Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / સંયુત્તનિકાય (અટ્ઠકથા) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
૩. તતિયવગ્ગો
3. Tatiyavaggo
૧. પુગ્ગલસુત્તવણ્ણના
1. Puggalasuttavaṇṇanā
૧૩૨. તતિયવગ્ગસ્સ પઠમે ‘‘નીચે કુલે પચ્ચાજાતો’’તિઆદિકેન તમેન યુત્તોતિ તમો. કાયદુચ્ચરિતાદીહિ પુન નિરયતમૂપગમનતો તમપરાયણો. ઇતિ ઉભયેનપિ ખન્ધતમોવ કથિતો હોતિ. ‘‘ઉચ્ચે કુલે પચ્ચાજાતો’’તિઆદિકેન જોતિના યુત્તતો જોતિ, આલોકીભૂતોતિ વુત્તં હોતિ. કાયસુચરિતાદીહિ પુન સગ્ગૂપપત્તિજોતિભાવૂપગમનતો જોતિપરાયણો. ઇમિના નયેન ઇતરેપિ દ્વે વેદિતબ્બા.
132. Tatiyavaggassa paṭhame ‘‘nīce kule paccājāto’’tiādikena tamena yuttoti tamo. Kāyaduccaritādīhi puna nirayatamūpagamanato tamaparāyaṇo. Iti ubhayenapi khandhatamova kathito hoti. ‘‘Ucce kule paccājāto’’tiādikena jotinā yuttato joti, ālokībhūtoti vuttaṃ hoti. Kāyasucaritādīhi puna saggūpapattijotibhāvūpagamanato jotiparāyaṇo. Iminā nayena itarepi dve veditabbā.
વેનકુલેતિ વિલીવકારકુલે. નેસાદકુલેતિ મિગલુદ્દકાદીનં કુલે. રથકારકુલેતિ ચમ્મકારકુલે. પુક્કુસકુલેતિ પુપ્ફછડ્ડકકુલે. કસિરવુત્તિકેતિ દુક્ખવુત્તિકે. દુબ્બણ્ણોતિ પંસુપિસાચકો વિય ઝામખાણુવણ્ણો. દુદ્દસિકોતિ વિજાતમાતુયાપિ અમનાપદસ્સનો . ઓકોટિમકોતિ લકુણ્ડકો. કાણોતિ એકક્ખિકાણો વા ઉભયક્ખિકાણો વા. કુણીતિ એકહત્થકુણી વા ઉભયહત્થકુણી વા. ખઞ્જોતિ એકપાદખઞ્જો વા ઉભયપાદખઞ્જો વા. પક્ખહતોતિ હતપક્ખો પીઠસપ્પી. પદીપેય્યસ્સાતિ તેલકપલ્લકાદિનો પદીપઉપકરણસ્સ. એવં ખો, મહારાજાતિ એત્થ એકો પુગ્ગલો બહિદ્ધા આલોકં અદિસ્વા માતુકુચ્છિસ્મિંયેવ કાલં કત્વા અપાયેસુ નિબ્બત્તન્તો સકલં કપ્પમ્પિ સંસરતિ, સોપિ તમોતમપરાયણોવ. સો પન કુહકપુગ્ગલો ભવેય્ય. કુહકસ્સ હિ એવરૂપા નિબ્બત્તિ હોતીતિ વુત્તં.
