Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / પઞ્ચપકરણ-મૂલટીકા • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā |
પુચ્છાગણનગાથાયો
Pucchāgaṇanagāthāyo
કુસલાદિ એકકત્તય-મથાદિ અન્તેન મજ્ઝિમન્તેન;
Kusalādi ekakattaya-mathādi antena majjhimantena;
આદિ ચ મજ્ઝેન દુકા, તયો તિકેકો ચ વિઞ્ઞેય્યો.
Ādi ca majjhena dukā, tayo tikeko ca viññeyyo.
તેસ્વેકેકં મૂલં કત્વા, તં સત્તસત્તકા પુચ્છા;
Tesvekekaṃ mūlaṃ katvā, taṃ sattasattakā pucchā;
એકેકપચ્ચયે યથા, ભવન્તિ એકૂનપઞ્ઞાસ.
Ekekapaccaye yathā, bhavanti ekūnapaññāsa.
છસત્તતાધિકસતં, સહસ્સમેકઞ્ચ સુદ્ધિકે પુચ્છા;
Chasattatādhikasataṃ, sahassamekañca suddhike pucchā;
એસ ચ નયોનુલોમે, પચ્ચનીયે ચાતિ નાઞ્ઞત્થ.
Esa ca nayonulome, paccanīye cāti nāññattha.
રાસિગુણિતસ્સ રાસિસ્સડ્ઢં, સહ રાસિકસ્સ પિણ્ડો સો;
Rāsiguṇitassa rāsissaḍḍhaṃ, saha rāsikassa piṇḍo so;
રાસિસ્સ વા સહેકસ્સડ્ઢં, પુન રાસિના ગુણિતં.
Rāsissa vā sahekassaḍḍhaṃ, puna rāsinā guṇitaṃ.
ઇતિ હેતુમૂલકાદુક-તિકાદયો છચ્ચ સત્તતિસતા દ્વે;
Iti hetumūlakāduka-tikādayo chacca sattatisatā dve;
ચતુવીસતેત્થ પુચ્છા, અડ્ઢુડ્ઢસહસ્સનહુતઞ્ચ.
Catuvīsatettha pucchā, aḍḍhuḍḍhasahassanahutañca.
તાસં યસ્મા સુદ્ધિક-નયો ન પચ્ચેકપચ્ચયે તસ્મા;
Tāsaṃ yasmā suddhika-nayo na paccekapaccaye tasmā;
ચતુવીસતિગુણિતાનં, સસુદ્ધિકાનં અયં ગણના.
Catuvīsatiguṇitānaṃ, sasuddhikānaṃ ayaṃ gaṇanā.
લક્ખત્તયં દ્વિનહુતં, પઞ્ચ સહસ્સાનિ સત્ત ચ સતાનિ;
Lakkhattayaṃ dvinahutaṃ, pañca sahassāni satta ca satāni;
દ્વાપઞ્ઞાસા એતા, અનુલોમે પિણ્ડિતા પુચ્છા.
Dvāpaññāsā etā, anulome piṇḍitā pucchā.
અનુલોમસદિસગણના, ભવન્તિ પુચ્છાનયે ચ પચ્ચનીયે;
Anulomasadisagaṇanā, bhavanti pucchānaye ca paccanīye;
હાપેત્વા પન સેસે, નયદ્વયે સુદ્ધિકે લદ્ધા.
Hāpetvā pana sese, nayadvaye suddhike laddhā.
છપ્પઞ્ઞાસ ભવન્તિ પુચ્છા, છસતસહિતઞ્ચ લક્ખતેરસકં;
Chappaññāsa bhavanti pucchā, chasatasahitañca lakkhaterasakaṃ;
પુચ્છાનયેસુ ગણિતા, પટિચ્ચવારે ચતૂસ્વપિ.
Pucchānayesu gaṇitā, paṭiccavāre catūsvapi.
સત્તહિ ગુણિતા કુસલત્તિકે દ્વયં, નવુતિઞ્ચેવ પઞ્ચસતા;
Sattahi guṇitā kusalattike dvayaṃ, navutiñceva pañcasatā;
ચત્તારિ સહસ્સાનિ ચ, તથેકનવુતે ચ લક્ખકા.
Cattāri sahassāni ca, tathekanavute ca lakkhakā.
નાદ્વાવીસતિ ગુણિતા, તિકેસુ સબ્બેસુ વીસતિ ચ કોટિ;
Nādvāvīsati guṇitā, tikesu sabbesu vīsati ca koṭi;
લક્ખત્તયં સહસ્સં, ચતુવીસતિ ચાપિ વિઞ્ઞેય્યા.
