Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / સંયુત્તનિકાય • Saṃyuttanikāya

    ૬. સલ્લસુત્તં

    6. Sallasuttaṃ

    ૨૫૪. ‘‘અસ્સુતવા, ભિક્ખવે, પુથુજ્જનો સુખમ્પિ વેદનં વેદયતિ 1, દુક્ખમ્પિ વેદનં વેદયતિ, અદુક્ખમસુખમ્પિ વેદનં વેદયતિ. સુતવા, ભિક્ખવે, અરિયસાવકો સુખમ્પિ વેદનં વેદયતિ , દુક્ખમ્પિ વેદનં વેદયતિ, અદુક્ખમસુખમ્પિ વેદનં વેદયતિ. તત્ર, ભિક્ખવે, કો વિસેસો કો અધિપ્પયાસો 2 કિં નાનાકરણં સુતવતો અરિયસાવકસ્સ અસ્સુતવતા પુથુજ્જનેના’’તિ? ભગવંમૂલકા નો, ભન્તે, ધમ્મા…પે॰… અસ્સુતવા. ભિક્ખવે, પુથુજ્જનો દુક્ખાય વેદનાય ફુટ્ઠો સમાનો સોચતિ કિલમતિ પરિદેવતિ ઉરત્તાળિં કન્દતિ સમ્મોહં આપજ્જતિ. સો દ્વે વેદના વેદયતિ – કાયિકઞ્ચ, ચેતસિકઞ્ચ. સેય્યથાપિ, ભિક્ખવે, પુરિસં સલ્લેન વિજ્ઝેય્ય 3. તમેનં દુતિયેન સલ્લેન અનુવેધં વિજ્ઝેય્ય 4. એવઞ્હિ સો, ભિક્ખવે, પુરિસો દ્વિસલ્લેન વેદનં વેદયતિ. એવમેવ ખો, ભિક્ખવે, અસ્સુતવા પુથુજ્જનો દુક્ખાય વેદનાય ફુટ્ઠો સમાનો સોચતિ કિલમતિ પરિદેવતિ ઉરત્તાળિં કન્દતિ સમ્મોહં આપજ્જતિ. સો દ્વે વેદના વેદયતિ – કાયિકઞ્ચ, ચેતસિકઞ્ચ. તસ્સાયેવ ખો પન દુક્ખાય વેદનાય ફુટ્ઠો સમાનો પટિઘવા હોતિ. તમેનં દુક્ખાય વેદનાય પટિઘવન્તં, યો દુક્ખાય વેદનાય પટિઘાનુસયો, સો અનુસેતિ. સો દુક્ખાય વેદનાય ફુટ્ઠો સમાનો કામસુખં અભિનન્દતિ. તં કિસ્સ હેતુ? ન હિ સો, ભિક્ખવે, પજાનાતિ અસ્સુતવા પુથુજ્જનો અઞ્ઞત્ર કામસુખા દુક્ખાય વેદનાય નિસ્સરણં, તસ્સ કામસુખઞ્ચ અભિનન્દતો, યો સુખાય વેદનાય રાગાનુસયો, સો અનુસેતિ. સો તાસં વેદનાનં સમુદયઞ્ચ અત્થઙ્ગમઞ્ચ અસ્સાદઞ્ચ આદીનવઞ્ચ નિસ્સરણઞ્ચ યથાભૂતં નપ્પજાનાતિ. તસ્સ તાસં વેદનાનં સમુદયઞ્ચ અત્થઙ્ગમઞ્ચ અસ્સાદઞ્ચ આદીનવઞ્ચ નિસ્સરણઞ્ચ યથાભૂતં અપ્પજાનતો, યો અદુક્ખમસુખાય વેદનાય અવિજ્જાનુસયો, સો અનુસેતિ. સો સુખઞ્ચે વેદનં વેદયતિ, સઞ્ઞુત્તો નં વેદયતિ. દુક્ખઞ્ચે વેદનં વેદયતિ, સઞ્ઞુત્તો નં વેદયતિ. અદુક્ખમસુખઞ્ચે વેદનં વેદયતિ, સઞ્ઞુત્તો નં વેદયતિ. અયં વુચ્ચતિ, ભિક્ખવે, ‘અસ્સુતવા પુથુજ્જનો સઞ્ઞુત્તો જાતિયા જરાય મરણેન સોકેહિ પરિદેવેહિ દુક્ખેહિ દોમનસ્સેહિ ઉપાયાસેહિ, સઞ્ઞુત્તો દુક્ખસ્મા’તિ વદામિ.