Venakuleti vilīvakārakule. Nesādakuleti migaluddakādīnaṃ kule. Rathakārakuleti cammakārakule. Pukkusakuleti pupphachaḍḍakakule. Kasiravuttiketi dukkhavuttike. Dubbaṇṇoti paṃsupisācako viya jhāmakhāṇuvaṇṇo. Duddasikoti vijātamātuyāpi amanāpadassano . Okoṭimakoti lakuṇḍako. Kāṇoti ekakkhikāṇo vā ubhayakkhikāṇo vā. Kuṇīti ekahatthakuṇī vā ubhayahatthakuṇī vā. Khañjoti ekapādakhañjo vā ubhayapādakhañjo vā. Pakkhahatoti hatapakkho pīṭhasappī. Padīpeyyassāti telakapallakādino padīpaupakaraṇassa. Evaṃ kho, mahārājāti ettha eko puggalo bahiddhā ālokaṃ adisvā mātukucchismiṃyeva kālaṃ katvā apāyesu nibbattanto sakalaṃ kappampi saṃsarati, sopi tamotamaparāyaṇova. So pana kuhakapuggalo bhaveyya. Kuhakassa hi evarūpā nibbatti hotīti vuttaṃ.
એત્થ ચ ‘‘નીચે કુલે પચ્ચાજાતો હોતિ ચણ્ડાલકુલે વા’’તિઆદીહિ આગમનવિપત્તિ ચેવ પુબ્બુપ્પન્નપચ્ચયવિપત્તિ ચ દસ્સિતા. દલિદ્દેતિઆદીહિ પવત્તપચ્ચયવિપત્તિ. કસિરવુત્તિકેતિઆદીહિ આજીવુપાયવિપત્તિ. દુબ્બણ્ણોતિઆદીહિ અત્તભાવવિપત્તિ. બવ્હાબાધોતિઆદીહિ દુક્ખકારણસમાયોગો. ન લાભીતિઆદીહિ સુખકારણવિપત્તિ ચેવ ઉપભોગવિપત્તિ ચ. કાયેન દુચ્ચરિતન્તિઆદીહિ તમપરાયણભાવસ્સ કારણસમાયોગો. કાયસ્સ ભેદાતિઆદીહિ સમ્પરાયિકતમૂપગમો. સુક્કપક્ખો વુત્તપટિપક્ખનયેન વેદિતબ્બો.
Ettha ca ‘‘nīce kule paccājāto hoti caṇḍālakule vā’’tiādīhi āgamanavipatti ceva pubbuppannapaccayavipatti ca dassitā. Daliddetiādīhi pavattapaccayavipatti. Kasiravuttiketiādīhi ājīvupāyavipatti. Dubbaṇṇotiādīhi attabhāvavipatti. Bavhābādhotiādīhi dukkhakāraṇasamāyogo. Na lābhītiādīhi sukhakāraṇavipatti ceva upabhogavipatti ca. Kāyena duccaritantiādīhi tamaparāyaṇabhāvassa kāraṇasamāyogo. Kāyassa bhedātiādīhi samparāyikatamūpagamo. Sukkapakkho vuttapaṭipakkhanayena veditabbo.
અક્કોસતીતિ દસહિ અક્કોસવત્થૂહિ અક્કોસતિ. પરિભાસતીતિ, ‘‘કસ્મા તિટ્ઠથ? કિં તુમ્હેહિ અમ્હાકં કસિકમ્માદીનિ કતાની’’તિઆદીહિ? પરિભવવચનેહિ પરિભાસતિ. રોસકોતિ ઘટ્ટકો. અબ્યગ્ગમનસોતિ એકગ્ગચિત્તો. પઠમં.
Akkosatīti dasahi akkosavatthūhi akkosati. Paribhāsatīti, ‘‘kasmā tiṭṭhatha? Kiṃ tumhehi amhākaṃ kasikammādīni katānī’’tiādīhi? Paribhavavacanehi paribhāsati. Rosakoti ghaṭṭako. Abyaggamanasoti ekaggacitto. Paṭhamaṃ.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / સુત્તપિટક • Suttapiṭaka / સંયુત્તનિકાય • Saṃyuttanikāya / ૧. પુગ્ગલસુત્તં • 1. Puggalasuttaṃ
ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / સંયુત્તનિકાય (ટીકા) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ૧. પુગ્ગલસુત્તવણ્ણના • 1. Puggalasuttavaṇṇanā