Lakkhattayaṃ sahassaṃ, catuvīsati cāpi viññeyyā.
તિકપટ્ઠાનં.
Tikapaṭṭhānaṃ.
એકકપચ્ચયે પન, નવ નવ કત્વા સસોળસદ્વિસતં;
Ekakapaccaye pana, nava nava katvā sasoḷasadvisataṃ;
હેતુદુકપઠમવારે, પઠમનયે સુદ્ધિકે પુચ્છા.
Hetudukapaṭhamavāre, paṭhamanaye suddhike pucchā.
હેતાદિમૂલકનયે-સ્વેકેકસ્મિં દુકાદિભેદયુતે;
Hetādimūlakanaye-svekekasmiṃ dukādibhedayute;
ચતુરાસીતિચતુસત-સહિતં સહસ્સદ્વયં પુચ્છા.
Caturāsīticatusata-sahitaṃ sahassadvayaṃ pucchā.
તા ચતુવીસતિગુણિતા, સસુદ્ધિકા એત્થ હોન્તિ અનુલોમે;
Tā catuvīsatiguṇitā, sasuddhikā ettha honti anulome;
દ્વત્તિંસટ્ઠસતાધિક-સહસ્સનવકડ્ઢલક્ખકા.
Dvattiṃsaṭṭhasatādhika-sahassanavakaḍḍhalakkhakā.
એવં પચ્ચનીયે દ્વે, સુદ્ધિકરહિતા ચતૂસ્વતો હોન્તિ;
Evaṃ paccanīye dve, suddhikarahitā catūsvato honti;
છન્નવુતટ્ઠસતટ્ઠ-તિંસસહસ્સદ્વિલક્ખકાનિ.
Channavutaṭṭhasataṭṭha-tiṃsasahassadvilakkhakāni.
તા પન સત્તગુણા દ્વે, સત્તતિસતદ્વયં સહસ્સાનિ;
Tā pana sattaguṇā dve, sattatisatadvayaṃ sahassāni;
દ્વાસત્તતિ હોન્તિ તતો, સોળસ લક્ખાનિ હેતુદુકે.
Dvāsattati honti tato, soḷasa lakkhāni hetuduke.
તા સતગુણા દુકસતે, સતદ્વયં સત્તવીસતિ સહસ્સા;
Tā sataguṇā dukasate, satadvayaṃ sattavīsati sahassā;
દ્વાસત્તતિલક્ખાનિ ચ, સોળસકોટિ તતો પુચ્છા.
Dvāsattatilakkhāni ca, soḷasakoṭi tato pucchā.
દુકપટ્ઠાનં.
Dukapaṭṭhānaṃ.
દુકતિકપટ્ઠાને તિક-પક્ખેપો હોતિ એકમેકદુકે;
Dukatikapaṭṭhāne tika-pakkhepo hoti ekamekaduke;
તસ્સ છસટ્ઠિગુણેન તે, છસટ્ઠિસતં દુકા હોન્તિ.
Tassa chasaṭṭhiguṇena te, chasaṭṭhisataṃ dukā honti.
હેતુદુકલદ્ધપુચ્છા, ગુણિતા તેહિ ચ હોન્તિ તિકપદમેવ;
Hetudukaladdhapucchā, guṇitā tehi ca honti tikapadameva;
દુકપટ્ઠાને પુચ્છા, તાસં ગણના અયં ઞેય્યા.
Dukapaṭṭhāne pucchā, tāsaṃ gaṇanā ayaṃ ñeyyā.
દ્વાપઞ્ઞાસ સતાનિ ચ, નવેવ નહુતાનિ નવ ચ સટ્ઠિઞ્ચ;
Dvāpaññāsa satāni ca, naveva nahutāni nava ca saṭṭhiñca;
લક્ખાનિ તીહિ સહિતં, સતં સહસ્સઞ્ચ કોટિનં.
Lakkhāni tīhi sahitaṃ, sataṃ sahassañca koṭinaṃ.
દુકતિકપટ્ઠાનં.
Dukatikapaṭṭhānaṃ.
તિકદુકપટ્ઠાને તિક-મેકેકં દ્વિસતભેદનં કત્વા;
Tikadukapaṭṭhāne tika-mekekaṃ dvisatabhedanaṃ katvā;
દ્વાવીસદ્વિસતગુણા, ઞેય્યા કુસલત્તિકે લદ્ધા.
Dvāvīsadvisataguṇā, ñeyyā kusalattike laddhā.
