Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / સંયુત્તનિકાય • Saṃyuttanikāya |
૬. સકુણગ્ઘિસુત્તં
6. Sakuṇagghisuttaṃ
૩૭૨. ‘‘ભૂતપુબ્બં, ભિક્ખવે, સકુણગ્ઘિ લાપં સકુણં સહસા અજ્ઝપ્પત્તા અગ્ગહેસિ. અથ ખો, ભિક્ખવે, લાપો સકુણો સકુણગ્ઘિયા હરિયમાનો એવં પરિદેવસિ – ‘મયમેવમ્હ 1 અલક્ખિકા, મયં અપ્પપુઞ્ઞા, યે મયં અગોચરે ચરિમ્હ પરવિસયે. સચેજ્જ મયં ગોચરે ચરેય્યામ સકે પેત્તિકે વિસયે, ન મ્યાયં 2, સકુણગ્ઘિ, અલં અભવિસ્સ, યદિદં – યુદ્ધાયા’તિ. ‘કો પન તે, લાપ, ગોચરો સકો પેત્તિકો વિસયો’તિ? ‘યદિદં – નઙ્ગલકટ્ઠકરણં લેડ્ડુટ્ઠાન’’’ન્તિ. ‘‘અથ ખો, ભિક્ખવે, સકુણગ્ઘિ સકે બલે અપત્થદ્ધા સકે બલે અસંવદમાના 3 લાપં સકુણં પમુઞ્ચિ – ‘ગચ્છ ખો ત્વં, લાપ, તત્રપિ મે ગન્ત્વા ન મોક્ખસી’’’તિ.
372. ‘‘Bhūtapubbaṃ, bhikkhave, sakuṇagghi lāpaṃ sakuṇaṃ sahasā ajjhappattā aggahesi. Atha kho, bhikkhave, lāpo sakuṇo sakuṇagghiyā hariyamāno evaṃ paridevasi – ‘mayamevamha 4 alakkhikā, mayaṃ appapuññā, ye mayaṃ agocare carimha paravisaye. Sacejja mayaṃ gocare careyyāma sake pettike visaye, na myāyaṃ 5, sakuṇagghi, alaṃ abhavissa, yadidaṃ – yuddhāyā’ti. ‘Ko pana te, lāpa, gocaro sako pettiko visayo’ti? ‘Yadidaṃ – naṅgalakaṭṭhakaraṇaṃ leḍḍuṭṭhāna’’’nti. ‘‘Atha kho, bhikkhave, sakuṇagghi sake bale apatthaddhā sake bale asaṃvadamānā 6 lāpaṃ sakuṇaṃ pamuñci – ‘gaccha kho tvaṃ, lāpa, tatrapi me gantvā na mokkhasī’’’ti.
‘‘અથ ખો, ભિક્ખવે, લાપો સકુણો નઙ્ગલકટ્ઠકરણં લેડ્ડુટ્ઠાનં ગન્ત્વા મહન્તં લેડ્ડું અભિરુહિત્વા સકુણગ્ઘિં વદમાનો અટ્ઠાસિ – ‘એહિ ખો દાનિ મે, સકુણગ્ઘિ, એહિ ખો દાનિ મે, સકુણગ્ઘી’તિ. અથ ખો સા, ભિક્ખવે, સકુણગ્ઘિ સકે બલે અપત્થદ્ધા સકે બલે અસંવદમાના ઉભો પક્ખે સન્નય્હ 7 લાપં સકુણં સહસા અજ્ઝપ્પત્તા. યદા ખો, ભિક્ખવે, અઞ્ઞાસિ લાપો સકુણો ‘બહુઆગતો ખો મ્યાયં સકુણગ્ઘી’તિ, અથ તસ્સેવ લેડ્ડુસ્સ અન્તરં પચ્ચુપાદિ. અથ ખો, ભિક્ખવે, સકુણગ્ઘિ તત્થેવ ઉરં પચ્ચતાળેસિ. એવઞ્હિ તં 8, ભિક્ખવે, હોતિ યો અગોચરે ચરતિ પરવિસયે.
‘‘Atha kho, bhikkhave, lāpo sakuṇo naṅgalakaṭṭhakaraṇaṃ leḍḍuṭṭhānaṃ gantvā mahantaṃ leḍḍuṃ abhiruhitvā sakuṇagghiṃ vadamāno aṭṭhāsi – ‘ehi kho dāni me, sakuṇagghi, ehi kho dāni me, sakuṇagghī’ti. Atha kho sā, bhikkhave, sakuṇagghi sake bale apatthaddhā sake bale asaṃvadamānā ubho pakkhe sannayha 9 lāpaṃ sakuṇaṃ sahasā ajjhappattā. Yadā kho, bhikkhave, aññāsi lāpo sakuṇo ‘bahuāgato kho myāyaṃ sakuṇagghī’ti, atha tasseva leḍḍussa antaraṃ paccupādi. Atha kho, bhikkhave, sakuṇagghi tattheva uraṃ paccatāḷesi. Evañhi taṃ 10, bhikkhave, hoti yo agocare carati paravisaye.