    254. ‘‘Assutavā, bhikkhave, puthujjano sukhampi vedanaṃ vedayati 5, dukkhampi vedanaṃ vedayati, adukkhamasukhampi vedanaṃ vedayati. Sutavā, bhikkhave, ariyasāvako sukhampi vedanaṃ vedayati , dukkhampi vedanaṃ vedayati, adukkhamasukhampi vedanaṃ vedayati. Tatra, bhikkhave, ko viseso ko adhippayāso 6 kiṃ nānākaraṇaṃ sutavato ariyasāvakassa assutavatā puthujjanenā’’ti? Bhagavaṃmūlakā no, bhante, dhammā…pe… assutavā. Bhikkhave, puthujjano dukkhāya vedanāya phuṭṭho samāno socati kilamati paridevati urattāḷiṃ kandati sammohaṃ āpajjati. So dve vedanā vedayati – kāyikañca, cetasikañca. Seyyathāpi, bhikkhave, purisaṃ sallena vijjheyya 7. Tamenaṃ dutiyena sallena anuvedhaṃ vijjheyya 8. Evañhi so, bhikkhave, puriso dvisallena vedanaṃ vedayati. Evameva kho, bhikkhave, assutavā puthujjano dukkhāya vedanāya phuṭṭho samāno socati kilamati paridevati urattāḷiṃ kandati sammohaṃ āpajjati. So dve vedanā vedayati – kāyikañca, cetasikañca. Tassāyeva kho pana dukkhāya vedanāya phuṭṭho samāno paṭighavā hoti. Tamenaṃ dukkhāya vedanāya paṭighavantaṃ, yo dukkhāya vedanāya paṭighānusayo, so anuseti. So dukkhāya vedanāya phuṭṭho samāno kāmasukhaṃ abhinandati. Taṃ kissa hetu? Na hi so, bhikkhave, pajānāti assutavā puthujjano aññatra kāmasukhā dukkhāya vedanāya nissaraṇaṃ, tassa kāmasukhañca abhinandato, yo sukhāya vedanāya rāgānusayo, so anuseti. So tāsaṃ vedanānaṃ samudayañca atthaṅgamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ nappajānāti. Tassa tāsaṃ vedanānaṃ samudayañca atthaṅgamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ appajānato, yo adukkhamasukhāya vedanāya avijjānusayo, so anuseti. So sukhañce vedanaṃ vedayati, saññutto naṃ vedayati. Dukkhañce vedanaṃ vedayati, saññutto naṃ vedayati. Adukkhamasukhañce vedanaṃ vedayati, saññutto naṃ vedayati. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, ‘assutavā puthujjano saññutto jātiyā jarāya maraṇena sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upāyāsehi, saññutto dukkhasmā’ti vadāmi.

    ‘‘સુતવા ચ ખો, ભિક્ખવે, અરિયસાવકો દુક્ખાય વેદનાય ફુટ્ઠો સમાનો ન સોચતિ, ન કિલમતિ, ન પરિદેવતિ, ન ઉરત્તાળિં કન્દતિ, ન સમ્મોહં આપજ્જતિ. સો એકં વેદનં વેદયતિ – કાયિકં, ન ચેતસિકં.

    ‘‘Sutavā ca kho, bhikkhave, ariyasāvako dukkhāya vedanāya phuṭṭho samāno na socati, na kilamati, na paridevati, na urattāḷiṃ kandati, na sammohaṃ āpajjati. So ekaṃ vedanaṃ vedayati – kāyikaṃ, na cetasikaṃ.

