Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / વજિરબુદ્ધિ-ટીકા • Vajirabuddhi-ṭīkā |
૪. પુરાણચીવરસિક્ખાપદવણ્ણના
4. Purāṇacīvarasikkhāpadavaṇṇanā
૫૦૩-૫૦૫. ભત્તવિસ્સગ્ગન્તિ ભત્તકિચ્ચાધિટ્ઠાનં. ભત્તકિચ્ચાધિટ્ઠાનવિભાગન્તિ પોરાણા. તત્થ નામ ત્વન્તિ તત્થ તયા કતકમ્મે એવં અકત્તબ્બે સતિ ધોવાપિસ્સસિ નામ. અથ વા સો નામ ત્વન્તિ અત્થો. ઉભતોસઙ્ઘે ઉપસમ્પન્નાતિ ભિક્ખૂનં સન્તિકે ઉપસમ્પદાય પટિક્ખિત્તત્તા તદનુપસઙ્ગભયા એવં વુત્તન્તિ વેદિતબ્બં. ‘‘પુરાણચીવર’’ન્તિ એત્થ પુરાણભાવદીપનત્થમેવ ‘‘સકિં નિવત્થમ્પિ સકિં પારુતમ્પી’’તિ વુત્તં, તસ્મા ‘‘ચીવરં નામ છન્નં ચીવરાનં અઞ્ઞતરં ચીવરં વિકપ્પનુપગં પચ્છિમ’’ન્તિ વચનસ્સ ઓકાસો ન જાતોતિ એકે. યસ્મા વિકપ્પનુપગપચ્છિમં ઇધ નાધિપ્પેતં, નિવાસનપારુપનુપગમેવાધિપ્પેતં, તેનેવ નિસીદનપચ્ચત્થરણે દુક્કટં વુત્તં, તસ્મા ન વુત્તન્તિ એકે. જાતિપ્પમાણાવચનતો યં કિઞ્ચિ પુરાણવત્થં ધોવાપેન્તસ્સ નિસ્સગ્ગિયમેવ, તેનેવ ‘‘અનાપત્તિ ચીવરં ઠપેત્વા અઞ્ઞં પરિક્ખારં ધોવાપેતી’’તિ વુત્તં. થવિકમ્પિ હિ અસુચિમક્ખિતં પરિભુત્તં ધોવાપેતિ, નિસ્સગ્ગિયમેવ ઓળારિકત્તા, અપ્પતિરૂપત્તા ચ. તેનેવ કઙ્ખાવિતરણિયં ઇમસ્મિં ઠાને ચીવરપરિચ્છેદો ન વુત્તોતિ એકે, વિચારેત્વા યુત્તતરં ગહેતબ્બં. ‘‘રજિત્વા કપ્પં કત્વાતિ કપ્પિયં કતમેવ નિવાસેતું, પારુપિતું વા વટ્ટતિ, નેતર’’ન્તિ વુત્તં. ઇમિના ચ મજ્ઝિમત્થેરવાદો ઉપત્થમ્ભિતો હોતિ, નોપત્થમ્ભિતો. રજિત્વાતિઆદિ પન વિનયવિધિદસ્સનત્થં વુત્તન્તિ મમ તક્કો. યથા અઞ્ઞાતિકાય અઞ્ઞાતિકસઞ્ઞીવારે તીણિ ચતુક્કાનિ, એવં વેમતિકઞાતિકવારેસુ ચાતિ નવ ચતુક્કાનિ હોન્તિ. એત્થાહ – એકવારં ધોવિત્વા ધોવનેસુ ધુરં નિક્ખિપિત્વા પુન ‘‘દુદ્ધોત’’ન્તિ મઞ્ઞમાના ધોવતિ, અનાપત્તિયા ભવિતબ્બં, દુતિયવારં અવુત્તા ધોવતિ નામ હોતીતિ? વુચ્ચતે – સચે ભિક્ખુ ‘‘અલં એત્તાવતા ધોતેના’’તિ પટિક્ખિપતિ, પુન ધોવન્તી અવુત્તા ધોવતિ નામાતિ યુજ્જતિ. નો ચે, વુત્તાવ હોતીતિ વેદિતબ્બં. ભિક્ખુસ્સ લિઙ્ગપરિવત્તને એકતોઉપસમ્પન્નાય વસેન આપત્તિ સાકિયાનીનં વિય.