‘‘તસ્માતિહ, ભિક્ખવે, મા અગોચરે ચરિત્થ પરવિસયે. અગોચરે, ભિક્ખવે, ચરતં પરવિસયે લચ્છતિ મારો ઓતારં, લચ્છતિ મારો આરમ્મણં. કો ચ, ભિક્ખવે, ભિક્ખુનો અગોચરો પરવિસયો? યદિદં – પઞ્ચ કામગુણા. કતમે પઞ્ચ? ચક્ખુવિઞ્ઞેય્યા રૂપા ઇટ્ઠા કન્તા મનાપા પિયરૂપા કામૂપસંહિતા રજનીયા, સોતવિઞ્ઞેય્યા સદ્દા…પે॰… ઘાનવિઞ્ઞેય્યા ગન્ધા… જિવ્હાવિઞ્ઞેય્યા રસા… કાયવિઞ્ઞેય્યા ફોટ્ઠબ્બા ઇટ્ઠા કન્તા મનાપા પિયરૂપા કામૂપસંહિતા રજનીયા – અયં, ભિક્ખવે, ભિક્ખુનો અગોચરો પરવિસયો.
‘‘Tasmātiha, bhikkhave, mā agocare carittha paravisaye. Agocare, bhikkhave, carataṃ paravisaye lacchati māro otāraṃ, lacchati māro ārammaṇaṃ. Ko ca, bhikkhave, bhikkhuno agocaro paravisayo? Yadidaṃ – pañca kāmaguṇā. Katame pañca? Cakkhuviññeyyā rūpā iṭṭhā kantā manāpā piyarūpā kāmūpasaṃhitā rajanīyā, sotaviññeyyā saddā…pe… ghānaviññeyyā gandhā… jivhāviññeyyā rasā… kāyaviññeyyā phoṭṭhabbā iṭṭhā kantā manāpā piyarūpā kāmūpasaṃhitā rajanīyā – ayaṃ, bhikkhave, bhikkhuno agocaro paravisayo.
‘‘ગોચરે, ભિક્ખવે, ચરથ સકે પેત્તિકે વિસયે. ગોચરે, ભિક્ખવે, ચરતં સકે પેત્તિકે વિસયે ન લચ્છતિ મારો ઓતારં, ન લચ્છતિ મારો આરમ્મણં. કો ચ, ભિક્ખવે, ભિક્ખુનો ગોચરો સકો પેત્તિકો વિસયો? યદિદં – ચત્તારો સતિપટ્ઠાના. કતમે ચત્તારો? ઇધ, ભિક્ખવે, ભિક્ખુ કાયે કાયાનુપસ્સી વિહરતિ આતાપી સમ્પજાનો સતિમા, વિનેય્ય લોકે અભિજ્ઝાદોમનસ્સં; વેદનાસુ…પે॰… ચિત્તે…પે॰… ધમ્મેસુ ધમ્માનુપસ્સી વિહરતિ આતાપી સમ્પજાનો સતિમા, વિનેય્ય લોકે અભિજ્ઝાદોમનસ્સં – અયં, ભિક્ખવે, ભિક્ખુનો ગોચરો સકો પેત્તિકો વિસયો’’તિ. છટ્ઠં.
‘‘Gocare, bhikkhave, caratha sake pettike visaye. Gocare, bhikkhave, carataṃ sake pettike visaye na lacchati māro otāraṃ, na lacchati māro ārammaṇaṃ. Ko ca, bhikkhave, bhikkhuno gocaro sako pettiko visayo? Yadidaṃ – cattāro satipaṭṭhānā. Katame cattāro? Idha, bhikkhave, bhikkhu kāye kāyānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ; vedanāsu…pe… citte…pe… dhammesu dhammānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ – ayaṃ, bhikkhave, bhikkhuno gocaro sako pettiko visayo’’ti. Chaṭṭhaṃ.
Footnotes:
Related texts:
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / સંયુત્તનિકાય (અટ્ઠકથા) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ૬. સકુણગ્ઘિસુત્તવણ્ણના • 6. Sakuṇagghisuttavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / સંયુત્તનિકાય (ટીકા) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ૬. સકુણગ્ઘિસુત્તવણ્ણના • 6. Sakuṇagghisuttavaṇṇanā