, verañjāyaṃ vasiṃ tadā.

    [૧૦]

    [10]

    ૯૦.

    90.

    ‘‘નિબ્બુદ્ધે વત્તમાનમ્હિ, મલ્લપુત્તં નિહેઠયિં 29;

    ‘‘Nibbuddhe vattamānamhi, mallaputtaṃ niheṭhayiṃ 30;

    તેન કમ્મવિપાકેન, પિટ્ઠિદુક્ખં અહૂ મમ.

    Tena kammavipākena, piṭṭhidukkhaṃ ahū mama.

    [૧૧]

    [11]

    ૯૧.

    91.

    ‘‘તિકિચ્છકો અહં આસિં, સેટ્ઠિપુત્તં વિરેચયિં;

    ‘‘Tikicchako ahaṃ āsiṃ, seṭṭhiputtaṃ virecayiṃ;

    તેન કમ્મવિપાકેન, હોતિ પક્ખન્દિકા મમ.

    Tena kammavipākena, hoti pakkhandikā mama.

    [૧૨]

    [12]

    ૯૨.

    92.

    ‘‘અવચાહં જોતિપાલો, સુગતં કસ્સપં તદા;

    ‘‘Avacāhaṃ jotipālo, sugataṃ kassapaṃ tadā;

    કુતો નુ બોધિ મુણ્ડસ્સ, બોધિ પરમદુલ્લભા.

    Kuto nu bodhi muṇḍassa, bodhi paramadullabhā.

    ૯૩.

    93.

    ‘‘તેન કમ્મવિપાકેન, અચરિં દુક્કરં બહું;

    ‘‘Tena kammavipākena, acariṃ dukkaraṃ bahuṃ;

    છબ્બસ્સાનુરુવેળાયં, તતો બોધિમપાપુણિં.

    Chabbassānuruveḷāyaṃ, tato bodhimapāpuṇiṃ.

    ૯૪.

    94.

    ‘‘નાહં એતેન મગ્ગેન, પાપુણિં બોધિમુત્તમં;

    ‘‘Nāhaṃ etena maggena, pāpuṇiṃ bodhimuttamaṃ;

    કુમ્મગ્ગેન ગવેસિસ્સં, પુબ્બકમ્મેન વારિતો.

    Kummaggena gavesissaṃ, pubbakammena vārito.

    ૯૫.

    95.

    ‘‘પુઞ્ઞપાપપરિક્ખીણો, સબ્બસન્તાપવજ્જિતો;

    ‘‘Puññapāpaparikkhīṇo, sabbasantāpavajjito;

    અસોકો અનુપાયાસો, નિબ્બાયિસ્સમનાસવો.

    Asoko anupāyāso, nibbāyissamanāsavo.

    ૯૬.

    96.

    ‘‘એવં જિનો વિયાકાસિ, ભિક્ખુસઙ્ઘસ્સ અગ્ગતો;

    ‘‘Evaṃ jino viyākāsi, bhikkhusaṅghassa aggato;

    સબ્બાભિઞ્ઞાબલપ્પત્તો, અનોતત્તે મહાસરે’’તિ.

    Sabbābhiññābalappatto, anotatte mahāsare’’ti.

    ઇત્થં સુદં ભગવા અત્તનો પુબ્બચરિતં કમ્મપિલોતિકં નામ બુદ્ધાપદાનધમ્મપરિયાયં અભાસિત્થાતિ.

    Itthaṃ sudaṃ bhagavā attano pubbacaritaṃ kammapilotikaṃ nāma buddhāpadānadhammapariyāyaṃ abhāsitthāti.

    પુબ્બકમ્મપિલોતિકં નામ બુદ્ધાપદાનં દસમં.

    Pubbakammapilotikaṃ nāma buddhāpadānaṃ dasamaṃ.

    અવટફલવગ્ગો એકૂનચત્તાલીસમો.

    Avaṭaphalavaggo ekūnacattālīsamo.

    તસ્સુદ્દાનં –

    Tassuddānaṃ –

    અવટં લબુજઞ્ચેવ, ઉદુમ્બરપિલક્ખુ ચ;

    Avaṭaṃ labujañceva, udumbarapilakkhu ca;

    ફારુ વલ્લી ચ કદલી, પનસો કોટિવીસકો.

    Phāru vallī ca kadalī, panaso koṭivīsako.

    પુબ્બકમ્મપિલોતિ ચ, અપદાનં મહેસિનો;

    Pubbakammapiloti ca, apadānaṃ mahesino;

    ગાથાયો એકનવુતિ, ગણિતાયો વિભાવિભિ.

    Gāthāyo ekanavuti, gaṇitāyo vibhāvibhi.

    ચુદ્દસમં ભાણવારં.

    Cuddasamaṃ bhāṇavāraṃ.