503-505.Bhattavissagganti bhattakiccādhiṭṭhānaṃ. Bhattakiccādhiṭṭhānavibhāganti porāṇā. Tattha nāma tvanti tattha tayā katakamme evaṃ akattabbe sati dhovāpissasi nāma. Atha vā so nāma tvanti attho. Ubhatosaṅghe upasampannāti bhikkhūnaṃ santike upasampadāya paṭikkhittattā tadanupasaṅgabhayā evaṃ vuttanti veditabbaṃ. ‘‘Purāṇacīvara’’nti ettha purāṇabhāvadīpanatthameva ‘‘sakiṃ nivatthampi sakiṃ pārutampī’’ti vuttaṃ, tasmā ‘‘cīvaraṃ nāma channaṃ cīvarānaṃ aññataraṃ cīvaraṃ vikappanupagaṃ pacchima’’nti vacanassa okāso na jātoti eke. Yasmā vikappanupagapacchimaṃ idha nādhippetaṃ, nivāsanapārupanupagamevādhippetaṃ, teneva nisīdanapaccattharaṇe dukkaṭaṃ vuttaṃ, tasmā na vuttanti eke. Jātippamāṇāvacanato yaṃ kiñci purāṇavatthaṃ dhovāpentassa nissaggiyameva, teneva ‘‘anāpatti cīvaraṃ ṭhapetvā aññaṃ parikkhāraṃ dhovāpetī’’ti vuttaṃ. Thavikampi hi asucimakkhitaṃ paribhuttaṃ dhovāpeti, nissaggiyameva oḷārikattā, appatirūpattā ca. Teneva kaṅkhāvitaraṇiyaṃ imasmiṃ ṭhāne cīvaraparicchedo na vuttoti eke, vicāretvā yuttataraṃ gahetabbaṃ. ‘‘Rajitvā kappaṃ katvāti kappiyaṃ katameva nivāsetuṃ, pārupituṃ vā vaṭṭati, netara’’nti vuttaṃ. Iminā ca majjhimattheravādo upatthambhito hoti, nopatthambhito. Rajitvātiādi pana vinayavidhidassanatthaṃ vuttanti mama takko. Yathā aññātikāya aññātikasaññīvāre tīṇi catukkāni, evaṃ vematikañātikavāresu cāti nava catukkāni honti. Etthāha – ekavāraṃ dhovitvā dhovanesu dhuraṃ nikkhipitvā puna ‘‘duddhota’’nti maññamānā dhovati, anāpattiyā bhavitabbaṃ, dutiyavāraṃ avuttā dhovati nāma hotīti? Vuccate – sace bhikkhu ‘‘alaṃ ettāvatā dhotenā’’ti paṭikkhipati, puna dhovantī avuttā dhovati nāmāti yujjati. No ce, vuttāva hotīti veditabbaṃ. Bhikkhussa liṅgaparivattane ekatoupasampannāya vasena āpatti sākiyānīnaṃ viya.
૫૦૬. એકેન વત્થુનાતિ યેન કેનચિ પઠમેન. ‘‘તિણ્ણં ચતુક્કાનં વસેના’’તિ પાઠો. ભિક્ખૂનં સન્તિકે અટ્ઠવાચિકાય ઉપસમ્પન્નાય પાકટત્તા તં અવત્વા સાકિયાનિયોવ વુત્તા અપાકટત્તા.
506.Ekenavatthunāti yena kenaci paṭhamena. ‘‘Tiṇṇaṃ catukkānaṃ vasenā’’ti pāṭho. Bhikkhūnaṃ santike aṭṭhavācikāya upasampannāya pākaṭattā taṃ avatvā sākiyāniyova vuttā apākaṭattā.
પુરાણચીવરસિક્ખાપદવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Purāṇacīvarasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / વિનયપિટક • Vinayapiṭaka / મહાવિભઙ્ગ • Mahāvibhaṅga / ૪. પુરાણચીવરસિક્ખાપદં • 4. Purāṇacīvarasikkhāpadaṃ
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / વિનયપિટક (અટ્ઠકથા) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / મહાવિભઙ્ગ-અટ્ઠકથા • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ૪. પુરાણચીવરસિક્ખાપદવણ્ણના • 4. Purāṇacīvarasikkhāpadavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / સારત્થદીપની-ટીકા • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ૪. પુરાણચીવરસિક્ખાપદવણ્ણના • 4. Purāṇacīvarasikkhāpadavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વિમતિવિનોદની-ટીકા • Vimativinodanī-ṭīkā / ૪. પુરાણચીવરસિક્ખાપદવણ્ણના • 4. Purāṇacīvarasikkhāpadavaṇṇanā