    ‘‘સેય્યથાપિ , ભિક્ખવે, પુરિસં સલ્લેન વિજ્ઝેય્ય. તમેનં દુતિયેન સલ્લેન અનુવેધં ન વિજ્ઝેય્ય. એવઞ્હિ સો, ભિક્ખવે, પુરિસો એકસલ્લેન વેદનં વેદયતિ. એવમેવ ખો, ભિક્ખવે, સુતવા અરિયસાવકો દુક્ખાય વેદનાય ફુટ્ઠો સમાનો ન સોચતિ, ન કિલમતિ, ન પરિદેવતિ, ન ઉરત્તાળિં કન્દતિ, ન સમ્મોહં આપજ્જતિ. સો એકં વેદનં વેદયતિ – કાયિકં, ન ચેતસિકં. તસ્સાયેવ ખો પન દુક્ખાય વેદનાય ફુટ્ઠો સમાનો પટિઘવા ન હોતિ. તમેનં દુક્ખાય વેદનાય અપ્પટિઘવન્તં, યો દુક્ખાય વેદનાય પટિઘાનુસયો, સો નાનુસેતિ. સો દુક્ખાય વેદનાય ફુટ્ઠો સમાનો કામસુખં નાભિનન્દતિ. તં કિસ્સ હેતુ? પજાનાતિ હિ સો, ભિક્ખવે, સુતવા અરિયસાવકો અઞ્ઞત્ર કામસુખા દુક્ખાય વેદનાય નિસ્સરણં. તસ્સ કામસુખં નાભિનન્દતો યો સુખાય વેદનાય રાગાનુસયો, સો નાનુસેતિ. સો તાસં વેદનાનં સમુદયઞ્ચ અત્થઙ્ગમઞ્ચ અસ્સાદઞ્ચ આદીનવં ચ નિસ્સરણઞ્ચ યથાભૂતં પજાનાતિ. તસ્સ તાસં વેદનાનં સમુદયઞ્ચ અત્થઙ્ગમઞ્ચ અસ્સાદઞ્ચ આદીનવઞ્ચ નિસ્સરણઞ્ચ યથાભૂતં પજાનતો, યો અદુક્ખમસુખાય વેદનાય અવિજ્જાનુસયો, સો નાનુસેતિ. સો સુખઞ્ચે વેદનં વેદયતિ, વિસઞ્ઞુત્તો નં વેદયતિ. દુક્ખઞ્ચે વેદનં વેદયતિ , વિસઞ્ઞુત્તો નં વેદયતિ. અદુક્ખમસુખઞ્ચે વેદનં વેદયતિ, વિસઞ્ઞુત્તો નં વેદયતિ. અયં વુચ્ચતિ, ભિક્ખવે, ‘સુતવા અરિયસાવકો વિસઞ્ઞુત્તો જાતિયા જરાય મરણેન સોકેહિ પરિદેવેહિ દુક્ખેહિ દોમનસ્સેહિ ઉપાયાસેહિ , વિસઞ્ઞુત્તો દુક્ખસ્મા’તિ વદામિ. અયં ખો, ભિક્ખવે, વિસેસો, અયં અધિપ્પયાસો, ઇદં નાનાકરણં સુતવતો અરિયસાવકસ્સ અસ્સુતવતા પુથુજ્જનેના’’તિ.

    ‘‘Seyyathāpi , bhikkhave, purisaṃ sallena vijjheyya. Tamenaṃ dutiyena sallena anuvedhaṃ na vijjheyya. Evañhi so, bhikkhave, puriso ekasallena vedanaṃ vedayati. Evameva kho, bhikkhave, sutavā ariyasāvako dukkhāya vedanāya phuṭṭho samāno na socati, na kilamati, na paridevati, na urattāḷiṃ kandati, na sammohaṃ āpajjati. So ekaṃ vedanaṃ vedayati – kāyikaṃ, na cetasikaṃ. Tassāyeva kho pana dukkhāya vedanāya phuṭṭho samāno paṭighavā na hoti. Tamenaṃ dukkhāya vedanāya appaṭighavantaṃ, yo dukkhāya vedanāya paṭighānusayo, so nānuseti. So dukkhāya vedanāya phuṭṭho samāno kāmasukhaṃ nābhinandati. Taṃ kissa hetu? Pajānāti hi so, bhikkhave, sutavā ariyasāvako aññatra kāmasukhā dukkhāya vedanāya nissaraṇaṃ. Tassa kāmasukhaṃ nābhinandato yo sukhāya vedanāya rāgānusayo, so nānuseti. So tāsaṃ vedanānaṃ samudayañca atthaṅgamañca assādañca ādīnavaṃ ca nissaraṇañca yathābhūtaṃ pajānāti. Tassa tāsaṃ vedanānaṃ samudayañca atthaṅgamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ pajānato, yo adukkhamasukhāya vedanāya avijjānusayo, so nānuseti. So sukhañce vedanaṃ vedayati, visaññutto naṃ vedayati. Dukkhañce vedanaṃ vedayati , visaññutto naṃ vedayati. Adukkhamasukhañce vedanaṃ vedayati, visaññutto naṃ vedayati. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, ‘sutavā ariyasāvako visaññutto jātiyā jarāya maraṇena sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upāyāsehi , visaññutto dukkhasmā’ti vadāmi. Ayaṃ kho, bhikkhave, viseso, ayaṃ adhippayāso, idaṃ nānākaraṇaṃ sutavato ariyasāvakassa assutavatā puthujjanenā’’ti.