પુચ્છા અટ્ઠસતાધિક-ચતુસહસ્સદ્વિલક્ખયુત્તાનં;
Pucchā aṭṭhasatādhika-catusahassadvilakkhayuttānaṃ;
કોટીનં છક્કમથો, કોટિસહસ્સાનિ ચત્તારિ.
Koṭīnaṃ chakkamatho, koṭisahassāni cattāri.
તિકદુકપટ્ઠાનં.
Tikadukapaṭṭhānaṃ.
તિકતિકપટ્ઠાને , તેસટ્ઠિવિધેકેકભેદના તુ તિકા;
Tikatikapaṭṭhāne , tesaṭṭhividhekekabhedanā tu tikā;
તેહિ ચ ગુણિતા કુસલ-ત્તિકપુચ્છાપિ હોન્તિ પુચ્છા તા.
Tehi ca guṇitā kusala-ttikapucchāpi honti pucchā tā.
દ્વાદસ પઞ્ચસતા ચતુ-સટ્ઠિસહસ્સાનિ નવુતિ ચેકૂના;
Dvādasa pañcasatā catu-saṭṭhisahassāni navuti cekūnā;
લક્ખાનમેકસટ્ઠિ, દ્વાદસસતકોટિયો ચેવ.
Lakkhānamekasaṭṭhi, dvādasasatakoṭiyo ceva.
તિકતિકપટ્ઠાનં.
Tikatikapaṭṭhānaṃ.
દ્વયહીનદ્વયસતગુણો, એકેકો દુકદુકે તેહિ;
Dvayahīnadvayasataguṇo, ekeko dukaduke tehi;
હેતુદુકે લદ્ધા સઙ્ખ્ય-ભેદેહિ ચ વડ્ઢિતા પુચ્છા.
Hetuduke laddhā saṅkhya-bhedehi ca vaḍḍhitā pucchā.
છસતયુતાનિ પઞ્ચા-સીતિસહસ્સાનિ લક્ખનવકઞ્ચ;
Chasatayutāni pañcā-sītisahassāni lakkhanavakañca;
એકાદસાપિ કોટિ, પુન કોટિસતાનિ તેત્તિંસ.
Ekādasāpi koṭi, puna koṭisatāni tettiṃsa.
દુકદુકપટ્ઠાનં.
Dukadukapaṭṭhānaṃ.
સમ્પિણ્ડિતા તુ પુચ્છા, અનુલોમે છબ્બિધેપિ પટ્ઠાને;
Sampiṇḍitā tu pucchā, anulome chabbidhepi paṭṭhāne;
છત્તિંસતિસતસહસ્સ-ટ્ઠકયુતસત્તનહુતાનિ.
Chattiṃsatisatasahassa-ṭṭhakayutasattanahutāni.
લક્ખાનિ છચ્ચ ચત્તા-લીસેવ નવાથ કોટિયો દસ ચ;
Lakkhāni chacca cattā-līseva navātha koṭiyo dasa ca;
સત્તકોટિસતેહિ ચ, કોટિસહસ્સાનિ નવ હોન્તિ.
Sattakoṭisatehi ca, koṭisahassāni nava honti.
તા ચતુગુણિતા પુચ્છા, ચતુપ્પભેદે સમન્તપટ્ઠાને;
Tā catuguṇitā pucchā, catuppabhede samantapaṭṭhāne;
ચતુચત્તાલીસસતત્તયં, સહસ્સાનિ તેરસ ચ.
Catucattālīsasatattayaṃ, sahassāni terasa ca.
સત્તાસીતિ ચ લક્ખાનં, કોટીનઞ્ચ સત્તસત્તતિયો;
Sattāsīti ca lakkhānaṃ, koṭīnañca sattasattatiyo;
હોન્તિટ્ઠસતાનિટ્ઠ-તિંસસતસહસ્સાનિ ઇતિ ગણના.
Hontiṭṭhasatāniṭṭha-tiṃsasatasahassāni iti gaṇanā.
પટ્ઠાનસ્સ પુચ્છાગણનગાથા.
Paṭṭhānassa pucchāgaṇanagāthā.
પટ્ઠાનપકરણ-મૂલટીકા સમત્તા.
Paṭṭhānapakaraṇa-mūlaṭīkā samattā.
ઇતિ ભદન્તઆનન્દાચરિયકેન કતા લીનત્થપદવણ્ણના
Iti bhadantaānandācariyakena katā līnatthapadavaṇṇanā
અભિધમ્મસ્સ મૂલટીકા સમત્તા.
Abhidhammassa mūlaṭīkā samattā.