Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / અપદાન-અટ્ઠકથા • Apadāna-aṭṭhakathā |
૨. સાગતત્થેરઅપદાનવણ્ણના
2. Sāgatattheraapadānavaṇṇanā
સોભિતો નામ નામેનાતિઆદિકં આયસ્મતો સાગતત્થેરસ્સ અપદાનં. અયમ્પિ પુરિમબુદ્ધેસુ કતાધિકારો તત્થ તત્થ ભવે વિવટ્ટૂપનિસ્સયાનિ પુઞ્ઞાનિ ઉપચિનન્તો પદુમુત્તરસ્સ ભગવતો કાલે એકસ્મિં બ્રાહ્મણકુલે નિબ્બત્તો સબ્બસિપ્પેસુ નિપ્ફત્તિં પત્તો નામેન સોભિતો નામ હુત્વા તિણ્ણં વેદાનં પારગૂ સનિઘણ્ડુકેટુભાનં સાક્ખરપ્પભેદાનં ઇતિહાસપઞ્ચમાનં પદકો વેય્યાકરણો લોકાયતમહાપુરિસલક્ખણેસુ અનવયો. સો એકદિવસં પદુમુત્તરં ભગવન્તં દ્વત્તિંસમહાપુરિસલક્ખણસિરિયા સોભમાનં ઉય્યાનદ્વારેન ગચ્છન્તં દિસ્વા અતીવ પસન્નમાનસો અનેકેહિ ઉપાયેહિ અનેકેહિ ગુણવણ્ણેહિ થોમનં અકાસિ. ભગવા તસ્સ થોમનં સુત્વા ‘‘અનાગતે ગોતમસ્સ ભગવતો સાસને સાગતો નામ સાવકો ભવિસ્સતી’’તિ બ્યાકરણં અદાસિ. સો તતો પટ્ઠાય પુઞ્ઞાનિ કરોન્તો યાવતાયુકં ઠત્વા તતો ચુતો દેવલોકે નિબ્બત્તો. કપ્પસતસહસ્સદેવમનુસ્સેસુ ઉભયસમ્પત્તિયો અનુભવિત્વા ઇમસ્મિં બુદ્ધુપ્પાદે એકસ્મિં કુલગેહે નિબ્બત્તો. તસ્સ માતાપિતરો સોમનસ્સં વડ્ઢેન્તો સુજાતો આગતોતિ સાગતોતિ નામં કરિંસુ. સો સાસને પસીદિત્વા પબ્બજિત્વા વિપસ્સનં વડ્ઢેત્વા અરહત્તં પત્તો.
Sobhito nāma nāmenātiādikaṃ āyasmato sāgatattherassa apadānaṃ. Ayampi purimabuddhesu katādhikāro tattha tattha bhave vivaṭṭūpanissayāni puññāni upacinanto padumuttarassa bhagavato kāle ekasmiṃ brāhmaṇakule nibbatto sabbasippesu nipphattiṃ patto nāmena sobhito nāma hutvā tiṇṇaṃ vedānaṃ pāragū sanighaṇḍukeṭubhānaṃ sākkharappabhedānaṃ itihāsapañcamānaṃ padako veyyākaraṇo lokāyatamahāpurisalakkhaṇesu anavayo. So ekadivasaṃ padumuttaraṃ bhagavantaṃ dvattiṃsamahāpurisalakkhaṇasiriyā sobhamānaṃ uyyānadvārena gacchantaṃ disvā atīva pasannamānaso anekehi upāyehi anekehi guṇavaṇṇehi thomanaṃ akāsi. Bhagavā tassa thomanaṃ sutvā ‘‘anāgate gotamassa bhagavato sāsane sāgato nāma sāvako bhavissatī’’ti byākaraṇaṃ adāsi. So tato paṭṭhāya puññāni karonto yāvatāyukaṃ ṭhatvā tato cuto devaloke nibbatto. Kappasatasahassadevamanussesu ubhayasampattiyo anubhavitvā imasmiṃ buddhuppāde ekasmiṃ kulagehe nibbatto. Tassa mātāpitaro somanassaṃ vaḍḍhento sujāto āgatoti sāgatoti nāmaṃ kariṃsu. So sāsane pasīditvā pabbajitvā vipassanaṃ vaḍḍhetvā arahattaṃ patto.
૧૭. એવં સો પુઞ્ઞસમ્ભારાનુરૂપેન પત્તઅરહત્તફલો અત્તનો પુબ્બકમ્મં સરિત્વા સોમનસ્સજાતો પુબ્બચરિતાપદાનં પકાસેન્તો સોભિતો નામ નામેનાતિઆદિમાહ. તત્થ તદા પુઞ્ઞસમ્ભારસ્સ પરિપૂરણસમયે નામેન સોભિતો નામ બ્રાહ્મણો અહોસિન્તિ સમ્બન્ધો.
17. Evaṃ so puññasambhārānurūpena pattaarahattaphalo attano pubbakammaṃ saritvā somanassajāto pubbacaritāpadānaṃ pakāsento sobhito nāma nāmenātiādimāha. Tattha tadā puññasambhārassa paripūraṇasamaye nāmena sobhito nāma brāhmaṇo ahosinti sambandho.
૨૧. વિપથા ઉદ્ધરિત્વાનાતિ વિરુદ્ધપથા કુમગ્ગા, ઉપ્પથા વા ઉદ્ધરિત્વા અપનેત્વા. પથં આચિક્ખસેતિ, ભન્તે, સબ્બઞ્ઞુ તુવં પથં સપ્પુરિસમગ્ગં નિબ્બાનાધિગમનુપાયં આચિક્ખસે કથેસિ દેસેસિ વિભજિ ઉત્તાનિં અકાસીતિ અત્થો. સેસં ઉત્તાનત્થમેવાતિ.
21.Vipathā uddharitvānāti viruddhapathā kumaggā, uppathā vā uddharitvā apanetvā. Pathaṃ ācikkhaseti, bhante, sabbaññu tuvaṃ pathaṃ sappurisamaggaṃ nibbānādhigamanupāyaṃ ācikkhase kathesi desesi vibhaji uttāniṃ akāsīti attho. Sesaṃ uttānatthamevāti.
સાગતત્થેરઅપદાનવણ્ણના સમત્તા.
Sāgatattheraapadānavaṇṇanā samattā.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / સુત્તપિટક • Suttapiṭaka / ખુદ્દકનિકાય • Khuddakanikāya / અપદાનપાળિ • Apadānapāḷi / ૨. સાગતત્થેરઅપદાનં • 2. Sāgatattheraapadānaṃ