    ‘‘ન વેદનં વેદયતિ સપઞ્ઞો,

    ‘‘Na vedanaṃ vedayati sapañño,

    સુખમ્પિ દુક્ખમ્પિ બહુસ્સુતોપિ;

    Sukhampi dukkhampi bahussutopi;

    અયઞ્ચ ધીરસ્સ પુથુજ્જનેન,

    Ayañca dhīrassa puthujjanena,

    મહા 9 વિસેસો કુસલસ્સ હોતિ.

    Mahā 10 viseso kusalassa hoti.

    ‘‘સઙ્ખાતધમ્મસ્સ બહુસ્સુતસ્સ,

    ‘‘Saṅkhātadhammassa bahussutassa,

    વિપસ્સતો 11 લોકમિમં પરઞ્ચ;

    Vipassato 12 lokamimaṃ parañca;

    ઇટ્ઠસ્સ ધમ્મા ન મથેન્તિ ચિત્તં,

    Iṭṭhassa dhammā na mathenti cittaṃ,

    અનિટ્ઠતો નો પટિઘાતમેતિ.

    Aniṭṭhato no paṭighātameti.

    ‘‘તસ્સાનુરોધા અથવા વિરોધા,

    ‘‘Tassānurodhā athavā virodhā,

    વિધૂપિતા અત્થગતા ન સન્તિ;

    Vidhūpitā atthagatā na santi;

    પદઞ્ચ ઞત્વા વિરજં અસોકં,

    Padañca ñatvā virajaṃ asokaṃ,

    સમ્મા પજાનાતિ ભવસ્સ પારગૂ’’તિ. છટ્ઠં;

    Sammā pajānāti bhavassa pāragū’’ti. chaṭṭhaṃ;







    Footnotes:
    1. વેદિયતિ (સી॰ પી॰)
    2. અધિપ્પાયો (સી॰ ક॰), અધિપ્પાયસો (સ્યા॰ કં॰), અધિપ્પાયોસો (પી॰)
    3. સલ્લેન અનુવિજ્ઝેય્યું (સી॰ સ્યા॰ કં॰ પી॰)
    4. સલ્લેન અનુવિજ્ઝેય્યું (સી॰), સલ્લેન અનુવેધં વિજ્ઝેય્યું (સ્યા॰ કં॰), સલ્લેન વિજ્ઝેય્યું (પી॰)
    5. vediyati (sī. pī.)
    6. adhippāyo (sī. ka.), adhippāyaso (syā. kaṃ.), adhippāyoso (pī.)
    7. sallena anuvijjheyyuṃ (sī. syā. kaṃ. pī.)
    8. sallena anuvijjheyyuṃ (sī.), sallena anuvedhaṃ vijjheyyuṃ (syā. kaṃ.), sallena vijjheyyuṃ (pī.)
    9. અયં (સ્યા॰ કં॰ ક॰)
    10. ayaṃ (syā. kaṃ. ka.)
    11. સમ્પસ્સતો (સી॰ પી॰)
    12. sampassato (sī. pī.)



    Related texts:



    અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / સંયુત્તનિકાય (અટ્ઠકથા) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ૬. સલ્લસુત્તવણ્ણના • 6. Sallasuttavaṇṇanā

    ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / સંયુત્તનિકાય (ટીકા) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ૬. સલ્લસુત્તવણ્ણના • 6. Sallasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact