Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / સંયુત્તનિકાય • Saṃyuttanikāya |
૩. સકલિકસુત્તં
3. Sakalikasuttaṃ
૧૪૯. એવં મે સુતં – એકં સમયં ભગવા રાજગહે વિહરતિ મદ્દકુચ્છિસ્મિં મિગદાયે. તેન ખો પન સમયેન ભગવતો પાદો સકલિકાય ખતો હોતિ, ભુસા સુદં ભગવતો વેદના વત્તન્તિ સારીરિકા દુક્ખા તિબ્બા ખરા કટુકા અસાતા અમનાપા. તા સુદં ભગવા સતો સમ્પજાનો અધિવાસેતિ અવિહઞ્ઞમાનો. અથ ખો ભગવા ચતુગ્ગુણં સઙ્ઘાટિં પઞ્ઞપેત્વા દક્ખિણેન પસ્સેન સીહસેય્યં કપ્પેસિ પાદે પાદં અચ્ચાધાય સતો સમ્પજાનો. અથ ખો મારો પાપિમા યેન ભગવા તેનુપસઙ્કમિ; ઉપસઙ્કમિત્વા ભગવન્તં ગાથાય અજ્ઝભાસિ –
149. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā rājagahe viharati maddakucchismiṃ migadāye. Tena kho pana samayena bhagavato pādo sakalikāya khato hoti, bhusā sudaṃ bhagavato vedanā vattanti sārīrikā dukkhā tibbā kharā kaṭukā asātā amanāpā. Tā sudaṃ bhagavā sato sampajāno adhivāseti avihaññamāno. Atha kho bhagavā catugguṇaṃ saṅghāṭiṃ paññapetvā dakkhiṇena passena sīhaseyyaṃ kappesi pāde pādaṃ accādhāya sato sampajāno. Atha kho māro pāpimā yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ gāthāya ajjhabhāsi –
‘‘મન્દિયા નુ ખો સેસિ ઉદાહુ કાવેય્યમત્તો,
‘‘Mandiyā nu kho sesi udāhu kāveyyamatto,
અત્થા નુ તે સમ્પચુરા ન સન્તિ;
Atthā nu te sampacurā na santi;
એકો વિવિત્તે સયનાસનમ્હિ,
Eko vivitte sayanāsanamhi,
નિદ્દામુખો કિમિદં સોપ્પસે વા’’તિ.
Niddāmukho kimidaṃ soppase vā’’ti.
‘‘ન મન્દિયા સયામિ નાપિ કાવેય્યમત્તો,
‘‘Na mandiyā sayāmi nāpi kāveyyamatto,
અત્થં સમેચ્ચાહમપેતસોકો;
Atthaṃ sameccāhamapetasoko;
એકો વિવિત્તે સયનાસનમ્હિ,
Eko vivitte sayanāsanamhi,
સયામહં સબ્બભૂતાનુકમ્પી.
Sayāmahaṃ sabbabhūtānukampī.
‘‘યેસમ્પિ સલ્લં ઉરસિ પવિટ્ઠં,
‘‘Yesampi sallaṃ urasi paviṭṭhaṃ,
મુહું મુહું હદયં વેધમાનં;
Muhuṃ muhuṃ hadayaṃ vedhamānaṃ;
તેપીધ સોપ્પં લભરે સસલ્લા,
Tepīdha soppaṃ labhare sasallā,
તસ્મા અહં ન સુપે વીતસલ્લો.
Tasmā ahaṃ na supe vītasallo.
‘‘જગ્ગં ન સઙ્કે નપિ ભેમિ સોત્તું,
‘‘Jaggaṃ na saṅke napi bhemi sottuṃ,
રત્તિન્દિવા નાનુતપન્તિ મામં;
Rattindivā nānutapanti māmaṃ;
હાનિં ન પસ્સામિ કુહિઞ્ચિ લોકે,
Hāniṃ na passāmi kuhiñci loke,
તસ્મા સુપે સબ્બભૂતાનુકમ્પી’’તિ.
Tasmā supe sabbabhūtānukampī’’ti.
અથ ખો મારો પાપિમા ‘‘જાનાતિ મં ભગવા, જાનાતિ મં સુગતો’’તિ દુક્ખી દુમ્મનો તત્થેવન્તરધાયીતિ.
Atha kho māro pāpimā ‘‘jānāti maṃ bhagavā, jānāti maṃ sugato’’ti dukkhī dummano tatthevantaradhāyīti.
Related texts:
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / સંયુત્તનિકાય (અટ્ઠકથા) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ૩. સકલિકસુત્તવણ્ણના • 3. Sakalikasuttavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / સંયુત્તનિકાય (ટીકા) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ૩. સકલિકસુત્તવણ્ણના • 3. Sakalikasuttavaṇṇanā