    Footnotes:
    1. ઉપેતો (ઉદાનટ્ઠકથાયં ૪ વગ્ગે, ૮ સુત્તે)
    2. upeto (udānaṭṭhakathāyaṃ 4 vagge, 8 sutte)
    3. સુણાથ ભિક્ખવે મય્હં, યં કમ્મં પકતં મયા; એકં અરઞ્ઞિકં ભિક્ખું, દિસ્વા દિન્નં પિલોતિકં; પત્થિતં પઠમં બુદ્ધં, બુદ્ધત્તાય મયા તદા; પિલોતિયસ્સ કમ્મસ્સ, બુદ્ધત્તેપિ વિપચ્ચતિ; ગોપાલકો પુરે આસિં, ગાવિં પાજેતિ ગોચરં; પિવન્તિં ઉદકં આવિલં, ગાવિં દિસ્વા નિવારયિં; તેન કમ્મવિપાકેન, ઇધ પચ્છિમકે ભવે; વિપાસિતો યદિચ્છકં, ન હિ પાતું લભામહં (સ્યા॰)
    4. suṇātha bhikkhave mayhaṃ, yaṃ kammaṃ pakataṃ mayā; ekaṃ araññikaṃ bhikkhuṃ, disvā dinnaṃ pilotikaṃ; patthitaṃ paṭhamaṃ buddhaṃ, buddhattāya mayā tadā; pilotiyassa kammassa, buddhattepi vipaccati; gopālako pure āsiṃ, gāviṃ pājeti gocaraṃ; pivantiṃ udakaṃ āvilaṃ, gāviṃ disvā nivārayiṃ; tena kammavipākena, idha pacchimake bhave; vipāsito yadicchakaṃ, na hi pātuṃ labhāmahaṃ (syā.)
    5. સુણાથ ભિક્ખવે મય્હં, યં કમ્મં પકતં મયા; એકં અરઞ્ઞિકં ભિક્ખું, દિસ્વા દિન્નં પિલોતિકં; પત્થિતં પઠમં બુદ્ધં, બુદ્ધત્તાય મયા તદા; પિલોતિયસ્સ કમ્મસ્સ, બુદ્ધત્તેપિ વિપચ્ચતિ; ગોપાલકો પુરે આસિં, ગાવિં પાજેતિ ગોચરં; પિવન્તિં ઉદકં આવિલં, ગાવિં દિસ્વા નિવારયિં; તેન કમ્મવિપાકેન, ઇધ પચ્છિમકે ભવે; વિપાસિતો યદિચ્છકં, ન હિ પાતું લભામહં (સ્યા॰)
    6. suṇātha bhikkhave mayhaṃ, yaṃ kammaṃ pakataṃ mayā; ekaṃ araññikaṃ bhikkhuṃ, disvā dinnaṃ pilotikaṃ; patthitaṃ paṭhamaṃ buddhaṃ, buddhattāya mayā tadā; pilotiyassa kammassa, buddhattepi vipaccati; gopālako pure āsiṃ, gāviṃ pājeti gocaraṃ; pivantiṃ udakaṃ āvilaṃ, gāviṃ disvā nivārayiṃ; tena kammavipākena, idha pacchimake bhave; vipāsito yadicchakaṃ, na hi pātuṃ labhāmahaṃ (syā.)
    7. અઞ્ઞાય જાતિયા (ઉદાન અટ્ઠ॰)
    8. aññāya jātiyā (udāna aṭṭha.)
    9. સરભું (સી॰)
    10. sarabhuṃ (sī.)
    11. તમાગતો (ક॰)
    12. tamāgato (ka.)
    13. સક્ખલિકં (ક॰)
    14. દહિં (સ્યા॰)
    15. sakkhalikaṃ (ka.)
    16. dahiṃ (syā.)
    17. દન્તો (ક॰)
    18. danto (ka.)
    19. મં ઉપાગમિ (સી॰)
    20. maṃ upāgami (sī.)
    21. પત્તિકો (સ્યા॰ ક॰), ખત્તિયો (ઉદાન અટ્ઠ॰)
    22. pattiko (syā. ka.), khattiyo (udāna aṭṭha.)
    23. પકોપેસિ (સી॰)
    24. pakopesi (sī.)
    25. સોમનસ્સહં (ઉદાન અટ્ઠ॰)
    26. somanassahaṃ (udāna aṭṭha.)
    27. વિટટુભો (સ્યા॰ ક॰)
    28. viṭaṭubho (syā. ka.)
    29. નિસેધયિં (સ્યા॰ ક॰)
    30. nisedhayiṃ (syā. ka.)



    Related texts:



    અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ખુદ્દકનિકાય (અટ્ઠકથા) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / અપદાન-અટ્ઠકથા • Apadāna-aṭṭhakathā / ૧૦. પુબ્બકમ્મપિલોતિકબુદ્ધઅપદાનવણ્ણના • 10. Pubbakammapilotikabuddhaapadānavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact